اخبار اقتصادی تاجیکستان
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی تاجیکستان در هفته دوم مهر ماه 1403 مندرج در روزنامهها و رسانههای این کشور به شرح زیر میباشد:
افزایش 14.3 در صدی حجم مبادلات تجاری بین تاجیکستان و روسیه
خبرگزاریهالوا: مبادلات تجاری بین روسیه و تاجیکستان به طور پیوسته در حال رشد است. آژانس آمار جمهوری تاجیکستان اعلام کرد، در 8 ماهه اول سال 2024، حجم مبادلات تجاری بین این دو کشور 14.3 درصد افزایش یافته و به 1.2 میلیارد دلار رسیده است.
گردش مالی تجارت متقابل سالانه افزایش می یابد، نتایج هشت ماهه سال 2024 این روند مثبت را تأیید میکند. بر اساس دادههای آژانس آمار وابسته به دولت جمهوری تاجیکستان، حجم مبادلات تجاری بین دو کشور در ژانویه تا اوت 2024 نسبت به مدت مشابه در سال گذشته 14.3 درصد افزایش یافته و به 1.268 میلیارد دلار رسیده است.
بر اساس این دادهها، بیش از 70 موسسه روسی روابط تجاری و اقتصادی با تاجیکستان دارند. تنها در سال جاری، بازرگانانی از مناطق ولگوگراد و پسکوف، منطقه آلتای، اتاق بازرگانی و صنعت مسکو، و مراکز صادرات مسکو و روسیه از این جمهوری بازدید کردند.
علاوه بر این، تا پایان سال 2024، هیاتهایی از مناطق چلیابینسک و ساراتوف و ناحیه خودمختار ناحیه خانتی - مانسی از این کشور بازدید میکنند.
https://halva.tj/news/tovarooborot_tadzhikistana_i_rossii_uvelichilsya_na_14_3_/?tg_rhash=cd8f2dd43a655e
آمادگی مقدماتی نشست شورای حاکم و مجمع اقتصادی SPECA در دوشنبه
خبرگزاری خاور: نشست مشورتی جهت آمادگی رویدادهای سطح بالا برنامه ویژه سازمان ملل متحد برای اقتصادهای آسیای مرکزی (SPECA) از طریق ویدئو کنفرانس برگزار شد.
اهلالدین نورالدینزاده، معاون وزیر توسعه اقتصادی و تجارت تاجیکستان و معاونان وزرای اقتصاد و تجارت کشورهای عضو SPECA در این نشست مجازی شرکت کردند.
مسائل مربوط به آمادگی برای رویدادهای سطح بالای SPECA از جمله نوزدهمین نشست شورای حاکم و مجمع اقتصادی SPECA در دوشنبه، پروژه «اعلامیه دوشنبه»، ابتکارات کشوری و همچنین ایجاد صندوق امانی SPECA (trust fund SPECA ) مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
بر اساس تائید رئیس جمهوری تاجیکستان، برگزاری رویدادهای بلندپایه برنامه SPECA از جمله نوزدهمین جلسه شورای حاکمیتی و مجمع اقتصادی SPECA تصویب شد.
شایان ذکر است که تقویت روابط در چارچوب SPECA یکی از اولویت های سیاست خارجی اقتصادی جمهوری تاجیکستان است.
https://khovar.tj/rus/2024/09/idyot-podgotovka-k-zasedaniyu-rukovodyashhego-soveta-i-ekonomicheskomu-forumu-speca-v-dushanbe/
سهم 22 در صدی روسیه در تجارت خارجی تاجیکستان در 6 ماه نخست سال جاری
اسپوتنیک: یوگنی کورنکاف، نماینده تجاری روسیه در دوشنبه گفت: در ژانویه تا اوت سال جاری، سهم روسیه در تجارت خارجی تاجیکستان 22 درصد بوده است.
