اخبار اقتصادی تاجیکستان
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی تاجیکستان در هفته اول خرداد ماه 1402مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد.
سهم 42 درصدی اوراسیا در تجارت خارجی تاجیکستان
خبرگزاری دولتی خاور، سهم کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا در تجارت خارجی تاجیکستان بر اساس آمار سال 2022 بیش از 42 درصد بوده است.
امامعلی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان به عنوان رئیس جمهور مدعو به صورت آنلاین در نشست شورای عالی اقتصادی اوراسیا سخنرانی و اظهار داشت: کشورهای عضو و ناظران اتحادیه اقتصادی اوراسیا از شرکای سنتی تاجیکستان محسوب میشوند و کشور ما با اکثر آنها روابط تجاری و اقتصادی نزدیکی دارد.
حجم کل مبادلات کالا بین تاجیکستان و کشورهای مذکور هر ساله روند رشد ثابتی دارد. در سال گذشته میلادی سهم کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اورآسیا در تجارت خارجی تاجیکستان بیش از 42 درصد بود. رئیس جمهور تاجیکستان تاکید کرد: حدود 50 درصد از کل صادرات این کشور به کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا است. وی زمینههای صنعت، حمل و نقل، کشاورزی و برق آبی را به عنوان زمینههای متقابل سودمند تعامل تاجیکستان با کشورهای عضو این اتحادیه معرفی کرد. به گفته رئیس جمهور تاجیکستان، «دوشنبه» علاقهمند به توسعه بیشتر همکاری با کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اورآسیا است. همکاری بر اساس منافع مشترک اولویت اقدامات ما در سطح منطقه است و تاجیکستان به کار خود در این زمینه ادامه خواهد داد.
اجلاس شورای عالی اقتصادی اوراسیا تحت ریاست «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهور روسیه در شهر مسکو برگزار شد.اتحادیه اقتصادی اوراسیا شامل کشورهای روسیه، بلاروس، ارمنستان، قزاقستان و قرقیزستان است.
گسترش همکاریهای دوجانبه محور دیدار روسای جمهور ازبکستان و تاجیکستان
خبرگزاری دولتی خاور، روسای جمهور ازبکستان و تاجیکستان در شهر «شیان» چین دیدار و بر گسترش همکاریهای دوجانبه و منطقه ای تاکید کردند. «شوکت میرضیایف» رئیس جمهور ازبکستان و «امامعلی رحمان» رئیس جمهور تاجیکستان در شهر «شیان» چین دیدار و موضوع گسترش بیش از پیش همکاریهای همه جانبه و تعمیق روابط شراکت راهبردی و همپیمانی دو کشور را بررسی کردند.
روسای جمهور نتایج مثمر ثمر نشست دوره ای کمیسیون مشترک بین دولتی در همکاری اقتصادی که روز12 می در شهر «تاشکند» برگزار شد، بسیار ارزشمند خواندند. همچنین بر اهمیت اجرای عملی تصمیمات اتخاذ شده برای افزایش حجم مبادلات بازرگانی و پیشبرد پروژههای تعاونی صنعتی از جمله در صنایع انرژی، ماشین سازی، کشاورزی، حمل و نقل و ارتباطات و سایر صنایع تاکید شد. روسای جمهور ازبکستان و تاجیکستان نیز در خصوص موضوعات روز دستور کار منطقه تبادل نظر و برنامه مراسم های آتی را بررسی کردند.
تاجیکستان یکی از مهم ترین شرکای بازرگانی ازبکستان میباشد، مبادلات بازرگانی دو کشور در 11 ماه 2022 میلادی در سطح بیش 503 میلیون دلار بوده است. هم اکنون در ازبکستان 24 شرکت از جمله یک شرکت با صددرصد سرمایه سرمایه گذاران تاجیکستان و در تاجیکستان نیز 9 شرکت با سرمایه سرمایه گذاران ازبکستان فعالیت میکنند.
بر اساس گزارش وزارت امور خارجه ازبکستان، تاجیکستان استقلال این کشور را در تاریخ 6 ژانویه سال 1992 میلادی به رسمیت شناخته و در تاریخ 20 اکتبر سال 1992 میلادی روابط دیپلماتیک برقرار کرده است.
