اخبار اقتصادی ترکیه - آنکارا

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ترکیه در هفته اول دی ماه 1400 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر می‌باشد:

مدل اقتصادی جدید ترکیه

بطور خلاصه آنچه به عنوان مدل جدید اقتصادی در ترکیه معرفی شد، این بود که وقتی نرخ بهره کاهش می‌یابد، نرخ ارز افزایش می‌یابد، زمانی که نرخ ارز افزایش می‌یابد، صادرات افزایش و واردات کاهش می‌یابد. از آنجایی که واردات با افزایش نرخ بالای ارز،  گران می‌شود، تولید داخلی جایگزین آن می‌شود و کسری حساب جاری به مازاد حساب جاری تبدیل می‌شود  و بدین ترتیب تورم کاهش می یابد. بازتاب این مدل در اقتصاد ترکیه در نمودار زیر نشان داده شده است:

همانطوریکه در نمودار بالا نیز قابل مشاهده است، نرخ  بهره با نشانگر آبی رنگ، نرخ دلار با نشانگر قرمز و نرخ تورم با نشانگر سیاه رنگ نشان داده شده است.

بانک مرکزی ترکیه در نتیجه جلسه شورای سیاستهای پولی در مورخ  23 سپتامبر2021 اقدام به کاهش 1 درصد نرخ بهره کرد. بدین ترتیب نرخ بهره از 19 درصد به 18 درصد رسید. مجددا شورای سیاستهای پولی  بانک مرکزی در مورخ 21 اکتبر 2021 اقدام به کاهش نرخ بهره از 18 درصد به 16 درصد نمود. در ادامه این بانک در جلسه مورخ 18 نوامبر 2021 مجددا نرخ بهره را از 16 درصد به 15 درصد و در مورخ 16 دسامبر 2021 از 15 درصد به 14 درصد کاهش داد.

همان طوریکه در نمودار فوق نیز مشخص است، نشانگر آبی رنگ که نشانه نرخ بهره می‌باشد با یک شیب نزولی در حال کاهش است. آنچه دولت ترکیه انتظارداشت این بود که با کاهش نرخ بهره، نرخ دلار افزایش یابد. دقیقا همین اتفاق در بازار ارز روی داد. در نتیجه سیاست کاهش نرخ بهره،  نرخ دلار از 8 لیر در اول سپتامبر 2021 به رکورد تاریخی 18.5 لیر در مورخ 20 دسامبر رسید.  این نیز در نشانگر قرمز رنگ قابل مشاهده است. در واقع مرحله اول و دوم مدل اقتصادی تحقق یافت. اما مرحله سوم مدل جدید این بود که با افزایش نرخ ارز، تولید و صادرات افزایش و به تبع آن واردات و نرخ تورم کاهش یابد. اما این اتفاق در خصوص نرخ تورم محقق نگردید. افزایش نرخ دلار، نرخ تورم را نیز به همراه خود بالا کشید. نشانگر سیاه رنگ نشان می دهد که همزمان با افزایش نرخ دلار، نرخ تورم چگونه سیر صعودی یافته است.

در این مرحله، دولت وقتی دید که شکاف میان نرخ بهره با دو مولفه نرخ تورم و نرخ ارز از ماه سپتامبر تا دسامبر هر روز در حال زیاد شدن است این بار، برنامه جدید را در سیاست اقتصادی خود اعمال نمود. این سیاست توسط اردوغان رئیس جمهور ترکیه در مورخ 20 دسامبر 2021 ساعت 20:00 شامگاه پس از اتمام جلسه هیات دولت در رسانه عمومی اعلام شد.

اقدام دولت ترکیه در جهت تقویت ارزش پول ملی

با افزایش شدید قیمت دلار در برابر لیر و رسیدن به رکورد تاریخی 18 لیر، دولت ترکیه تصمیمات جدید را اتخاذ کرد. اردوغان، رئیس جمهور ترکیه بعد از جلسه کابینه دولت اظهارداشت: برای حمایت از واحد پول ملی و تقویت ارزش لیر، از این پس سپرده گذاری لیری مبتنی بر ارزهای خارجی توسط بانکهای عامل اعمال خواهد شد. سپرده گذاران می‌توانند از طریق این سیستم از مابه التفاوت افزایش نرخ ارز، بهره مند شوند. به عبارت دیگر، سرمایه گذارانی که اقدام به سپرده گذاری لیری برای دوره‌های سه ماهه، شش ماه، نه ماهه و یکساله نمایند بعد از پایان مدت سرمایه گذاری تفاوت حاصله از ارز خارجی را دریافت خواهند کرد.  دولت ترکیه اعلام کرده بانکهای دولتی موظف به انجام این روش هستند اما سایر بانکهای خصوصی نیز در صورت تمایل می‌توانند وارد این سیستم شوند.  گفتنی است بعد از اعلام این روش توسط اردوغان، رئیس جمهور ترکیه نرخ دلار با 35 درصد سقوط از 18 لیر به  11.5 لیر کاهش یافت.