وی گفت: «از سال 2007، روسیه شریک اصلی تجاری و بزرگترین واردکننده تاجیکستان بوده است، سهم روسیه در تجارت خارجی تاجیکستان به طور متوسط 20 تا 25 درصد است که در ژانویه تا اوت سال جاری 22 درصد بوده است». بر اساس دادههای آمار تاجیکستان، روسیه در جایگاه اول روابط خارجی تاجیکستان قرار دارد.
به این ترتیب مبادلات تجاری دو کشور در ماههای ژانویه تا اوت به یک میلیارد و 270 میلیون دلار رسید که نسبت به مدت مشابه سال قبل 14.3 درصد افزایش داشته است.
در نیمه اول سال علاوه بر سوخت، حجم زیادی از محصولات غذایی از روسیه به تاجیکستان وارد شد و تقریبا در همه گروههای اصلی افزایش یافت که به 36.3 درصد رسید.
کورنکاف در مورد ورود نمایندگیهای تجاری روسیه به تاجیکستان خاطرنشان کرد که این یک فرصت بسیار مطمئن برای ورود به بازار تاجیکستان است.
https://sputnik.tj/20240926/sahmi-rusiya-savdoi-khorijii-tojikiston-tashkil-medihad-1064492872.html
راهاندازی 7 نیروگاه دیگر خورشیدی در استان بدخشان تاجیکستان تا پایان سال 2024
خبرگزاری خاور: تا پایان سال جاری در استان بدخشان تاجیکستان هفت نیروگاه دیگر خورشیدی با ظرفیت 5.3 مگاوات راهاندازی و مورد بهرهبرداری قرار میگیرند.
نیروگاههای مذکور در چارچوب پروژه برقرسانی مناطق روستایی تاجیکستان و در روستاهای علیچار، بشگومبیز، بولونکول، چیچیکدی، آکتال، محمدظائر ناحیه مرغاب و خرگوش ناحیه اشکاشیم استان بدخشان نصب میشوند.
به طور کلی، این پروژه در دو مرحله اجرا میشود که در چارچوب آن 62 روستایی دورافتاده در منطقه بدخشان که بیشتر آنها در منطقه مرتفع کوهستانی مرغاب قرار دارند، با برق تامین میشوند.
روستاهای منطقه مرغاب در فاصله 150 تا 200 کیلومتری از یکدیگر قرار دارند که ساخت تاسیسات انرژی در این مناطق را پرهزینه میکند. با این حال، منابع انرژی جایگزین، مانند نیروگاههای خورشیدی و بادی، کارایی خود را در مناطق مرتفع کوهستانی نشان دادهاند.
کارها در چارچوب این پروژه در نوامبر 2019 آغاز و قرار است در دسامبر 2025 تکمیل شوند.
فاز اول این پروژه در سال 2021 تکمیل شد که طی آن 27 روستا و هزار و 114 خانوار از طریق خطوط انتقال جدید و ایستگاههای ترانسفورماتور به برق دسترسی پیدا کردند.
در مرحله دوم که نیز در سال 2021 آغاز شد، قرار است شبکههای انرژی مستقل با استفاده از پنلهای خورشیدی و توربینهای بادی ایجاد شود.
در نتیجه یک هزار 928 نفر از ساکنان روستاهای دورافتاده مرغاب، روشان، درواز، ونج و راشتقلعه با برق تامین میشوند.
طی این مدت شرکت «پامیر انرژی» قصد دارد 13 نیروگاه برق آبی، 30 نیروگاه خورشیدی با باتری و یک ایستگاه بادی با ظرفیت 200 کیلووات بساند که مجموع ظرفیت تمامی این تاسیسات 14 مگاوات خواهد بود.
https://asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20240927/v-gbao-budut-vvedeni-v-ekspluatatsiyu-7-solnechnih-elektrostantsii
ارتقاء رتبه اعتباری تاجیکستان از «B3» با چشم انداز «پایدار» به «B3» با چشم انداز «مثبت»
تلگرام آسیا پلاس بزینس: آژانس بین المللی رتبه بندی مودیز (Moody’s)، رتبه اعتباری تاجیکستان را از «B3» با چشم انداز «پایدار» به «B3» با چشم انداز «مثبت»ارتقا داد.
