اقلام تولیدی و صادراتی نیکاراگوئه
براساس یافتههای این گزارش آمار تولید و صادرات مهمترین محصولات نیکاراگوئه به شرح ذیل میباشد:
- در سال 2021 مجموع صادرات این کشور به 6 میلیارد و 888 میلیون و 600 هزار دلار بالغ گردید که نسبت به سال 2020 به میزان 29.5 درصد (معادل 1 میلیارد و 567 میلیون و 500 هزار دلار) رشد داشته است.
- در پنج ماهه اول سال 2022 ارزش صادراتی کالاهای نیکاراگوا یک میلیارد و 821 میلیون دلار بوده و بعبارتی 283 میلیون دلار بیشتر از مدت مشابه سال گذشته (یک میلیارد و 538 میلیون دلار) میباشد.
- نیکاراگوا بین ماههای ژانویه تا می 2022 به 89 کشور جهان صادرات داشته و آمریکا با 846 میلیون و 900 هزار دلار اولین مقصد صادراتی این کشور بوده است. بعد از آمریکا کشورهای السالوادور با 154 میلیون و 970 هزار دلار در رتبه دوم و کاستاریکا با 86 میلیون و 630 هزار دلار در رتبه سوم قرار دارند.
- فهرست ده محصول اول صادراتی نیکاراگوا طی 5 ماه اول سال جاری عبارتند از: طلای خام(409.40 م.د)، قهوه(397 م.د)، گوشت گاو(303.87 م.د )، شکر(87.71 م.د)، لوبیا(54.24 م.د) و در بخش نوشیدنیها، مایعات الکلی، سرکه، انوع ماهی و آبزیان ( 133 م. د) ، روغنها و چربیها و میگوهای پرورشی.
- در سال زراعی 2022-2021 صادرات کاکائو 11.7 م.د تنباکو و سیگار برگ 377.1 م. د، کنجد 8.1 م.د، پلانتین( موز سبر) 16.9 م.د، تنباکو 377.1 م.د، کاکائو 11.7 م.د و بادام زمینی 102 م.د ثبت شده است.
- در سال 2021 تولید شیر 1474796431 لیتر و صادرات شیر و محصولات لبنی 195.5 م.د. بوده است.
مقدمه:
«مرکز رویههای صادارت نیکاراگوا» با انتشار گزارشی، آمار حجمی و ارزشی محصولات صادراتی نیکاراگوا طی پنج ماهه نخست سال جاری میلادی را منتشر کرده است. بر اساس ارقام اولیه ارائه شده از سوی مرکز مزبور در پنج ماهه نخست سال جاری، مجموع صادرات نیکاراگوا به خاطر افزایش قیمتهای جهانی از یک سو و از سوی دیگر، افزایش حجم صادرات برخی کالاها با رشد مواجه بوده است. در این چارچوب صادرات 103 محصول نیکاراگوا از لحاظ حجمی 1.7 درصد و از لحاظ ارزشی 18.4 درصد رشد داشته است.
لذا بین ماههای ژانویه تا می سالجاری تولیدکنندگان نیکاراگوا در مجموع یک میلیون و 77 هزار تن کالا به خارج از کشور صادر کردند که 19 میلیون تن بیشتر از دوره مشابه سال 2021 ( یک میلیون و 58 هزارتن) بوده است. بنابراین در دوره مرجع مذکور(سالجاری)، ارزش صادراتی کالاهای نیکاراگوا یک میلیارد و 821 میلیون دلار بوده و بعبارتی 283 میلیون دلار بیشتر از مدت مشابه سال گذشته (یک میلیارد و 538 میلیون دلار) میباشد.
بر همین اساس، قیمتهای جهانی محصولات اصلی صادراتی نیکاراگوا نظیر قهوه، غلات، محصولات لبنی،انواع محصولات کشاوزی، گوشت، ماهی و محصولات آبزی افزایش یافته است. حتی قیمت جهانی طلا که در مواقع بلاتکلیفی بازار به عنوان گزینه اول سرمایهگذاری در نظر گرفته میشود به میزان قابل توجهی رشد داشته است. در سال جاری تولیدکنندگان انواع محصولات نیکاراگوا به طور متوسط برای صادرات هر کیلوگرم کالا (محصولات کشاورزی) 1.69 دلار دریافت کرده اند، در حالی که در مدت مشابه سال 2021 دریافتی آنها بابت هرکیلوگرم کالا 1.45 دلار بوده است. به عبارت دیگر افزایش 16.5 درصدی در این متغیر مشاهده میشود.
