اخبار اقتصادی سریلانکا

اهم تحولات اقتصادی سریلانکا در نیمه دوم آذر 1401 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

خاموشی یکی از سه نیروگاه نوروچولای

هیئت برق سیلان (CEB) اعلام کرد که یکی از سه نیروگاه زغال‌سنگ در نوروچولای از 23 دسامبر تعطیل خواهد شد. بر این اساس، یک نیروگاه زغال‌سنگ با توان تولید 300 مگاوات از فردا تا اطلاع ثانوی به منظور مدیریت ذخایر زغال‌سنگ موجود و تعمیر و نگهداری معمول تعطیل خواهد شد.

با این حال، CEB اطمینان داد که این فقدان توسط سایر منابع موجود پوشش داده خواهد شد. آن‌ها همچنین خاطرنشان کردند که هیچ تغییری در قطع برق روزانه دو ساعت و 20 دقیقه ایجاد نخواهد شد. اشاره می‌شود سریلانکا  مشکلات زیادی برای واردات زغال‌سنگ مورد نیاز خود دارد و در صورت عدم امکان واردات میزان مورد نیاز، به طور حتم مجبور به افزایش زمان خاموشی‌ها خواهد شد.

احتمال تأخیر در پرداخت وام صندوق بین‌المللی پول

یک مقام ارشد که مستقیماً با مذاکرات بازسازی بدهی سریلانکا مرتبط است گفت: تأخیر در تصویب هیئت صندوق بین‌المللی پول (IMF) برای وام 2.9 میلیارد دلاری به سریلانکا تنها به دلیل طولانی شدن مذاکرات بازسازی بدهی چین نیست. گفته می‌شود که یکی از دلایل این تأخیر درخواست طلبکاران دوجانبه برای اطلاعات و شفاف‌سازی بیشتری است. در واقع به نظر می‌رسد که هیچ طلبکاری تاکنون به طور رسمی یا کتبی هیچ تأییدی در مورد بازسازی بدهی‌های خود از سریلانکا ارائه نداده است، اگرچه بسیاری گفته‌اند که آماده کمک به سریلانکا هستند.

در همین رابطه وزیر مشاور دارایی سریلانکا گفت که تصویب هیئت صندوق بین‌المللی پول برای وام 2.9 میلیارد دلاری به دلیل مذاکرات پیچیده بازسازی بدهی، فراتر از ژانویه 2023 که پیش از این انتظار می‌رفت به تعویق افتاده و سریلانکا در تلاش است تا حداکثر تلاش خود را برای دریافت تأییدیه «تا سه‌ماهه اول» سال 2023 دریافت کند.

لازم به ذکر است که مقامات سریلانکایی قبلاً گفته بودند که این کشور احتمالاً تا قبل از پایان سال 2022 تأییدیه صندوق بین‌المللی پول را برای وام دریافت می‌کند و با تغییر زمان‌بندی از احتمال ژانویه 2023 سخن گفته بودند.

کاهش 40 درصدی درآمد خانوارها در سریلانکا

بر اساس گزارش فائو، از هر 10 خانوار در سریلانکا، چهار خانوار از ژوئن تا دسامبر 2022 کاهش درآمدی را تجربه کردند و از هر دو خانوار یک خانوار در حال حاضر برای مقابله با کمبود غذا یا پول برای خرید آن، به مکانیسم‌های مقابله منفی متکی است.

بر همین اساس این سازمان معتقد است که «اقدام فوری برای ارائه بذر، کود و آفت‌کش باکیفیت به کشاورزان، آن‌ها را قادر می‌سازد تا از معیشت خود محافظت کنند و جوامع خود را تغذیه کنند. در این گزارش آمده است که کمک‌های نقدی برای آسیب‌پذیرترین کشاورزان، دامداران و ماهیگیران برای بازگرداندن دارایی‌های تولیدی‌شان و تسریع بهبودی آن‌ها ضروری است.

در گزارش فائو با اشاره به اینکه سریلانکا شاهد یک بحران بی‌سابقه ارزی است و اوضاع به دلیل آشفتگی‌های سیاسی و اجتماعی تشدید شده، آمده است نزدیک به 40 درصد از جمعیت به کشاورزی به عنوان منبع درآمد اولیه وابسته هستند. به گفته این سازمان، بحران چندبعدی مداوم تهدیدی عظیم برای معیشت آن‌ها و اختلال در سیستم غذایی ملی است و تولیدات کشاورزی از اواسط سال 2021 به دلیل در دسترس نبودن کودها و سایر نهاده‌های ضروری تولید در روند کاهشی قرار دارد. دامداران قادر به دسترسی به خوراک و لوازم اولیه دامپزشکی و ماهیگیران قادر به دسترسی به سوخت قایق‌های موتوری نیستند. این گزارش می‌افزاید: «در نتیجه، عرضه مواد غذایی در بازارهای محلی در حال کاهش است و تورم مواد غذایی در حال افزایش است.»