بانک ملی تاجیکستان این تغییرات را بهبود شاخصهای اقتصادی کشور عنوان کرد.
شایان ذکر است که ارتقای رتبه تحت تأثیر عواملی مانند رشد اقتصادی پایدار، افزایش ذخایر بین المللی و اجرای موفقیت آمیز تعهدات خدمات بدهی خارجی قرار دارد.
این تغییرات همچنین به کاهش ریسکهای تراز پرداختها و تقویت عملکرد اقتصادی خارجی در سالهای اخیر کمک کرده است. حمایتهای اضافی از طریق تأمین مالی ترجیحی از طرف شرکای توسعه برای اجرای پروژههای مهم دولتی در میان مدت ارائه شد.
لازم به ذکر است که مودیز یکی از آژانسهای پیشرو در جهان است که به ارزیابی اعتبار کشورها و تحلیل ریسکهای آنها میپردازد. نتایج رتبه بندی نقش مهمی در دستیابی به بازارهای سرمایه بین المللی، کمک به جذب سرمایه گذاری و تقویت همکاری با موسسات مالی بین المللی و بانکهای سرمایه گذاری دارد.
https://t.me/apbusinesstj
درخواست از صندوق بین المللی پول برای بازنگری و افزایش چشم انداز های توسعه تاجیکستان
خبرگزاری خاور: ذوقی ذوقیزاده، وزیر توسعه اقتصادی و تجارت تاجیکستان و متیو گارتنر، رئیس هیات صندوق بین المللی پول در تاجیکستان، در مورد توسعه اجتماعی- اقتصادی این کشور برای 8 ماه سال 2024 دیدار و گفتگو کردند.
خاطرنشان شد که در ژانویه تا اوت سال جاری، با وجود شرایط دشوار اقتصاد جهانی، در نتیجه اجرای دستورالعمل های رئیس جمهوری تاجیکستان و دولت و همچنین اجرای به موقع اهداف استراتژیک در اتخاذ تصمیمات، برنامهها و راهبردهای مناسب برای توسعه اقتصاد ملی تضمین شد.
وزیر توسعه اقتصادی و تجارت تاجیکستان بیان داشت: با توجه به سرعت توسعه اقتصاد کشور در 8 ماهه سال 2024، چشمانداز صندوق بینالمللی پول برای تاجیکستان برای سالهای 2025-2024 باید بازنگری و افزایش یابد.
https://khovar.tj/rus/2024/09/mezhdunarodnomu-valyutnomu-fondu-predlozheno-peresmotret-i-povysit-perspektivy-po-tadzhikistanu/
محصولات کشاورزی ناحیه دنغره برابر با 1.7 میلیارد سامانی
خبرگزاری خاور: در هشت ماهه سال جاری، مجموع محصولات کشاورزی ناحیه دنغره بالغ بر 1.7 میلیارد سامانی بوده که بالاترین شاخص در منطقه ختلان محسوب میشود.
در سال جاری کشاورزان این ناحیه ۲۶۸۸۶ هکتار غلات، ۱۰۲۷ هکتار سیب زمینی، ۱۶۱۷ هکتار سبزیجات، ۱۵۳۹ هکتار پالیزی، 5018 هکتار پنبه و سایر محصولات کشاورزی کشت کردند.
همچنین کشاورزان ناحیه دنغره سهم قابل توجهی در تامین بازار مصرف محصولات کشاورزی تازه، صادرات محصولات به کشورهای دیگر و تامین امنیت غذایی دارند. هزاران تن محصولات کشاورزی تازه از این ناحیه به کشورهای دیگر صادر شده است.
