کرونای گوجه‌فرنگی؛ ویروسی که مراکز کشت گوجه‌فرنگی و محصولات گلخانه‌ای ترکیه را تهدید می‌کند
مراکز پرورش گوجه‌فرنگی آنتالیا که یکی از مراکز اصلی پرورش گوجه‌فرنگی در ترکیه محسوب می‌شود با بیماری جدیدی در کشت این محصول روبرو هستند. این بیماری جدید، ناشی از وجود ویروسی در بذرهای گوجه‌فرنگی وارداتی است که در ترکیه به ‘’ویروس اسرائیل‘’ نامگذاری شده و سرعت انتقال آن به دیگر محصولات کشاورزی سبب شده است تا کشاورزان از آن به عنوان کرونای گوجه‌فرنگی یاد کنند.
آنتالیا یکی از مراکز مهم کشت میوه، صیفی‌جات و محصولات گلخانه‌ای ترکیه بوده و مانند صنعت گردشگری نقش مهمی در پویایی اقتصاد کشور دارد. محصولات زراعی و گلخانه‌ای این منطقه هر ساله به بیش از 40 کشور مختلف صادر شده و ارز آفرینی قابل توجهی برای فعالان حوزه کشاورزی در این بخش از کشور دارد. گوجه‌فرنگی یکی از محصولات این منطقه است که در داخل کشور بیش از سایر محصولات نباتی مورد استفاده قرار گرفته و تنوع آن سبب شده است که بیش از دو سوم تولیدات صیفی‌جات منطقه آنتالیا را به خود اختصاص دهد. منطقه آنتالیا در سال 2019 میلادی بیش از 2 میلیون و 508 هزار تن گوجه‌فرنگی تولید کرد که بخشی در داخل کشور مصرف و بخش دیگر آن به بازارهای بین‌المللی صادر شد.
بیماری جدید ناشی از یک ویروس در بذرهای وارداتی به ترکیه سبب شده است که گوجه‌فرنگی قبل از این که به رشد کامل برسد، پوسیده گردد. ویژگی این ویروس این است که تا هنگام رشد نهال و رسیدن به مرحله نهایی هیچگونه علائم پوسیدگی در محصول دیده نمی‌شود.علائم بروز بیماری با سیاه شدن رأس نهال‌های گوجه‌فرنگی دیده شده و سبب می‌شود که گوجه‌فرنگی از درون پوسیده شده و به رنگ قهوه‌ای درآید.
این ویروس با مبتلا کردن محصولات زراعی دیگر در اطراف خود سبب ایجاد ضرر و زیان قابل توجهی به بخش صیفی‌جات ترکیه شده است. فعالان حوزه پرورش گوجه‌فرنگی برای جلوگیری از شیوع این ویروس از نهال‌های آلوده به دیگر محصولات زراعی خود، آنها را ریشه‌کن کرده و نسبت به سوزاندن نهال‌ها و ضدعفونی خاک اقدام می‌نمایند.مراکز پرورش گوجه‌فرنگی آلوده به این ویروس به مدت 14 روز به طور کامل در قرنطینه مانده و تمامی آلات و ادوات موجود در آن نیز ضدعفونی می‌شود.
کارشناسان حوزه کشاورزی و محصولات گلخانه‌ای از این ویروس به عنوان کرونای گوجه‌فرنگی یاد کرده و اظهار نموده‌اند که این ویروس در 5 سال پیش در بذورات رژیم صهیونیستی وجود داشته و موجب توقف تولید گوجه‌فرنگی در آن کشور و واردات این محصول در آن سال‌ها شده است.
کارشناسان معتقدند که برای جلوگیری از شیوع این ویروس از سوی مراکز گلخانه‌ای آلوده، علاوه بر سوزاندن تمامی نهال‌های بیمار بایستی خاک این نوع گلخانه‌ها نیز حداقل تا 50 درجه سانتی گراد گرم شود.
شیوع ویروس جدید موجبات نگرانی مسئولان کشاورزی ترکیه را در بخش کاشت سبزی و صیفی‌جات فراهم نموده است زیرا عدم کنترل وضعیت موجود در کاشت گوجه‌فرنگی می‌تواند این کشور را به مدت سه سال با مشکل تأمین این محصول در داخل روبرو کند.