حجم تجارت و حوزه‌های همکاری بین هند و تانزانیا

سواحل شرق آفریقا از دیرباز محل سکونت هندی تباران در زنگبار، کیلوا، مومباسا و موزامبیک بوده است و حضور تاجران و صنعتگران هند در تانزانیا به قرنهای سیزدهم و چهاردهم باز می گردد که آغاز آن با ورود تاجران گجراتی بوده است. بسیاری نیز در خلال ساخت راه آهن اوگاندا توسط انگلیس به این منطقه آمدند.

جامعه هندی تباران تانزانیا نقش مهمی در تجارت، آموزش و خدمات عمومی‌ این کشور داشته اند. تا سال 2023، جمعیت هندی‌ها در تانزانیا تقریبا 60 هزار نفر گزارش شده است که بسیاری از آنها تاجر بوده و بخش قابل توجهی از اقتصاد تانزانیا را کنترل می‌کنند.

حجم تجارت و حوزه­ های همکاری  بین هند و تانزانیا

سفیر پیشین هند، بینایا پرادان در روزهای پایانی ماموریت خود، در مصاحبه ­ای به روابط تجاری بین دو کشور پرداخت و به این موضوع اشاره کرد که تانزانیا با ادامه این روند به دومین شریک تجاری هند در آفریقا تبدیل خواهد شد. وی در مصاحبه خود گفت که هند دومین شریک راهبردی تانزانیا است و تانزانیا پنجمین شریک راهبردی هند در آفریقا و اولین در شرق آفریقا می­باشد. ایشان افزود، دو سال پیش (2022)، کل حجم روابط تجاری دو کشور، دو میلیارد دلار بوده و در سال پیش (2023)، ارزش تجارت دوجانبه از رقم تاریخی 6 میلیارد دلار عبور کرد که ادامه این روند به معنای عبور از 7 میلیارد دلار تا پایان سال خواهد بود. تانزانیا سال گذشته چهارمین شریک بزرگ تجاری هند بود و در نظر است تا امسال این کشور به دومین شریک بزرگ تجاری هند در آفریقا و بعد از آفریقای جنوبی تبدیل شود. در حال حاضر حجم تجارت بین دو کشور 6.4 میلیارد دلار است و 33 درصد صادرات تانزانیا به هند را طلا و بقیه آن بیشتر مربوط به محصولات کشاورزی می ­باشد. همچنین سرمایه­ گذاری زیادی از سوی هند در حوزه معدن تانزانیا صورت گرفته و سرمایه­ گذاری­ها در معادن طلا، زغال ­سنگ و لیتیوم تانزانیا در حال افزایش است.

در سفر 4 روزه (11-8 اکتبر 2023) رئیس جمهور تانزانیا به هند، دو رهبر طی بیانیه مشترکی نسبت به توسعه روابط تجاری دو جانبه با استفاده از ارزهای ملی ابراز تمایل کردند و ارتقای روابط به سطح مشارکت راهبردی را اعلام نمودند و خاطر نشان کردند که این مشارکت راهبردی به دو کشور کمک می­کند تا به طور مشترک روی موضوعاتی مانند امنیت دریایی، همکاری دفاعی، مشارکت در توسعه، تجارت و سرمایه­ گذاری و غیره کار کنند. هردو کشور تجارت دو جانبه به ارزش 6.4 میلیارد دلار دارند که صادرات هند به تنهایی 3.9 میلیارد دلار و واردات به ارزش 2.4 میلیارد دلار در سال 2023-2022 بوده است. همچنین  هند با 3.7 میلیارد دلار سرمایه­ گذاری در طیف وسیعی از بخش­ها، پنجمین سرمایه­گذار بزرگ در تانزانیا است. 

-همچنین طرفین بر روی یک نقشه راه 5 ساله برای گسترش همکاری­های دفاعی توافق نمودند و علاوه برآن 5 قرارداد همکاری دیگر، در حوزه­ دیجیتال، فرهنگ، ورزش، صنایع دریایی و اشتراک­ گذاری اطلاعات حمل و نقل سفید به امضا رسید.

-در این بین، همکاری‌های دفاعی دو کشور در حال افزایش است. دومین نشست کمیته همکاری دفاعی مشترک در آروشا (29-28 ژوئن 2023) برگزار شد که منجر به تهیه نقشه راه 5 ساله برای همکاری دفاعی بین دو کشور شد. پیش از این، وزیر دفاع تانزانیا در فوریه 2023 به هند آمد و طی آن برنامه ­های تقویت همکاری دفاعی نهایی شد. این شامل استقرار تیم آموزش نظامی هند (IMTT) در دانشکده فرماندهی و ستاد در شهر دولوتی بود. دو کشور همچنین در حال برنامه ریزی برای گسترش همکاری در صنایع دفاعی هستند.

-هند همچنین در حوزه آموزش، توسعه مهارت و توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات با تانزانیا همکاری می­کند.. این کشور 450 بورسیه همکاری فنی و اقتصادی برای ظرفیت­ سازی و 70 بورسیه شورای هند برای روابط فرهنگی (ICCR) برای برنامه ­های بلند مدت در سال 2024-2023 ارائه کرده است.

-علاوه بر آن، هند در فناوری­های فضایی و زیرساخت­های عمومی دیجیتال تحت ایندیا استک (India Stack) شامل رابط پرداخت یکپارچه (UPI) و هویت منحصر به فرد دیجیتال (Aadhar) پیشنهاد کمک ارائه کرد.

-اولین پردیس خارج از کشور  IIT Madras در زنگبار فعال است که ظرفیت تبدیل شدن به مرکز برتر آموزش فنی در قاره آفریقا را دارد.

در شرایط کنونی، آفریقا هم از نظر اقتصادی و هم از نظر ژئوپلیتیکی برای هند ارزشمند است. علاوه براین که از نظر منابع معدنی غنی است، می­تواند به تنوع بخشیدن به منابع انرژی هند و کاهش چالش امنیت غذایی این کشور کمک کرده و فضا را برای سرمایه ­گذاری هند فراهم کند.

شرکت­های بزگ و بانک­های فعال هند در تانزانیا

در حال حاضر بسیاری از شرکت های بزرگ هندی در تانزانیا فعال هستند که عبارتند از:

• Airtel (تلکام)
• Tata Africa Holding (تراکتور و دیگر وسایل موتوری)
• Mahindra & Mahindra (تراکتور)
• Kamal Group (فولاد)
• Kalpataru Power Transmission (انتقال برق)
• Tanzindia Assurance Co (در حوزه بیمه)
• Larsen and Toubro (شرکت فنی- مهندسی)
• Afcons Infrastructure (در حوزه زیرساخت­ها)
• Hester Biosciences Africa (واکسن حیوانات)
• Mahashree Agro Processing (در حوزه کشاورزی)
• Purandare Industries (صنعت تولید شکر)

همچنین 3 بانک هندی که در تانزانیا فعالیت می­کنند عبارتند از:

• بانک بارودا،
• بانک هند و
• بانک کانارا.

بعلاوه دو کارخانه هندی «M/s Nazareth Investment Company Limited» و « M/s Pacco Gems Limited» مجوز استخراج گرافیت در تانزانیا را کسب کرده ­اند.

صادرات عمده هند به تانزانیا شامل فرآورده ­های نفتی، داروها و مواد شیمیایی، وسایل نقلیه موتوری، کالاهای الکتریکی، محصولات آهن و فولاد، شکر، ماشین آلات و غیره است. عمده صادرات تانزانیا به هند شامل طلا، سنگ معدن و ضایعات فلزی، سنگ­های قیمتی و محصولات کشاورزی است.