اخبار اقتصادی آفریقا

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی کشورهای آفریقا در هفته چهارم آبان ماه 1400 مندرج در رسانه‌های کشورهای این قاره به شرح زیر ارائه می‌گردد:

 نامیبیا

آمادگی سازمان بنادر نامیبیا برای تبدیل شدن به دروازه صادرات هیدوژن سبز

در راستای اقدامات سازمان بنادر نامیبیا جهت تبدیل شدن به دروازه صادرات هیدروژن سبز به اروپا و دیگر نقاط جهان، سازمان مذکور با بندر روتردام سند یادداشت تفاهم امضاء نمود. این اقدام پس از موضع گیری نامیبیا به عنوان دروازه تولید و توزیع هیدروژن سبز، صورت گرفت. کشور نامیبیا دارای بهترین موقعیت برای بهره برداری از منابع انرژی بادی و خورشیدی می‌باشد و بخاطر داشتن اراضی باز و گسترده برای میزبانی دستگاه‌ها و تجهیزات هیدروژن سبز مناسب است.

زیمبابوه

 درخواست رئیس جمهور زیمبابوه برای لغو تحریم‌های این کشور در اجلاس گلاسکو

آقای امرسون منانگاگوا، رئیس جمهور زیمبابوه که برای شرکت در اجلاس تغییرات اقلیمی سازمان ملل به گلاسکو اسکاتلند سفر کرده بود، خواستار لغو تحریم‌های غرب علیه این کشور شد و تأکید کرد که این تحریم‌ها توان زیمبابوه را در تقابل با تغییرات آب و هوایی کاهش داده است. آقای منانگاگوا، تصریح کرد: غرب باید تحریم‌های هدفمند اعمال شده علیه مقامات حزب حاکم این کشور را لغو کند چرا که این اقدامات مانع اجرای برنامه‌های زیمبابوه در خصوص تغییرات آب و هوایی شده است. آقای منانگاگوا تأکید کرد: مایه تأسف است که تأثیر تغیرات آب و هوایی به شکلی نامتناسب توزیع می‌شود و جوامع آسیب پذیر نیز که کمترین سهم را در تولید کربن و در نتیجه تغییرات اقلیمی داشته‌اند، از آن متأثر می‌شوند. لذا باید این ظرفیت را برای کشورهای آسیب پذیر فراهم ساخت که بتوانند خود را با شرایط جدید تطبیق داده و سازگار کنند.

 احتمال معرفی بیت کوین به عنوان ارز قانونی در زیمبابوه

زیمبابوه از نزدیک علاقه مردم خود را به رمزارز و دنیای ارزهای دیجیتال مشاهده کرده و درحال بررسی خطرات و ریسک‌های این عرصه است. طبق اخبار رسانه‌های این کشور، دولت زیمبابوه در حال بررسی استفاده از بیت کوین (BTC) به عنوان یک گزینه پرداخت قانونی برای پاسخگویی به این تقاضای رو به رشد در بین مردم است. دبیر دائم و رئیس دفتر رئیس جمهور زیمبابوه ضمن تأیید این خبر گفته که مذاکرات با مشاغل در این زمینه در جریان است. به گفته این مقام، زیمبابوه هنوز هیچ اعلامیه رسمی در این خصوص منتشر نکرده و این کشور هنوز در مرحله رایزنی است. این در حالی است که در اکتبر گذشته، آقای امتولی نووه، وزیر دارایی و توسعه اقتصادی زیمبابوه تأکید کرده بود که رمز ارزها توقف ناپذیر هستند. برخی رسانه‌های زیمبابوه‌ای آماری منتشر کرده‌اند که مطابق آن 30 درصد جوانان این کشور بر روی رمز ارزها سرمایه گذاری کرده‌اند.

