منابع و چالش های انرژی سنگاپور

سنگاپور پنجمین‌هاب پالایشگاه و صادرات و دهمین صادرکننده محصولات پتروشیمی در جهان به شمار می رود. عمده نفت تصفیه شده سنگاپور به کشورهای مالزی، اندونزی، استرالیا و چین صادر می‌شود.در عین حال سنگاپور برای استفاده از منابع متنوع انرژی، با چالش هایی از جمله فقدان منابع نفت و گاز و فقدان منابع انرژی زمین گرمایی روبروست که در این مطلب مورد بررسی قرار گرفته اند.

سنگاپور فاقد منابع هیدروکربنی بوده و ناگزیر برای صنایع پتروشیمی و پالایش، نفت خام را وارد می‌کند. در گذشته منبع اصلی تامین انرژی این کشور را نفت تشکیل می داد لیکن به تدریج گاز طبیعی جایگزین نفت شده به طوری که  امروز 95 درصد برق این کشور با استفاده از گاز طبیعی تولید می‌گردد.[1] گاز طبیعی برای چند سال آتی همچنان به عنوان سوخت غالب در سنگاپور باقی خواهد ماند با این حال با توجه به توانمندیهایش در عرصه تصفیه نفت و تولید محصولات پتروشیمی، همچنان یک وارد کننده نفت محسوب می‌شود و بالغ بر 75 درصد واردات نفت سنگاپور از کشورهای امارات، قطر، عربستان سعودی و کویت تامین می‌گردد. سه پالایشگاه سنگاپور ظرفیت تصفیه روزانه یک میلیون و سیصد هزار بشکه نفت را دارد. سنگاپور پنجمین‌هاب پالایشگاه و صادرات و دهمین صادرکننده محصولات پتروشیمی در جهان به شمار می رود. عمده نفت تصفیه شده سنگاپور به کشورهای مالزی، اندونزی، استرالیا و چین  صادر می‌شود. از طرف دیگر چین، اندونزی، هند، مالزی، تایلند و ویتنام مقاصد اصلی صادرات و محصولات پتروشیمی سنگاپور هستند. شایان ذکر است ارزش تولیدات محصولات پتروشیمی این کشور در سال 2021 معادل 38.61 میلیارد دلار سنگاپور (بالغ بر 27 میلیارد دلار آمریکا) بود.

به طور سنتی اندونزی و مالزی عمده ترین تامین کنندگان گاز طبیعی سنگاپور از طریق خط لوله هستند. بعلاوه سنگاپور گاز طبیعی مایع را از کشورهای مختلف همچون استرالیا، آمریکا، قطر و آنگولا وارد می‌کند ولی می‌توان گفت استرالیا و آمریکا تامین کنندگان اصلی گاز مایع طبیعی سنگاپور به شمار می روند.

قراردادهای واردات گاز طریق خط لوله در سال 2024 منقضی می‌گردند و سنگاپور قصد دارد از آن پس فقط گاز طبیعی مایع وارد نماید و شرکتهای ذیل را برای این منظور انتخاب کرده است: 

ExxonMobil LNG Asia Pacific

Sembcorp Fuels (Singapore)

Pavilion Energy Singapore

Shell Eastern Trading

 در عین حال انرژی خورشیدی هم جای خود را در این کشور باز کرده و به عنوان نوید بخش ترین منبع انرژی تجدید پذیر مطرح است بویژه آنکه سیستمهای ذخیره سازی انرژی، امکان رفع یا کاهش مشکل ناشی از عدم دسترسی دائم به این منبع انرژی را فراهم کرده است. سنگاپور در سه ماهه اول سال 2020 موفق به تولید 350 مگاوات انرژی خورشیدی شد و قرار است تا سال 2030، این میزان به 2 گیگاوات افزایش یابد.

از سوی دیگر سنگاپور به دنبال بهره برداری از شبکه‌های برق منطقه ای است. در این راستا کابل خورشیدی استرالیا- سنگاپور که ساخت آن از سال 2024 آغاز خواهد شد 15 درصد نیاز انرژی سنگاپور (حدود 30 گیگا وات) را تامین خواهد نمود.