ارقام رسمی منتشر شده از سوی بانک مرکزی نیکاراگوا حاکی از آن است که در سال 2021 مجموع صادرات این کشور به 6 میلیارد و 888 میلیون و 600 هزار دلار بالغ گردید که نسبت به سال 2020 به میزان 29.5 درصد (معادل 1 میلیارد و 567 میلیون و 500 هزار دلار) رشد داشته است.
الف) عمده ترین محصولات صادراتی نیکاراگوا
فهرست ده محصول اول صادراتی نیکاراگوا که توسط مرکز رویههای صادرات تا ماه می جمع آوری شده عبارت است از: طلای خام، قهوه، گوشت گاو، شکر، لوبیا، بادام زمینی و در بخش نوشیدنیها، مایعات الکلی، سرکه، سایر محصولات غذایی دریایی، روغنها و چربیها و میگوهای پرورشی. بر اساس گزارش مزبور، عمده ترین کالای صادراتی نیکاراگوا از لحاظ ارزش طلای خام بوده است.
1- طلای خام:
بین ماههای ژانویه تا می سال جاری، درآمد حاصل از صادرات طلای خام 409.40 میلیون دلار بوده که 18.6 درصد بیشتر از درآمد کسب شده از این محل در مدت مشابه سال گذشته یعنی 344.94 میلیون دلار بوده است. از لحاظ حجمی نیز در سال جاری 6872.7 کیلوگرم طلای خام به خارج از کشور صادر شده که 10.8 درصد بیشتر از رقم ثبت شده در سال 2021 (6197.7 کیلوگرم) میباشد. میانگین قیمت هر کیلوگرم طلا نیز با 7 درصد افزایش از 55.6 هزار دلار در پنج ماهه نخست سال 2021 به 59.5 هزار دلار در مدت مشابه سال جاری رسید.
قبل از شیوع کرونا، صادرات طلا جایگاه سوم یا چهارم را در محصولات اصلی صادراتی نیکاراگوا به خود اختصاص داده بود.
صادرات طلای نیکاراگوا در سال 2021 نزدیک به 499000 اونس (14.146412 تن) و به ارزش حدود 870 میلیون دلار بوده است. تولید طلا در این کشور در سال 2021 در قیاس با سال 2020 از 38 درصد رشد برخوردار بوده است. در سال 2019 صادرات طلای نیکاراگوا به رقم 867.6 میلیون دلار رسیده بود.
2- قهوه:
پس از طلای خام، قهوه در رتبه دوم فهرست محصولات صادراتی نیکاراگوا قرار دارد. طبق گزارش مرکز رویههای صادراتی نیکاراگوا بین ماههای ژانویه تا می سال جاری، درآمد حاصل از فروش قهوه به 397 میلیون دلار بالغ گردیده در حالی که در مدت مشابه سال 2021 این رقم 292.69 میلیون دلار ثبت شده است. این تفاوت به معنی افزایش 35.6 درصدی درآمده صادرات قهوه میباشد.
با این حال، صادرات قهوه در دوره مرجع مذکور در سالجاری از لحاظ حجمیبا کاهش جزئی منفی 1.6 درصدی مواجه شده است بگونه ای که تا ماه می 2021، 88.96 میلیون کیلو دانه قهوه به خارج از کشور صادر شده بود اما در سال 2022 این رقم به 87.53 میلیون کیلو کاهش یافت.
کارشناسان معتقدند کاهش مشاهده شده در حجم صادرات قهوه به دلیل بحران لجستیکی است که جهان از سال گذشته تجربه کرده است. تولیدکنندگان نیکایی در عرضه قهوه و سایر محصولات نسبت به سال های گذشته عقب هستند و در زنجیره عرضه کالا عقب ماندگی نسبتا زیادی وجود دارد.
لازم به ذکر است که علیرغم کاهش حجم صادرات این محصول، افزایش متوسط قیمت جهانی قهوه باعث شد این کالا به یکی از محصولات صادراتی پردرآمد نیکاراگوا تبدیل شود. میانگین قیمت قهوه 36.3 درصد افزایش داشته و از 3.3 دلار در سال 2021 به 4.5 دلار در سال جاری رسیده است.
