اخبار اقتصادی تاجیکستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی تاجیکستان در هفته اول آذر ماه 1403 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر می‌باشد:

برگزاری پنجاه و یکمین نشست شورای بانک‎های مرکزی (ملی) اوراسیا

خبرگزاری خاور: پنجاه و یکمین نشست شورای بانک‎های مرکزی (ملی) اوراسیا در مرکز آموزشی بانک ملی تاجیکستان - «مجتمع ختلان» برگزار شد.

در این نشست رهبران و نمایندگان بانک‎های مرکزی جمهوری‎های ارمنستان، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان، فدراسیون روسیه، بانک بین دولتی و جمهوری تاجیکستان  شرکت داشتند.

طی این نشست، شرکت کنندگان در مورد مسائل مربوط به تراز پرداخت‎ها و پویایی ذخایر بین المللی، نتایج یک نظرسنجی در مورد ثبات مالی در بخش بانکی، تجزیه و تحلیل مقایسه‎ای از فعالیت‎های تنظیم کننده‎ها در جهت ESG (حاکمیت محیطی، اجتماعی و شرکتی. مجموعه‎ای از ویژگی‎های مدیریت شرکت است که با مشارکت شرکت‌ها به حل مشکلات زیست محیطی، اجتماعی و مدیریتی کمک می‌کند.) اجرای جهات اصلی راهبردهای ملی دسترسی مالی در کشورهای عضو، تحلیل مقایسه‎ای معیارهای اصلی سازمان اعتباری، فعالیت کارگروه هماهنگی توسعه سیستم‎های پرداخت ملی، آموزش حرفه‎ای برنامه کارکنان بانک مرکزی، گزارش کار شورای مشورتی فعالیت حسابرسی بانکهای مرکزی، فعالیت شورای مشورتی حمایت از حقوق مصرف کنندگان خدمات مالی و برنامه فعالیت شورای بانک‎های مرکزی (ملی) اوراسیا در سال 2026-2025 تبادل افکار صورت گرفت.

 https://khovar.tj/2024/11/alasai-51-umi-shuroi-bonk-oi-markazii-millii-avruosiyo-barguzor-gardid/

 وضع محدودیت گاز مایع در خجند

خبرگزاری‌هالوا: در پمپ بنزین‌های خجند و منطقه سغد محدودیت‌های جدیدی برای فروش گاز مایع اعمال شد. این تصمیم به دلیل کمبود سوخت گرفته شده است. در همین حال طی دو هفته گذشته در منطقه سغد قیمت گاز مایع به 7.4 سامانی افزایش یافته است. پیش از این، این نوع سوخت با 7.2 سامانی قابل خریداری بود. هنوز مشخص نیست که این محدودیت تا چه زمانی ادامه خواهد داشت و آیا چنین اقداماتی به کاهش قیمت کمک می‌کند یا خیر. شایان ذکر است که هر ساله در آستانه فصل سرما در تاجیکستان هزینه سوخت به طور پیوسته افزایش می‎یابد. طی یک ماه گذشته قیمت گاز از 6.8 سامانی به 7.4 سامانی افزایش یافته است. شرکت‎های فروش سوخت این را به هزینه‎های خرید نسبت می دهند.

https://halva.tj/news/v_khudzhande_vveli_limit_na_szhizhennyy_gaz/?tg_rhash=cd8f2dd43a655e

بیش از 3.8 میلیون دلار درآمد تاجیکستان از صادرات برق در اکتبر سال جاری

آسیا پلاس: آژانس آمار وابسته به رئیس جمهور تاجیکستان گزارش می دهد که در اکتبر سال جاری، تاجیکستان بیش از 3.8 میلیون دلار برق صادر کرده است. خاطرنشان می‌شود که به طور کلی در 10 ماه از سال جاری، بیش از 102.4 میلیون دلار برق تاجیکستان به خارج از کشور عرضه شده است که در مقایسه با مدت مشابه در سال 2023، 3.2 درصد (3.4 میلیون دلار) کمتر است. سهم تامین برق از کل حجم صادرات جمهوری در ژانویه تا اکتبر سال جاری 6.6 درصد بوده است. بر اساس گزارش این آژانس، طی ده ماه سال جاری، تاجیکستان بیش از 18.6 میلیارد کیلووات ساعت برق تولید کرده است که 1.2 درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است. به گفته شرکت سهامی عام برق تاجیک، در فصل پاییز و زمستان، برق به مقدار کم فقط به افغانستان عرضه می‎شود. قرارداد در مورد عرضه به ازبکستان منحصرا در فصل تابستان معتبر است. در عین حال، ساکنان روستاهای تاجیکستان مقدار محدودی برق یعنی سه ساعت در صبح و پنج ساعت در عصر دریافت می‌کنند.