در سال 2023 میزان کل محصولات کشاورزی منطقه ختلان بالغ بر 35.3 میلیارد سامانی بوده که از این میزان 2 میلیارد و 550 میلیون سامانی یا 7.2 درصد آن مربوط به ناحیه دنغره است.
https://khovar.tj/2024/09/imsol-ma-mui-umumii-ma-suloti-kishovarzii-no-iyai-dan-ara-ba-1-7-milliard-somon-barobar-shud/
تقویت همکاری تاجیکستان با بانک توسعه آسیایی در زمینه انرژی، محیط زیست و صنعت
خبرگزاری خاور: دیدار حاکم خالق زاده معاون اول نخستوزیر جمهوری تاجیکستان با هیات بانک توسعه آسیایی به ریاست ویکاش شیل، مدیر اجرایی بانک توسعه آسیایی برگزار شد.
طرفین در مورد وضعیت کنونی روابط و چشم انداز همکاری بین تاجیکستان و بانک توسعه آسیایی، روند تحولات اقتصادی و اصلاحات، و همچنین تامین مالی حوزههای اولویت دار مرتبط با مسائل مربوط به تغییرات اقلیم، گذار به اقتصاد «سبز» و نوسازی امکانات راهبردی کشور بحث و تبادل نظر کردند.
خالق زاده گفت: ما از مشارکت بانک توسعه آسیایی در مسائل تغییرات اقلیم بسیار قدردانی میکنیم و امیدواریم همکاریها در این راستا گسترش یابد. مسائل آب و مسائل مربوط به تغییرات اقلیمی ارتباط تنگاتنگی با هم دارند و در این زمینه امامعلی رحمان رئیس جمهور تاجیکستان به این امر اهمیت ویژهای می دهد. ما از تلاشهای بانک توسعه آسیایی برای تغییر اقلیم، از جمله برنامه منطقهای جدید صندوق اقلیم سبز «از یخچالها تا مزارع» حمایت میکنیم. ما همچنین آماده همکاری نزدیک با تیم بانک توسعه آسیایی برای تعیین اولویتهای اقلیمی در استراتژی جدید همکاری اقلیمیبانک توسعه آسیایی با جمهوری تاجیکستان هستیم.»
وی همچنین از هیأت این بانک برای حمایت از پروژه راغون که در ماه می سال جاری در تفلیس در دیدار ماساتسوگو آسکاوا با رئیس بانک توسعه آسیایی نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفته بود، قدردانی کرد.
وی افزود: در ماه می 2025 کنفرانس سازمان ملل متحد در مورد یخچالها در دوشنبه برگزار میشود و امیدواریم بانک توسعه آسیایی در این زمینه حمایت و شرکت کند. معاون اول نخست وزیر جمهوری تاجیکستان گفت: همچنین باید اعلام کنم که ابتکار بانک توسعه آسیایی برای تخصیص بیش از 100 میلیارد دلار برای مبارزه با تغییرات اقلیمیبرای کشورهای در حال توسعه شایسته احترام است.
طرفین ابراز داشتند که چشم انداز وسیعی را در گسترش و تقویت بیشتر همکاریها در زمینههای اکولوژی، انرژی، صنعت، فناوری اطلاعات، بانکداری، خدمات مالی و سایر بخشهای پیشرو اقتصاد میبینند.
https://khovar.tj/2024/10/to-ikiston-va-bonki-osiyoii-rushd-amkoriro-dar-samti-ekologiya-energetika-va-sanoat-ta-viyat-mebahshand/
معرفی دستاوردهای تاجیکستان در زمینه هوش مصنوعی در شهر دوحه
خبرگزاری خاور: هیات رسمی جمهوری تاجیکستان به سرپرستی ذوقی ذوقی زاده، وزیر توسعه اقتصادی و تجارت تاجیکستان در مجمع تجاری گفتگوی همکاریهای آسیایی تحت عنوان «هوش مصنوعی و مدلهای جدید کسبوکار» در شهر دوحه برگزار شد، سخنرانی کرد.