در سال زراعی 2022-2021 تولید قهوه در نیکاراگوا 167832 تن بوده است که نسبت به سال زراعی قبل از آن حدود 8.7٪ رشد داشته است. صادرات قهوه طی دوره مذکور 149688 تن و به ارزش 507.9 میلیون دلار ثبت شده است.
3- گوشت:
در آمد حاصله از محل صادرات گوشت گاو طی 5 ماه نخست سال 2022 با افزایش 18.7 درصدی از 255.98 میلیون دلار در مدت مشابه سال گذشته به 303.87 میلیون دلار بالغ گردیده است. میانگین قیمت این محصول نیز با 20.4 درصد رشد از 4.9 دلار در سال 2021 به 5.9 دلار در سال جاری رسید.
بر اساس آمار مرکز رویههای صادراتی نیکارگوا ارزش حجمی صادرات گوشت طی دوره فوق الذکر کاهش داشته است به گونه ای که بین ماههای ژانویه تا می 2021، میزان گوشت گاو صادراتی 51.77 میلیون کیلو بوده اما در مدت مشابه سال جاری این صادرات با 1.3 درصد کاهش به 51.07 میلیون کیلو تنزل یافته است.
خاطرنشان میگردد صادرات گوشت نیکاراگوا از 522.4 میلیون دلار در سال 2019 با 39 درصد افزایش به 762.3 میلیون دلار در سال 2021 رسیده است. رشد صادرات گوشت در این سال بخاطر افزایش تقاضا از سوی چین، آمریکا، اتحادیه اروپا و بهبود فعالیت های اقتصادی در آمریکای لاتین رخ داده است.
در سال 2021 تولید گوشت گاو در نیکاراگوا به میزان 167330.225 تن بوده که نسبت به سال قبل از 9.5 درصد رشد برخوردار بوده است. میزان مصرف داخلی گوشت در نیکاراگوا 22585.9 تن میباشد. صادرات گوشت گاو و احشاء در سال 2021 در مجموع 145331 تن و به ارزش 762.3 میلیون دلار آمریکا بود. شایان ذکر است علاوه بر صادرات گوشت، طی این سال به ارزش 16.8 میلیون دلار دام زنده نیز از این کشور صادر شده است.
4- شکر:
ارزش دلاری صادرات شکر فرآوری نشده نیکاراگوا تا ماه می سال جاری با 5.3 درصد کاهش نسبت به دوره مشابه سال قبل به 87.71 میلیون دلار رسید. در دوره ذکر شده در سال 2021 درآمد حاصله از محل این محصول 92.66 میلیون دلار بوده است. میانگین قیمت شکر فرآوری نشده در هر دو دوره فوق الذکر 0.4 دلار ثابت باقی مانده است.
از لحاظ ارزش حجمی نیز صادرات این محصول افت 11.7 درصدی داشته است. تا ماه می سال 2021، 252 میلیون و 430 هزار کیلوگرم شکر به بازارهای بین المللی ارسال شده اما در سال جاری این میزان به 222 میلیون و 660 هزار کیلوگرم کاهش یافته است.
بنا به گفته مدیر اتحادیه ملی تولیدکنندگان شکر نیکاراگوا صادرات شکر بر اساس منافع مشتری عمل میکند به این نحو که تولیدکنندگان این کالا را در بندر کورینتو به خریداران تحویل می دهند و با توجه به در دسترس بودن کشتی یا کانتینر نسبت به حمل آن اقدام میکنند. وی افزود: از آنجا که در بندر کورینتو شکر به مشتریان پیش فروش میشود، در دسترس بودن کشتی برای حمل فاکتور تعیین کننده ای است. وی در عین حال خاطر نشان می سازد حجم و ارزش صادرات شکر در پایان سال جاری نسبت به سال گذشته افزایش خواهد داشت. بنابر پیش بینی نامبرده برداشت شکر در سال زراعی 2021-2022 با تولید بیش از و 395 کیلو به پایان رسید و بدین ترتیب حتی از اهداف ترسیم شده نیز بیشتر خواهد بود.
تولید نیشکر در سال زراعی 2022-2021 معادل 7348198.5 تن و تولید شکر به بیش از 820 هزار تن رسیده است. نیکاراگوا با صادرات حدود 498960 تن شکر در این سال زراعی حدود 220 میلیون دلار از این محل درآمد کسب کرده است.
