اخبار اقتصادی تاجیکستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی تاجیکستان در هفته سوم دی ماه 1401 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

راه اندازی بیش از 500 کارخانه و کارگاه صنعتی در تاجیکستان در سال 2022

به گزارش خبرگزاری اوستا به نقل از وزارت صنعت و فناوری‌های نوین تاجیکستان، در سال 2022 بیش از 500 کارخانه و کارگاه صنعتی آغاز به کار کردند. راه اندازی کارخانه و کارگاه‌های مذکور موجب افزایش تولید محصولات صنعتی در سال 2022 شد. ظرفیت های جدید تولیدی جهت افزایش تولیدات محصولات صنعتی در سال 2022 تا 43 میلیون سامانی افزایش یافت. در سال 2017 در تاجیکستان 1382 و کارگاه مورد بهره برداری قرار گرفته بود و طی 5 سال گذشته فهرست تولیدات صنعتی داخلی به اندازه 40 درصد افزایش یافته است.

بنا بر اعلام مراجع ذیربط، طی 30 سال گذشته  2.5 هزار ظرفیت های تولیدی احداث شده که تعداد آن در سال 2022 تا 2.8 هزار مورد افزایش یافت. در سال 1991 در تاجیکستان تنها 358 کارخانه صنعتی فعالیت می‌کرد.

خبرگزاری اوستا، 19 دی

 

افزایش بدهی خارجی تاجیکستان در سال 2023

بنا بر گزارش خبرگزاری آسیا پلوس: بدهی خارجی تاجیکستان در ابتدای سال 2023، 140 میلیون دلار بیشتر از سال 2022 است. بر اساس برنامه استقراض خارجی دولت تاجیکستان برای سال 2022 و چشم انداز ارقام آن برای سال 2024-2023، میزان بدهی خارجی از 3.96 میلیارد دلار در اول ژانویه 2022 به 4.1 میلیارد دلار در اول ژانویه 2023 در مدت مشابه افزایش خواهد یافت. لکن نسبت بدهی خارجی به تولید ناخالص داخلی از 41.6 درصد به 40.9 درصد پیش بینی می‌شود.  این برآورد بر اساس برآورد افزایش تولید ناخالص داخلی از 9.53 میلیارد دلار در سال 2022 به 10.4 میلیارد دلار در سال 2023 است.

 

توسعه گردشگری در تاجیکستان: سفر 1 میلیون گردشگر در سال 2022

در سال 2022 حدود یک میلیون گردشگر به طور عمده از کشورهای خارجی همسایه از تاجیکستان بازدید کردند.  بخش عمده جهانگردان که در یک سال گذشته از تاجیکستان بازدید کردند، از کشورهای نزدیک و همسایه هستند. به این ترتیب، تعداد کلی گردشگرانی که طی 5 سال اخیر از این کشور منطقه آسیای مرکزی بازدید کردند به 3.9 میلیون نفر رسید.

در سال 2022 میلادی در تاجیکستان 100 زیرساخت گردشگری به بهره‌برداری رسید. طی 5 سال گذشته تعداد تاسیسات باز شده برای این منظور 600 واحد بوده است.

در آغاز سال گذشته، شهروندان 52 کشور مختلف جهان توانستند بدون دریافت روادید از تاجیکستان بازدید کنند.اتباع 126 کشور مختلف جهان از تسهیلاتی در روند صدور روادید برخوردار هستند. امسال مرحله دوم اجرای استراتژی توسعه بخش گردشگری در تاجیکستان آغاز شده و قرار است این برنامه در سال 2026 میلادی تکمیل شود.

 

فرودگاه بین المللی خجند 30 دستگاه تجهیزات لازم را خریداری کرد

بر اساس گزارش خبرگزاری اسپوتنیک: مدیریت فرودگاه بین المللی خجند از افزایش تجهیزات لازم در آن فرودگاه خبر داد. اکنون تعداد خودروهای ناوگان این فرودگاه به 130 دستگاه رسید. مدیریت فرودگاه خجند در بازدید رجب بای احمدزاده رئیس ولایت سغد از فرودگاه بین المللی خجند اعلام کرد: در سال 2022، 30 دستگاه  تجهیزات لازم جهت فرودگاه بین المللی خجند خریداری شد. به گزارش دفتر مطبوعاتی رئیس ولایت سغد، به منظور افزایش ارائه خدمات به مسافران، تجهیزات مدرن خریداری شد و تعداد خودروهای ناوگان این فرودگاه به 130 دستگاه رسید.