کمک 57 میلیون دلاری چین به تاجیکستان
خبرگزاری خاور، این توافقنامه به همراه ۱۲ قرارداد همکاری دوجانبه دیگر، دردیدارها و مذاکرات بین مقامات تاجیکستان و چین امضا شد. درمتن تفاهمنامه امده است که این مبلغ به درخواست مقامات تاجیکستان “برای اجرای طرح های مورد توافق طرفین” پرداخت خواهد شد .بانک ملی تاجیکستان و بانک توسعه دولتی چین هم موظف به افتتاح حساب های بدون بهره و بدون هزینه برای ارائه کمک های مالی بلاعوض هستند.
شایان ذکر است در سفر رئیس جمهور تاجیکستان در تاریخ 26 اردیبهشت 1402(16 می 2023) برای انجام سفر رسمی دوجانبه و شرکت در اولین نشست سران کشورهای چین و آسیای مرکزی به جمهوری خلق چین، در حضور رؤسای جمهور دو کشور 25 سند همکاری از جمله در زمینه برگزاری تمرینات مشترک ضدتروریستی، ارائه کمکهای بلاعوض، توسعه عمیق اقتصادی و تجاری، جستجو و نجات هواپیماهای مدنی، برنامه همکاریهای کشاورزی برای سالهای 2025-2023، همکاریهای آموزشی و علمی و فنی، بانکی، رادیو و تلویزیون، استفاده از تصاویر ماهوارهای و غیره به امضا رسید.
در دیدار رئیس جمهور تاجیکستان و رئیس بانک سرمایه گذاری زیرساخت های آسیایی اعلام شد که این بانک وجوه ترجیحی به مبلغ 500 میلیون دلار برای اجرای پروژه ساخت نیروگاه برق آبی راغون تخصیص خواهد داد. از دیگر برنامههای رئیس جمهور تاجیکستان در شهر «شیان» چین، دیدار و گفتگو با نمایندگان بیش از 40 شرکت معتبر سرمایهگذاری و تجاری این کشور بود.
رئیس جمهور تاجیکستان اعلام کرد که طی 10 سال گذشته، سرمایهگذاران چینی 2.6 میلیارد دلار در اقتصاد تاجیکستان سرمایهگذاری کردهاند که بیش از 57 درصد از آن با سرمایهگذاریهای مستقیم مرتبط بوده است و همکاریهای مثمر ثمر بین تاجیکستان و چین در سال گذشته میلادی امکان افزایش 40 درصدی حجم تجارت متقابل را فراهم کرده است.
نوسازی بخش های مختلف شرکت آلومینیم تالکو تاجیکستان
خبرگزاری دولتی خاور، با هدف پایداری و رشد صنعت تولید آلومینیم، نوسازی قطعات بخش های 5 و 6 شرکت آلومینیم تاجیک (تالکو) در 3 مرحله اجرا شد. بازسازی "تالکو" را شرکت های چینی با استفاده از آخرین فناوریهای صنعتی و مدیریت فرآیندهای تکنولوژیکی اجرا میکنند. ورود فناوری پیشرو جهان در فرآیند تولید با نوسازی کامل سری پنجم و ششم تالکو، ظرفیت تولید را تا سال 2027 به 300 هزار تن در سال افزایش خواهد داد.
پیش بینی میشود پس از نوسازی کامل و از سرگیری فعالیت این مجموعهها،1500شغل جدید ایجاد خواهد شد. قیمت تمام شده محصول نهایی نیز به دنبال ارتقا کاهش می یابد. بنا به اعلام مسئولان تالکو، فناوری موجود الکترولیزهای این شرکت که بیشتر آن متعلق به سال های گذشته است، قدیمیشده و باعث از بین رفتن آلومینا و آلودگی آن و افزایش هزینههای کارگری میشود.
شرکت آلومینیم تاجیک یا به اختصار تالکو در شهر تورسونزاده تاجیکستان بزرگترین کارخانه تولید آلومینیم در آسیای مرکزی یا حتی در جهان و مهمترین مجتمع صنعتی تاجیکستان است. ساخت این کارخانه از ۱۹۷۲ آغاز و نخستین ریختهگری آلومینیوم در ۳۱ مارس ۱۹۷۵ انجام شد.
