تاثیرات تحریم‌های اکواس علیه مالی بر اقتصاد سنگال
جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا (ECOWAS) متشکل از 15 کشور در واکنش به وقوع کودتای نظامی در مالی تحریم‌های شدید اقتصادی علیه این کشور اعمال کردند.
مالی بعنوان یک کشور محصور در خشکی به شدت به بنادر ساحلی کشورهای ساحل عاج و سنگال وابسته است و تحریم‌های وضع شده باعث قطع روابط تجاری این کشور با اعضای اکواس ECOWAS شده است. این اقدام می‌تواند بر سنگال نیز پیامدهایی به دنبال داشته باشد. زیرا مالی بعنوان کشور همسایه اولین شریک تجاری این کشور محسوب می‌شود و لذا تحریمها به اندازه تأثیر منفی بر کشور مالی می‌تواند به اقتصاد سنگال آسیب بزند. پیامدهای این تصمیم برای تأمین درآمدهای بودجه دولت سنگال بسیار ناگوار خواهد بود. در حقیقت با تحریم مالی، سنگال نیز دچار خود تحریمی خواهد شد. این تحریمها می‌تواند در مواردی اقتصاد سنگال را با چالش مواجه نماید.
هر روز صدها کامیون حاوی کالاهای مختلف تجاری در کریدور داکار- باماکو با طول بیش از 1300 کیلومتر تردد می‌کنند. این جاده برای کشور مالی استراتژیک محسوب می‌شود زیرا کشوری که محصور در خشکی میباشد عمدتاً برای واردات (68.2 درصد کالاهای مورد نیاز) به بندر داکار وابسته است. از سوی دیگر، مراودات تجاری با این کشور برای سنگال نیز استراتژیک میباشد. بر اساس گزارش آژانس ملی آمار و جمعیت شناسی سنگال، در سال 2021، 21 درصد از صادرات این کشور به مالی بوده است. این امر نشان می‌دهد که این دو اقتصاد چقدر در هم تنیده شده‌اند. با بسته شدن مرزها با مالی عملاً تجارت خارجی سنگال با مشکل مواجه می‌گردد و تولید کنندگان کالاهای صادراتی با بحران تولید و نبود بازار فروش و در نتیجه کاهش درآمد مواجه می‌شوند. بطور کلی این واقعه می‌تواند سنگال را از دریافت درآمدهای حاصل از صادرات کالا به این کشور تا مدتی محروم کند که خود ضربه‌ای بر پیکره اقتصاد سنگال خواهد بود.
با توجه به کمبود تولید دام در سنگال، دولت طی سالهای اخیر و به منظور تأمین امنیت غذایی مردم، اقدام به واردات گاو زنده از مالی نموده است. هم اکنون با اعمال تحریم های ECOWAS علیه مالی، واردات گاو از این کشور قطع شده که این امر باعث افزایش قیمت گوشت گاو طی روزها و هفته‌های آینده خواهد شد. این وضعیت باعث بروز مشکلاتی برای قشرهای فقیر و آسیب پذیر در تأمین گوشت می‌گردد.
با بسته شدن مرزهای سنگال با مالی و عدم تردد کامیونهای حامل کالا به این کشور، دولت سنگال عملاً از دریافت درآمدهای حاصل از عوارض گمرکی محروم خواهد شد که این امر می‌تواند بر میزان کسب درآمدهای دولت در این بخش تأثیر عمده‌ای داشته باشد.
اعمال تحریمها بر علیه مالی می‌تواند بر بخش حمل و نقل سنگال نیز تأثیر گذار باشد زیرا فعالان صنعت حمل و نقل از جمله کامیونداران و رانندگان با مشکل بیکاری مواجه می‌گردند و از کسب درآمد در این حوزه محروم خواهند شد. این امر می‌تواند موجب تشدید بحران بیکاری ولو در کوتاه مدت در کشور سنگال گردد. از نظر اقتصادی، مالی و سنگال برادران دو قلو هستند، هر واقعه‌ای می‌تواند بر اقتصاد طرفین تأثیر داشته باشد. در واقع، کشور مالی محصور در خشکی و بدون خط ساحلی است و تقریباً به طور کامل به سنگال وابسته است. طبق آمارهای موجود 70 درصد واردات مالی از طریق بندر داکار انجام می‌شود. واردات مالی شامل هیدروکربن‌ها، دارو، سیمان و سایر کالاها میباشد. اما مهمتر از همه مواد غذایی مورد نیاز مردم مالی است که صد در صد به خارج وابسته است. در حال حاضر محوطه‌ای با مساحت 2350 متر مربع فروشگاه سرپوشیده، 17000 متر مربع زمین و 50000 متر مربع متعلق به انبارهای کالاهای متعلق به مالی در بندر داکار است. به گفته ابوباکار سدیخ بی، مدیرکل بندر داکار 17 تا 18 درصد از ترافیک کالاها در بندر داکار را کالاهای متعلق به مالی تشکیل می‌دهد. بر اساس گزارش آژانس ملی آمار و جمعیت شناسی سنگال صادرات این کشور به مالی در سال 2020 بالغ بر 474 میلیارد فرانک سیفا بوده است. این در حالی است که صادرات 27 کشور اتحادیه اروپا به مالی و میزان درامد کسب شده حدود 264 میلیارد فرانک سیفا بوده است. اهمیت تجارت بین دو کشور به حدی میباشد که سنگال تصمیم به ساخت بندر خشک در ساندیارا در منطقه تیس گرفته است. بندری که در آن کودهای شیمیایی برای صادرات به مالی تولید می‌گردد و کالاهای صنعتی تولید و به کشورهای غرب افریقا صادر می‌شود. همچنین در این بندر یک ایستگاه ذخیره سازی گازوئیل و بنزین برای صدور به مالی در نظر گرفته شده است. همچنین در این کشور در ارتباط با بندر آینده اندایان، منطقه صنعتی ساندیارا که کالاهای صنعتی را برای کل منطقه غرب آفریقا تولید خواهد کرد در حال توسعه است. از سوی دیگر زمانی که بندر اندایان طی پنج سال آینده عملیاتی شود با کاهش تراکم بندر داکار، سنگال در صدد بوده که روند تجارت بین دو کشور را تقویت نماید اما اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه مالی موجب خواهد شد بهره برداری بهینه از این بندر صورت نگیرد و عملاً سنگال به اقتصاد خود لطمه وارد آورد.
با این تفاصیل اعمال تحریم‌های اکواس ECOWAS بر علیه مالی بطور کلی علاوه بر تاثیرات عمده اقتصادی بر این کشور می‌تواند بر فعالیتهای اقتصادی کشورهای عضو و بویژه سنگال که دارای روابط اقتصادی راهبردی با مالی هستند تاثیرات نامطلوبی داشته باشد. همانگونه که اشاره شد حدود یک پنجم حجم روابط اقتصادی سنگال به تعاملات تجاری با مالی اختصاص دارد که بدنبال این تحریمها تاثیرات منفی آن بر اقتصاد سنگال افزایش خواهد یافت به نحوی که طی روزهای اخیر در بازار گوشت خود را نشان داده و موجب افزایش قیمت آن شده است. لذا خاتمه هر چه زودتر تحریم های مذکور از سوی اکواس علیه مالی می‌تواند باعث بهبود وضعیت اقتصادی سنگال گردد.