روستاییان در تمام مناطق کشور از محدودیت عرضه برق شکایت دارند، به جز استان مختار کوهستانی بدخشان سیستم انرژی این منطقه مستقل از سیستم انرژی مرکزی کشور و توسط شرکت خصوصی پامیر انرژی اداره می‎شود.

https://asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20241118/tadzhikistan-v-oktyabre-postavil-sosedyam-elektrichestvo-na-38-millionov-dollarov

افزایش بدهی خارجی جمهوری تاجیکستان

آسیا پلاس: بدهی خارجی تاجیکستان، بر اساس داده‎های اولیه وزارت دارایی این کشور، تا اول اکتبر سال جاری به 250/3 میلیارد دلار رسیده است که 0.2 درصد یا 7.1 میلیون دلار بیشتر از شاخص‎های اول ژانویه سال جاری است. حدود 96 درصد از ساختار بدهی خارجی کشور را بدهی عمومی مستقیم تشکیل می دهد که ارائه خدمات دولتی را تضمین می‌کند. بدهی تضمین شده توسط دولت بالغ بر 138.8 میلیون دلار است. نسبت بدهی خارجی به تولید ناخالص داخلی کشور 27 در صد است. شایان ذکر است که طلبکار اصلی جمهوری تاجیکستان کشور چین است .تاجیکستان حدود یک میلیارد دلار به آن کشور بدهکار است. تاجیکستان بدهی‎های نسبتا زیادی به بانک جهانی (370 میلیون دلار)، بانک توسعه آسیایی (260 میلیون دلار)، بانک توسعه اسلامی (212 میلیون دلار) و بانک اروپایی بازسازی و توسعه (167 میلیون دلار) دارد.

همچنین، بدهی اصلی اوراق قرضه یورو (500 میلیون دلار) که در سال 2017 برای تکمیل نیروگاه برق آبی راغون جمع‌آوری شد، همچنان معوق است.طبق برنامه زمانبندی مصوب، فعلا فقط سود این اوراق پرداخت می‌شود.

انتظار می رود در سال آینده دولت برای تکمیل ساخت نیروگاه برق آبی راغون وام‎هایی از شرکای توسعه جذب کند که حجم بدهی خارجی را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد.

https://asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20241120/vneshnii-dolg-tadzhikistana-s-nachala-goda-prodolzhaet-rasti-neznachitelno

افزایش 15.2 درصدی تولیدات صنعتی در تاجیکستان

خبرگزاری اوستا: حجم تولیدات صنعتی در تاجیکستان در ماه‌های ژانویه – اکتبر امسال در قیاس با زمان مشابه سال گذشته افزایش 15.2 درصدی داشته است. بر اساس این گزارش، طی این دوره به مبلغ 41.69 میلیارد سامانی محصول تولید شده است. محرک‌های اصلی رشد در این مدت، صنایع معدنی و تولیدی بوده که به ترتیب با افزایش 38.7 درصدی و 8 درصدی مواجه بوده‌اند. همچنین پویایی مثبتی در بخش تامین برق، گازرسانی، بخار و تهویه مطبوع (افزایش 2.3 درصدی) و نیز در تامین آب و تصفیه پسماند که حجم تولید آن 1.7 برابر بوده، ثبت شده است. تولید محصولات در بخش استخراج طی این دوره 9.96 میلیارد سامانی بوده که نسبت به ژانویه – اکتبر سال گذشته 38.7 درصد بیشتر است. همچنین افزایش 1.6 برابری در تولید زغال سنگ، 39.7 درصدی - تولید سنگ معدن فلزی و 16.2 درصدی - سایر مواد معدنی ثبت شده است. کارشناسان این رشد را به بهبود فضای سرمایه‌گذاری در حوزه صنعت تاجیکستان و توسعه پروژه‌های جدید در بخش استخراج و فرآوری منابع نسبت می‌دهند.

https://avesta.tj/2024/11/25/rost-promyshlennogo-proizvodstva-v-tadzhikistane-sostavil-15-2/

لغو متقابل مجوز حمل‌ونقل بار بین تاجیکستان و ازبکستان

آسیا پلاس: تاجیکستان و ازبکستان مجوز حمل‌ونقل متقابل بار بین دو کشور را لغو کردند. بر اساس این تصمیم که 21 نوامبر امسال لازم‌الاجرا شده است کامیون‌های دو کشور می‌توانند بدون نیاز به دریافت این سند از مرزهای یکدیگر عبور کنند.

بنابر گزارش وزارت حمل‌ونقل تاجیکستان، پس از تصویب توافقنامه دوجانبه توسط مجلس نمایندگان این کشور، تکمیل مراحل داخلی لغو مجوزها از طریق وزارت امور خارجه به جانب ازبکستان ابلاغ شد.

جانب ازبکستان اقدامات لازم در این راستا را هنوز در سپتامبر امسال تکمیل و به در اختیار طرف تاجیکی گذاشته بود.

بدین ترتیب، کامیون‌های هر دو کشور می‌توانند به صورت آزاد و بدون نیاز به دریافت مجوز، از مرزهای یکدیگر عبور کنند. با این حال، ترانزیت به کشورهای ثالث از طریق ازبکستان همچنان به دریافت مجوز نیاز دارد.پیش از این، کامیون‌های بزرگی که از قلمرو ازبکستان تردد می‌کردند نیاز بن دریافت مجوز داشتند.

