بندر سینژ پرتغال، هاب جدید انرژی
بندر سینژ پرتغال، با داشتن امکانات بندری مناسب و سواحل عمیق، همیشه مورد توجه کشورهای بزرگ تولید‌کننده انرژی بوده است، اما شرایط اخیر بحران انرژی، تلاش دولت پرتغال برای تبدیل این بندر به‌هاب انرژی اروپا را دوچندان نموده است.
پرهیز از وابستگی صرف به یک تامین‌کننده انرژی، بحران زیست‌محیطی و امنیت تامین انرژی موردنیاز، عوامل پیشران حرکت کشورهای اروپایی به سمت تغییر در منابع تامین و ایجاد تنوع در آن بوده است. گرچه انرژی ارزان روسیه در سال‌های گذشته، همواره مانع اجماع نظر برای دور شدن و عدم وابستگی صرف به یک تامین‌کننده بوده است، اما بحران‌های اخیر، موتور محرکه‌ای برای افزایش انگیزۀ این کشورها شده است. با شروع بحران اوکراین، گرچه همه این کشورها دچار شوک ناشی از غافل‌گیری شده بودند، اما فرصتی بود تا بتوانند به تدریج، بازارهای جدید عرضه انرژی را پیدا کنند. تامین‌کنندگانی از آفریقا همچون آنگولا و نیجریه، قطر درخاورمیانه و ایالات متحده آمریکا، مد نظر قرار گرفتند. قبل از بحران اخیر، حدود 40 درصد از انرژی موردنیاز کشورهای اروپایی از طریق روسیه تامین می‌شد و قطع فوری این منبع تامین انرژی ممکن نبود، لذا پروژه تامین انرژی از منابع و مناطق مختلف جغرافیایی کاهش تدریجی انرژی وارداتی از روسیه در دستور کار قرار گرفت که هرکدام می‌توانستند بخشی از انرژی موردنیاز اروپا را تامین کنند.
در حال حاضر، برنامه اصلی کشورهای اروپایی، کاهش وابستگی به گاز روسیه با تمرکز بر بازار تامین از طریق آفریقاست. کشورهای آفریقایی الجزایر، نیجریه، مصر، و آنگولا دارندگان منابع گاز در آفریقا هستند که می‌توانند در این مسیر به اروپا کمک کنند. الجزایر دهمین دارنده گاز در جهان است و در حال حاضر پنجمین کشور صادر کننده گاز به اروپاست. علاوه بر جایگزینی و متنوع‌سازی تامین‌کنندگان انرژی، برنامه‌های دیگری نیز در دستور کار اروپا قرار دارد که کاهش مصرف، استفادۀ بیشتر از انرژی‌های نو و تجدیدپذیر، کمک به شرکت‌های تولیدی انرژی بر و تلاش برای ایجاد یک پلتفرم مشترک خرید و توزیع انرژی، از جملۀ این اقدامات است. در بـعد دیگر، راه‌های انتقال سریع و مطمئن انرژی مد نظر قرار گرفت و کشورهایی که دارای ظرفیت بودند، تلاش نمودند از این فرصت، به شکل مناسب بهره‌برداری نمایند.