به گفته مسئولان فرودگاه، 3 اتوبوس، 4 پله مخصوص فرودگاه، 2 نوار نقاله مدرن، 2 تجهیزات برقی موتوردار، 8 خودرو، 4 دستگاه برای آبرسانی به هواپیما و غیره خریداری شده است که تمامی تجهیزات جدیدترین محسوب می­شود.

 

دعوت به خرید طلا به جای دلار و یورو در تاجیکستان

عبدالحلیم غفارزاده، نماینده مجلس تاجیکستان از مردم این کشور دعوت کرد برای حفظ ارزش پول خود در برابر تورم به جای دلار و یورو، طلا خریداری کنند. وی در مصاحبه با یکی از رسانه‌های دولتی تاجیکستان، دلار و یورو را سرمایه‌گذاری‌های نامطمئن خواند و گفت: بهتر است پس‌اندازهای خود را به شکل شمش‌های طلای واقعی نگه دارید.

نماینده مجلس تاجیکستان در ادامه با ارائه پیشنهاد خرید طلای بیشتر به اتباع کشورش، توصیه کرد که طلا را بعد از خرید پیش خود نگهداری کنند زیرا در این صورت آنها بر سرمایه‌گذاری‌های خود کنترل کامل خواهند داشت. غفارزاده در بخش دیگری بر نقش مهم خرید طلا برای حفظ پول ملی تاجیکستان و تقویت اصول  تاجیک‌ها تمرکز کرد.

شایان ذکر است که امامعلی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان در آخرین جلسه کابینه وزیران در دسامبر سال گذشته دستور داد میزان استخراج خصوصی طلا در سال 2023 میلادی افزایش یابد.

 

اجرای 40 پروژه پروژه سرمایه گذاری دولتی در ولایت ختلان در سال 2022

براساس گزارش خبرگزاری خاور: در سال 2022 با حمایت دولت تاجیکستان 40 طرح سرمایه گذاری دولتی در حوزه اقتصادی و اجتماعی شهرستان‌ها و بخش­های ولایت ختلان اجرا شد که میزان جذب سرمایه گذاری در آنها 760 میلیون سامانی بوده است. این مطلب در تاریخ 10 ژانویه سال­جاری در نشست جمع بندی نتایج توسعه اقتصادی اجتماعی ولایت ختلان در سال 2022 که با حضور قاهر رسول زاده نخست وزیر کشور و دولتعلی سعید سرپرست ولایت ختلان برگزار شد، اعلام شد.

در این نشست اعلام  شد در سال 2022 کارآفرینان ولایت ختلان در 16 همایش تجاری و نمایشگاه شرکت کردند و 84 تفاهم نامه به ارزش بیش از 4.3 میلیارد سامانی به منظور ایجاد همکاری­های اقتصادی و تجاری امضا کردند. به منظور اجرای برنامه توسعه پایدار اجتماعی و اقتصادی در تمامی‌شهرها و نواحی خود، «برنامه توسعه اجتماعی و اقتصادی 2025-2021» در ولایت ختلان تصویب و اجرا شده است. بر اساس آمار منتشر شده در سال 2022، 23.8 هزار تن محصولات کشاورزی از ولایت ختلان صادر شد که 20 هزار تن از طریق هوایی (با هواپیما)، 3819 تن از طریق راه آهن به کشورهای روسیه، افغانستان، ازبکستان، قزاقستان، پاکستان و بلاروس صادر شده است. محصولات صادراتی عمدتاً 6044 تن سبزیجات شامل 4157 تن پیاز، 330 تن هندوانه و خربزه، 5038 تن میوه و لیمو، 10863 تن انگور و 1528.3 تن سایر محصولات است.

