مصاحبه وزیر تجارت، گردشگری و ارتباطات صربستان
مطلب پیش رو، برگردان مصاحبه منتشر شده در مجله کرد دیپلماتیک (CORD) با خانم تاتیانا ماتیچ وزیر تجارت، گردشگری و ارتباطات جمهوری صربستان با عنوان "ما آماده روبرو شدن با مشکلات غیر منتظره بودیم" ( ماه می 2021) میباشد. در این مصاحبه در مورد فرآیند تحول دیجیتال در صربستان، معرفی شبکه 5G و تجدید نظر در مورد موقعیت گردشگری صربستان در نقشه جهانی گفتگو شده است.
تحولات دیجیتالی دقیق، منظم و پیوسته در صربستان، اقتصاد و شهروندان را قادر ساخته است تا آمادگی بیشتری برای مقابله با چالش‌هایی که در طی همه‌گیری ویروس کرونا با آن روبرو بوده‌اند، داشته باشند. حتی در بخش گردشگری که بیش‌ترین پیامدهای بحران را متحمل شد، این توالی رویدادها مانع توسعه دیجیتال پتانسیل داخلی نشد.
بخش‌های اقتصادی که تحت حوزه کاری وزارت تجارت، گردشگری و ارتباطات هستند، در طی شیوع ویروس کرونا با مشکلات متعددی از جمله افزایش شدید تجارت الکترونیک و گذار جمعی به کار کردن از خانه، تا فشارهای بزرگ که از سوی بخش گردشگری احساس می‌شود روبرو شدند.
* چگونه می‌توانید از منظر وزارتخانه خود، یک سال از زندگی در همه‌گیری را به اختصار بیان نمائید؟
- تعهد استراتژیک دیجیتالی شدن که پنج سال پیش صورت گرفته است، صربستان را قادر ساخته تا نه تنها پتانسیل های توسعه زیادی را کسب نماید، بلکه خود را برای چالش های عصر مدرن از نظر تغییرات اجتماعی و اقتصادی فعلی تقویت کند. اگرچه هیچ‌کس نمی‌توانست بحران جهانی وحشتناک و ضربه همه‌گیری را پیش بینی نماید، اما می‌توان گفت ما به لطف رویکرد سیستمی خود در زمینه دیجیتال‌سازی در زمینه‌های تدوین مقررات، تقویت توسعه ارتباطات از راه دور، امنیت اطلاعات، بالا بردن سطح مهارت های دیجیتال، توسعه تجارت الکترونیکی و امکان آزادسازی بازار، آماده اختلالاتی غیر منتظره بودیم. کلیه فعالیت‌هایی که به منظور توسعه جامعه و اقتصاد دیجیتال، از جمله تصویب قوانین، اسناد استراتژیک و اجرای برنامه‌های متعدد و پروژه‌های متعدد به آن کمک کرده‌اند، تحت شرایط یک بیماری همه‌گیر، انجام تجارت و فعالیت‌های مرتبط با آموزش، ارتباطات و عملکرد کلی جامعه نقش داشته‌اند.
بخش گردشگری به دلیل عدم امکان سفر به طور جدی آسیب دید، اما به موازات تصویب و اجرای اقدامات حمایتی و برنامه ریزی اهداف استراتژیک جدید برای بازار در کشور، تبلیغات دیجیتال نیز در آن حوزه برای دوران پس از همه گیری صورت گرفت. به طور خلاصه، نتایج کار ما از سال‌های گذشته به طور قابل توجهی فشار روانی را که همه ما در این بحران متحمل شده ایم کاهش داد.