نورالدین نباتی، وزیر خزانه داری و دارایی ترکیه نیز در خصوص سیاست جدید اقتصادی دولت گفت، هدف اصلی از سیاست جدید، بهبود در حساب کسری جاری و افزایش صادرات است. وی اعلام داشت،  از فرصت تاریخی بدست آمده، حداکثر بهره را خواهیم برد و با تضمین ثبات اقتصادی، تولید و صادرات را افزایش و معضل  کسری حساب جاری را حل و فصل خواهیم کرد.

اعطای مجوز استفاده از واکسن ترک کواک توسط وزیر بهداشت ترکیه

فخرالدین کجا، وزیر بهداشت ترکیه خبر از مجوز استفاده از واکسن ترک کواک داد. ترک کواک واکسن ملی ترکیه در مبارزه با ویروس کوید 19 می‌باشد. وی افزود، تزریق عمومی واکسن ترک کواک از هفته آینده در سراسر کشور آغاز خواهد شد. ترکیه جزء 9 کشور تولید کننده واکسن کوید 19 در دنیا می‌باشد.

فراخوانی روسای اتاقهای بازرگانی برای کاهش قیمت ها

در پی کاهش قیمت دلار از 18 لیر به 11.5 لیر، روسای اتاق بازرگانی آنکارا و استانبول، خواستار کاهش قیمت های عمومی در کشور شدند. روسای اتاقهای‌های بازرگانی  این دو شهر اعلام داشتند، همانطوریکه با افزایش نرخ ارزهای خارجی شاهد افزایش لحظه ای قیمت اجناس در کشور بودیم هم اینک نیز انتظار می رود تا قیمت اجناس به همان سرعت کاهش یابد. لذا از کلیه تولیدکنندگان و فروشندگان می خواهیم تا نسبت به کاهش قیمت های عمومی سریعا اقدام نمایند.

گزارش موسسه اعتبار سنجی فیچ از وضعیت دلار در ترکیه

موسسه اعتبار سنجی فیچ، در خصوص آخرین وضعیت نرخ دلار در ترکیه طی گزارشی اعلام کرد، کاهش ارزش دلار در برابر لیر اتفاق مثبتی در اقتصاد ترکیه از جمله نظام بانکداری این کشور محسوب می‌شود اما واقعیت آن است که نظام بانکداری ترکیه همچنان آسیب پذیر می‌باشد. این موسسه ضمن اشاره به سیستم جدید اقتصادی ترکیه و برنامه دولت برای جلوگیری از افزایش نرخ ارز اعلام کرد، دامنه و تاثیرات این برنامه نامشخص بوده و این برنامه احتمال دخالت دولت در سیستم بانکی را افزایش خواهد داد بنابر این چشم انداز بدتری برای سال 2022 ترکیه متصور خواهد بود.

اعلام خبر بازرسی بیشتر از اصناف از سوی وزیر تجارت ترکیه

وزیر تجارت ترکیه  در حساب کاربری توئیتر خود در خصوص ضرورت کاهش قیمت اجناس با توجه به کاهش ارزش دلار در برابر لیر اعلام داشت: بازرسی‌های مامورین وزارت تجارت از آندسته از اصنافی که کاهش نرخ ارز را در حلقه زنجیره تامین منعکس نمی‌کنند، افزایش خواهد یافت. در چارچوب قانون برای متخلفین مجازات های سختی را اعمال خواهیم کرد. ما حقوق و قوانین شهروندان خود را زیر پا نخواهیم گذاشت.

حضور خودروی ملی ترکیه در نمایشگاه آمریکا

خودروی داخلی و ملی ترکیه توگ "TOGG" برای شرکت در نمایشگاه به آمریکا فرستاده شد. خودروی توگ قرار است در تاریخ 5 تا 8 ژانویه در نمایشگاه لوازم الکترونیکی مصرفی CES 2022 که بزرگترین شرکت‌های فناورانه جهان در آن شرکت می‌کنند، به نمایش گذاشته شود.