کاهش صادرات محصولات تاجیکی در 4 ماه نخست 2023
بنابر اعلام آژانس آمار تاجیکستان، میزان تجارت خارجی تاجیکستان در 4 ماه اول سال جاری به 2.1 میلیارد دلار رسید که در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته 67.2 میلیون دلار کاهش یافته است. در گزارش آژانس مذکور آمده است کاهش مبادلات تجاری، در نوبه اول با کاهش 33.2 درصدی (214 میلیون دلاری) عرضه محصولات تاجیکی روند نزولی داشته است. تاجیکستان در سه ماهه اول سال جاری میلادی 430.5 میلیون دلار محصولات به خارج صادر و 1.7 میلیارد دلار با 9.5 درصد کاهش (146.6 میلیون دلار) کمتر از دوره مشابه سال گذشته کالا وارد کرده است. به این ترتیب، تراز تجاری منفی ظرف این مدت حدود 1.3 میلیارد دلار را تشکیل داده است.
میزان صادرات محصولات حیوانی و گیاهی، به ویژه پنبه، محصولات معدنی همچنین برق، فلزات غیر گرانبها (آلومینیم) و فرآوردهای حاصل از آنها نسبت به سایر کالاها بیشتر کاهش داشته است. حجم واردات به نوبه خود عمدتا به دلیل کاهش عرضه محصولات شیمیایی، آرد، چربی و روغن کم شده است.
تاجیکستان در سه ماهه اول سال جاری با 102 کشور مختلف جهان روابط تجاری داشته است. مهمترین شریک تجاری تاجیکستان همچنان روسیه میباشد. در این 4 ماه دو کشور به مبلغ بیش از 512 میلیون دلار داد و ستد داشتهاند. بعد از روسیه، چین با 458 میلیون دلار، قزاقستان با 319 میلیون دلار، ازبکستان با 130 میلیون دلار و ترکیه با 125 میلیون دلار قرار دارند. در میان 5 شریک تجاری برتر تاجیکستان در 4 ماهه اول سال جاری، افزایش تجارت با روسیه 7.5 درصد، چین 2.1 درصد و ترکیه 6.3 درصد ثبت شده است. این در حالی است که حجم مبادلات تجاری تاجیکستان با قزاقستان 15.1 درصد و ازبکستان 25.7 درصد کاهش یافته است.
برگزاری سومین همایش بینالمللی صادرات تاجیکستان
سومین همایش بینالمللی صادرات تاجیکستان تحت عنوان باختر فود در روزهای 3 و 4 خرداد 1402(24 و 25 می 2023) با حضور مقامات تاجیکستان، رؤسای نهادهای مربوطه، نمایندگان نهادهای دیپلماتیک مقیم این کشور، رؤسا و نمایندگان شرکای توسعه و بخش خصوصی، مدیران و اعضا شرکت و کارخانههای داخلی و خارجی در شهر باختر برگزار شد. این همایش با برنامهریزی آژانس صادرات وابسته به ریاست جمهوری و مقامات ولایت ختلان تاجیکستان تشکیل شد. هدف از برگزاری مجمع بین المللی صادرات «باختر فود 2023» توسعه صادرات، تقویت تولید صادرات محور، افزایش رقابت پذیری محصولات داخلی در بازارهای داخلی و خارجی، گسترش روابط تجاری بین خریداران و صادرکنندگان با معرفی فرصتها و محصولات صادراتی کشور است.
در جریان همایش مذکور دو روزه، تدوین و معرفی استانداردهای بینالمللی، موضوعات حمل و نقل و لجستیک، پیشبرد و توسعه صادرات تاجیکستان مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
علاوه بر این در چارچوب این همایش برگزاری مذاکرات حضوری تجار و سرمایهگذاران و تصویب توافقنامههای همکاری بین مدیران و نمایندگان شرکتهای داخلی و خارجی انجام شد.
در تاجیکستان مرکز ملی “Data Center” ساخته میشود
خبرگزاری دولتی خاور، شرکت چینی “Huawei” با حمایت مالی “Zhongguancun Smart City Co., Ltd” تصمیم به ساخت “Data Center” در تاجیکستان گرفته است. این در حالی است که یادداشت تفاهم بین وزارت صنایع و فناوریهای نوین جمهوری تاجیکستان، مرکز “Zhongguancun Smart City co., Ltd” و شرکت “Huawei Technologies Tajikistan” در مورد ساخت مرکز ملی کارکر“Data Center” در جمهوری تاجیکستان امضا شد. این سند در چارچوب سفر دولتی رئیس جمهور جمهوری تاجیکستان به چین و اجلاس سران کشورهای “چین-آسیای مرکزی” به امضا رسید.