* وقتی به گذشته نگاه می‌کنید، چه اقدامات استراتژیک انجام شده‌ای در سال های اخیر، موجب گردیده که صربستان، طبق ارزیابی‌های گسترده، بتواند در حین انتقال گسترده شرکت ها به کار از خانه، از طریق ارتباطات مخابراتی با کیفیت خوب اطمینان حاصل کند؟
- به لطف چارچوب استراتژیک تصویب شده، طی چند سال اخیر در صربستان کار زیادی در زمینه توسعه زیرساخت های پهنای باند انجام شده است. اپراتورهای ارتباطات الکترونیکی در حال توسعه شبکه‌های خود مطابق با آخرین روندها هستند که شامل راه اندازی زیرساخت ارتباطات نوری و افزایش پوشش و ظرفیت شبکه‌های ارتباطی تلفن همراه است. این امر، امکان کار بدون وقفه از خانه و همچنین استفاده از خدمات پهنای باند را حتی در شرایط همه‌گیری COVID-19 فراهم می نماید. انتشار به موقع بخش‌هایی از طیف فرکانس رادیویی فراهم شد، که امکان توسعه فشرده شبکه‌های تلفن همراه را فراهم نمود. امروزه ما برای بیش از 95٪ از جمعیت، پوشش شبکه تلفن همراه 4G را تأمین کرده ایم. به همین ترتیب، با توجه به وجود شکاف دیجیتالی در صربستان و همچنین سایر کشورهای اروپایی، وزارت تجارت، گردشگری و ارتباطات، پروژه توسعه دسترسی پهنای باند را در مناطق روستایی آغاز کرده است.
* برای برقراری ارتباطات اینترنتی پرسرعت در مناطقی از صربستان که هنوز از چنین خدماتی برخوردار نیستند، چه گام‌های دیگری برخواهید داشت؟
- هدف دولت صربستان این است که در این کشور، تا سال 2025 هیچ خانه‌ای بدون امکان دسترسی ثابت به اینترنت پرسرعت وجود نداشته باشد. در چارچوب این ابتکار، یک پروژه سرمایه‌ای برای ایجاد زیرساخت ارتباطی پهنای باند در مناطق روستایی آغاز شد و توافقنامه وام بین جمهوری صربستان و بانک بازسازی و توسعه اروپا به مبلغ 18 میلیون یورو برای اجرای مرحله اول پیش بینی شده است. با این کار، ما دسترسی سریع پهنای باند در 500 شهرک، یا برای حدود 80،000 خانوار در مناطق روستایی که هیچگونه منفعت تجاری برای سرمایه گذاری در شبکه وجود ندارد را تضمین خواهیم کرد.
این وزارتخانه، تجزیه و تحلیلی را برای بررسی وضعیت کنونی دسترسی به اینترنت پهنای باند انجام داد، که نشان داد صربستان «مناطق سفید» دارد، مناطقی که دسترسی کافی به شبکه‌های پهنای باند ندارند و اپراتورها برنامه ای برای ساخت آنها در سه سال آینده ندارند. همچنین تشخیص داده شده است که حدود 2800 شهرک با بیش از 320000 خانوار با دسترسی به اینترنت باند پهن مشکل دارند و اینها مناطقی هستند که کاندیداهای مشوّق‌های دولتی هستند.
اجرای مرحله اول این پروژه در واقع امکان ورود به جامعه دیجیتال را برای تقریباً یک سوم از افرادی که تا کنون با دسترسی به اینترنت ثابت مشکل داشته اند، فراهم می آورد. مرحله دوم که با هدف اتصال از طریق شبکه به 900 مدرسه و موسسه دولتی، و تا 135000 خانوار انجام خواهد شد، به عنوان یک پروژه جداگانه برای 2022/2021 برنامه ریزی شده است.
این امر همچنین یک پلت فرم جدید برای توسعه خدمات دیجیتال در این زمینه‌ها ایجاد خواهد کرد؛ یعنی کانال‌های جدید برای توسعه خدمات IT - صنعت فن‌آوری اطلاعات، تجارت الکترونیک، گردشگری، همراه با تقویت اقتصادی مناطق توسعه نیافته.
* بسیاری از مردم تصور می‌کنند که COVID-19 منجر به تسریع قابل توجهی در روند تحول دیجیتال در صربستان شده است. قهرمانان آن چه کسانی هستند و چه چالش‌هایی پیش روی کسانی قرار دارند که از عهده این کار بر نمی‌آیند؟
_ تعداد زیادی از نمونه‌های انتقال موفقیت آمیز به کار آنلاین و همچنین تحولات دیجیتال در صربستان وجود دارد. این موارد، به عنوان مثال، سیستم آموزش، خرید از راه دور، سیستم بانکی و تجارت با شهروندان است. من همچنین می‌توانم خدماتی را که از طریق پورتال دولت الکترونیکی در دسترس است برجسته نمایم، که زندگی روزمره شهروندان را آسان نموده و عملکردهای تجاری را کارآمدتر می‌کند.
