سرمایه گذاری روسیه در ارتقاء خط راه آهن کویته- تفتان

وزارت راه آهن پاکستان در سال 2014 از چشم انداز راه آهن پاکستان 2026 با هدف افزایش نقش راه آهن در صنعت حمل و نقل کشور از 4 درصد به 20 درصد رونمایی کرده و پس از تمایل چین برای سرمایه گذاری و ارتقاء خط راه آهن کراچی- پیشاور، اکنون روسیه و امارات متحده عربی آمادگی خود برای سرمایه گذاری یک میلیارد دلاری در بخش راه آهن پاکستان را اعلام کرده اند.

شبکه راه آهن پاکستان به طول 7791 کیلومتر شامل 625 ایستگاه، 1043 کیلومتر راه آهن دوخطه و 285 کیلومتر بخش برقی است. خط راه آهن اسپزند- تفتان به طول 632 کیلومتر تا ایستگاه راه آهن زاهدان، یکی از چهار خط راه آهن اصلی پاکستان و دارای 18 ایستگاه فعال است که 15 ایستگاه در پاکستان و 3 ایستگاه در ایران قرار دارد. مطالعه امکان سنجی بازسازی و ارتقاء این خط راه آهن با هزینه تخمینی 698 میلیون دلار در ژوئن 2019 برای راه اندازی قطار با سرعت 120 کیلومتر در ساعت انجام شد.

وزارت راه آهن پاکستان در سال 2014 از چشم انداز راه آهن پاکستان 2026 با هدف افزایش نقش راه آهن در صنعت حمل و نقل کشور از 4 درصد به 20 درصد رونمایی کرده و پس از تمایل چین برای سرمایه گذاری و ارتقاء خط راه آهن کراچی- پیشاور، اکنون روسیه و امارات متحده عربی آمادگی خود برای سرمایه گذاری یک میلیارد دلاری در بخش راه آهن پاکستان را اعلام کرده اند. روسیه متعهد به سرمایه گذاری 550 تا 660 میلیون دلاری برای ارتقاء خط ریلی کویته- تفتان در ایالت بلوچستان شده و امارات متحده عربی سرمایه گذاری 350 تا 400 میلیون دلار برای ساخت کریدور اختصاصی باری کراچی به پیپری را در نظر گرفته است.

توافق ارتقاء خط ریلی کویته- تفتان در سفر وزیر راه آهن پاکستان به روسیه در  8 دسامبر 2023 نهایی شد و اکنون دو طرف در حال کار برای امضای چارچوب توافقنامه بوده و سفیر پاکستان در روسیه وظیفه نظارت بر پیشرفت این توافقنامه را بر عهده دارد. پاکستان پیشتر به سرمایه گذاران بالقوه کشورهای مختلف از جمله روسیه، قزاقستان، ایران و بلاروس پیشنهاد مشارکت در ارتقاء این بخش را داده بود.

به نظر می­ رسد مشارکت روسیه در بخش راه آهن پاکستان بر اتصال شبکه ریلی آن کشور به خطوط راه آهن خارجی به ویژه کریدور حمل و نقل بین المللی شمال-جنوب (INSTC) متمرکز باشد. خط گازی که قرار است توسط روسیه ایجاد شود، بندر کراچی و گوادر را به مراکز صنعتی و تاسیسات برق منطقه پنجاب متصل می­ کند. روسیه اکنون پاکستان را به عنوان یک مشتری بالقوه و بزرگ انرژی می­ بیند و از آنجایی که خط راه آهن کویته- تفتان به پاکستان امکان دسترسی زمینی به انرژی ایران را می­ دهد، ایجاد یک راه آهن بین بندر گوادر پاکستان و ایران احتمالاً بیشتر با منافع روسیه مطابقت دارد. ایران به نوبه خود اعلام کرده که آماده است تا سیستم برق ملی خود را با سایر اعضای سازمان همکاری شانگهای از جمله پاکستان مرتبط کند.

 سوابق:

-  پاکستان در سال 2010 از روسیه دعوت کرد تا در برخی پروژه­ ها از جمله احیای کارخانه فولاد، راه آهن و فعالیت­ های اکتشاف نفت و گاز در یک سرمایه گذاری مشترک با شرکت توسعه نفت و گاز (OGDC)  پاکستان تحت معاهده سرمایه گذاری دوجانبه در این کشور فعالیت نماید. در سال 2012 یک هیئت روسی برای مشارکت در این پروژه­ ها به پاکستان سفر نمود و به دنبال احیای صنعت فولاد پاکستان و سرمایه‌گذاری در نوسازی نیروگاه‌های قدیمی‌ پاکستان بود. در همین چارچوب خط انتقال گاز از کراچی به شمال پاکستان نیز به عنوان یک پروژه راهبردی مورد توافق دو کشور قرار گرفت اما پس از اعمال تحریم­ های آمریکا علیه روسیه به محاق رفت.

- اینک سخن از مشارکت روسیه در طرح­ های راهبردی راه آهن در پاکستان است. این در حالی است که پاکستان چندین سال است با چین در قالب پروژه CPEC درصدد بازسازی راه آهن کراچی-پیشاور ( جهت اتصال به آسیای میانه در مراحل بعدی ) با هزینه بالغ بر 6 میلیارد دلار است ولی تاکنون مذاکرات طرفین به قطعیت نرسیده است. 

منبع: عوامی نیوز فیصله