بوتسوانا

بوتسوانا تجارت اتباع خارجی را محدود می‌کند

بوتسوانا، اعلام کرد که برای حمایت از کسب و کار مردم این کشور، تجارت اتباع خارجی را محدود خواهد کرد. این محدودیت‌ها در حوزه‌هایی نظیر سوخت و فروش عمده محصولات و کالاها خواهد بود. وزارت سرمایه گذاری و صنعت بوتسوانا این موضوع را در تاریخ 3 نوامبر اعلام کرده و این محدودیت‌ها، ظاهراً فهرستی شامل 21 کسب و کار را شامل می‌شود. این در حالی است که این طرح مخالفانی در داخل کشور دارد و برخی اقتصاددانان معتقدند که دولت بجای ایجاد چنین محدودیت‌هایی بهتر است بر کسب و کار اتباع خارجی مالیات‌های سنگین‌تری وضع کند. پاندمی‌کرونا باعث خسارات اقتصادی فراوان در حوزه کشورهای عضو سادک شده و برخی از این کشورها را به این نتیجه رسانده که با اتخاذ سیاست‌هایی، مردم خود را نسبت به اتباع خارجی در اولویت قرار دهند.

ماداگاسکار

 حمل و نقل دریایی در ماداگاسکار

آژانس بندری و رودخانه‌ای ماداگاسکار در اکتبر 2021 هفت رویداد را در دریا ثبت کرده که شامل 2 مورد ناپدید شدن، 1 مورد کمک، 1 مورد هشدار کاذب، 1 مورد زمین گیر شدن و 1 مورد برخورد می‌باشد. در این مدت 1732 کشتی با 4468 خدمه و 25084 مسافر از 7 بندر دریایی ملی و 2 بندر رودخانه‌ای ماداگاسکار عبور کردند. در صورتی که از این تعداد، 51 کشتی خارجی به 6 بندر بین المللی ماداگاسکار رفتند. در زمینه محدودیت‌های ناشی از کوید – 19، برای کشتی‌هایی که از خارج می‌آیند، فقط کشتی‌های حامل کالاهای ضروری مجاز به تردد در بنادر بین المللی ماداگاسکار هستند. سایر کشتی‌ها مانند کروز، مسافربری و تفریحی از تردد در بنادر ماداگاسکار منع شده‌اند.

 موریس

بدهی کشور موریس

بر اساس گزارش صندوق بین المللی پول، موریس یکی از ده کشور آفریقایی با بالاترین نسبت بدهی در پایان سال 2021 است. نسبت بدهی عمومی این کشور 101 درصد تولید ناخالص داخلی است. این فهرست همچنین شامل کشورهایی مانند سودان با نسبت بدهی 209.9 درصد است. اریتره با 175.1 درصد؛ کیپ ورد 160.7 درصد، موزامبیک 133.6 درصد، آنگولا 103.7 درصد و زامبیا 101 درصد می‌باشد. نسبت بدهی مصر، تونس و جمهوری کنگو به ترتیب 91.4، 90.2 و 85.4 درصد است.

 مالاوی

راه‌اندازی برنامه اقتصادی ده ساله توسط رئیس جمهور مالاوی

لازاروس چاکورا رئیس جمهور مالاوی برنامه 10 ساله‌ای را برای چشم‌انداز اقتصاد این کشور راه‌اندازی نمود. هدف این طرح تبدیل مالاوی از یکی از فقیرترین کشورهای جهان به کشوری با درآمد متوسط تا سال 2030 است. این طرح حوزه‌های مختلف از جمله کشاورزی را در بر می‌گیرد. آقای چاکورا از جوانان در دانشگاه‌های کشور خواست تا از تحصیلات خود برای هوشمندتر ساختن بخش کشاورزی استفاده کنند. رئیس جمهور مالاوی همچنین از شاکیان برنامه ورودی مقرون‌به صرفه (AIP) انتقاد نمود. وی گفت انتقاد از این برنامه از سوی کسانی است که با شکم پر در برج‌ها زندگی می‌کنند. چاکورا افزود: دولت وی این برنامه را رها نخواهد کرد؛ چرا که بزرگترین دستاورد این برنامه این است که 3.7 میلیون خانوار کشاورز می‌توانند با سرهای بالا راه بروند و قادر به تولید با دستان خود باشند. وی ادامه داد: این برنامه برای مالاوی شرایطی فراهم کرده است که برای اولین بار پس از مدت‌ها به مازاد مواد غذایی در تمام غلات دست یابد و مازاد ذرت به تنهایی 1.2 میلیون تن است. رئیس جمهور مالاوی موفقیت بخش کشاورزی را برای تنوع بخشیدن به اقتصاد این کشور ضروری دانست.

