اخبار اقتصادی صربستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی صربستان در هفته سوم تیر 1402 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

پیش‌بینی وضعیت اقتصادی صربستان در سال 2023

طبق پیش‌بینی‌ها، رشد اقتصادی صربستان در سال جاری 2 درصد خواهد بود، اما ریسک‌های متعددی در دستیابی به رشد اقتصادی پیش‌بینی شده وجود دارد که از جملۀ آنها، فصل بد کشاورزی، کاهش نرخ تورم، افزایش قیمت انرژی و تعمیق بحران در اروپا است. روندهای منفی نیز، از اوایل سال 2023 بر اقتصاد صربستان غالب بوده است؛ فعالیت‌های اقتصادی راکد بوده، تورم تا ماه مارس رشد کرده، نرخ اشتغال رشد چندانی نداشته است، متوسط حقوق‌های حقیقی در حال کاهش است، کسری‌های خارجی کاهش یافته است، فعالیت‌های اعتباری در حال کاهش است و نرخ بهره نیز همچنان در حال رشد است.

تخمین زده می‌شود که تورم در صربستان که در ماه می، 14.8 درصد بوده است، تا پایان سال به 9 تا 10 درصد کاهش یابد، البته پیش‌بینی رسمی این است که تورم به 8 درصد خواهد رسید. کاهش تورم ناشی از کاهش قیمت جهانی مواد‌خام، مواد غذایی، فلزات و منابع انرژی است. همچنین، بانک مرکزی صربستان با افزایش نرخ سیاستی معیار، سیاست‌های پولی خود را تشدید کرده است. چالش کلیدی اقتصاد کلان صربستان، کاهش سریع و محسوس تورم است. برای دستیابی به این هدف، باید هماهنگی قوی بین سیاست‌های مالی و پولی وجود داشته باشد، اما در حال حاضر، تنها سیاست‌های پولی در این راستا پیش می‌رود.

https://biznis.rs/vesti/srbija/kvartalni-monitor-privredni-rast-srbije-ove-godine-dva-odsto-uz-velike-rizike/

صادرات و واردات صربستان در سال جاری

طبق داده‌های اداره آمار صربستان (RZS)، میزان تجارت خارجی کالاهای صربستان در پنج ماه اول سال جاری به 29.74 میلیارد دلار رسیده است که 0.8 درصد کمتر از مدت مشابه سال گذشته می‌باشد. بر اساس این گزارش، تجارت صربستان با کشورهای عضو اتحادیه اروپا 60 درصد از کل تجارت این کشور را تشکیل می‌دهد. طبق این گزارش، در بازه زمانی ژانویه تا می 2023، کل صادرات صربستان برابر با 13.04 میلیارد دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، 8.3 درصد افزایش داشته است. میزان واردات این کشور نیز 16.7 میلیارد دلار بوده است که 6.9 درصد کمتر از مدت مشابه سال گذشته است. نسبت صادرات به واردات صربستان در این بازۀ زمانی 78.1 درصد بوده که در مقایسه با سال گذشته که این نسبت برابر با 67.1 درصد بود، 11 واحد درصد افزایش داشته است. کسری تجاری این کشور نیز به میزان 3.6 میلیارد دلار ثبت شده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، 38.9 درصد کاهش داشته است.

از نظر منطقه‌ای، ویوودینا با 32.6 درصد، بیشترین سهم را در صادرات صربستان داشت، بلگراد (با 24.5 درصد)، شومادیا و صربستان غربی (با 20.6 درصد)، صربستان جنوبی و شرقی (با 19.2 درصد) در رده‌های بعدی قرار گرفتند و حدود 3.2 درصد از صادرات نیز طبقه‌بندی نشده است. از سوی دیگر، بلگراد با 42 درصد، بیشترین سهم را در واردات صربستان داشته است، وویودینا (با 34.5 درصد)، منطقه شومادیا و غرب صربستان (با 12.8 درصد)، صربستان جنوبی و شرقی (با 8.4 درصد) در رده‌های بعدی قرار گرفتند و حدود 2.3 درصد از واردات نیز بر اساس قلمرو طبقه‌بندی نشده است.

