ساخت نیروگاه‌های خورشیدی شناور در اندونزی و ترکیب سبد انرژی این کشورتا سال 2050

وابستگی شدید اندونزی به واردات سوخت های فسیلی از یک طرف و نیاز روز افزون این کشور به انرژی برای توسعه و رشد اقتصادی کشور از سوی دیگر موجب شده است تا اندونزی توجه ویژه ای به استفاده از منابع انرژی‌های تجدیدپذیر داشته باشد. جذب سرمایه گذاری‌های مستقیم خارجی به همراه فناوری‌ها و تکنولوژی‌های پیشرفته دراین منابع اکنون به اولویت اول دولت دربخش انرژی تبدیل شده است.

انرژی خورشیدی یکی از منابعی است که طی سال های اخیر توجه اندونزی را بخود جلب نموده و در این راستا اندونزی ساخت نیروگاه‌های خورشیدی شناور در سطح دریاچه سدها را در دستور کار خود قرارداده است. دراین  زمینه دو یادداشت تفاهم برای ساخت بزرگترین نیروگاه خورشیدی شناور جهان در منطقه باتام با چند شرکت به امضاء رسید. اولین آن با گروهی تحت عنوان " Sunseap Group PTE" با سرمایه گذاری به ارزش تقریبی 2 میلیارد دلار در 16 ژوئیه سالجاری  امضاء شد. طبق توافق قرار است اولین نیروگاه از این نوع بر روی دریاچه سد DuriangKang که بزرگترین سد منطقه باتام می‌باشد، احداث شود. تخمین زده می‌شود که در این پارک خورشیدی حدود 1600 هکتار پنل خورشیدی نصب شود که 2.2 گیگاوات ساعت برق تولید خواهد کرد و ظرفیت ذخیره انرژی آن نیز 4 هزار مگاوات ساعت خواهد بود. این مشخصات نیروگاه مذکور را به بزرگترین نیروگاه خورشیدی شناور فعلی در جهان تبدیل خواهد نمود. شرکت Sunseap درکنار احداث این نیروگاه همچنین یک آکادمی را برای تربیت نیروی انسانی متخصص برای نگهداری نیروگاه مذکور تاسیس خواهد نمود. قرار است ساخت این نیروگاه در سال 2022 آغاز و در سال 2024 و با مشارکت 3000 نیروی محلی به بهره برداری برسد.

دومین یادداشت تفاهم به ارزش تقریبی470 میلیون دلار در 12 ماه اگوست سالجاری با شرکت انرژی PT Toba Bara Energy  امضاء شد. طبق آن قرار است نیروگاه خورشیدی شناور بر روی دریاچه سد Tembesi و با ظرفیت تولید بالقوه 333 مگاوات ساعت ساخته شود. گذشته از دو سد بزرگ، چندین سد دیگر در این منطقه وجود دارد که مطالعات بر روی آنها جهت احداث چنین نیروگاههایی در حال انجام است.

همچنین اداره کل انرژی‌های نو و تجدیدپذیر وزارت انرژی و منابع معدنی اندونزی گزارش داد که با سرمایه گذاری سه بانک بین المللی[1] قرار است بزرگترین نیروگاه خورشیدی شناور در منطقه جنوب شرق آسیا در دریاچه سد Sirata  در استان جاوه غربی ساخته شود. بودجه ساخت نیروگاه در ماه اگوست سالجاری تامین و قرار است در نوامبر 2022 به بهره برداری برسد. ظرفیت تولید برق آن 245 میلیون کیلو وات ساعت خواهد بود و پیش بینی شده است که برق هزار واحد مسکونی را تامین و برای 800 نفر شغل ایجاد نماید. برق تولیدی این نیروگاه توسط شرکت برق اندونزی(PLN) خریداری خواهد شد و سه بانک بین المللی مذکور بعنوان سرمایه گذاران خارجی آن خواهند بود که جمعا مبلغ 140 میلیون دلار برای ساخت آن سرمایه گذاری خواهند نمود. بخشی از سرمایه گذاری در این پروژه نیز مشترکا بین PLN  و یک شرکت عربی بنام Masdar  خواهدبود.

ترکیب سبد انرژی اندونزی تا سال 2050

براساس اعلام مقامات  اندونزی، اولویت های این کشور در توسعه انرژی به شرح زیر است:

1- استفاده حداکثری از انرژی‌های تجدید پذیر، 2- استفاده حداقلی از نفت، 3- استفاده بهینه از گاز طبیعی و انرژی‌های جدید، 4-استفاده از ذغال سنگ به عنوان ذخیره انرژی ملی، 5- توسعه بخش انرژی با توجه به توازن اقتصادی، تضمین امنیت انرژی و حفظ محیط زیست، 6- اندیشیدن تمهیداتی برای دسترسی اقشار ضعیف تر مردم به انرژی، 7- اولویت دهی به ذخایر انرژی محلی، 8-اولویت دهی به تامین نیازهای داخلی و 9- توسعه صنایع نیازمند انرژی بالا در مناطق دارای ذخایر غنی انرژی.