سپری شدن تاریخ مصرف 40 میلیون دلار واکسن فایزر

مقامات بهداشتی گفتند که سریلانکا به دنبال نظرات کارشناسی در مورد دفع 40 میلیون دلار واکسن‌های تاریخ مصرف گذشته کووید-19 پس از شکست برنامه‌های این کشور برای اهدای آن‌ها به میانمار است. به گفته مقامات دولتی، وزارت بهداشت تاریخ انقضای واکسن‌های فایزر کووید 19 را دو بار از پایان جولای 2022 به توصیه سازمان بهداشت جهانی (WHO) تمدید کرده است و اما با این وجود 6 میلیون واکسن در 31 دسامبر منقضی می‌شوند.

دولت رئیس‌جمهور رانیل ویکرمسینگه در اکتبر 2022 گفت که پس از اینکه اکثریت سریلانکا از دریافت دوز چهارم خودداری کردند، شش میلیون واکسن فایزر به ارزش بیش از 40 میلیون دلار را به میانمار اهدا خواهد کرد، مسئله‌ای که عملی نشد و اکنون سریلانکا باید راهی برای رهایی از واکسن‌های تاریخ مصرف گذشته پیدا کند.

دادگاه عالی تجاری و روادید ویژه شهر بندری کلمبو

رانیل ویکرمسینگه، رئیس‌جمهور سریلانکا اعلام کرد که مذاکرات برای ایجاد یک دادگاه عالی تجاری جدید در جریان است که صلاحیت انحصاری پرونده مربوط به شهر بندری کلمبو را داشته باشد. وی در ادامه سخنان خود تصریح کرد: دادگاه‌های عالی با وضع قوانین جدید از جمله محیط‌زیست، تغییرات اقلیمی و توانمندسازی زنان نقش‌های جدیدی در سیستم قضایی کشور خواهند داشت.

در همین حال، کابینه وزیران مجوز صدور سه نوع ویزا برای سرمایه‌گذاران و ارائه‌دهندگان خدمات در شهر بندری کلمبو را صادر کرده است. بر این اساس، برنامه‌هایی برای معرفی دسته‌بندی ویزاهای زیر در دست اقدام است:

ویزای سرمایه‌گذاری

ویزای کار

ویزا برای خارجیانی که به صورت اجاره در شهر بندری کلمبو اقامت دارند

کمک 8 میلیارد روپیه‌ای بانک توسعه آسیایی

بانک توسعه آسیایی (ADB) به درخواست رئیس‌جمهور رانیل ویکرمسینگه، 8 میلیارد روپیه برای کمک به 1.2 میلیون خانواده کشاورز سریلانکایی به این کشور اعطا کرد. ماهیندا آماراویرا، وزیر کشاورزی گفت که هر خانواده‌ای که کمتر از یک هکتار زمان برای کشت در اختیار دارد، 10000 روپیه و آن‌هایی که بیش از یک هکتار در اختیار دارند، 20000 روپیه دریافت خواهند کرد.

 تصویب پیش‌نویس قانون جدید بانک مرکزی

کابینه وزیران سریلانکا به پیش‌نویس قانون جدید پولی چراغ سبز نشان داد که تنها اقدام باقی‌مانده مورد نظر صندوق بین‌المللی پول  برای انجام اصلاحات ساختاری در اقتصاد سریلانکا است، موضوعی که در ماه نوامبر، رئیس بانک مرکزی، دکتر ناندلال ویراسینگه نیز به آن اشاره کرد و گفت که تصویب قانون جدید بانک مرکزی تنها اقدام باقی مانده از بسته اصلاحی گسترده توافق شده با صندوق بین‌المللی پول است.

اگرچه موافقت کابینه با پیش‌نویس لایحه واصل شده است اما سخنگوی کابینه اعلام کرد که رئیس‌جمهور به کابینه وزیران فرصت بیشتری داده است تا نظرات خود را در مورد این لایحه در جلسه بعدی کابینه که قرار است در ژانویه برگزار شود، اعلام کنند.

قانون جدید بانک مرکزی یا قانون پولی، در صدد تقویت استقلال بانک مرکزی خواهد بود، که برای جلوگیری از تسلط مالی بر سیاست پولی بسیار مهم ارزیابی می‌شود. این قانون، بانک مرکزی را قادر می‌سازد تا ثبات قیمت‌ها را که یکی از دو وظیفه کلیدی آن است، انجام دهد.