 

افزایش سه برابری تولید دارو در تاجیکستان

براساس گزارش خبرگزاری اسپوتنیک: تولید فرآورده­های دارویی در جمهوری تاجیکستان در سال 2022، نسبت به سال 2021 سه برابر شده، اما هنوز فرصت­های زیادی در این صنعت وجود دارد. بر اساس گزارش نهادهای مربوطه جمهوری تاجیکستان، در سال 2022 تولید 540 نوع دارو آغاز شد. با وجود حجم قابل توجه تولید و افزایش تعداد بنگاه­های دارویی کشور تاجیکستان همچنان فرصت های بکر بسیاری در این زمینه دارد.

مقامات ذیربط تاجیکستان در حال انجام اقدامات لازم برای توسعه صنعت دارو در این کشور هستند و مؤسسات تخصصی نیز موظف به جذب سرمایه مستقیم برای احداث و راه اندازی بنگاه­های مدرن تولید دارو شده‌اند. مقرر شده فرآوری گیاهان دارویی که کارشناسان محیط زیست بر ظرفیت بالای آن و شفابخش بودن آنها در مناطق کوهستانی تاجیکستان تاکید دارند، فراهم کند.

شایان ذکر است واردات دارو به تاجیکستان هنوز در رتبه اول قرار دارد. کشورتاجیکستان در دو سال گذشته ۸۴ میلیون دلار دارو خریداری کرده است. اخیراً وزارت بهداشت تاجیکستان اعلام نمود که بیش از 90 درصد داروها از خارج به تاجیکستان وارد می­شود.

 

راه اندازی ساختار جدید جمع آوری آمار گردشگران در تاجیکستان

براساس گزارش خبرگزاری اسپوتنیک: کمیته توسعه گردشگری تاجیکستان تصمیم به راه اندازی سیستم پشتیبانی آمار گردشگران گرفته است. کمیته توسعه گردشگری تاجیکستان با همکاری موسسات مالی بین‌المللی و کمک‌های فنی بانک توسعه آسیا و مشارکت کارشناسان سازمان جهانی گردشگری، سیستم آمار گردشگری(  Tourism Satellite Account) را راه اندازی می‌کند. بنا بر اعلام کمیته مذکور، این سامانه با کمک سامانه آمار ملی است و شاخص‌های صنعت را در ساختار تولید ناخالص داخلی مشخص خواهد کرد.

در این راستا دوره آموزشی با حضور مدیریت و متخصصان کمیته توسعه گردشگری تاجیکستان، شرکت‌های مسافرتی و مراجع ذیربط در خصوص ساماندهی صحیح جمع آوری آمار گردشگری و بهبود و ساده سازی سیستم صدور مجوز در شهر دوشنبه برگزار می‌شود. به منظور افزایش سطح و کیفیت خدمات، جذب دائمی‌گردشگران و بازدیدکنندگان خارجی به جمهوری تاجیکستان، کارگروه دائمی‌ با هزینه وزارتخانه­ ها و دستگاه‌های ذیربط تشکیل شد که وظیفه آن ارتقای هنجاری بر اساس آمار گردشگری کشور است.

بنا بر گزارش کمیته توسعه گردشگری، با توجه به تجربه کشورهای پیشرفته، الکترونیکی شدن پرتال اجرایی شده است و به منظور حذف عوامل انسانی، فرآیند اخذ مجوز و مدارک مجوز نیز الکترونیکی می­شود.

گفته شده است زمانی که سیستم خدمات الکترونیکی برای کارآفرینان به طور کامل معرفی شود، باعث ارتقای سطح خدمات به کارآفرینان و سرمایه گذاران و افزایش رقابت پذیری بخش خصوصی از جمله یکسان سازی وظایف بازرسی سازمان­های بازرسی، ساده سازی فرآیند دریافت مدارک مجوز، صدور مجوز و الکترونیکی به بررسی فعالیت­های بنگاه­های اقتصادی کمک می­کند.

 

شروع بکار 40 شرکت صنعتی در خجند در سال 2022

خبرگزاری اسپوتنیک: تا پایان سال 2022 تعداد بنگاه­های صنعتی شهر خجند استان سغد به 209 واحد رسید و تولید محصولات داخلی چندین برابر شد. شهرداری خجند از آغاز فعالیت ۴۰ بنگاه صنعتی کوچک و متوسط در سال 2022 در شهر خجند خبر داد. بدین ترتیب تا پایان سال 2022 تعداد بنگاه­های فعال در مرکز اداری استان سغد به 209 واحد رسیده است. 22.3 میلیون سامانی سرمایه گذاری مستقیم به این منظور اختصاص یافته است. بنا بر گزارش شهرداری خجند  برای راه اندازی بنگاه­های کوچک و متوسط جدید از تجهیزات مدرن و خطوط فناورانه استفاده و برای 289 نفر شغل ایجاد شد.