همچنین اهداف ترکیب سبد انرژی اندونزی در سال 2025 به ترتیب زغال سنگ 30%، گاز طبیعی 22%، نفت 25% و انرژی‌های تجدید پذیر 23% خواهد بود و این ترکیب در سال 2050 به ترتیب  زغال سنگ 25 %، گاز طبیعی 24 %،  نفت 20 % و انرژی‌های تجدید پذیر 31 % برنامه ریزی شده است.

اما تولید برق ازمنابع تجدیدپذیر نیز درسال 2025  به ترتیب، زمین گرمایی (ژئو ترمال) 7241 مگاوات، هیدرو 20,960 مگاوات، بیو 5,532 مگاوات، خورشیدی 6,379 مگاوات، بادی 1807 مگاوات و سایر انرژی‌های نو و تجدید پذیر 3128 مگاوات هدف گذاری شده است. این هدف برای سال 2050 برای این نوع انرژی‌های نیز بترتیب  ژئو ترمال 17,546 مگاوات، هیدرو 45,379 مگاوات، بیو 26,123 مگاوات، خورشیدی 45,000 مگاوات، بادی 28,607 مگاوات وسایر انرژی‌های نو و تجدید پذیر 6,383 مگاوات تعریف شده است.

 نیروگاه‌های خورشیدی شناور دارای مزایایی هستند که یکی از آنها حفظ سطح آب و کاهش تبخیر آب دریاچه سد می‌باشد.  مزیت دیگر اینکه آب تبخیری از دریاچه سد با برخورد با بخش های زیرین صفحات خورشیدی باعث پایین آمدن دمای صفحات مذکور و خنک شدن آنها گردیده و عملکرد آنها را بهبود می‌بخشد.

از نظر کارشناسان، اندونزی باید از منابع تجدیدپذیر برای توسعه اقتصادی، و تعهد این کشور به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای بر اساس توافقنامه تغییرات آب و هوایی پاریس در آینده استفاده کند. در حال حاضر، سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در بخش برق اندونزی تنها 2% ازکل ظرفیت موجود می‌باشد. در این خصوص انرژی خورشیدی با بالاترین پتانسیل می‌تواند نقشی اساسی در احیای اقتصاد اندونزی ایفا کند و در نتیجه، درهای توسعه سریع سایر انرژی‌های تجدیدپذیر را باز کرده و با هدف ملی انرژی و تعهد آب و هوایی همراه باشد.

از چند ماه قبل وزارت انرژی و منابع معدنی اندونزی بر روی یک برنامه  انرژی خورشیدی با هزینه 1 میلیارد دلاری کار می‌کند. طبق این برنامه قرار است سالانه 1 گیگاوات ساعت برق از طریق نصب پنل های خورشیدی در پشت منازل مسکونی برای خانوارهایی که یارانه برق دریافت می‌کنند، تولید شود. تخمین زده شده است که این برنامه می‌تواند سالانه 30000 شغل سبز ایجاد کند  که برای پر کردن شکاف در بهبود اقتصاد کشور بسیار مورد نیاز است. از آنجا که اندونزی قصد دارد تا سال 2025 به سهم 23 درصدی از انرژی‌های تجدیدپذیر در ترکیب انرژی اولیه برسد، سرمایه گذاری 3 تا 5 میلیارد دلاری اضافی (تنها در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر) مورد نیاز است. ساخت نیروگاه‌های خورشیدی در انواع مختلف مانند مزارع خورشیدی در مناطق خشکی، شناور بر روی دریاچه سدها و روی پشت بام می‌تواند سریع ترین راه برای رسیدن به این هدف در زمان مناسب باشد.

وزارت نیرو و منابع معدنی نیز استراتژی ملی بزرگ انرژی را برای دستیابی به هدف ایده آل از نظر امنیت انرژی، ترکیب انرژی، کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و تاثیر انرژی بر توسعه و رشد اقتصادی کشور تدوین کرده است. برخی از سیاست های اصلی در این استراتژی شامل تسریع توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر ، افزایش تولید گاز، بهبود زیرساخت شبکه برق و افزایش استفاده از خودروهای برقی ( با استفاده از باتری‌های قابل شارژ) است.

از نظر کارشناسان انرژی‌های تجدیدپذیر و سوخت های فسیلی در دو دهه آینده بطور مساوی50% از ترکیب انرژی کشور اندونزی را تشکیل خواهند داد و از سال 2045 تا 2050 تولید انرژی‌های تجدیدپذیر بیشتر از سوخت های فسیلی خواهد بود. طبق گزارش منابع بین المللی اندونزی از سال 2018 تا 2050 به میزان 288 میلیارد دلار سرمایه گذاری جذب خواهد نمود و انتظار می رود که اندونزی از این میزان سرمایه گذاری را حدود 48% در انرژی خورشیدی ، 11% در انرژی برق آبی و 10 % در انرژی زمین گرمایی سرمایه گذاری نماید.

• Sumitomo Mitsui Banking Corporation (SMBC)
• Socite Generale.
• Standard Chartered Bank .