ذوقی زاده گفت: دیجیتالیسازی اقتصاد ملی و هوش مصنوعی مورد توجه ویژه امامعلی رحمان رئیسجمهور تاجیکستان است و دولت این کشور در این راستا کارهای مهمی را انجام داده است.
به ویژه، «استراتژی توسعه هوش مصنوعی در جمهوری تاجیکستان تا سال 2040» و «برنامه میان مدت توسعه اقتصاد دیجیتال در جمهوری تاجیکستان برای سالهای 2025-2021» ارائه شده است. تصویب شده و در حال اجراست.
همچنین اطلاعات مختصری در مورد توسعه هوش مصنوعی در تاجیکستان، از جمله تاسیس zypl.ai - اولین استارت آپ در تاجیکستان و فعالیت موفق آن در 12 بازار جهان، راه اندازی آکادمی هوش مصنوعی با توجه به برنامه دانشگاه استنفورد در تاجیکستان و معرفی تخصص هوش مصنوعی در 7 موسسه آموزش عالی جمهوری تاجیکستان بیان شد.
بازار جهانی هوش مصنوعی در سال 2024 حدود 215 میلیارد دلار تشکیل داده است و انتظار می رود تا سال 2030 نزدیک به 2 تریلیون دلار افزایش یابد. تا سال 2030، استفاده از هوش مصنوعی میتواند تولید ناخالص داخلی جهان را 14 درصد یا حدود 16 تریلیون دلار افزایش دهد.
در پایان سخنرانی خود وزیر توسعه اقتصادی و تجارت تاجیکستان پیشنهادات مشخصی را همراه با نتایج بهدستآمده در راستای اجرای مؤثر اهداف و اولویتهای جمهوری تاجیکستان مرتبط با توسعه هوش مصنوعی در این کشور ارائه کرد و خواستار جذب سرمایهگذاری بیشتر برای اجرای پروژههای هوش مصنوعی شد.
https://khovar.tj/2024/10/dastovard-oi-to-ikiston-dar-samti-ze-ni-sun-dar-sha-ri-dav-ai-davlati-atar-muarrif-shuand/
همکاریهای دوجانبه محور دیدار سفیر تاجیکستان با مسئولین «کرمانشاه»
خبرگزاری خاور: نظامالدین زاهدی سفیر تاجیکستان در تهران در چارچوب سفر کاری خود به کرمانشاه با مسئولین و محافل کسبوکار این منطقه ایران به صورت جداگانه دیدار و گفتوگو کرد.
بهویژه در جریان دیدار زاهدی با محمدطیب صحرایی استاندار کرمانشاه، مسائل مربوط به گسترش همکاریهای دوجانبه در زمینههای اقتصادی، سرمایهگذاری، حملونقل و فرهنگی بررسی شد.
در دیدار سفیر تاجیکستان با نادر نوروزی شهردار کرمانشاه، موضوع برقراری روابط خواهرشهری کرمانشاه و یکی از شهرهای تاجیکستان مورد بررسی قرار گرفت.
در چارچوب دیدار با سلیم ساسانی رئیس اتاق بازرگانی و صنایع، معدن و کشاورزی استان کرمانشاه و نمایندگان محاقل کسبوکار این منطقه جمهوری اسلامیپتانسیل و فرصتهای اقتصادی، تجاری و سرمایهگذاری تاجیکستان معرفی شد.طرفین همچنین تعهد خود را برای تقویت همکاریها در زمینههای فوق اعلام کردند.
https://khovar.tj/2024/10/masalai-bar-arorii-robita-oi-barodarsha-r-bajni-kirmonsho-i-eron-va-yake-az-sha-r-oi-to-ikiston-matra-shud/
امضا قرارداد بین تاجیکستان و بانک اروپایی بازسازی و توسعه به مبلغ 9.35 میلیون یورو برای بهبود تامین آب
تلگرام خبرگزاری اوستا: نشستی در وزارت دارایی تاجیکستان بین فیض الدین قهارزاده، وزیر دارایی تاجیکستان و مارک بومن، معاون رئیس بانک اروپایی بازسازی و توسعه EBRD برگزار شد.
