گزارش گلوبال فاینانس در مورد وضعیت اقتصاد ترکیه در سال 2024

گلوبال فاینانس در گزارشی با عنوان اقتصاد ترکیه بعد از یک افت تاریخی، با انتخاب تیم جدید، خود را بازمی‌یابد، به بررسی وضعیت اقتصاد این کشور در سال جاری میلادی پرداخته است. براساس این گزارش، ترکیه طی دهه گذشته، به‌ویژه از زمان کودتای نافرجام ۲۰۱۶، با چالش‌های اقتصادی قابل‌توجهی مواجه بوده است.

 سیاست‌های پولی نامنظم و تغییرات مکرر در رهبری بانک مرکزی، سرمایه‌گذاران خارجی را دلسرد کرده است. لیر ترکیه در پنج سال گذشته ۸۰ درصد در مقابل دلار آمریکا کاهش‌یافته و در ژانویه به پایین‌ترین حد تاریخی خود یعنی بیش از ۳۰ در مقابل یک دلار رسیده است. تورم همچنان بالا و در حدود ۶۵ درصد باقی‌مانده است و کسری حساب‌جاری با ۴ تا ۵ درصد از تولید ناخالص داخلی نگران‌کننده است.

محورهای مهم این گزارش در خصوص چشم‌انداز اقتصادی ترکیه در سال 2024 به شرح ذیل است:

بهبودهای اخیر اقتصادی:

باوجود تردیدهایی که به دنبال انتخاب مجدد رئیس‌جمهور اردوغان در ماه مه ۲۰۲۳ ایجادشده بود، ترکیه نشانه‌هایی از بهبود اقتصادی را از خود نشان داده است.

عرضه اوراق قرضه ۵۰۰ میلیون دلاری توسط صندوق ثروت ترکیه (TWF)، با جذب سفارش‌های ۷ میلیارد دلاری، نشان‌دهنده علاقه‌مندی قوی به اوراق قرضه این کشور است. انتظار می‌رود TWF که سهام شرکت‌های بزرگ را در اختیار دارد، امسال ۱۰ میلیارد دلار اوراق قرضه منتشر کند.

گردشگری در سال ۲۰۲۳ با نزدیک به ۵۰ میلیون بازدیدکننده به رکورد جدیدی دست‌یافت که ۵۴ میلیارد دلار درآمدزایی داشت و صنعت خودروسازی در ژانویه رکورد صادرات ۲.۸ میلیارد دلاری را ثبت کرد.

تیم اقتصادی و سیاست‌های جدید:

فاتح کاراهان، رئیس‌کل جدید بانک مرکزی، برای مقابله با تورم، نرخ بهره را از ۸.۵ درصد به ۴۵ درصد افزایش داده است و در حال برچیدن مقررات مالی پیچیده است. 

تحلیلگران از تغییر رویکرد به سمت سیاست‌های اقتصادی منطقی استقبال می‌کنند، اما در مورد چالش‌های بالقوه در حفظ این تعدیلات هشدار می‌دهند. با توجه به تمرکز بر کاهش تورم، انتظار می‌رود رشد اقتصادی در سال ۲۰۲۴ از ۴.۵ درصد در سال ۲۰۲۳ به ۲.۵ درصد کاهش یابد.

سرمایه‌گذاری و توسعه زیرساخت‌ها:

نشانه‌های مثبت شامل ادامه سرمایه‌گذاری در ماشین‌آلات، تجهیزات و ساخت‌وساز، با برنامه‌هایی برای فرودگاه‌های جدید، قطار سریع‌السیر و سرمایه‌گذاری قابل‌توجه در مرسین پس از ساخت نیروگاه هسته‌ای است.

بانک اروپایی بازسازی و توسعه (EBRD) در سال ۲۰۲۳، با رکورد ۲.۵ میلیارد یورو در ترکیه سرمایه‌گذاری کرد که بر پروژه‌های سبز و واکنش به زلزله متمرکز است و مجموع سرمایه‌گذاری‌ها را به ۱۹.۵ میلیارد یورو در ۴۴۰ پروژه رساند.

چالش‌ها:

درحالی‌که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) همچنان مثبت است، اما از میزان موردنیاز پایین‌تر است. فرار مغزها و خروج سرمایه ۲۰ میلیارد دلاری در سال گذشته، چالش‌های مداوم را برجسته می‌کند.

اعتماد سرمایه‌گذاران به‌آرامی در حال بازگشت است، به‌طوری‌که شاخص سهام همهٔ سهام بورس استانبول در سال جاری بیش از ۲۰ درصد (به دلار) افزایش‌یافته است. بااین‌حال، حفظ ثبات و سیاست‌های اقتصادی متعارف، امری حیاتی است.

چشم‌انداز آینده:

برنامه‌ریزی دوساله اخیر دولت برای سرمایه‌گذاری باهدف ساده‌سازی فرآیندهای سرمایه‌گذاری و ترویج تحول دیجیتال و سبز مهم است. دولت اردوغان باوجود مشکلات اقتصادی، بر تلاش برای رشد مجدد اقتصادی پس از انتخابات محلی ۲۰۲۴، متمرکزشده است و تحلیلگران امیدوارند که برای اطمینان از ثبات و اطمینان برای سرمایه‌گذاران، سیاست‌های اقتصادی متعارف از سوی دولت حفظ شود.

منبع: Global Finance,Justin Keay, March 2024

https://gfmag.com/economics-policy-regulation/turkey-economy-rebound/