 جمهوری کنیا

قرارداد 100 میلیون دلاری شرکت تلکام کنیا

شرکت تلکام کنیا قرارداد 100 میلیون دلاری با شرکت اریکسون و NEC XON برای گسترش شبکه موبایلی به امضا رسانده است. این قرارداد با هدف افزودن دو هزار سایت جدید در شبکه تلکام کنیا تا 2023 منعقد شده است. با این کار، پوشش شبکه 4G چهار برابر میزان کنونی در کنیا خواهد شد.

رشد صنعت گردشگری کنیا در سال آینده

صنعت گردشگری کنیا طبق پیش‌بینی‌ها، در سال 2022، 47.3 درصد رشد خواهد داشت و تا سال 2025 نیز تعداد گردشگران به 2.2 میلیون نفر خواهد رسید. تعداد گردشگران در سال 2020 در کنیا بخاطر کرونا 71.3 درصد نسبت به سال قبل از آن کاهش یافته بود. بر همین اساس، کنیا در سال 2020، حدود یک میلیارد دلار درآمد خود را در حوزه گردشگری از دست داده بود و طبق برآوردها پیش‌بینی می‌شود تا سال 2025، درآمد از این صنعت بیشتر شده و به 2.5 میلیارد دلار برسد.

اوگاندا

برگزاری نخستین مجمع تجاری روسیه‑اوگاندا در کامپالا

نخستین مجمع تجاری روسیه-اوگاندا به منظور تقویت تجارت میان دو کشور از ۷ تــا ۱۳ نوامبر در کامپالا برگزار شد. در این رویداد، که بازرگانانی از روسیه و اوگاندا و نیز اعضای «کمیتهٔ هماهنگی روسیه برای همکاری اقتصادی با آفریقا» (به اختصار AFROCOM) حضور داشتند، به دنبال نشست سران روسیه‑آفریقا (اکتبر ۲۰۱۹ در سوچی) برگزار گردید. وزیر مشاور خارجه در امور همکاری‌های منطقه‌ای اوگاندا در این مجمع گفت آقای موسونی طی دیدار با آقای پوتین در سوچی از سرمایه‌گذاران روس خواسته بود در بخش‌های گوناگون در اوگاندا سرمایه‌گذاری کنند.

اوگاندا و کنیا در زمرهٔ ۱۰ کشور اول در کنترل تنباکو

اوگاندا و کنیا جزو ده کشور اول جهان هستند که در سال ۲۰۲۱ اقداماتی برای کنترل تنباکو انجام داده‌اند در حالی که برخی از فعالانِ این صنعت تلاش می‌کنند از وضعیت کرونا به نفع خود استفاده و سیاست‌های بهداشتی را تضعیف کنند. شاخص جهانی مداخلهٔ صنعت تنباکو که در ماه نوامبر منتشر شد پس از بررسی ۸۰ کشور نشان داد که کشورهای برونئی، نیوزیلند، بریتانیا، فرانسه و اوگاندا در مجموع بهترین عملکرد را داشته‌اند. در این گزارش آمده که رتبهٔ اوگاندا پنجم است در حالی که کنیا نهم و تانزانیا شصت‌وششم می‌باشد. نهاد جهانی نظارت بر صنعت تنباکو که این گزارش را منتشر کرده تلاش‌های دولت‌های گوناگون برای اجرای «کنوانسیون چارچوب کنترل تنباکو» (مصوب سازمان جهانی بهداشت) را پایش می‌کند؛ این سند مشخص می‌کند دولت‌ها چگونه می‌توانند مانع مداخلهٔ ناروای صنعت تنباکو در سیاست‌های بهداشتی شوند.