* این نوع توسعه رویدادها، به بسیاری از افرادی نیاز داشت تا مهارت‌های دیجیتالی خود را یک شبه توسعه دهند و سواد دیجیتالی خود را بهبود ببخشند. چگونه می‌خواهید توسعه بیشتر این مهارت ها را تشویق نمائید؟
- با هدف افزایش سواد دیجیتال، استراتژی توسعه مهارت‌های دیجیتالی برای دوره از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ به تصویب رسید که شامل بهبود دانش و مهارت‌های دیجیتالی همه شهروندان، از جمله اعضای گروه‌های اجتماعی آسیب‌پذیر، و همچنین متخصصان دیجیتال، به منظور فراهم کردن نظارت بر توسعه فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در همه زمینه‌ها میباشد.
ما برنامه‌های ویژه‌ای را توسعه دادیم که برای تقویت و افزایش گنجاندن دختران و زنان در فن‌آوری‌های دیجیتال، پروژه‌های آموزشی در زمینه مهارت‌های دیجیتالی برای زنان در مناطق روستایی و همچنین پلتفرم «هوشمند و ایمن» برای تشویق به استفاده از فن‌آوری‌های جدید در آموزش، تجارت و بازرگانی طراحی شده‌اند.
برای جوانترین کاربران، در کنار کمپین سالانه مدرسه «کاروان فناوری اطلاعات برای کاربرد خلاقانه و ایمن فناوری‌ها در یادگیری»، چهار سال پیش، مرکز ارتباط ملی برای ایمنی کودکان در اینترنت را تاسیس کردیم که به عنوان سرویس برای گزارش خطر کودکان، همچنین به عنوان یک مرکز آموزش و اطلاع رسانی برای شهروندان عمل می‌کند. سواد دیجیتال عملاً شکل جدیدی از سواد است که در همه حوزه‌های زندگی ضروری است، در حالی که مهارت‌های دیجیتالی به طور فزاینده‌ای به عنوان پیش‌نیاز برای کار و اجرا با موفقیت مورد تایید قرار خواهند گرفت، و مطابق با آن، ما قطعاً به اجرای و توسعه بیشتر برنامه‌های استراتژیک موجود، که همراه با توسعه شبکه‌ها، باید به حذف کامل شکاف دیجیتالی و گنجاندن تمامی‌شهروندان در جامعه دیجیتال امروزی کمک کنیم، ادامه خواهیم داد.
* ما شاهد یک بحث عمده در صربستان در مورد معرفی شبکه 5G هستیم. صنعت داخلی تا چه حد به راه‌حل‌های 5G نیاز دارد و با توجه به سطح توسعه ما، در کجا می‌تواند اعمال شود؟
- مزایای اصلی ارائه شده توسط شبکه‌های تلفن همراه 5G شامل افزایش قابل توجهی در توان عملیاتی با کاهش تاخیر است که برای اتوماسیون کارآمد و سایر فرایندهای مهم برای توسعه صنعت، ضروری است. نمونه‌های بی شماری از کاربردهای بالقوه شبکه‌های 5G وجود دارد و آنها حوزه‌هایی مانند زراعت، صنعت خودرو، پزشکی از راه دور و برنامه‌های کاربردی برای استخراج، حمل و نقل و ذخیره‌سازی را پوشش می دهند. حتی در سطح فعلی توسعه صنعت، بدون شک توسعه شبکه 5G و همچنین فن آوری‌های مدرن، انگیزه‌ای قوی برای توسعه کلی صربستان خواهد بود.
* وزارتخانه چه زمانی قصد انجام این مزایده را دارد؟ ترتیب عملی این گام‌ها چه خواهد بود؟
- مناقصه عمومی‌برای صدور مجوزهای فردی برای استفاده از فرکانس‌های رادیویی در باندهای در نظر گرفته شده برای توسعه سیستم های جدید تلفن همراه، از جمله 5G، انتظار می رود که در اواخر سال 2021 انجام شود. ترتیب عملی مراحل انجام شده توسط قانون ارتباطات الکترونیکی تعیین شده است و شامل تصمیم گیری در مورد تحقق شرایط صدور مجوزهای فردی تحت روش مناقصه عمومی است که توسط سازمان تنظیم مقررات ارتباطات الکترونیکی و خدمات پستی انجام می‌گردد.
