استفاده از راکتورهای هسته ای کوچک

شرکت فناوری گوگل به تازگی اعلام کرده که ساخت 6 تا 7 راکتور هسته ای کوچک (Small Modular Reactors (SMRs را سفارش داده است. شرکت فناوری آمازون نیز اعلام کرده که در حال سرمایه‌گذاری در این زمینه می‌باشند. هر دو شرکت پتانسیل این راکتورهای کوچک هسته یی را برای تامین برق بدون کربن به مراکز داده پردازی‌های خود مورد استفاده قرار خواهند داد.

برای مدت طولانی، تعداد کمی از شرکت ها جرات رفتن به سمت این فناوری جدید و توسعه آن را داشته اند زیرا عمدتاً دولت‌ها با اختصاص یارانه برای پروژه‌های آزمایشی در این حوزه، ریسک آن را نیز می‌پذیرفته اند. حالا ناگهان دو شرکت بزرگ و به صورت همزمان دست به کار شده اند. برخی از محققان بازار امیدوارند که این کار، الهام بخش کارآفرینان بیشتری باشد و نیروگاه هسته ای کوچک را یک قدم به یک پیشرفت واقعی نزدیک تر کند. آیا دست یافتن به راکتور هسته ای کوچک واقعا آسان تر است؟ آیا آنها به زودی همه جا وجود خواهند داشت؟ طرفداران این راکتورها، پتانسیل زیادی برای ظهور و استفاده از این فناوری می‌بینند اما از طرف دیگر منتقدان نیز نگرانی‌هایی دارند علی الخصوص در زمینه ایمنی و زباله‌های رادیواکتیو.  

ظرفیت SMR ها به طور متوسط یک چهارم ظرفیت نیروگاه‌های هسته ای معمولی است اما برای استقرار آنها به یک قطعه زمین بزرگ نیاز است. با این حال، SMRهای «فوق العاده کوچک» نیز در حال توسعه هستند که ظرفیتی قابل مقایسه با چند توربین بادی دارند. هرچند مینی راکتور کاملا جدید نیست و از دهه 1950 در زیردریایی‌های هسته ای استفاده شده اند. اما مساله این است که این نسل نسبت به نسل قبلی در حال کوچکتر شدن می‌باشد. مهمترین مزیت این نسل اینکه ارزان تر از نیروگاه‌های بزرگ اغلب میلیارد دلاری هستند، فضای کمتری را اشغال می‌کنند و امکان ساخت زیاد آنها در مکان‌های مختلف بیشتر وجود دارند زیرا راکتورهای بزرگ به دلیل نیاز به آب برای خنک کردن اغلب در امتداد ساحل یا رودخانه‌ها قرار دارند. SMRها از نظر تئوری سریعتر ساخته می‌شوند زیرا از تعدادی قطعات استاندارد تشکیل شده‌اند که به صورت انبوه در کارخانه‌ها تولید می‌شوند و فقط در محل مونتاژ می‌شوند. SMR ها همچنین می‌توانند گرما را برای شرکت های صنعتی مجاور تامین کنند.

در حال حاضر فقط روسیه و چین هستند که SMRهای فعال دارند و چندین سال از بقیه کشورها جلوتر هستند اما  هنوز در غرب از آنها استفاده نشده است. هم اکنون توسعه SMR ها در حال تبدیل شدن به یک رقابت ژئوپلیتیکی است. ایالات متحده آمریکا پول زیادی را برای تسریع توسعه در این بخش سرمایه گذاری می‌کند تا از چین عقب نماند.

همانطور که در توافقنامه دولت ائتلافی هلند نیز ذکر شده، دولت این کشور در حال بررسی احتمالات برای استفاده از SMR ها می‌باشد و بودجه لازم برای این کار را نیز کنار گذاشته و در نظر دارد تا سال 2030 در مجموع 65 میلیون یورو هزینه کند. اما در عین حال اشاره دارد که هنوز ابهامات زیادی از جمله در موارد فنی و مالی در این زمینه وجود دارد.

دولت هلند همچنین SMR ها را تنها به عنوان یک "مکمل" بالقوه برای سایر برنامه‌های انرژی هسته ای می‌بیند زیرا در نظر دارد چهار نیروگاه هسته ای جدید و بزرگ بسازد. بر اساس اعلام دولت هلند، SMR ها زودتر از 2040 ساخته نخواهند شد. چندین استان از جمله اوریسل، گلدرلند و لیمبورگ برای ساخت SMR در نظر گرفته شده اند. لیمبورگ در نظر دارد از آن برای پایدارتر کردن پارک صنعتی Chemelot استفاده کند. در دن هلدر نیز مکانی برای ساخت SMR در نظر گرفته است. همچنین یک استارت آپ هلندی مستقر در آمستردام در حال تلاش برای توسعه SMR: Thorizon می‌باشد و در حال حاضر روی یک نسخه آزمایشی کار می‌کند و امیدوار است بتواند اولین راکتور تجاری را در سال 2032 بسازد. طرفداران SMR ها استدلال می‌کنند که این مدلاز نیروگاه‌ها، از نیروگاه‌های هسته ای بزرگ ایمن تر هستند علی الخصوص نسل چهارم آنها که ذاتا ایمن می‌باشد چرا که برای اطمینان از ایمنی، نیازی به دخالت نیروی انسانی در آن نیست.

 

 

منبع:

 https://www.nrc.nl/nieuws/2024/10/29/staat-er-straks-in-elke-achtertuin-een-kleine-kerncentrale-a4871086