مسکن و شهرسازی ازبکستان در سال 2024 و استراتژی 2030 این کشور در بخش مسکن
ازبکستان در سال 2024 بیش از 40 میلیون متر مربع ساختمان ساخت و برای سال 2025 این بخش شاهد رشد خواهد بود. در سال 2024 بیش از 40 میلیون متر مربع ساختمان در سراسر ازبکستان ساخته شد، از جمله 2044 ساختمان چند طبقه و بیش از 100000 آپارتمان. در 23 ژانویه 2025 رئیس جمهور ازبکستان در یک نشست مجازی با وزارتخانهها، نهادها و سازمانها و مقامات این بخش پس از بررسی اقدامات و تدابیر صورت گرفته در سال 2024 برنامههای و اقدامات لازم تحت عنوان برنامه ملی مسکن را برای سال 2025 تعیین و مشخص نمود.
بخش مسکن ازبکستان در سال 2024 و 2025
توسعه مسکن در مقیاس بزرگ نه تنها به تقاضای حیاتی برای واحدهای مسکونی میپردازد، بلکه بهعنوان محرکهای مهمیبرای فعالیت اقتصادی عمل میکند. بخش مسکن در سال 2024، 350000 نفر را استخدام نمود و بازاری به ارزش 11 تریلیون صوم ازبکستان برابر با 845.8 میلیون دلار در صنایعی مانند مبلمان، مهندسی برق، نساجی و مصالح ساختمانی ایجاد کرد. به طور کلی، گردش مالی این بخش در اقتصاد ازبکستان 73 تریلیون صوم برابر با 5.6 میلیارد دلار بود که به نوعی 14 تریلیون صوم معادل 1.1 میلیارد دلار به بودجه عمومی دولت در سال 2024 کمک نمود.
به منظور رفع نیازهای رو به رشد این بخش، 17 تریلیون صوم معادل(1.3 میلیارد دلار) وام بین 59000 نفر توزیع گردید، این در حالی است که 3 تریلیون صوم معادل 230.7 میلیون دلار به عنوان سرمایه در گردش برای سازندگان و توسعه دهندگان تخصیص داده شد. با این حال، چالشها در مناطقی مانند قاراقالپاقستان، جیزخ و سیردریا همچنان باقی ماند، جایی که تاخیر در ساخت و ساز و برنامهریزی ضعیف جانمایی باعث شد 781 آپارتمان به دلیل دورافتادگی و نبود زیرساختها فروخته نشود.
با توجه به بررسیهای صورت گرفته به نظر می رسد طرح های ازبکستان در زمینه ایجاد شهرکهای مسکونی با نام «ازبکستان جدید» در استراتژیهای بلندمدت آنها در راستای ارتقای استانداردهای زندگی، ترویج تجارت و توسعه فرهنگی و اجتماعی نقش اساسی داشته است.
برای تسریع پیشرفت این بخش دولت ازبکستان سه اقدام زیر را مصوب نمود:
- مهلت های دقیق: زمین تخصیص یافته باید طرح های طراحی را ظرف دو ماه تکمیل و ساخت و ساز را ظرف سه ماه آغاز نماید و زمینهای بلااستفاده مجددا به مزایده گذاشته میشود.
- سرمایه گذاری در زیرساخت ها: سال 2025 به میزان 1.2 تریلیون صوم معادل 92.3 میلیون دلار برای توسعه و بهبود زیرساخت ها در این نوع املاک اختصاص خواهد یافت.
- تامین مالی مدرن: معرفی یک سیستم با عنوان "”scrow که این فرآیند میتواند یک میلیارد دلار سرمایه در گردش را برای توسعه دهندگان فراهم می نماید و به شهروندان این امکان را می دهد از شروع ساخت و ساز وام مسکن را تضمین کنند.
همچنین مصوب شد نهادهای ساختمانی و ساخت وساز در طول اجرای پروژهها تا 12 ماه از مالیات زمین معاف میشوند و برای تأخیر جریمه در نظر گرفته میشود.
استراتژی ازبکستان تا 2030
تا سال 2030، ازبکستان قصد دارد 100 شهرک با عنوان "ازبکستان جدید" بسازد که هر کدام یک از این شهرک ها شامل 2000 آپارتمان و بیش از 100000 متر مربع است. این املاک در نزدیکی مراکز ناحیه یا شهرهایی با جمعیت بیش از 70000 نفر ساخته خواهد شد. یک شرکت خصوصی جدید به نام "”O'z Uyim بر انتخاب، طراحی و مدیریت این پروژهها نظارت خواهد کرد تا از کیفیت و کارایی اطمینان حاصل شود.
در سال 2025، تاشکند پیشگام طرحهای مسکن کارآمد از نظر انرژی، از جمله تولید سهگانه متمرکز برای گرمایش و سرمایش، کاهش مصرف انرژی تابستانی تا چهار برابر خواهد بود. برنامهها شامل ساخت 15000 آپارتمان با انرژی سبز در "تاشکند جدید" و تجهیز خانهها به سیستم های ذخیره سازی انرژی پیشرفته است..
برای افزایش کارایی، دولت فرآیندهای ساخت و ساز از جمله هماهنگی آنلاین از طریق پلت فرم Shaffof Qurilish و تأییدیههای ساده شده برای مقاومت در برابر لرزه ای و بازرسی ایمنی آتش سوزی را ساده میکند. اشخاص حقوقی که پرداخت کننده مالیات بر ارزش افزوده هستند از این پس منحصراً در مزایده زمین ساختمانهای آپارتمانی شرکت خواهند کرد.
در سال جاری، کشور قصد دارد 135000 آپارتمان بسازد که از طریق 15.5 تریلیون صوم از بودجه دولتی، 10 تریلیون صوم تامین مالی بانکی و 2.3 تریلیون صوم از سوی شرکت تامین مالی وام مسکن حمایت خواهد شد. یارانه خانوادههای کم درآمد، خرید 30 هزار آپارتمان را تسهیل خواهد کرد.
رئیس جمهور ازبکستان این نشست را با تاکید بر نیاز به اجرای به موقع و با کیفیت برنامههای مسکن به پایان رساند و از رهبران منطقه خواست تا به چالش های موجود برای اطمینان از موفقیت به دستور کار مسکن ازبکستان رسیدگی کنند.
توجه ویژه به استراتژی ازبکستان تا سال 2030، و قصد این کشور به منظور ساخت 100 شهرک با عنوان "ازبکستان جدید"، که این مهم به نوبه خود فرصت بسیار مناسبی برای حضور شرکت های بزرگ ساخت و ساز میباشد.
- هر کدام از این شهرک ها شامل 2000 آپارتمان و بیش از 100000 متر مربع است که این خود به معنی پتانسیل های بالا جهت صادرات محصولات و مصالح ساختمانی از قبیل کاشی، سرامیک، سیمان، گچ و سایر ملزومات این بخش میباشد.
- ایران در تولید موادی مانند بتن سبک، پانلهای پیشساخته، شیشههای دوجداره و عایقهای حرارتی و صوتی در حال پیشرفت است. این محصولات به بهبود کیفیت ساختوساز و کاهش مصرف انرژی کمک میکنند از این رو نگاه بخش ساخت و ساز ازبکستان در سال جدید به بهره گیری از دانش و انرژی سبز در بخش ساختمان میتواند زمینه ساز حضور فعال شرکت های کشور در بخش ساخت و ساز ازبکستان باشد.