رکورد خروج از کشور برای کسب شغل

بر اساس گزارش‌های منتشر شده بیش از 300 هزار نفر در سال 2022 از طریق کانال‌های رسمی‌به منظور اشتغال خارجی، کشور را ترک کرده‌اند. موضوعی که رکورد برای این دفتر محسوب می‌شود. وزیر کار از مقامات این دفتر و آژانس‌های اشتغال خارجی برای رسیدن به هدف تعیین‌شده برای سال 2022 تشکر کرد. او اشاره کرد که حواله‌های کارگران به کاهش بحران ارزی در کشور کمک می‌کند و در عین حال سطح زندگی خانواده‌های آن‌ها را ارتقا می‌دهد.

لازم به ذکر است که حواله‌های کارگران در نوامبر با افزایش همراه بود و به 384.4 میلیون دلار رسید که بالاترین سطح در سال 2022 بوده است. بر اساس گزارش بانک مرکزی، درآمدهای این بخش در نوامبر نسبت به اکتبر 8.2 درصد یا 29 میلیون دلار افزایش داشته است. همچنین نسبت به مدت مشابه سال قبل 42 درصد افزایش یافته است. همچنین برای 11 ماه ابتدایی سال 2022، حواله‌های کارگران به 3.31 میلیارد دلار رسید که 36 درصد کاهش نسبت به مدت مشابه سال 2021 را نشان می‌دهد.

اهدای لباس فرم مدارس سریلانکا توسط چین

سفارت چین در کلمبو اعلام کرد که اولین قسمت از بیش از سه میلیون متر پارچه لباس مدرسه اهدایی دولت چین برای دانش‌آموزان سریلانکایی به‌زودی وارد این کشور خواهد شد. به گفته مقامات سفارت چین، ارزش این محموله به بیش از 5 میلیارد روپیه می‌رسد و می‌تواند در پایان تحویل،70 درصد از نیازهای کل کشور را در سال 2023 برآورده کند. بخش اول این محموله دسته اول شامل 3,012,596 متر پارچه است که در 6 ژانویه وارد بندر کلمبو خواهد شد.

کاهش شدید تولید ناخالص داخلی سریلانکا

داده‌های رسمی نشان می‌دهد که تولید ناخالص داخلی سریلانکا در سه‌ماهه سوم نسبت به سال گذشته با 45.2 درصد افزایش به 6.4 تریلیون روپیه رسیده است که این بدترین ضربه تورمی در تاریخ اقتصادی این کشور است. موضوعی که موجب شد منتقدان بیش از پیش به سیاست ارزی «انعطاف‌پذیر»، دولت انتقاد کنند و آن را خطرناک‌ترین رژیم پولی که توسط مرکانتیلیست‌های مستقر در واشنگتن برای یک کشور جهان‌سومی طراحی شده است، ارزیابی کنند.

نرخ ارز انعطاف‌پذیر که نه دقیقاً شناور است و نه کاملاً ثابت از 200 به 360 روپیه به ازای هر دلار، موجب تورم شدید در سریلانکا شد. لذا با در نظر گرفتن تورم ناشی از این تغییر نرخ ارز باید اعلام کرد که تولید ناخالص داخلی واقعی با توجه به تورم در سه‌ماهه سوم سال 2022 نسبت به سال گذشته 11.8 درصد کاهش‌یافته است. از سوی دیگر رشد واقعی تولید ناخالص داخلی در 9 ماهه اول سال منفی 7.1 درصد برآورد می‌شود.

کاهش 25 درصدی صادرات چای در ماه نوامبر

داده‌های صنعت چای نشان می‌دهد که صادرات چای سیلان در نوامبر 2022 با 25.49 درصد کاهش نسبت به سال قبل به 19.3 میلیون کیلوگرم رسیده است، اما درآمد روپیه با 61 درصد افزایش به 14.6 میلیارد روپیه، افزایش‌یافته است.

صادرات چای در ماه نوامبر 105.6 میلیون دلار با قیمت 5.48 دلار در هر کیلوگرم بوده است که نسبت به 117.6 میلیون دلار در سال گذشته که قیمت 4.55 دلار در هر کیلوگرم بود کاهش داشت. از سوی دیگر در 11 ماه منتهی به نوامبر 2022، درآمد صادرات چای 1166 میلیون دلار (5.05 دلار در هر کیلوگرم) از 1214 میلیون دلار در سال گذشته (4.64 دلار در هر کیلوگرم) نیز کاهش قابل‌توجهی را نشان می‌دهد.

لازم به ذکر است که قیمت صادرات چای سریلانکا در اکتبر به رکورد 5.72 دلار در هر کیلوگرم رسید و البته در نوامبر به 5.48 دلار کاهش یافت. در واقع کاهش درآمدهای ارزی در حالی است که چای سریلانکا افزایش قیمت قابل‌توجهی را نیز تجربه کرده است و در صورت ثبات قیمتی، درآمدهای این بخش با کاهش بیشتری مواجه می‌شد.