رواندا

رشد صادرات رواندا در سه‌ماههٔ سوم ۲۰۲۱

به گزارش بانک مرکزی رواندا، صادرات این کشور در سه‌ماههٔ سئم ۲۰۲۱ بیش از ٪۵۸ افزایش یافته و علت آن افزایش بهای کالاها، عملکرد خوبِ تولیدکنندگان داخلی و رونق باغداری ذکر شده است. کمیتهٔ سیاستگذاری پولیِ این بانک که هر سه ماه یک بار روندهای اقتصادی را ارزیابی می‌کند اعلام کرد صادرات سنتی (قهوه، چای و مواد معدنی) ۴۳ درصد افزایش یافته و رشد صادرات غیرسنتی (تولیدات صنعتی و باغی) بیش از ۴۷ درصد بوده است. در همین دوره، واردات این کشور ٪۱۲.۷ رشد داشت که علت اصلی آن افزایش ۷۵ درصدیِ بهای محصولات نفتی بود؛ واردات اقلام واسطه‌ای به کاربرد در تولید ۷ درصد افزایش یافت.

جمهوری دمکراتیک کنگو (کینشازا)

پشتیبانی 250 میلیون دلاری بانک جهانی برای کمک به ثبات در شرق کنگو

آقای حافظ غانم (Hafez Ghanem) نایب رییس بانک جهانی در منطقه شرق و جنوب آفریقا و آقای سرجیو پیمنتا (Sérgio Pimenta) نایب رییس منطقه‌ای موسسه مالی بین المللی برای آفریقا (SFI) در یک مأموریت مشترک با هدف تأیید مجدد حمایت گروه بانک جهانی از اولویت‌های راهبردی جمهوری دموکراتیک کنگو در زمینه توسعه اقتصادی و اجتماعی 11 نوامبر 2021 (20 آبان 1400) وارد کینشازا شدند. این هیات با نخست وزیر و سپس وزیر دارایی ج.د.کنگو ملاقات کردند. در این ملاقات‌ها توسعه همکاری میان گروه بانک جهانی و دولت کنگو و همچنین مرور 20 پروژه در حال اجرا شامل 2 پروژه منطقه‌ای، که رقم مجموع 5.21 میلیارد دلاری را در بر می‌گیرد، مورد بحث و گفتگو قرار گرفت. این هیات در نهایت با رییس جمهور تشیسکدی ملاقات کردند و در پایان این دیدار اعلام شد بانک جهانی متعهد شده است که تا ماه آینده یک برنامه 250 میلیون دلاری را در حمایت از برنامه دولت کنگو برای ایجاد ثبات در شرق کشور از طریق سرمایه گذاری در دو استان کیوو شمالی و و ایتوری را اجرا کند.

جمهوری دموکراتیک کنگو مناقصه واگذاری بلوک‌های نفتی را در ژانویه 2022 آغاز خواهد کرد

دیدیه بودیمبو (Didier Budimbu) وزیر هیدروکربور (نفت و گاز) جمهوری دموکراتیک کنگو که برای شرکت در 27 مین دوره رویداد"Africa Oil Week" در دبی حضور دارد 10، نوامبر 2021(19 آبان 1400) اعلام کرد که کشور متبوعش قصد دارد در ژانویه 2020 یک فراخوان مناقصه برای تخصیص بلوک‌های نفتی را اطلاع رسانی کند. وی افزود جمهوری دموکراتیک کنگو سرشار از فرصت‌های بکری است که می‌تواند موجب رونق اقتصاد جهانی شود، چرا که این کشور تاکنون تنها از 4 درصد از ذخایر نفت و گاز خود بهره برداری کرده است. در هفته نفت آفریقا (Africa Oil Week) با عنوان «موفقیت در بازار در حال تغییر» رهبران متفکر این صنعت و نمایندگان دولت‌هایی که آینده نفت و گاز آفریقا را تغییر خواهند داد، گردهم آمده‌اند. این رویداد مهم حمایت گسترده‌ای از کمپانی‌های عمده نفت و گاز و انرژی سراسر جهان همچون، TotalEnergie، Perenco، Eni،Chevron، Equinor، ReconAfrica، Seplat، Tullow Oil، PGS، Africa Oil Corp، Fugro، Africa Oil Week's Business Intelligence partenaire، Wood Mackenzie را همراه خود دارد.

