اخبار اقتصادی نروژ

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی نروژ در هفتۀ سوم آذر 1402 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

ادامه رشد اقتصادی، علی‌رغم پیش‌بینی‌ها

بر اساس داده‌های مرکز آمار نروژ، اقتصاد این کشور در ماه اکتبر، برای دومین ماه متوالی رشد نشان داد و پیش‌بینی‌های مربوط به رکود اقتصادی را به چالش کشید. تولید ناخالص داخلی نروژ که به خاطر صنعت تولید برق فراساحل تعدیل می‌شود، پس از رشد 0.3 درصدی در سپتامبر، در اکتبر نیز به میزان 0.4 درصد افزایش یافت، اما این وضعیت در تضاد با پیش‌بینی‌ها بود و برای نمونه نظرسنجی بلومبرگ رشد صفر درصدی را پیش‌بینی کرده بود و بانک مرکزی نروژ نیز انتظار رشد 0.1 درصدی را داشت. با این حال، به نظر می‌رسد که داده‌های ماهانه با شاخص‌های اقتصادی گسترده‌تر که حاکی از کاهش فعالیت‌های اقتصادی است، در تضاد است. نظرسنجی بانک مرکزی حاکی از انقباض انتظاری در تولید در ابتدای سال 2024 است، اما میانگین سه ماهه اوت تا اکتبر در مقایسه با سه ماه قبل تغییری نشان نمی‌دهد. لازم به ذکر است بر اساس گزارش مرکز آمار، مراقبت‌های بهداشتی و کشاورزی سهم اصلی را در رشد اقتصای نروژ در ماه اکتبر داشته‌اند.

https://www.bloomberg.com/news/articles/2023-12-12/norway-s-economy-grows-for-second-month-defying-gloomy-outlook

افزایش نرخ بهره در نروژ

رئیس بانک مرکزی نروژ افزایش نرخ بهره را از 4.25 درصد به 4.5 درصد اعلام نمود و تاکید کرد که نرخ بهره احتمالا برای یک دوره طولانی در 4.5 درصد باقی می‌ماند. این کار با هدف مهار تورم مداوم قیمت‌ها انجام می‌شود، اگرچه اقتصاد نشانه‌هایی از رکود را نشان می‌دهد. تحلیلگران انتظار یک نرخ ثابت را داشتند و این تصمیم کمی غیرمنتظره بود. بانک مرکزی در گزارش خود، وجود نااطمینانی‌های اقتصادی را تایید می‌کند و یادآور می‌شود که اولین کاهش نرخ بهره ممکن است در پاییز سال بعد اتفاق بیفتد و تنها یک کاهش دیگر برای سال 2024 اعلام گردد. به اعتقاد تحلیلگران، بانک مرکزی معتقد است نرخ بهرۀ فعلی برای مهار تورم به اندازه کافی بالا است و این نرخ در آینده کاهش خواهد یافت.

تمرکز اصلی بانک مرکزی در سال‌های اخیر بر کنترل افزایش شدید قیمت‌ها بوده است. در حال حاضر نیز در حالی که تورم تا حدودی کاهش یافته است، اما بالاتر از تورم هدف بانک مرکزی (در حدود دو درصد) باقی مانده است که یکی از عوامل اصلی آن، کرون ضعیف و تأثیر آن بر افزایش قیمت کالاهای وارداتی است که به فشارهای تورمی‌کمک می‌کند. این بانک چالش‌های مبادلات اقتصادی و وجود نشانه‌هایی از رکود را تایید می‌کند و بر اهمیت تعادل تورم پایین و پایدار با حداکثر کردن فرصت‌های شغلی تاکید می‌کند.

https://e24.no/norsk-oekonomi/i/xg61El/norges-bank-setter-opp-renten-til-45-prosent-en-iskald-julegave

https://www.reuters.com/markets/rates-bonds/norway-hikes-rates-by-25-basis-points-surprise-decision-2023-12-14/

سیاست نروژ در قبال تغییرات اقلیمی

رویکرد نروژ برای مدیریت منابع نفتی خود در عین مقابله با تغییرات آب و هوایی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. علیرغم اینکه نروژ تولیدکننده نفت است، در کنفرانس اخیر تغیییرات اقلیمی سازمان ملل متحد (COP 28) موضعی فعال در قبال تدابیر اقلیمی اتخاذ نمود و از اقدامات تهاجمی، از جمله ایجاد یک صندوق بزرگ انتقال انرژی برای فقیرترین کشورها و سرمایه‌گذاری در طرح‌هایی برای حفاظت از جنگل‌های بارانی در برزیل و بیمه بلایای طبیعی در آفریقا حمایت کرد.

رویکرد منحصر به فرد نروژ به ذخایر نفتی کشور ترکیبی از استراتژی‌های اقتصادی و سیاسی را در بر می‌گیرد. در دهه 1960، زمانی که نفت دریای شمال کشف شد، نروژ امتیاز نفت خود را به شرکت‌های خصوصی نفروخت، بلکه ذخایر را به عنوان مالکیت جمعی اعلام کرد و شرکت دولتی استات اویل (اکنون Equinor) را تأسیس نمود. دولت درآمدهای نفتی را در یک صندوق ثروت اجتماعی به نام صندوق بازنشستگی دولتی جهانی سرمایه‌گذاری کرد تا از «بیماری هلندی» جلوگیری کند و از اتکای بیش از حد به درآمد نفت جلوگیری کند. در نتیجۀ این سیاست‌گذاری، دارایی صندوق ثروت نروژ اکنون به حدود 1.4 تریلیون دلار افزایش یافته است که به نفع هر شهروند نروژی است.

رویکرد نروژ درس‌هایی را برای سایر کشورهای غنی از منابع ارائه می‌دهد تا از دام‌های اقتصادی مرتبط با رونق ناگهانی منابع اجتناب کنند. جنبه سیاسی استراتژی نروژ نیز برجسته می‌شود و به این نکته اشاره می‌شود که مالکیت دولتی از نفوذ بیش از حد بزرگان نفت خصوصی جلوگیری می‌کند و نابرابری را کاهش می‌دهد. این در تضاد با کشورهای تولیدکننده نفت است که در آن منافع خصوصی اغلب سیاست را شکل می‌دهند. نفوذ نسبتا کم بخش نفت و گاز نروژ به این کشور اجازه داده است تا یک برنامه تهاجمی‌کربن‌زدایی را اجرا کند و یک نمونه قابل توجه از مدیریت منابع مربوطه در زمینه انتقال جهانی به به دنیای بدون سوخت‌های فسیلی ارائه دهد.

https://heatmap.news/politics/norway-equinor-cop28-oil