وضعیت سرمایه گذاری خارجی در گرجستان

آخرین وضعیت سرمایه گذاری خارجی در گرجستان با استناد به آمار موسسه اینوست این جورجیا ( Invest in Georgia ) به شرح زیر می باشد.

بررسی روند سرمایه گذاری خارجی در گرجستان

اولین سال موفق گرجستان در جذب سرمایه خارجی پس از فروپاشی شوروی و کسب استقلال مربوط به سال 2006 می‌شود. مجموع سرمایه گذاری خارجی در این سال با افزایش 157 درصدی به 1.17 میلیارد دلار رسید. طی پنج سال یعنی تا سال 2011 مجموع سرمایه گذاری خارجی به بیش از 6.044 میلیارد دلار افزایش یافت.

در دوره 10 ساله 2011 تا 2021 نیز مجموع سرمایه گذاری‌های خارجی به بیش از 13.66 میلیارد دلار (متوسط سالیانه 1.36 میلیارد دلار) رسید.

میانگین 1.36 میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی سالانه در گرجستان رقمی‌بسیار نزدیک به حداقل 1.5 میلیارد دلار برای پویایی اقتصاد می‌باشد. بدین معنا که بر اساس نظر کارشناسان اقتصادی جذب سالیانه یک و نیم میلیون دلار می‌تواند موجب تحرک موتور اقتصاد گرجستان گردد. لذا جذب این میزان سرمایه گذاری خارجی نقش مهمی در رشد اقتصادی گرجستان ایفا نموده است.

با وقوع بحران اقتصادی ناشی از همه گیری کرونا ویروس در سال 2020، میزان سرمایه گذاری خارجی در گرجستان به رقم 599 میلیون دلار کاهش یافت که کمترین میزان از سال 2006 بود. اما در سال 2021 با جذب 1.24 میلیارد دلار و در سال 2022 با بیش از 2 میلیارد دلار گرجستان توانست بار دیگر روند جذب سرمایه گذاری خارجی را احیا نموده و مجددا موتور رشد اقتصادی را بکار اندازد.

مجموع سرمایه گذاری‌های خارجی در گرجستان از زمان استقلال تا پایان سال 2022 به بیش از 25.5 میلیارد دلار رسیده است. این رقم با توجه به این که تا چند سال قبل بودجه کل گرجستان به 5 میلیارد دلار هم نمی رسید برای این کشور بسیار اهمیت داشته و دارد.  

شایان ذکر است بر اساس قوانین گرجستان، چنانچه سود حاصل از سرمایه گذاری اقتصادی مجددا سرمایه گذاری شود از پرداخت مالیات بر درآمد معاف می‌گردد. این قانون موجب تشویق سرمایه گذاران به سرمایه گذاری مجدد سود حاصل از فعالیت و بازگرداندن سود سرمایه گذاری به چرخه اقتصاد گرجستان و در نتیجه جذب بیشتر سرمایه‌های خارجی شده است.

سرمایه گذاری مستقیم خارجی در 9 ماه از سال 2023

حجم سرمایه گذاری در سه ماهه اول 566.43 میلیون دلار و در سه ماهه دوم برابر با 505.75 میلیون دلار و در سه ماه سوم سال برابر با 316 بوده است. بنابراین کل سرمایه گذاری خارجی در 9 ماه از سال 2023 نزدیک به 1.39 میلیارد دلار بوده است. پیش بینی می‌شود سرمایه گذاری مستقیم خارجی در گرجستان سال 2023 به بیش از 1.5 میلیارد دلار برسد.

مجموع سرمایه گذاری کشورهای عضو اتحادیه اروپا در این 9 ماه بالغ بر 540 میلیون دلار بوده است که نزدیک به 39 درصد کل سرمایه گذاری خارجی در گرجستان است. از کشورهای غربی که عضو اتحادیه اروپا نمی‌باشند و سرمایه گذاری قابل توجهی در گرجستان داشته اند انگلستان با 188 میلیون دلار جایگاه دوم و امریکا با 166 میلیون دلار جایگاه سوم سرمایه گذاری خارجی در گرجستان طی 9 ماه از سال 2023 را دارا می‌باشند.

بنابر این مجموع سرمایه گذاری کشورهای غربی (اتحادیه اروپا ، انگلیس و امریکا) به بیش از 883 میلیون دلار می رسد که نزدیک به 64 درصد کل سرمایه گذاری در 9 ماه اول سال 2023 است. .