نیجریه

 سرمایه گذاری 250 میلیارد نایرایی دولت فدرال نیجریه برای گاز سوز کردن خودروها

«تیمیپر سیلوا» وزیر ایالتی در امور منابع نفتی نیجریه، اعلام کرد: دولت فدرال مبلغ 250 میلیارد نایرا را به عنوان بخشی از تلاش‌ها برای حصول اطمینان از اینکه فرایند تبدیل گاز سوز شدن خودروها به نتایج مورد نظر منجر می‌شود، اختصاص داده است. سیلوا این موضوع را در برنامه آموزش و صدور گواهینامه تکنسین‌های اتوگاز (ماشین‌های گاز سوز) بیان کرد. این برنامه توسط تکنسین‌ها، با همکاری وزارت فدرال منابع نفت، برنامه ملی گسترش گاز، موسسه مهندسین مکانیک نیجریه، موسسه مهندسی خودرو و لوکوموتیو و دیگر صنایع ترتیب داده شده بود. سیلوا که همراه با «عمر گاندور» مشاور فنی خود در این جلسه حضور داشت گفت که این پول هم اکنون در خزانه بانک مرکزی نیجریه است و افراد علاقمند برای افتتاح مراکز تبدیل خودروهای بنزینی به گازی می‌توانند به آن دسترسی داشته باشند.

 غنا

انتخاب مرکز توسعه سرمایه گذاری غنا به عنوان برترین مرکز در آفریقا برای سومین سال متوالی

مرکز توسعه سرمایه گذاری غنا برای سومین سال متوالی از سوی مجله Capital Finance International به عنوان برترین مرکز جذب و توسعه سرمایه گذاری در آفریقا انتخاب شد. گفتنی است در سال‌های اخیر این مرکز توانسته سرمایه گذاری مستقیم خارجی و سرمایه گذاری در حوزه‌های مختلف غنا را به طرز چشمگیری افزایش دهد.

افزایش بی سابقه ذخایر ارزهای خارجی نزد بانک مرکزی غنا

بنا بر اعلام معاون بانک مرکزی غنا، میزان ذخایر ارزهای خارجی این کشور در پایان ماه آگوست 2021 به عدد بی سابقه 11.4 میلیارد دلار رسیده است. بنا بر اعلام روزنامه غناتایمز، وی عنوان داشته است که این مبلغ برای واردات کالا به مدت 5 ماه برای غنا کافی می‌باشد. افتتاح دفتر کشوری سازمان تجاری خارجی ژاپن (JETRO) در غنا آقای آکوفو آدو، رئیس جمهوری غنا هفته جاری رسماً دفتر کشوری سازمان تجارت خارجی ژاپن (JETRO) را در غنا تأسیس نمود. این سازمان که زیرمجموعه وزارت اقتصاد، تجارت خارجی و سرمایه گذاری ژاپن می‌باشد مسئولیت توسعه تجارت و سرمایه گذاری مشترک میان ژاپن و سایر کشورها را بر عهده دارد. آقای آکوفو آدو این اقدام ژاپن را گامی مهم و ارزشمند در مسیر تحقق روابط و مناسبات اقتصادی غنا و ژاپن خواند.

جامعه توسعه جنوب آفریقا (سادک)

بازار مشترک کشورهای شرق و جنوب آفریقا (کومسا)

برگزاری چهل و دومین جلسه شورای وزیران کومسا درخصوص اجرای برنامه‌های همگرایی منطقه‌ای در یک سال گذشته این جلسه با سخنرانی معاون رئیس جمهور زامبیا آغاز شد. وی از کومسا برای استفاده از فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات در اجرای برنامه‌های تسهیل تجارت تقدیر نمود. این برنامه‌ها شامل، رویه‌های شفاف سازی گمرکی، سامانه آنلاین گزارش دهی و نظارت بر موانع غیر تعرفه‌ای می‌باشد.

در جلسه شورای وزیران کومسا استراتژی میان مدت کومسا (2025-2021) نیز به تصویب رسید. این استراتژی در راستای همگرایی منطقه‌ای و با تمرکر بر دستاورهای مهم و کلیدی، درس‌های فراگرفته شده و چالش‌های استراتژی پیشین، طراحی شده است.