شریک اصلی تجارت خارجی صربستان هم در واردات و هم در صادرات، آلمان است، بوسنی و هرزگوین، ایتالیا، مجارستان و رومانی بزرگترین شرکای صادراتیِ صربستان بودند و در واردات نیز، پس از آلمان، بزرگترین شرکای تجاریِ صربستان، چین، ایتالیا، روسیه و ترکیه بودند. در ماه می، بیشترین صادرات صربستان را قطعات هواپیما، وسایل نقلیه و کشتی (با 157 میلیون دلار)، برق (با 102 میلیون دلار)، سنگ معدن و کنسانتره مس (با 85 میلیون دلار)، تایر خودرو (با 58 میلیون دلار) و محصولات نورد گرم آهن و فولاد (با 57 میلیون دلار) تشکیل داده است. همچنین در ماه می، عمده اقلام وارداتی صربستان، نفت خام (با 151 میلیون دلار)، گاز طبیعی (با 104 میلیون دلار) و دارو (با 99 میلیون دلار) بوده است.

https://www.dnevnik.rs/ekonomija/naslovi/dnevnik-istrazuje-sta-uvozimo-sta-je-ono-sto-mozemo-da-ponudimo-svetu-evo-u-cemu

رشد تولیدات صنعتی صربستان در ماه می

بانک مرکزی صربستان اعلام کرد در ماه می، تولیدات صنعتی این کشور، 1.5 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافته است که عمدتا به دلیل تولید بیشتر برق (17.2 درصد) نسبت به سال گذشته بوده است. از سوی دیگر، صنایع تبدیلی، 0.6 درصد و صنعت معدن نیز  3.3 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته است.

صنعت تولیدی در 13 شاخه از 24 شاخه رشد داشته است که بیشترین سهم را در این رشد، تولید فلزات اساسی، رایانه و محصولات الکترونیکی و وسایل نقلیه موتوری دارا بوده است، در حالی که بیشترین تاثیر منفی و کاهشی مربوط به تولید مشتقات نفتی، محصولات فلزی و مصالح ساختمانی بوده است. از ژانویه تا می 2023، این صنعت رشد سالانه 2.0 درصدی را به ثبت رساند که به دلیل رشد بخش انرژی (17.5 درصد) و بخش معدن (2.1 درصد) بوده است.

https://bif.rs/2023/07/industrijska-proizvodnja-u-maju-povecana-za-15-odsto/

بسته کمکی جدید اتحادیه اروپا برای بالکان غربی به ارزش 2.1 میلیارد یورو

کمیسیون اروپا بسته مالی جدیدی را برای حمایت از 14 پروژه سرمایه‌گذاری پیشرو در حوزه حمل‌و‌نقل، انرژی، محیط‌زیست، سرمایه انسانی و حمایت از بخش خصوصی در بالکان غربی به ارزش 2.1 میلیارد یورو آغاز کرد. این پنجمین بسته سرمایه‌گذاری در برنامه اقتصادی و سرمایه‌گذاری اتحادیه اروپا برای بالکان غربی خواهد بود. چهارده طرح جدید تصویب شده در بخش‌های مختلف از جمله حمل‌ونقل پایدار (ساخت بخش‌های اصلی و فرعی بزرگراه‌ها در کریدور Vc در بوسنی و هرزگوین و کریدور هشتم در مقدونیه شمالی)، انرژی پاک (بازسازی نیروگاه‌های برق آبی در صربستان و بوسنی و هرزگوین، تقویت شبکه انتقال مقدونیه شمالی و راه‌اندازی حمل‌و‌نقل سبز در تیرانا)، محیط‌زیست و آب و هوا (بازسازی سیستم تامین آب و بهبود کارایی کلی تامین آب در سارایوو)، توسعه انسانی (بهبود بهره‌وری انرژی و مدیریت یکپارچه انرژی دانشگاه بلگراد)، حماین از بخش خصوصی (تامین منابع مالی برای اقدامات انرژی‌های تجدیدپذیر در منطقه، دسترسی پایدار به منابع مالی برای کارآفرینی و ترکیبی از تامین مالی تخصصی برای دیجیتالی کردن و رقابت برای شرکت‌های کوچک و خرد) می‌باشد.

ارزش طرح‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری اتحادیه اروپا برای بالکان غربی 30 میلیارد یورو است که تا سقف 9 میلیارد یورو از کمک‌های مالی اتحادیه اروپا را شامل می‌شود. چارچوب سرمایه‌گذاری بالکان غربی (WBIF) یک پلت‌فرم مالی مشترک میان کمیسیون اروپا، سازمان‌های مالی، کشورهای عضو اتحادیه اروپا و نروژ است.

https://novaekonomija.rs/vesti-iz-zemlje/eu-opredeljuje-jos-21-milijardu-evra-za-zapadni-balkan