5- صادرات لوبیا:
بر اساس آمار منتشره از سوی مرکز رویههای صادراتی میانگین قیمت لوبیا از 1.1 دلار در سال گذشته به 1.2 دلار در سال جاری افزایش داشته و بدین ترتیب صادرات لوبیا در بازه زمانی فوق الذکر به 54.24 میلیون دلار رسیده است که نسبت به دوره مشابه سال 2021 که 42.85 میلیون دلار بوده 26.5 درصد افزایش داشته است. صادرات لوبیا از لحاظ حجمی نیز معادل 18.6 درصد داشته است.
- لوبیا قرمز
میزان تولید لوبیا قرمز در سال زراعی 2022-2021 معادل 213192 تن بوده که نسبت به سال زراعی قبل حدود 2.8 درصد افزایش داشته است. میزان مصرف داخلی این محصول 136080 تن میباشد. مازاد مصرف داخلی لوبیا قرمز یعنی حدود 77112 تن به ارزش 84 میلیون دلار نیز به خارج صادر شده است.
- لوبیا سیاه
در سال زراعی 2022-2021 تولید لوبیای سیاه 2191.5 تن بوده که نسبت به تولید سال قبل 15 درصد افزایش داشته است.
6- ذرت سفید
در سال زراعی 2022-2021 تولید ذرت سفید در نیکاراگوا به 371952 تن رسید که نسبت به سال زراعی قبل حدود 1.2 افزایش داشته است. لازم بذکر است میزان مصرف داخلی ذرت سفید 376488 تن میباشد که 4536 تن نسبت به میزان مصرف داخلی کمتر است.
7- برنج
میزان برداشت برنج در سال زراعی 2022-2021 به 267624 تن رسیده که نسبت به سال قبل 3.2 افزایش داشته است. بخش عمده این محصول در داخل کشور مصرف شده و 5896.8 تن نیز به ارزش 2.1 میلیون دلار به خارج صادر شده است. کل مصرف سالانه برنج در نیکاراگوا 371952 تن میباشد. تولید برنج 11 درصد از تولید ناخالص داخلی را در این کشور به خود اختصاص داده است.
8- سورگوم قرمز، سفید و زرد
میزان برداشت انواع مختلف سورگوم در سال زراعی 2022-2021 در نیکاراگوا به شرح ذیل بوده است:
سورگوم قرمز: 19920 تن (2.6 درصد کمتر از سال زراعی قبل)
سورگوم سفید: 23491 تن (0.8 درصد بیشتر از سال زراعی قبل)
سورگوم زرد: 13639 تن (2.4 درصد کمتر از سال زراعی قبل)
9- کاکائو
در سال زراعی 2022-2021 تولید کاکائو در نیکاراگوا به 8015.12 تن رسید که نسبت به سال قبل 6.8 درصد بیشتر بوده است. از این میزان 7496.58 تن به ارزش 11.7 میلیون دلار صادر شده است.
10- بادام زمینی
تولید بادام زمینی در نیکاراگوا در سال زراعی 2022-2021 برابر با 203666.4 تن بوده که از این میزان 81648 صادر شده و 102.1 میلیون دلار درآمد برای این کشور در پی داشته است.
11- تنباکو
بیش از 80 درصد از تنباکوی نیکاراگوا در مناطق Estelí و Nueva Segovia و میزان کمی نیز در جزیره Ometepe تولید میشود.
در سال زراعی 2022-2021 تولید تنباکو در نیکاراگوا بیش از 7543 تن بوده که نسبت به سال قبل 2.6 رشد داشته است. نیکاراگوا در سال 2021 تعداد 240.9 میلیون نخ سیگار برگ پریمیوم به بازار آمریکا صادر کرده و در واقع 52.8 کل واردات سیگار برگ آمریکا از نیکاراگوا بوده است. این کشور در سال 2021-2022 از محل صادرات تنباکو و سیگار برگ 377.1 میلیون دلار درآمد داشته است.
12- کنجد
بیشترین میزان زمینهای زیر کشت کنجد در کشور نیکاراگوا در مناطق Leon و Chinandega قرار گرفته اند و عمدتاً از بذر گونههای ICTA-R، Nicarao و Línea 2000 استفاده میکنند. تولید کنجد در سال زراعی 2022-2021 به میزان 4536 تن بوده که نسبت به سال قبل 5.7 درصد رشد داشته است. این کشور با صادرات 5141.5 تن کنجد (605.5 تن باقیماند از فصل قبل همراه با تولید سال 2022-2021) 8.1 میلیون دلار درآمد کسب کرده است.
