مروری بر روابط کرواسی و بانک جهانی
در طول 30 سال گذشته، بانک جهانی از توسعه موفق کرواسی در بازسازی پس از جنگ و حرکت به سمت اقتصاد بازار و عضویت در اتحادیه اروپا حمایت کرده است و هنوز هم خواهان حمایت از کرواسی در مواجهه با چالش‌های جدید در راه ایجاد یک جامعه فراگیر، سبز و انعطاف‌پذیرتر است.
سابقۀ همکاری بین کرواسی و گروه بانک جهانی به سال 1993 برمی‌گردد. بانک جهانی و شرکت‌های مالی بین‌المللی تا کنون از اجرای بیش از 100 پروژه به ارزش 6.5 میلیارد دلار در کرواسی حمایت کرده و دانش و کمک‌های فنی خود را در قالب بیش از 330 گزارش و پروژه مطالعاتی، برای کمک به تقویت موسسات و حمایت از سیاست‌گذاری در اختیار کرواسی قرار داده‌اند.
تامین بودجه برای بیش از 400 پروژه در زمینۀ زیرساخت‌های اجتماعی و احیای اقتصادی، از جمله ساخت 130 کیلومتر جاده جدید و تعمیر حدود 1600 کیلومتر جاده موجود در مناطق آسیب‌دیده از جنگ، ساخت مهدکودک‌ها، مدارس و مراکز اجتماعی، تعمیرات سیستم‌های تامین آب و کمک‌های مالی به شرکت‌های کوچک و متوسط، صنعتگران، کسبوکارها و تعاونی‌ها، مهمترین اقدامات انجام شده در کرواسی توسط بانک جهانی می‌باشند.
در طول سالیان همکاری، بانک جهانی کمک‌های مالی و فنی مجموعا به ارزش 335 میلیون دلار برای پوشش تامین آب و مدیریت فاضلاب، نظارت بر کیفیت آب و برنامه‌های آبخیزداری در کرواسی اختصاص داده است. این نهاد، در نوسازی و بازسازی شرکت‌های جاده‌سازی بدهکار دولتی و کاهش وابستگی آنها به تامین مالی از بودجه دولت و بهبود عملکرد، فرایند‌های برنامه‌ریزی و افزایش کارایی آنها نیز مشارکت داشته است. بانک جهانی به دولت کرواسی کمک کرد تا بیش از 3 میلیارد یورو از 5.2 میلیارد یورو بدهی شرکت‌های جاده‌ای دولتی را بازپرداخت کرده و منابع را برای سرمایه‌گذاری در سایر زمینه‌های مهم برای توسعه کرواسی آزاد کند. این نهاد بین‌المللی، از شرکت‌های فعال در کرواسی، در طول رکود اقتصادی ناشی از بحران مالی جهانی در سال‌های 2008 و 2009 حمایت مالی کرد و باعث شد سطح صادرات آنها از طریق بهبود دسترسی به امور مالی، 19 درصد افزایش یابد و با این تامین مالی، این شرکت‌ها توانستند صادرات خود را به 225 میلیون یورو افزایش دهند. لازم به ذکر است، کرواسی به واسطه مشارکت در برنامۀ Repower EU، حدود 270 میلیون یورو وام بلاعوض و 3.6 میلیارد یورو وام نیز برای انتقال انرژی، تنوع مسیرهای عرضه، افزایش ظرفیت ترمینال گاز طبیعی مایع (LNG) در جزیره کرک و سایر پروژه‌های مربوط به انتقال انرژی دریافت کرده است.
از سوی دیگر، پروژه‌های مطالعاتی و ارزیابی‌های بانک جهانی، به دولت کرواسی کمک کرده است که کارایی و اثربخشی بودجه اتحادیه اروپا را برای شرق کرواسی افزایش دهد تا با حمایت بیشتر از این منطقه، پتانسیل‌های رشد آن شکوفا شود. بانک جهانی در حفاظت از محیط‌زیست و حمایت از گردشگری پایدار در کرواسی نیز تلاش کرده است. مشاوره‌های سیاست‌گذاری و تامین مالی بانک جهانی نیز، برای حمایت از ثبات اقتصادی، انعطاف‌پذیری و نوسازی بخش عمومی و سرمایه‌گذاری در سرمایه انسانی و بهبود زندگی در کرواسی مفید بوده است. برنامه‌های جاری و در دست اقدام بانک جهانی در کرواسی عبارتند از:
- کمک به مقامات برای اجرای برنامه ملی بهبود و انعطاف‌پذیری (PNRR) در چندین حوزه کلیدی، از جمله مدرن‌سازی چارچوب تحقیق و توسعه، عملیاتی کردن اصل عدم آسیب‌زائی قابل توجه و پایداری سیستم بازنشستگی و سایر امور
- بهبود نتایج و کیفیت سیستم آموزشی
- مدرن‌سازی دادگاه‌ها و سیستم‌های مدیریت زمین کرواسی برای ارائه خدمات بهتر و سریع‌تر به مردم و کسبوکارها
- توانمندسازی شرکت‌های حمل‌و‌نقل عمومی‌برای کاهش وابستگی به یارانه‌های دولتی جهت بهبود ارائه خدمات به شهروندان
- حمایت از بازسازی امکانات بهداشتی وآموزشی منتخب پس از زلزله
- حمایت از اکوسیستم نوآوری و پروژه‌های تحقیق و توسعه شرکت‌ها و محققان نوآور و خلاق و ایجاد ارتباط موسسات تحقیقاتی عمومی‌با بخش خصوصی
- بهبود محیط کسب‌و‌کار با ساده‌سازی فرایند‌های ثبت‌نام و صدور مجوزهای مربوطه
- تامین مالی هدفمند شرکت‌های با قابلیت صادرات باثبات که از بحران آسیب دیدند و نیز شرکت‌های خاص، مانند شرکت‌هایی در مناطق کمتر برخوردار، شرکت‌های متعلق به زنان و شرکت‌هایی که از جوانان حمایت می‌کنند
- کار بر روی بهبود فضای سرمایه‌گذاری و حمایت از سرمایه‌گذاری‌های پایدار در بخش مالی، کشاورزی تجاری، گردشگری، انرژی‌های تجدیدپذیر، خرده‌فروشی و تولید از طریق شرکت مالی بین‌المللی.
به طور خلاصه، در طول 30 سال گذشته، بانک جهانی از توسعه موفق کرواسی در بازسازی پس از جنگ و حرکت به سمت اقتصاد بازار و عضویت در اتحادیه اروپا حمایت کرده است و هنوز هم خواهان حمایت از کرواسی در مواجهه با چالش‌های جدید در راه ایجاد یک جامعه فراگیر، سبز و انعطاف‌پذیرتر است. شایان ذکر است اخیرا «کنفرانس سی‌امین سال همکاری کرواسی با بانک جهانی» در تاریخ 13 ژوئن 2023 با حضور گالینا وین سه لت، مدیر اتحادیه اروپای بانک جهانی، اری نایم، مدیر جنوب و مرکز اروپای بانک جهانی، الیزابتا کاپانیلی، مدیر دفتر نمایدگی بانک جهانی در کرواسی و مارکو پریموراتس، وزیر دارایی و نماینده نخست‌وزیر کرواسی در زاگرب برگزار شد.