در نتیجه مذاکرات بین مقامات شرکت “Huawei Technologies Tajikistan” با حمایت مالی شرکت چینی “Zhongguancun Smart City Co.” برای تحویل تجهیزات برای انجام کارهای مهندسی و همچنین ارائه انواع مشاوره جهت ساخت مرکز ملی برای پردازش اطلاعات “Data Center” اعلام آمادگی کرد.
لازم به ذکر است که شرکت “Huawei” با 170 کشور جهان همکاری داشته و از سال 2005 در تاجیکستان فعالیت دارد.
برگزاری اولین نشست بین المللی هماهنگ کنندگان ملی آژانس بین المللی انرژی اتمی در دوشنبه
خبرگزاری دولتی خاور، آژانس امنیت شیمیایی، بیولوژیکی، تشعشعی و هسته ای آکادمی ملی علوم تاجیکستان با همکاری آژانس بین المللی انرژی اتمی در روزهای 23 الی 26 می 2023 نشستی را با حضور افسران رابط ملی به منظور توسعه فنی آژانس بین المللی انرژی اتمیبرگزار کرد. برای اولین بار نشست سالانه هماهنگ کنندههای ملی با موضوع همکاریهای فنی« آبنا » در تاجیکستان برگزار میشود. برگزاری نشست سالانه افسران رابط ملی در راستای بهبود و ارتقای پروژههای همکاری فنی آژانس بین المللی انرژی اتمی میباشد و بستر مهمیبرای همکاری و تبادل ایدهها، بهترین شیوهها در اجرای برنامههای همکاری فنی آژانس بین المللی انرژی اتمیبرای کشورهای عضو است.
در بیانیه آژانس مذکور آمده است: در این نشست نمایندگان کشورهای عضو اروپا و آسیای مرکزی همکاریهای فنی برای استفاده صلح آمیز از علم و فناوری هسته ای را بررسی کردند. مقامات آکادمی علوم تاجیکستان اعلام کردند در این کنفرانس به شرکت کنندگان اجازه داد تا اثربخشی و تأثیر پروژههای فعلی را ارزیابی کنند، زمینههای بهبود را شناسایی و راههای نوآورانه برای حل مشکلات نوظهور را بیاموزند.
هدف از برگزاری این نشست بحث و تبادل نظر و تدوین راهبردهای تقویت ظرفیت های ملی و منطقهای در استفاده از علم و فناوری هسته ای برای توسعه پایدار با محوریت آموزش و انتقال دانش است. توسعه راهبردهایی به منظور افزایش بیشتر آگاهی عمومی از مزایا و ایمنی علم و فناوری هسته ای، ارتقای ادراک مثبت و درک عمومی از سایر موضوعات این رویداد مورد ارزیابی قرار گرفت.
گلایه رئیس منطقه ختلان از کمبود تجهیزات فرآوری و ذخیره سازی محصولات کشاورزی
آقای دولتعلی سعید رئیس ولایت ختلان با اشاره به اینکه بیش از یک میلیون و 600 هزار تن سبزیجات شامل 500 هزار تن پیاز و نزدیک به 240 هزار تن میوه در منطقه تولید میشود اظهار داشت بیشتر محصولات کشاورزی منطقه به دلیل نبود تجهیزات فرآوری و ذخیره سازی از بین می رود. وی افزود ازاین میزان فقط حدود 100 هزار تن صادر میشود. متاسفانه به دلیل کمبود ظرفیت های تولیدی برای فرآوری و نگهداری محصولات کشاورزی، بیشتر محصولات از بین می رود.
مقامات تاجیکستان علاقه مند به جذب سرمایه گذاری خارجی و همکاری با تجار و سرمایه گذاران برای راه اندازی شرکت های فرآوری و بسته بندی محصولات کشاورزی به منظور صادرات به بازارهای دور و نزدیک هستند. دولتعلی سعید همچنین سازماندهی مراکز لجستیکی را در برداشت به موقع، عرضه مداوم میوه به بازار، تنظیم قیمت و رشد محصولات کشاورزی و همچنین افزایش توان صادراتی منطقه نقش بسزایی ایفا میکند.