در 9 ماهه 2023  ژاپن نیز 73 میلیون دلار در گرجستان سرمایه گذاری نموده است. روسیه شریک دوم تجاری گرجستان که با تفلیس روابط دیپلماتیک ندارد با سرمایه گذاری 67 میلیون دلاری در جایگاه ششم قرار دارد. چین با 37 میلیون دلار سرمایه گذاری در جایگاه دهم و امارات با 30 میلیون دلار سرمایه گذاری در جایگاه 12 ، رشد قابل توجهی در این شاخص داشته اند.

کشورهای پیشرو در سرمایه گذاری مستقیم خارجی در گرجستان در 9 ماه از سال 2023 عبارتند از:

1- هلند 342 میلیون دلار

2- انگلستان 188

3- ترکیه 166

4- امریکا 124

5- ژاپن 73

6- روسیه 67

7- چک 58

8- مالت 56

9- قزاقستان 41

10- چین 37

11- جزایر مارشال 34

12- امارات 30

13- سوئیس 26

14- دانمارک 27

15- اسپانیا 22

16- جمهوری آذربایجان 18

17- رژیم صهیونیستی 16

18- اتریش 13

19- آلمان 12

20- ارمنستان 11

21- فرانسه 9

سرمایه گذاری ایرانیان در گرجستان

بر اساس آمار رسمی، سرمایه گذاری ایرانیان در گرجستان در دوره 30 ساله پس از استقلال تا ابتدای سال 2023 به بیش از 30.461 میلیون دلار می رسد. متوسط سالانه سرمایه گذاری ایرانیان در گرجستان طی دوره 26 ساله از 1996 تا 2022، اندکی بیشتر از یک میلیون دلار  بوده و کمتر از 0.11 درصد کل سرمایه گذاری‌های خارجی در گرجستان می‌باشد.

میزان سرمایه گذاری ایرانیان در 9 ماه از سال 2023 نزدیک به 650 هزار دلار ثبت شده است. بدین ترتیب در پایان سال جاری سرمایه گذاری ایرانیان در گرجستان احتمالا کمتر از یک میلیون دلار خواهد بود. این در حالی است که در سال گذشته این شاخص نزدیک به 3.6 میلیون دلار بوده است.

حوزه‌های اصلی سرمایه گذاری در گرجستان

در 9 ماه از سال 2023 فعالیت های مالی و بیمه ای، حمل و نقل، اطلاعات و ارتباطات، انرژی، هنر، تفریح و سرگرمی حوزه‌های اصلی سرمایه گذاری در گرجستان بوده اند.

حوزه مالی و بیمه با 80 میلیون دلار 25.4% از کل سرمایه‌گذاری‌ها، حمل و نقل با 62 میلیون دلار 20% از کل سرمایه‌گذاری‌ها و ارتباطات و اطلاع رسانی با 41 میلیون دلار 13% از کل سرمایه‌گذاری‌ها را به خود اختصاص داده اند.

فهرست کشور های سرمایه گذار اصلی (میلیون دلار) ـ در سال‌های 2022 - 2011

سال 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 مجموع انگلستان 55 94 55 108 198 386 247 179 237 303 604 428 2894 جمهوری آذربایجان 138 59 82 341 542 550 462 247 39 16- 3.5 5.59- 2542 هلند 242 35 153 374 111 155 367 168 93 207 138 145 2188 ترکیه 76 81 43 63 77 73 256 49 170 80 100 106 1174 امریکا 35 20 54 184 19 59 79 102 116 98.5 16.4 164 948 لوکزامبورگ 43 42 143 110 87 106 101 50 69 23 35 19 828 چین 30 70 101 220 67 25 19 76 45 35- 28- 108 698 روسیه 58 22 8 88 52 28 51 70 63 42 76 71 629 امارات متحده عربی 49 25 69 26 36 53 145 30 26 14- 28 5- 468 ایران 06/1 89/0 87/1 37/1 - 5/2 5.36 4.21 3.65 1.1 1.01 3.57 26.59 مجموع سرمایه گذاری‌های خارجی 1130 1023 1020 1817 1729 1654 1990 1351 1352 599 1242 2000 16907

منبع:

- موسسه اینوست این جورجیا 

Invest in Georgia