13- پلانتین (یا موز سبز)
در سال زراعی 2022-2021 تعداد940 میلیون عدد موز سبز(جهت پخت و پز) در نیکاراگوا تولید شده که نسبت به سال قبل 5 درصد رشد داشته است. بخشی از این محصول در داخل کشور مصرف شده و 1.4 میلیون عدد ( 460 هزار عدد مربوط به تولید دوره قبل و محصول 2022-2021) به ارزش 16.9 میلیون دلار صادر شده است.
14- تولید شیر
طی سال 2021 تولید شیر در نیکاراگوا به 389.6 میلیون گالن (معادل 1474796431 لیتر) رسید که نسبت به سال قبل از آن 2.2% رشد داشته است. از این میزان375.7 میلیون گالن ( معادل 1422179207 لیتر) به مصرف داخلی رسیده است. صادرات شیر و سایر محصولات لبنی طی این سال 195.5 میلیون دلار بوده است.
اما آمار ارائه شده از سوی مرکز رویههای صادرات نیکاراگوا حاکی از آن است که صادرات شیر و مشتقات آن در پنج ماهه اول سال جاری نسبت به مدت مشابه سال 2021 از نظر حجم 6.1 درصد و از لحاظ ارزش 0.3 درصد کاهش داشته است. این نهاد می افزاید بین ماههای ژانویه تا میتولیدکنندگان نیکاراگوا در مجموع 27080 تن محصولات لبنی به خارج از کشور ارسال کردند، در حالی که در مدت مشابه سال گذشته این رقم 28850 تن بوده است. به عبارت دیگر در سال جاری نسبت به سال گذشته هزار و 770 تن کاهش صادرات در این بخش رقم خورده است.
15- تولید آبزیان
تا پایان ماه می در نیکاراگوا 32300 تن ماهی و انواع آبزیان تولید و بیش از 19 هزار تن به ارزش 133 میلیون دلار صادر شده است.
میزان صادرات میگو نیکاراگوا در سال 2021 حدود 52616.71 تن و به ارزش 326 میلیون دلار بوده که از این میزان تقریباً 28122.72 تن پرورشی ( به ارزش 164 م.د ) و مابقی طبیعی بوده است.
ب) عمده ترین مقاصد صادراتی نیکاراگوا
این آمار نشان می دهد نیکاراگوا بین ماههای ژانویه تا می 2022 به 89 کشور جهان صادرات داشته و آمریکا با 846 میلیون و 900 هزار دلار اولین مقصد صادراتی این کشور بوده است. بعد از آمریکا کشورهای السالوادور با 154 میلیون و 970 هزار دلار در رتبه دوم و کاستاریکا با 86 میلیون و 630 هزار دلار در رتبه سوم قرار دارند. سایر کشورهای بازار هدف محصولات صادراتی نیکاراگوا عبارتند از: مکزیک، کانادا، گواتمالا، هندوراس، پورتوریکو، پاناما، هائیتی، جمهوری دومینیکن، کوبا، ونزوئلا، اکوادور، پرو، کلمبیا، بلژیک، بریتانیا، ایتالیا، آلمان، سوئیس، هلند، بلغارستان، سوئد، اسپانیا، فرانسه، هلند، فنلاند، کره جنوبی، تایوان، اردن، ژاپن، هنگ کنگ، امارات متحده عربی، چین و روسیه.
در صورت عملی شدن تهدید آمریکا مبنی بر حذف نیکاراگوا از معاهده CAFTA ، اقتصاد این کشور آسیب خواهد دید و این امر مستقیماً بر صادرات، اشتغال و فعالیتهای اقتصادی تأثیر میگذارد. کارشناسان معتقدند خروج ماناگوا از این توافق تجاری باعث افت 7.3 درصدی تولید ناخالص داخلی میشود. توافقنامه CAFTA که از آوریل 2006 در ماناگوا اجرایی شده باعث رونق اقتصادی این کشور گردیده و توانسته صادرات به آمریکا را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. آمریکا یکی از مقاصد اصلی صادراتی نیکاراگوا است و این کشور در سال 2020 به میزان 3381.2 میلیون دلار کالا به آمریکا صادر کرده است.
