اعلام رسمی‌ برنامه احیاء و مقاومت اتحادیه اروپایی

خانم اورسلا فون‌درلاین رئیس کمیسیون اروپایی به همراه داوید ساسولی رییس پارلمان و آنتونیو کوستا نخست وزیر پرتغال(رییس دوره‌ای اتحادیه اروپایی) طی کنفرانس مطبوعاتی مشترک در تاریخ 12 فوریه 2021 پایان روند تصویب نهایی بسته احیاء و مقاومت اتحادیه اروپایی و آغاز روند اجرایی آن را اعلام نمودند.

این بسته کمک مالی 750 میلیارد یورویی موسوم به Next Generation EU  تکمیل کننده برنامه بودجه عمومی اتحادیه برای دوره 2021 تا 2027 می‌باشد (رجوع شود به ضمیمه) . جزئیات این بسته کمکی پس از جدالی چند ماهه، نهایتا در نشست وزرای دارایی کشورهای عضو در 21 ژوئیه 2020 مورد توافق قرار گرفته و در تاریخ 17 دسامبر 2020 نیز به تصویب شورای اتحادیه اروپایی رسیده بود.

در راستای تامین نقدینگی برنامه بازسازی، بانک مرکزی اروپا در نوامبر 2020 اعلام کرد در چارچوب « برنامه خرید اضطراری در زمان همه گیری[1] »  (PEPP) اوراق قرضه ای به ارزش 720 میلیارد یورو تا مارس 2022 منتشر خواهد شد.

منابع صندوق احیاء اروپایی قرار است در قالب وام های کم بهره و کمک های بلاعوض برای بازسازی اقتصاد اروپا تا سال 2030 هزینه شود. بیشترین مبالغ برای کمک به بهبود شرایط بازار کار داخلی اروپا اختصاص می یابد و به روزرسانی زیرساخت های فناوری و مخابرات و خطوط حمل و نقل ریلی میان کشورها، از دیگر اولویت های اعلام شده می‌باشد. در حال حاضر قرار است تا 27 درصد از بودجه RRF برای مسائل مربوط به تغییرات آب و هوایی، اقلیمی و محیط زیست و 20 درصد از آن نیز برای توسعه زیرساخت های دیجیتالی مورد بهره برداری قرار گیرد.

کشورهای بلغارستان، کرواسی، یونان، لتونی، رومانی، اسلواکی، لیتوانی، پرتغال و لهستان کمک های بیشتری را نسبت به دیگر کشورها دریافت می نمایند. 672.5 میلیارد یورو از مجموع سرمایه این صندوق برای بهبود و بازسازی اقتصاد به اعضا پرداخت خواهد شد که متشکل از 312.5 میلیارد یورو کمک های بلاعوض و 360 میلیارد یورو وام های کم بهره می‌باشد. کشورهایی که در دوران کرونا با مشکلات بیشتری روبرو بوده اند و بیشترین آسیب اقتصادی را از این شرایط متحمل شده اند، دریافتی بیشتری از منابع این صندوق خواهند داشت. به عنوان نمونه ایتالیا 65.5 میلیارد یورو و اسپانیا حدود 59 میلیارد یورو کمک های بلاعوض دریافت خواهند کرد و همچنین میزان وام های تخصیص‌یافته نیز حداکثر 6.8 درصد از ارزش تولید ناخالص داخلی کشورها در سال 2019 خواهد بود. آلمان نیز 27.7 میلیارد یورو کمک بلاعوض دریافت خواهد کرد. در این میان اتریش تنها   3.3  میلیارد یورو کمک بلاعوض دریافت می‌کند.

 

کشورها می‌بایست برنامه مدونی را به کمیسیون ارائه دهند تا بتوانند در چند مرحله مبالغ معین شده را دریافت نمایند و در هر مرحله ملزم به ارائه گزارش عملکرد کاملی می‌باشند. کشورهای عضو می‌توانند از 18 فوریه 2021 پیش نویس طرح های تکمیل شده خود را به کمیسیون ارائه دهند و آخرین مهلت نیز 30 آوریل 2021 اعلام شده است. کمیسیون پس از آن به مدت هشت هفته طرح ها را مورد بررسی قرار داده و بر آن اساس پرداخت ها انجام خواهد شد.

 

 اتریش که در ابتدا همراه با هلند، سوئد و دانمارک در زمره مخالفان سرسخت کمک های بلاعوض به دیگر کشورها محسوب می‌شد، در نهایت ناچار به پذیرش و همراهی با سایر اعضاء گردید. اتریش نیز همچون ایتالیا تا کنون برنامه عملیاتی خود را ارائه نداده و به نظر می رسد با توجه به شرایط سیاست داخلی این کشور و به ویژه اتهام های مطرح شده علیه گرنت بلومل وزیر دارایی، ارائه طرح پایانی آن نیازمند زمان بیشتری باشد.

به نظر می رسد استراتژی دولت اتریش مبنی بر رهبری مخالفان با بسته کمکی و اعلام آسیب های کمتر اقتصادی در موج اول شیوع کرونا در کاهش سهم اتریش از محل منابع این صندوق بی تاثیر نبوده باشد.

اجرای طرح های مختلف با استفاده از منابع بسته حمایتی اروپایی فرصت مناسبی برای بنگاه‌ها و موسسات اقتصادی کشورهای غیر عضو اتحادیه اروپایی نیز فراهم می سازد.

پی نوشت :

[1] Pandemic Emergency Purchase Programme

[2] Multiannual Financial Framework