راه آهن چین- قرقیزستان- ازبکستان
در قرقیزستان از راه آهن چین- قرقیزستان- ازبکستان به عنوان پروژه قرن یاد می‌کنند. قزاقستان و چین به تازگی برای افزایش حجم حمل و نقل در مسیر حمل و نقل بین المللی ترانس خزر که چین و اروپا را به هم متصل می‌کند توافق کرده اند. چین تبدیل به شریک اصلی اقتصادی و توسعه ای در تاجیکستان و قرقیزستان شده است.
بیشکک، تاشکند و پکن مقدمات نهایی برای ساخت راه آهن "چین- قرقیزستان- ازبکستان" را شروع کرده اند. بر اساس توافق نامه ای که 6 ژوئن 2024 امضا شده است، در بیشکک "شرکت راه آهن "چین - قرقیزستان - ازبکستان" در 28 سپتامبر، ایجاد شده است. آکیلبیک جباروف، رئیس دولت قرقیزستان که در مراسم افتتاحیه این شرکت سخنرانی کرد، گفت که این مسیر تعامل اقتصادی چین با منطقه را "به سطح کیفی جدیدی" خواهد رساند. او اذعان داشت که این پروژه در بیشکک به نام «پروژه قرن» مشهور شده است.
جاسوربک چوریف معاون وزیر حمل و نقل ازبکستان نیز به نوبه خود اطمینان داد که تاشکند قصد دارد ساخت بخش راه آهن خود در این طرح را در پایان اکتبر آغاز کند. آکیلبیک جباروف رئیس جمهور قرقیزستان تصریح کرد که طرفین در حال برنامه ریزی برای احداث خطوط راه آهن در مدت پنج سال هستند.
قزاقستان
چین ،"بزرگترین شریک تجاری سنتی" قزاقستان است. چین از سال 2023 در همکاری‌های اقتصادی با قزاقستان از روسیه پیشی گرفته است . چین یکی از 5 سرمایه گذار برتر در اقتصاد قزاقستان است.
قزاقستان و چین به تازگی برای افزایش حجم حمل و نقل در مسیر حمل و نقل بین المللی ترانس خزر که چین و اروپا را به هم متصل می‌کند توافق کرده اند. قرار است طرفین در سال 2025-2026، حجم حمل و نقل در این محور را به 600 قطار کانتینری در سال و در سال 2027 - به 1000 و در سال 2029 - به 2000 قطار برسانند. در این راستا، آستانه متعهد شده است که زیرساخت های مربوطه را در بنادر قزاقستان "برای حمل و نقل به موقع کانتینرها و جلوگیری از تاخیر مطابق با افزایش تعداد قطارهای کانتینری ترانزیتی" نوسازی کند. پورتال خبری Railway Supply در تاریخ 30 سپتامبر از برنامه‌های چین و قزاقستان برای افتتاح سومین ایست بازرسی راه آهن در سال 2027 خبر داد. برای این منظور خط جدیدی به طول 272 کیلومتر ساخته خواهد شد که می‌تواند حمل و نقل و ترانزیت قزاقستان را گسترش دهد و همچنین امکان کاهش بار در ایستگاه‌های موجود "دوستیک" و " آلتینکول" را فراهم کند.
قرقیزستان
رسانه‌های جمعی قرقیزستان حجم تجارت دوجانبه قرقیزستان با چین را 3.6 میلیارد دلار اعلام کرده اند در حالیکه اداره کل گمرک چین تجارت با قرقیزستان در نیمه اول سال 2024 را 9.5 میلیارد دلار دانسته است. نشریه کاکتوس.مدیا نیز به نوبه خود یادآور شد که اختلاف محاسبات دو کشور مشکلی شناخته شده است که در محتمل ترین گزینه، صادرات مجدد بخش قابل توجهی از کالاهای چینی به دیگر کشورها را در بر می‌گیرد.کاکتوس مدیا خاطرنشان کرد که وضعیتی مشابه ( هرچند در مقیاس کوچکتر)، در تجارت قرقیزستان با ترکیه و کره جنوبی هم وجود دارد. با اینحال همانطور که روزنامه مسکو تایمز گزارش داد، از 25 سپتامبر، بانک های قرقیزستان انجام تراکنش های مالی را برای واردکنندگان روسی بسته اند و از اتباع روس می خواهند ضمانت نامه ای را امضا کنند مبنی بر اینکه کالاهای خریداری شده برای روسیه ( از مبدا ثالث) ظرف 60 روز به قرقیزستان برسد. در این خصوص فقط برای شرکت های دولتی مجاز (بدون نام) که توسط دولت قرقیزستان تعیین شده است استثنا قائل شده اند.
اداره کل گمرک چین در پایان سال گذشته رقم مبادلات بازرگانی این کشور با قرقیزستان را 5.4 میلیارد دلار در سال 2023 گزارش کرد.
تاجیکستان
رسانه‌های جمعی تاجیکستان به مناسبت هفتاد و پنجمین سالگرد تأسیس کشور چین در 1 اکتبر بصورتی گسترده و سازمان یافته اقدام به تجلیل از چین کردند. سفیر چین در تاجیکستان نیز در اظهارات خود به افزایش 20 درصدی تجارت بین دو کشور در سال 2023 نسبت به سال 2022 - تا سقف 1.5 میلیارد دلار، اشاره کرد. سفیر چین کشورش را یکی از بزرگترین سرمایه گذاران در اقتصاد تاجیکستان خواند و اقدام چین در "مدرن سازی شرکت معدن طلای زرافشان و دیگر تاسیسات صنعتی کلیدی" را یاداوری کرد. شایان ذکر است شرکت های چینی فعال در تاجیکستان در بین بزرگترین مالیات دهندگان در بودجه این کشور رتبه اول را به خود اختصاص داده اند.
https://russian.eurasianet.org