طی این نشست قراردادهایی به مبلغ 9.35 میلیون یورو برای بهبود تامین آب در فیض آباد، باختر و دنغره به امضا رسید.
هدف اصلی این پروژه احیای مخازن و تامین آب آشامیدنی سالم برای مردم است. همچنین این بانک 1.6 میلیون یورو برای کمکهای فنی اختصاص خواهد داد.
تلگرام خبرگزاری اوستا
احداث نیروگاه برق آبی بر روی رودخانه غندی ناحیه شغنان با ظرفیت 14 مگاوات
اسپوتنیک: قراردادی بین شرکت سهامی عام «پامیر انرژی» و شرکت مشاوره «Gruner Stucky» (سوئیس) در خصوص امکان سنجی نیروگاه آبی «چارسم» در تاریخ 27 سپتامبر 2024 به امضا رسید.
بر اساس دادههای وزارت انرژی و ذخائر آب جمهوری تاجیکستان: نیروگاه برق آبی «چارسم» بر روی رودخانه غند در ناحیه شغنان با ظرفیت 14 مگاوات ساخته خواهد شد.
نیروگاه برق آبی «چارسم» از نظر موقعیت جغرافیایی دارای موقعیت استراتژیک بوده و زمینه را برای اتصال بیشتر شبکههای اصلی «پامیر انرژی» به شبکه ناحیه مرغاب که تاکنون جدا بوده است، فراهم میکند.
شایان ذکر است که پیش از این شریفخان صفرزاده معاون اول رئیس استان بدخشان در گفتگو با خبرنگار روزنامه جمهوریت گفته بود که در آینده اقدامات لازم برای ایجاد بنگاههای صنعتی و ایجاد مشاغل جدید در دورافتادهترین نقاط کشور انجام خواهد شد.
به ویژه ساخت نیروگاه برق آبی «سیبزار»، ساخت نیروگاه برق آبی «چارسم» و نیروگاههای بادی و خورشیدی که تسریع در ساخت و استفاده آنها گسترش روند ساخت و ساز شرکتهای صنعتی منطقه را تسهیل میکند.
https://sputnik.tj/20241003/bunyodi-nerugohi-barqi-obi-daryoi-ghundi-nohiyai-shughnon-1064569043.html
افزایش مبادلات تجاری دوجانبه بین تاجیکستان و امارات متحده عربی
خبرگزاری خاور: ذوقی ذوقی زاده، وزیر توسعه اقتصادی و تجارت جمهوری تاجیکستان با ثانی بن احمد الزیادی وزیر تجارت خارجی امارات متحده عربی در دوحه قطر دیدار کرد.
در این دیدار طرفین در خصوص گسترش همکاریهای تجاری و اقتصادی و سرمایه گذاریهای دوجانبه گفتگو کردند.
در سال 2023، حجم تجارت خارجی دوجانبه بین دو کشور 84 درصد افزایش یافت، اما هنوز فرصتهای بکر زیادی برای همکاری وجود دارد.
https://khovar.tj/rus/2024/10/mezhdu-tadzhikistanom-i-obedinennymi-arabskimi-emiratami-uvelichilsya-dvustoronnij-tovarooborot/
عزم اتحادیه اروپا برای جذب سرمایه گذاری در زیرساخت های حمل و نقل تاجیکستان
خبرگزار خاور: عظیم ابراهیم وزیر حمل و نقل جمهوری تاجیکستان با ایزابل اوریز هرناندز مشاور ارشد - رئیس بخش همکاری دفتر اتحادیه اروپا در دوشنبه دیدار و گفتگو کرد.