رئیس ولایت ختلان افزود: 66 سردخانه با ظرفیت 24 هزار و 25 تن و 61 انبار با ظرفیت 1538 تن محصولات کشاورزی در منطقه وجود دارد که کارآفرینان و صادرکنندگان میتوانند به صورت گسترده از آنها استفاده کنند
هدف کشاورزان تاجیک افزایش صادرات به روسیه
خبرگزاری اسپوتنیک، مقامات کشاورزی ولایت سغد در شمال تاجیکستان اعلام کردند برداشت پیاز در این منطقه افزایش یافته و حجم صادرات آن به خارج از کشور افزایش خواهد یافت. توزیع و صادرات پیاز زودرس از طریق پست های بازرسی گمرک سغد به کشورهای دیگر از جمله روسیه گسترش یافته است. صادرات محصولات کشاورزی تاجیکستان به خارج از کشور عمدتاً از طریق پاسگاههای گمرکی منطقه سغد انجام میشود.
عبدالعزیز محمودزاده، معاون اداره کشاورزی سغد در امور اصلاح نباتات، گفت: بر اساس اطلاعات گمرک، 20 هزار تن پیاز زودرس از منطقه سغد به روسیه صادر شده است. بر اساس آمار وزارت کشاورزی تاجیکستان، سال گذشته 67 هزار تن سبزی شامل 62 هزار تن پیاز و بیش از 60 هزار تن میوه شامل حدود 8 هزار تن میوه تازه و بیش از 2.5 هزار تن انگور به خارج از کشور صادر شده بود.
معاون اداره کشاورزی سغد افزود: امسال بیش از 4 هزار هکتار پیاز کشت شد که نسبت به سال گذشته حدود 700 هکتار افزایش داشته است. در سال گذشته 3.4 هزار هکتار پیاز در شهرستانها و بخشهای سغد کشت شد و 157 هزار تن از آن برداشت شد. به گفته کشاورزان این شاخص خوبی است. در چند ماه اخیر قیمت پیاز در بازارهای تاجیکستان به میزان بی سابقه ای افزایش یافته و از مرز 10 سامانی عبور کرد. با ورود محصول جدید پیاز به بازار طبیعتا قیمت آن به 2 و 4 سامانی کاهش یافت. مسوولان ریاست کشاورزی میگویند زمینه خوبی برای صادرات این نوع محصول در شهرستان جبار رسول اف با قطار ایجاد شده است.
https://sputnik.tj/20230522/azm-kishovarzon-tojik-sodirot-mahsulot-rusiya-1057288866.html
تصویب برنامه توسعه مناطق گردشگری "راغون" در دولت تاجیکستان
خبرگزاری اوستا، دولت تاجیکستان "برنامه توسعه مناطق گردشگری "راغون" را برای سال های 2028-2024 تصویب کرد. برای اجرای این طرح نزدیک به 18 میلیون سامانی (1.7 میلیون دلار) مورد نیاز است. بنا به اعلام مسئولین ذیربط کمیته رشد گردشگری تاجیکستان، راغون یک شهر صنعتی و توریستی در حال توسعه است و پس از بهره برداری کامل از "راغون"، "فرصت های گسترده تری برای توسعه گردشگری فراهم خواهد شد." در راغون از نظر جغرافیایی، 41 قله کوه ، 150 چشمه طبیعی، 11 رودخانه و 4 دریاچه شیرین وجود دارد.
30 منطقه گردشگری در حریم شهرراغون وجود دارد که از جمله آنها میتوان به دریاچه نیروگاه آبی «راغون» اشاره کرد. در حال حاضر این شهر دارای دو پارک فرهنگی-تفریحی، یک موزه مدرن، شش پناهگاه است. 31 اوت 2022، دولت تاجیکستان در مورد ایجاد منطقه توریستی "راغون" تصمیم گرفت.