اتحادیه‌های کارگری خواستار افزایش 20 درصدی حداقل دستمزد

انجمن اتحادیه‌های کارگری و فدراسیون اتحادیه‌های کارگری مستقل صربستان (SSSS) خواستار افزایش بیش از 20 درصدیِ حداقل دستمزد برای سال 2024 شدند. چدانکا آندریچ، رئیس انجمن اتحادیه‌های کارگری گفت هنوز در مورد استراتژی افزایش حداقل دستمزد برای سال آینده که از اواسط اوت آغاز می‌شود، توافقی حاصل نشده است، اما با توجه به تورم فعلی، این افزایش نمی‌تواند کمتر از 20 درصد باشد. وی افزود: هزینه زندگی 30 درصد افزایش یافته است و حداقل دستمزد امسال که حدود 40 هزار دینار است، از حداقل سبد مصرفی خانوار که حدود 52 هزار دینار است، فاصله زیادی دارد. آندریچ همچنین گفت که اطلاعات دقیقی در مورد تعداد کارگرانی که حداقل دستمزد دریافت می‌کنند وجود ندارد، اما تخمین زده می‌شود که این تعداد بین 400 هزار تا 500 هزار نفر باشد.

https://www.021.rs/story/Info/Srbija/345825/Sindikalci-ce-traziti-da-se-minimalac-poveca-za-20-odsto.html

جایگزینی نیروی کار داخلی صربستان با کارگران خارجی

در 6 ماه اول سال 2023، تقریبا 25 هزار مجوز کار برای اتباع خارجی صادر شد که هزار مجوز بیشتر از کل سال 2021 است. بر اساس داده‌های سازمان خدمات ملی اشتغال، تنها در چهار ماه، تعداد مجوزهای کار صادر شده برای خارجی‌ها در صربستان بیش از دو برابر شده است. این در حالی است که در ماه مارس سال جاری، این تعداد حدود 11 هزار مجوز بود و در ژوئن به تقریبا 25 هزار مجوز رسید. بیشتر کارگران خارجی در صربستان از چین، روسیه، ترکیه، هند، کوبا، بلاروس، اوکراین و نپال می‌آیند.

کارشناسان اقتصادی و تشکل‌های اتحادیه‌های کارگری در صربستان خاطرنشان می‌کنند که این افزایش، به این دلیل نیست که کارگران می‌توانند درآمد خوبی در صربستان کسب کنند، بلکه به این دلیل است که تعداد زیادی از کارگران صربستانی برای کار به خارج از کشور می‌روند، بنابراین در برخی بخش‌ها کمبود نیروی انسانی وجود دارد.

https://www.vreme.com/vesti/trziste-rada-nasi-radnici-odlaze-strani-dolaze/

رشد صادرات خدمات فناوری اطلاعات صربستان در سال جاری

دیان جوکیچ، یکی از اعضای هیئت مدیره ASEE صربستان گفت رشد صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات در صربستان به طور متوسط 9 تا 11 درصد در سال است. به گفتۀ وی، صربستان در سال گذشته 2.7 میلیارد یورو خدمات فناوری اطلاعات صادر کرده است که در پایان سال جاری، این رقم احتمالا به بیش از 3 میلیارد یورو خواهد رسید.

https://bif.rs/2023/07/dejan-djokic-asee-srbija-uprkos-otpustanjima-nastavlja-se-trend-rasta-domace-it-industrije/?utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=dejan-djokic-asee-srbija-uprkos-otpustanjima-nastavlja-se-trend-rasta-domace-it-industrije

رشد شدید ترافیک بین‌المللی مسافر در صربستان

اداره آمار صربستان (RZS) اعلام کرد صربستان با افزایش شدید مسافران جابجا شده در ترافیک بین‌المللی در سال 2022 مواجه شده است و تعداد کل مسافران جابجا شده در ترافیک بین‌المللی نسبت به مدت مشابه سال گذشته، 72.9 درصد افزایش یافته است. جابجایی مسافران در تردد داخلی نیز 16.2 درصد افزایش یافت که مجموعا، رشد کل مسافران جابجا شده را 19.5 درصد نمودهاند.

همچنین تعداد کل مسافران جابجا شده در تردد جاده‌ای نسبت به سال قبل 12.3 درصد افزایش داشته است. این افزایش، عمدتا تحت تأثیر حمل و نقل مسافر در ترافیک داخلی بود که در سال 2022 در حدود 10.6 درصد افزایش داشته است و تعداد مسافران در ترافیک بین المللی نیز با رشد 74.3 درصدی مواجه بوده است.

https://www.tanjug.rs/ekonomija/srbija/38802/u-srbiji-u-medunarodnom-saobracaju-prevezeno-729-odsto-vise-putnika-u-2022-godini/vest