موضوعات همکاری در زمینه حمل و نقل بین المللی بین تاجیکستان و اتحادیه اروپا، استفاده و گسترش مسیر حمل و نقل بین المللی ترانس خزر (TITR ) و همچنین اتصال شبکه جادهای کشورهای آسیای مرکزی به شبکه راههای اروپایی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
طرفین همچنین توجه ویژهای به مطالعه اتحادیه اروپا در رابطه با روند ارتقای استراتژی «دروازه جهانی» اتحادیه اروپا برای آسیای مرکزی برای جستجو و شناسایی کریدورهای حمل و نقل بین المللی داشتند.
نماینده دفتر اتحادیه اروپا خاطرنشان کرد: در کوتاه مدت، اتحادیه اروپا تلاشهای خود را بر جذب سرمایه گذاری در زیرساختها به ویژه بر توسعه پستهای بازرسی با یک ایستگاه و یک مرکز لجستیک مشترک در منطقه متمرکز، پست بازرسی «فاتحآباد» واقع در ناحیه مستچاه استان سغد و همچنین اجرای سیستم یکپارچه مدیریت مرزی و هماهنگی شبکههای دیجیتال جمهوری تاجیکستان خواهد کرد.
https://khovar.tj/rus/2024/10/evropejskij-soyuz-sosredotochit-svoi-usiliya-na-privlechenii-investitsij-v-transportnuyu-infrastrukturu-tadzhikistana/
ارائه مزایای گمرکی برای 48 کشور «کمتر توسعه یافته» جهان
آسیا پلاس: جمهوری تاجیکستان دستور داد تا فهرست کشورهای کمتر توسعه یافته را تصویب کند که بر روی کالاهای آنها حقوق گمرکی وارداتی به میزان 50 درصد از نرخ های تعیین شده در هنگام واردات به قلمرو گمرکی جمهوری تاجیکستان اعمال میشود.این سند در پرتال اطلاعات حقوقی وزارت دادگستری جمهوری تاجیکستان منتشر شده است.
این فهرست شامل 48 کشور است که عمدتا از آفریقا و آسیا و اقیانوسیه هستند، عبارتند از:
افغانستان، آنگولا،بنگلادش، بنین، بورکینافاسو، بوروندی، بوتان، وانواتو،گانتی، گامبیا،گینه، گینه بیسائو، جمهوری دموکراتیک کنگو، جیبوتی، زامبیا، یمن،کامبوج، کومور، کیریباتی، لائوس، لسوتو، لیبریا، موریتانی، ماداگاسکار، مالاوی،مالی، موزامبیک، میانمار، نپال، نیجریه، جمهوری متحد تانزانیا، رواندا، ساموآ، سائوتومه وپرنسیپ ، سنگال، جزایر سلیمان، سومالی، سودان، سیرالئون، تیمور، توگو، تووالو، اوگاندا، چاد، گینه استوایی، اریتره، اتیوپی، سودان جنوبی، طبق آمار، تاجیکستان از فهرست فوق تنها با 4 کشور روابط تجاری دارد.
به ویژه حجم مبادلات تجاری با افغانستان در ماههای ژانویه تا اوت سال جاری بالغ بر 75 میلیون دلار بوده است اما واردات محصولات از این کشور تنها 4.2 میلیون دلار بوده است.
به گفته مقامات تاجیکستان، گردش تجاری با سه کشور «کمترین توسعه یافته» دیگر در این دوره ناچیز بوده است:
بنگلادش 1.7 میلیون دلار (مبادلات تجاری دوجانبه)، 1.4 میلیون دلار (واردات از این کشور به جمهوری تاجیکستان)؛
میانمار به ترتیب 41 هزار دلار و 7.5 هزار دلار؛
رواندا - 36.6 هزار دلار (صادرات جمهوری تاجیکستان)، وارداتی از این کشور وجود ندارد.
https://asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20241004/tadzhikistan-predostavil-tamozhennie-lgoti-okolo-50-naimenee-razvitim-stranam-mira