- صادرات به آمریکا
جدیدترین گزارش دفتر تحلیل اقتصادی وزارت تجارت نیکاراگوا حاکی از آن است که صادرات نیکاراگوا به آمریکا بعنوان مهم ترین شریک تجاری این کشور در سه ماهه اول سال جاری 29.8 درصد نسبت به مدت مشابه در سال 2021 افزایش یافته است. بر طبق این گزارش نیکاراگوا در سه ماهه اول سال جاری 1 میلیارد و 288 میلیون دلار کالا و محصولات مختلف به این کشور صادر کرده که نسبت به مدت مشابه در سال 2021 که رقم 992.1 میلیون دلار ثبت شده، افزایش قابل توجهی داشته است. آمریکا واردکننده اصلی بیش از 90 درصد از منسوجات تولید شده در مناطق آزاد نیکاراگوا نیز میباشد .
- صادرات به روسیه:
بر اساس گزارش مرکز رویههای صادراتی نیکاراگوا، در دوره بین ماههای ژانویه تا می 2022، صادرات این کشور به روسیه 1.61 میلیون دلار و عمدتاً بخاطر کالاهایی نظیر قهوه و طلا بوده است. این رقم 75.7 درصد کمتر از دوره مشابه سال گذشته (6.64 میلیون) بوده است. آمارها حاکی از آن است که تا ماه می 474.95 تن کالا به روسیه صادر شده است در حالی که در مدت مشابه سال گذشته ارزش وزنی صادارت به این کشور 4530 تن بوده است.
- صادرات به تایوان و چین:
قرارداد تعرفههای آزاد تجاری بین نیکاراگوا و تایوان صادرات محصولات نیکایی به این جزیره را تسهیل کرده بود. به عنوان مثال در سال 2007 درآمد صادراتی نیکاراگوا به تایوان 10.1 میلیون دلار بود، اما در سال 2020 و پس از اجرایی شدن این موافقتنامه در ژانویه 2008 این رقم به 82.8 میلیون رسید. با قطع روابط نیکاراگوا و تایوان(دسامبر 2021)، قرارد فوق نیز از تاریخ اول جولای 2022 ملغی گردید. درآمد نیکاراگوا از محل صادرات به تایوان طی پنج ماه اول سال جاری در مجموع 22.20 میلیون دلار بوده که شامل گوشت گاو، میگوی پرورشی، شکر، احشاء گاو، خرچنگ دریایی و غیره بوده است.
پنج ماه پس از برقراری مجدد روابط دیپلماتیک دولت نیکاراگوا با چین ( و متعاقب قطع روابط با تایوان) واردات چین از نیکاراگوا به 6.36 میلیون دلار رسید. پیش بینی میشود در سال جاری صادرات به چین به میزان 23.9 درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته باشد. چین اقلامی نظیر محصولات معدنی، روغن و چربی از نیکاراگوا خریداری میکند و در بازه زمانی ژانویه تا می سال جاری ارزش وزنی صادارت به چین با رشد 207.7 درصدی به 15.97 میلیون کیلوگرم رسیده است.
منابع:
-https://www.laprensani.com/2022/06/17/economia/3009285-empiezan-a-cesar-las-exportaciones-taiwan-a-medida-que-se-acerca-julio-pero-aun-superan-los-envios-a-china-y-rusia
-https://www.laprensani.com/2022/06/10/economia/3005659-ingresos-por-exportaciones-de-nicaragua-se-disparan-por-ciclo-de-altos-precios-en-el-mundo
-https://www.confidencial.com.ni/economia/intur-revela-fuerte-impacto-de-la-covid-19-en-el-turismo-nicaraguense/
-https://www.laprensani.com/2022/06/11/politica/3006537-eeuu-analiza-excluir-a-nicaragua-de-cafta-por-intercambio-con-tropas-rusas
-https://www.bolsagro.com.ni/estad%C3%ADsticas/producci%C3%B3n-agr%C3%ADcola.html
- https://revistanicaraguaexporta.com/exportaciones-hacia-estados-unidos-aumentan-30-en-primer-trimestre-2022/
- http://www.inpesca.gob.ni/index.php/en/2022/asi-avanza-la-industria-pesquera-y-acuicola-en-nicaragua