شایان ذکر است که پروتکل وارد کردن اصلاحات و تغییرات به توافقنامه بین دولتی در مورد حمل‌ونقل جاده‌ای بین‌المللی از 9 مارس سال  2018 در چارچوب سفر رئیس جمهور ازبکستان به تاجیکستان در تاریخ 19-18 آوریل امسال به منعقد و در سپتامبر امسال توسط پارلمان تاجیکستان به تصویب رسید.

https://asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20241125/tadzhikistan-i-uzbekistan-otmenili-razresheniya-na-vzaimnie-gruzoperevozki

برگزاری همایش آسیای مرکزی «Tech Jam 2024» در تاجیکستان

خبرگزاری خاور: امروز توسط آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا در همکاری با سازمان اجتماعی «علم‌خانه» و سایر شرکا همایشی منطقه‌ای تحت عنوان «Tech Jam 2024» در شهر دوشنبه آغاز به کار کرد.در این همایش بیش از 600 متخصص جوان و کارشناس از کشورهای آسیای مرکزی گردهم آمده‌اند.

همایش مذکور به یک پلتفرم مهم برای متخصصان جوان، کارشناسان حوزه فناوری اطلاعات و پیشگامان این حوزه تبدیل یافته و برای گفت‌وگو و تبادل نظر کمک می‌کند.

جان ریاردان رئیس دفتر یواس اید در تاجیکستان طی سخنانی در این همایش گفت: همه ما نقش مهم توسعه فناوری اطلاعات، به‌ویژه برای تاجیکستان، کشوری که اکثریت کل آن را جوانان تشکیل می‌دهند، خوب درک می‌کنیم. تاجیکستان می‌تواند از توسعه بخش فناوری‌ اطلاعات منافع زیادی را به دست آورد.

در این همایش بحث‌ و گفت‌وگوهای مهمی در مورد فرآیند دیجیتال‌سازی، توسعه مهارت، آموزش فناوری اطلاعات و تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر داده‌ها صورت گرفت.

بر اساس این گزارش، همایش Tech Jam 2024 با اهداف آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا برای ترویج توسعه فراگیر، حمایت از توسعه منابع نیروی کاری و بخش فناوری نوآورانه در آسیای مرکزی سازگار است.

در این رویداد همچنین تاکید شد در حالی که اقتصاد دیجیتال در تاجیکستان در حال توسعه است، آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا همچنان بر توانمندسازی نسل آینده متخصصان فناوری اطلاعات تمرکز می‌کند.

https://khovar.tj/rus/2024/11/v-dushanbe-sostoyalsya-forum-tsentralnoj-azii-tech-jam-2024/

برگزاری مجمع اقتصادی SPECA-2024 در دوشنبه

خبرگزاری خاور: در تاریخ 26 تا 28 نوامبر سال جاری، مجمع اقتصادی  SPECA-2024(برنامه ویژه اقتصادی سازمان ملل متحد برای کشورهای آسیای مرکزی و آذربایجان) با موضوع «توسعه سبز در منطقه SPECA » برگزار می‌گردد.

برنامه ویژه اقتصادی سازمان ملل متحد برای کشورهای آسیای مرکزی و آذربایجان در سال 1998 به ابتکار سازمان ملل متحد تأسیس شد. هدف اصلی آن ارتقای توسعه اقتصادی و تقویت همکاری‎های منطقه‎ای است. برنامه ویژه اقتصادی سازمان ملل متحد برای کشورهای آسیای مرکزی و آذربایجان در طول سال‎های فعالیت، توجه ویژه‎ای به موضوعات مهمی مانند تجارت پایدار، دیجیتالی شدن، آب، انرژی و حمل و نقل دارد.

مجمع اقتصادی SPECA-2024 بر اساس پیشنهاد امامعلی رحمان رئیس جمهوری تاجیکستان در نشست  برنامه ویژه اقتصادی سازمان ملل متحد برای کشورهای آسیای مرکزی و آذربایجان در سال 2023 در باکو، امسال در دوشنبه برگزار می‌شود.

این رویداد در سطح عالی نقش کلیدی تاجیکستان را به عنوان آغازگر توسعه منطقه‎ای نشان می دهد و در مسائل حفاظت از محیط زیست، توسعه «سبز» و همکاری‎های منطقه‎ای از اهمیت ویژه‎ای برخوردار است.

بیش از 100 نماینده از کشورهای عضو برنامه ویژه اقتصادی سازمان ملل متحد برای کشورهای آسیای مرکزی و آذربایجان و سازمان بین المللی تأثیرگذار در این مجمع شرکت خواهند کرد و در مورد زمینه‎های کلیدی توسعه منطقه‎ای و همکاری مشترک بحث و تبادل نظر خواهند کرد.

 https://khovar.tj/2024/11/dar-dushanbe-forumi-i-tisodii-speka-2024-doir-megardad/