* دولت چقدر در کمک به بخش گردشگری نقش داشت و آیا قصد دارید اقدامات دیگری برای کمک به آسیب پذیرترین گروه‌های فرعی در این بخش انجام دهید؟
- دولت صربستان سال گذشته اقدامات مختلفی را برای کمک به گردشگری به دلیل بیماری همه‌گیر اتخاذ نمود که حدود 9 میلیارد دینار برای آن اختصاص داده شد. در ابتدای امسال، حکمی تصویب شد که حداقل دستمزد راهنمایان گردشگری و اسکورت را در نظر می‌گیرد؛ سپس دو مصوبه برای یارانه‌های در نظر گرفته شده برای صنعت مهمان‌پذیری و گردشگری و برای هتلداری در مجموع به مبلغ سه میلیارد و 612 میلیون نفر دینار، خواستار حمایت از مهمان‌پذیری و مشاغل گردشگری شد که 350 یورو برای هر تخت انفرادی و 150 یورو برای هر واحد اقامتی تأمین گردید. برای اولین بار، 100 هزار بن کارت حمایت از گردشگری داخلی نیز تهیه و توزیع گردید. ما امیدواریم که به لطف فرآیند ایمن سازی، به زودی شاهد شروع دوره عادی سازی باشیم، اما مطمئناً در صورت لزوم، اقدامات پشتیبانی را ادامه خواهیم داد.
با این وجود، برای ما بسیار مهم است که سرمایه‌گذاری در گردشگری و ارتقاء آن در صربستان را تشویق نمائیم؛ با توجه به اینکه هنوز پتانسیل های استفاده نشده ای وجود دارد و ما در انتظار بازتعریف و بازپس گیری موقعیت های بازار در سراسر جهان هستیم، می‌تواند فرصتی عالی برای گردشگری صربستان باشد.
* دستور کار جدید دیجیتال در سطح اروپا برای بالکان غربی به چه معناست؟ اولویت‌های استراتژیک بعدی شما چیست؟
- همکاری در سطح منطقه برای صربستان و وزارت تجارت، گردشگری و ارتباطات از اهمیت بالایی برخوردار است. با هدف دستیابی به بهترین همکاری ممکن در منطقه بالکان غربی، وزارتخانه به طور فعال در توسعه برنامه اقدام برای توسعه بازار مشترک منطقه ای برای دوره 2021 تا 2024 شرکت نمود و همچنین در اجرای آن مشارکت فعال دارد. این برنامه اقدام (Action Plan)، توسعه یک منطقه دیجیتال منطقه‌ای را که اولویت آن زیرساخت و اتصال دیجیتال فوق الذکر، مهارت ها و شایستگی‌های دیجیتال، اقتصاد دیجیتال در عصر فن آوری‌های جدید ICT و خدمات اعتماد و امنیت است، به عنوان یک اولویت به رسمیت می‌شناسد. این حوزه‌ها، زمینه‌های استراتژیک برای توسعه ارتباطات الکترونیکی و جامعه اطلاعاتی و همچنین اولویت‌های وزارتخانه را نشان می‌دهند. در محدوده مناطق دارای اولویت فوق الذکر، توافق‌نامه‌ای نیز در زمینه کاهش قیمت خدمات رومینگ تلفن همراه امضا شد. با اجرای این توافقنامه، از تاریخ 1 ژوئیه 2021، قیمت مکالمه، ارسال پیام کوتاه و انتقال داده در رومینگ در منطقه بالکان غربی، مطابق با قیمت‌هایی است که شهروندان در شبکه خانگی خود پرداخت می نمایند. همچنین، از آنجا که این توافقنامه یک گام مهم در آماده‌سازی برای همگرایی منطقه در بازار واحد دیجیتال اتحادیه اروپا و همچنین گام مهمی در روند کاهش هزینه‌های رومینگ بین اتحادیه اروپا و بالکان غربی است، قابل توجه میباشد.