گفتگوی هیئت های تاجیکستان و ازبکستان در خصوص اجرای پروژههای مشترک
خبرگزاری خاور، روند اجرای توافقات سران تاجیکستان و ازبکستان در زمینه صنایع، انرژی، زمین شناسی، لجستیک و صادرات در دیدار شیرعلی کبیر، وزیر صنایع و فناوریهای نوین جمهوری تاجیکستان با هیئت جمهوری ازبکستان به ریاست بابیر اسلام اف، وزیر معدن و زمین شناسی جمهوری ازبکستان در شهر دوشنبه مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
طرفین بر اهمیت اجرای پروژههای مشترک با توجه به نتایج نشست کمیسیون بین دولتی جمهوری تاجیکستان و جمهوری ازبکستان که در 12 می 2023 در تاشکند برگزار شد، تاکید کردند. طرفین همچنین در باره نتایج سفر کاری هیئت جمهوری ازبکستان به مناطق صنعتی، انرژی و تاریخی شهر پنجکنت و ناحیه عینی تاجیکستان که در روزهای 22 الی 23 می 2023 انجام شد، گفتگو کردند. در نتیجه این دیدار، طرفین اسناد همکاری را به منظور اجرای اقدامات مشخص امضا کردند.
شرکت نمایندگان تاجیکستان در نمایشگاه بین المللی گردشگری عربستان
روسای شرکت های گردشگری داخلی و نمایندگان رسانههای گروهی تاجیکستان، فرصت های گردشگری در این کشور را در نمایشگاه بین المللی گردشگری “Riyadh Travel Fair-2023” معرفی کردند. نمایشگاه گردشگری ریاض 2023 مهمترین رویداد فرهنگی در منطقه محسوب میشود و به عنوان بستری برای معرفی محصولات، خدمات و سرمایه گذاریهای گردشگری توسط بزرگترین شرکت های گردشگری در جهان عمل میکند .در حاشیه نمایشگاه، نشست نمایندگان صنایع گردشگری تاجیکستان با بخش گردشگری عربستان و سرمایه گذاران این کشور برگزار شد.
امضای4 تفاهم نامه همکاری بین شرکت های گردشگری تاجیکستان و باشقیرستان روسیه
خبرگزاری خاور، در تاریخ 21 می 2023 در شهر اوفا جمهوری باشقیرستان فدراسیون روسیه، 4 تفاهم نامه همکاری بین شرکت های گردشگری جمهوری باشقیرستان و شرکت های گردشگری جمهوری تاجیکستان به امضا رسید.
این یادداشت ها در چارچوب دیدار رئیس کمیته توسعه گردشگری زیر نظر دولت تاجیکستان و نمایندگان بخش خصوصی تاجیکستان در حوزه گردشگری با مسئولان بلندپایه باشقیرستان و رهبران و کارکنان اتحادیه و شرکت های توریستی اوفا امضا شد.
هدف اصلی این نشست، بحث در مورد طرح های توسعه گردشگری در تاجیکستان و جمهوری باشقیرستان، گسترش همکاری مقامات گردشگری و تقویت روابط بین منطقه ای، تبادل نظر و جذب گردشگران روسی به تاجیکستان است. گفته شد جمهوری تاجیکستان کشوری امن و آرام است که در آن همه امکانات برای پذیرایی از گردشگران فراهم شده است.
معرفی ظرفیت های گردشگری تاجیکستان در شهر تیومن روسیه
خبرگزاری خاور، در ملاقات دیدار کمال الدین مومن زاده رئیس کمیته رشد گردشگری تاجیکستان و نمایندگان بخش خصوصی این کشور با نمایندگان مقامات گردشگری منطقه تیومن روسیه، اتحادیه و شرکت های گردشگری شهر مذکور 5 تفاهم نامه همکاری بین شرکت “تراول” و شرکت های گردشگری تاجیکستان به امضا رسید.
هدف اصلی از این نشست بحث در مورد برنامههای توسعه گردشگری در تاجیکستان و منطقه تیومن، گسترش همکاری مقامات گردشگری و تقویت روابط بین منطقه ای و جذب گردشگران روسی به تاجیکستان بود. همچنین اعلام شد تاجیکستان کشوری امن و آرام و همه امکانات برای پذیرایی از گردشگران فراهم شده است. در همین راستا پیشنهاد شد تسهیلات لازم برای توسعه همکاریها و افزایش سفر گردشگران دو کشور ارائه شود.