صنعت اورانیوم قزاقستان

آمارهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و همچنین گزارش‌های سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (OECD)، نشان می‌دهد که استرالیا، قزاقستان و کانادا بیشترین سهم از منابع اورانیوم موجود را در اختیار دارند که بیش از 50 درصد از کل ذخایر جهانی را شامل می‌شود.

صنعت اورانیوم قزاقستان: ظرفیتهای داخلی، رقابتهای بین­‌المللی

قزاقستان مالک 12 درصد از منابع اورانیوم دنیا بوده و تولید آن در سال  2023 بالغ بر 21 هزار و 200 تن اعلام شده است. سهم قزاقستان از کل تولید اورانیوم خام دنیا از 28 درصد در سال 2009 به حدود 43 درصد در سال  2023 رسیده است.

همچنین به گفته وزارت انرژی قزاقستان، شرکت ملی اتمی Kazatomprom در 26 سایت در 13 ذخایر ترکستان، قیزیلوردا و مناطق شمال قزاقستان اورانیوم تولید می‌کند. این شرکت دارای سهام در شرکتهای استخراج اورانیوم در هشت شرکت از 14 شرکت می‌باشد.

در قزاقستان، بسیاری از ذخایر اورانیوم تنها از طریق روش های زیرزمینی قابل دسترسی هستند که در حال حاضر مقرون به صرفه نیستند. با این حال،  Kazatomprom  به کاوش و شناسایی منابع جدید خود ادامه می دهند. به عنوان مثال، عملیات جستجو در سایتVostochny  ذخایر Zhalpak در منطقه ترکستان که توسط Kazatomprom  تامین و منابع اورانیوم را در دسته‌های P1 و P2 استخراج می­کند .

سایت ها و معادن

سایتهای کنونی استخراج اورانیوم عبارتند از: مینکودوک، ژالپاک، کارامورون شمالی، کارامورون جنوبی، کانژوگان، معین کوم، اینکای، آکدالا، زارچنوئه، خراسان شمالی، بودنوفسکویه، ایرکل و سمیزبای. ذخایر Inkai دارای چهار سایت معدنی است، در حالی که بودنوفسکویه دارای هفت سایت است.

برخی از ذخایر، مانند ذخایر معین ‌کم، از رده خارج شده‌اند و تلاش‌ها برای از بین بردن پیامدهای معدن در حال انجام است. با این حال، سه بخش دیگر در معین ‌کم به کار خود ادامه می‌دهند. همچنین در سیات  Uvanas، عملیات معدن تکمیل شده است.

از ابتدای سال 2023، ذخایر اورانیوم قزاقستان به 990000 تن رسیده است. تمام معادن اورانیوم در قزاقستان عمدتاً به چین، فرانسه، روسیه، کانادا و سایر کشورها صادر می‌شود.

چشم انداز و مشارکت های بین‌­المللی

وزارت نیرو  قزاقستان فهرستی از شرکت‌های فعال در استخراج اورانیوم  را ارائه کرده و تأکید کرده که Kazatomprom در هشت شرکت از 14 شرکت، سهام کنترلی در شرکت‌های استخراج اورانیوم دارد.

چندین شرکت در زمینه‌های مشابه به طور همزمان اما در سایت های مختلف فعالیت می‌کنند. به عنوان مثال، شرکت معدن و شیمی جنوبی (SMCC) در محل دفن زباله Inkai فعالیت می­کند، در واقع در سایتی که Kazatomprom   سی درصد از سهم را در اختیار دارد. هفتاد درصد باقیمانده متعلق به اورانیوم وان است که توسط روس اتم روسیه مدیریت می‌شود. SMCC  همچنین در توسعه میدان  Akdala مشارکت دارد.

  JV Zarechnoye  اورانیوم را در میادین Zarechnoye تولید می‌کند که طرف روسی 49.979 درصد، کارخانه معدنی Kara- Balta  از جمهوری قرقیزستان 0.041درصد و Kazatomprom   49.979درصد باقی مانده را در اختیار دارد.

 Uranium One  همچنین مالک 50 درصد سهام Karatau و JV Akbastau است که در میدان Budyonnovsky استخراج می‌کنند. سایت های دیگر در این قلمرو توسط JV Budenovskoye با 49 درصد سهم روسیه توسعه یافته اند. Uranium One  همچنین 30 درصد سهام خراسان-U LLP  را در اختیار دارد و 20 درصد دیگر متعلق به Energy Asia Holdings Ltd  از ژاپن است. یکی از شرکت های تابعه این هلدینگ به نام EnergyAsia (BVI) Limited 47.5  درصد از سهام JV Baiken-U LLP را در اختیار دارد و همچنین در حال توسعه میدان خراسان است.

چین هم توسط شرکت Sino-Kaz Uranium Resources Investment Company Ltd و CGNM UK Limited نمایندگی می‌شود. اولی مالک 49 درصد سهام JV Semizbai است که در میدان‌های Irkol و Semizbai فعالیت می‌کند، در حالی که دومی 49 درصد از DP Ortalyk را در اختیار دارد و میادین Mynkuduk و Zhalpak را توسعه می دهد. شرکت فرانسوی Orano S.A (Areva Min)  دارای 51 درصد سهام در JV KATKO LLP در میدان Moinkum است.