بندر سینژ پرتغال نیز با ویژگی‌های منحصر به فردی که دارد، نقش محوری را در رسیدن اروپا به این هدف بازی خواهد کرد. این بندر با داشتن امکانات بندری مناسب و سواحل عمیق از گذشته مورد توجه کشورهای بزرگ تولید‌کننده انرژی بوده است، اما شرایط بحرانی اخیر، تلاش دولت پرتغال برای تبدیل این بندر به‌هاب انرژی اروپا را دوچندان نموده است که اظهارات اخیر وزیر انرژی پرتغال، یکی از این اقدامات در راستای معرفی این بندر به عنوان یک نقطۀ کلیدی برای تامین امنیت انرژی اروپا بوده است. وی اعلام نمود: بندر سینژ، آمادگی دارد برای انتقال ال ان جی به بقیه اروپا، پذیرای کشتی‌های بزرگ گازی باشد. این بندر دارای امکانات و تجهیزات مناسبی است که می‌تواند گاز وارداتی را پس از تخلیه و انتقال به کشتی‌های کوچک‌تر، به مقصد سایر کشورهای اروپایی گسیل نماید. همچنین در ماه جولای 2022 سخنگوی دولت پرتغال اعلام نمود با زیرساخت‌های حاضر در بندر سینژ، این بندر می‌تواند تا 10 میلیارد متر مکعب گاز مایع را سالانه به کشورهای مرکز و شمال اروپا انتقال دهد. وی گفت: برخی کشورها برای ارزیابی امکان صادرات از این بندر اظهار تمایل نموده‌اند و گفتگو‌های فنی نیز انجام شده است. به گفته وزیر انرژی پرتغال، بندر سینژ می‌تواند عملیات انتقال گاز از کشتی‌های بزرگ که 175 هزار تا 210 هزار متر مکعب گاز حمل می‌کنند را به کشتی‌های کوچک با 50 هزار تا 80 هزار متر مکعب انجام دهد تا حمل‌و‌نقل و عرضه را تسهیل نماید و مانع تراکم ترافیک شناورها در دریای شمال شود. وی در خصوص سرمایه‌گذاری انجام شده و برنامه آتی نیز گفت: تا این مرحله فقط 12.3 میلیون دلار در تجهیزات، سرمایه‌گذاری شده است. البته در حال حاضر برنامه توسعه ساخت مخازن وجود ندارد، ولی در صورتی که تقاضای خوبی وجود داشته باشد، با چشم‌انداز بلندمدت می‌توان این موضوع را ارزیابی نمود. تخمین زده می‌شود احداث لنگرگاه دوم برای پهلوگیری کشتی‌ها حدود 100 میلیون یورو هزینه داشته باشد که در مدت سه سال ساخته می‌شود و می‌توان گاز را از این بندر به شبه جزیره ایبری و سایر کشورهای اروپایی صادر نمود. البته برنامه بلندمدت این بندر، تبدیل شدن به‌هاب انرژی‌های تجدیدپذیر است و در مدت 18 تا 24 ماه، بندر برای انتقال سوخت هیدروژن مایع آمادگی خواهد داشت. در سال گذشته، توافقی جهت پروژه انتقال انرژی هیدورژن بین فرانسه، اسپانیا و پرتغال امضاء شده است که بر اساس این توافق، بندر سینژ نقش محوری در ذخیره‌سازی و انتقال هیدروژن در اروپا را خواهد داشت.
به رغم تمامی اقدامات انجام شده، پرتغال نیز همچون بیشتر کشورهای اتحادیه اروپا، همچنان نگرانی‌هایی برای تامین گاز موردنیاز خود در فصل زمستان دارد. در حال حاضر، بیشتر گاز مصرفی این کشور از نیجریه تامین می‌شود و اخیرا مشکلاتی در سمت عرضۀ گاز از نیجریه پدید آمده است، به نحوی که وزیر انرژی پرتغال در این خصوص می‌گوید: اگر نیجریه نتواند به تعهدات خود برای عرضه کامل عمل کند، زمستان سال جاری برای این کشور و سایر کشورهایی که از نیجریه واردات انرژی دارند، با مشکلاتی همراه خواهد بود. البته دولت نیجریه اعلام نموده که مشکلی در عرضه پیش نخواهد آمد، ولی اطمینان کاملی به این موضوع وجود ندارد. در ماه‌های گذشته، عرضه انرژی از طرف نیجریه به علت خرابکاری در خطوط انتقال و سرقت لوله‌های گاز با مشکل مواجه شده و صادرات گاز این کشور تنها با 60 درصد ظرفیت خود انجام شده است. در همین رابطه، وزیر انرژی پرتغال جهت اطمینان خاطر شهروندان اعلام نمود: در حال حاضر ذخیره گاز پرتغال، 100 درصد ظرفیت خود است، اما اگر در تامین انرژی توسط نیجریه مشکلی پیش بیاید، مجبوریم به دیگر تامین‌کنندگان گاز نظر داشته باشیم که البته با قیمت‌های بالاتر ممکن خواهد بود.