اداره بازار انرژی Energy Market Authority  سنگاپور در نظر دارد تا سال 2035 حدود 4 گیگا وات برق  کم کربن low-carbon electricity  که معادل 30 درصد منبع برق این کشور است وارد نماید. برای آماده شدن جهت واردات حجم قابل توجهی برق از خارج، سنگاپور هم اکنون در حال کار روی طرحهای آزمایشی به منظور وارد نمودن 100 مگاوات برق از یک مزرعه خورشیدی در اندونزی و 100 مگاوات از لائوس از طریق تایلند و مالزی است.

استفاده از هیدروژن به عنوان یک منبع بدون دی اکسید کربن در برنامه‌های این کشور پیش بینی شده است. صنایع سمب کورپ (Sembcorp Industries) سنگاپور قرار است تاسیسات تولید هیدروژن سبز را در این کشور راه اندازی نماید. دولت سنگاپور به همین منظور با اختصاص 55 میلیون دلار از تحقیق و توسعه جهت بهبود امکانات فنی و اقتصادی برای این هدف حمایت می‌کند.[2]  در عین حال باید توجه داشت منابع و زیرساختهای جهانی بایستی برای استفاده گسترده از هیدروژن به عنوان یک منبع انرژی آماده شوند.

در عین حال سنگاپور برای استفاده از منابع متنوع انرژی، با چالش هایی روبروست. توربین‌های بادی تجاری با سرعتی حدود 4.5 متر بر ثانیه کار می‌کنند در حالی که متوسط سرعت باد در سنگاپور، 2 متر بر ثانیه است.آبهای آرام سنگاپور فرصت استفاده از امواج برای تولید برق را محدود می سازد. بعلاوه بخش اعظم آبهای سنگاپور به بنادر، لنگرگاه‌ها و خطوط کشتیرانی اختصاص یافته که استفاده از فناوریهای انرژی اقیانوس را محدود می سازد.نیروگاههای برق- آبی نیز به دلیل آنکه سنگاپور فاقد رودخانه‌هایی با جریان سریع آب در طول سال می‌باشد نمی‌توانند در دستور کار قرار گیرند.منابع انرژی زمین گرمایی نیز در سنگاپور وجود ندارد. در عین حال اداره بازار انرژی سنگاپور با همکاری دانشگاه فنی نانیانگ و وزارتخانه‌ها و آژانس های مختلف ذی ربط دولتی مشغول بررسی ظرفیت انرژی زمین گرمایی در این کشور است. از سوی دیگر مساحت کم سرزمینی (حدود 728 کیلومتر)، تراکم بالای جمعیت و کمبود زمین، ظرفیت این کشور برای استفاده از سوخت زیستی (biomass) پایدار و همین طور استفاده ایمن از انرژی هسته ای را محدود می سازد.

با اینحال علیرغم چالش ها و مشکلات فوق الذکر، مجاورت کشور سنگاپور با تنگه مالاکا و دریای چین جنوبی در کنار پیوندهای تجارت بین قاره ای، به همراه زیرساختهای تصفیه، ذخیره سازی و توزیع نفت این کشور را به یک هاب تصفیه و تجارت انرژی تبدیل کرده است.  جزیره جورونگ (Jurong Island) این کشور مقر بیش از 100 شرکت بین المللی نفتی، پتروشیمی و شیمیایی می‌باشد. سنگاپور یک تولید کننده پیشتاز شناورهای چند منظوره فرآوری ترکیبات هیدروکربنی، ذخیره‌سازی و نیز انتقال آن به تانکرهای نفت‌کش و نیز سکوهای حفاری قابل حمل  می‌باشد. 

[1] - طبق آمار موجود سنگاپور حدود 445 میلیارد فوت مکعب گاز طبیعی در سال 2020 مصرف کرده است.

[2] - $55 million Low-Carbon Energy Research Funding Initiative