ارزش تولید محصولات شهرستان خجند در سال 2022 به بیش از 1.7 میلیارد سامانی رسید که نسبت به سال 2021، 262.9 میلیون سامانی افزایش داشته است. همچنین تعداد بنگاه‌های تولیدکننده جایگزین‌ محصولات وارداتی افزایش یافت و 94 بنگاه به ارزش 750.1 میلیون سامانی محصول تولید کردند که نسبت به سال گذشته 120.7 درصد افزایش داشته است. همچنین 20 شرکت به خارج از کشور دور و نزدیک کالا صادر کردند که حجم صادرات 389.5 میلیون سامانی است. با توجه به افزایش تولید، نام محصولات تولیدی  به 27 نوع افزایش یافت.

افزایش صادرات برق تاجیکستان به افغانستان و ازبکستان

بنا بر گزارش خبرگزاری خاور  به نقل از آژانس آمار تاجیکستان اعلام نمود صادرات برق این کشور به کشورهای افغانستان و ازبکستان طی 10 ماه سال 2022حدود 10.7 درصد افزایش یافت. بر این اساس، در دوره ژانویه تا اکتبر ارزش صادرات برق تاجیکستان به دو کشور در مجموع به 101 میلیون دلار رسید.

 

دیدار وزیر توسعه اقتصاد و بازرگانی تاجیکستان با مدیر بانک توسعه اسلامی

اِمره اِسِر مدیر کشوری گروه بانک توسعه اسلامی و هیأت همراه او در تاریخ 9 ژانویه 2023 با آقای ذوقی ذوقی زاده، وزیر توسعه اقتصاد و بازرگانی ملاقات کرد. در این دیدار طرفین به منظور اجرای دستو آقای امامعلی رحمان، رئیس جمهوری تاجیکستان، موضوع بازسازی و ساخت جاده‌ها، از جمله جاده گلستان-فرخار-پنج-دوستی را مورد بررسی قرار دادند. ذوقی زاده با اشاره به اینکه جاده گلستان-فرخار-پنج-دوستی بین المللی بوده، دارای اهمیت اقتصادی و اجتماعی می‌باشد. لذا بازسازی و رفع موانع آن موجب افزایش تردد مسافر و حمل کالا در نقاط مرزی، تجارت بین کشورهای منطقه، توسعه گردشگری، کاهش قیمت کالا و محصولات و خدمات حمل و نقلی خواهد شد.

همچنین در این دیدار موضوع سرمایه گذاری در سایر بخش های دارای اولویت اقتصادی مورد بررسی قرار گرفت. طرف ها در پایان این دیدار آمادگی خود را برای توسعه بیشتر همکاری‌های مقابل سودمند و اجرای موارد توافق اعلام نمودند.

سایت وزارت توسعه اقتصاد و بازرگانی جمهوری تاجیکستان، مورخ 19 دی

 

میزان اختصاص وام بانک های تاجیکستان در سال 2022

میزان اختصاص وام توسط بانک های تاجیکستان به مردم در سال 2022، از جمله به تجار، 14.1 میلیارد سامانی ارزیابی شده است.

به اطلاع بخش مالی کشور، طی سال های اخیر میزان وام، پس انداز و تعداد وام گیرندگان افزایش می‌یابد. از جمله تعداد وام گیرندگان از 564 هزار نفر در سال 2018 بالغ بر 2 میلیون و 336 هزار نفر در سال 2022 شد، یعنی 4.1 برابر افزایش یافته است. 

در این دوره میزان وام های اختصاص یافته 55 میلیارد سامانی ارزیابی شده است که 36 درصد آن سهم شرکت های تولیدی می‌باشد. در آخر سال 2022 کل پس انداز های مردم و افراد حقوقی در بانک های کشور 13 میلیارد بوده است. شاخص مذکور نسبت به سال 2021 تقریباً 28 درصد بیشتر می‌باشد. 

خبرگزاری اوستا، 21 دی