اخبار اقتصادی غرب افغانستان( مرداد ماه 1399)

مهمترین اخبار اقتصادی حوزه غرب افغانستان در مرداد ماه 1399 شامل استان‌های فراه، بادغیس و هرات که در روزنامه‌ها و رسانه‌های این حوزه منتشر شده به شرح ذیل می‌باشد:

۷0درصد ترانزیت کالاهای بازرگانی افغانستان از طریق ایران صورت می‌گیرد( خبرگزاری صدای افغان 3/5/ ۱۳۹۹)

 بانک توسعه آسیایی در گزارشی گفته، با آنکه افغانستان به پاکستان به عنوان دروازه‌ای برای تجارت بین المللی وابسته است، اما ۷۰ درصد تجارت ترانزیت این کشور از طریق ایران صورت می‌گیرد. در گزارش سالانه سنجش و نظارت بر عملکرد دهلیزهای بازرگانی بانک توسعه آسیایی آمده است که پاکستان همچنان از نظر رفع موانع حمل و نقل جاده‌ای با چالش‌هایی روبرو است. این تغییر مسیر از پاکستان به دلیل پایین آمدن هزینه‌های بنادر خارجی و با تعرفه‌های کمتر و امنیت بیشتر بوده است. گزارش گفته است که هر لیتر نفت دیزل در ایران 0.06 دلار است، در پاکستان 0.86 دلار است که خیلی پایین تر از پاکستان است. در کل هزینه حمل و نقل اقتصادی تر بوده و سرعت عبور و مرور ماشینهای باربری نیز در مقایسه با سال ۲۰۱۸ افزایش یافته است. میانگین زمان عبور مرز بین افغانستان و پاکستان به 38.2 ساعت افزایش یافته است. زمان عبور از مرز چمن 60.1 ساعت که به عنوان وقت گیرترین نقطه گذرگاه مرزی در سال 2019 شناخته شد.  در این گزارش آمده است که در پیشاور 45.8 ساعت طول می‌کشید تا ماشینی از مرز عبور کند که این گذرگاه جایگاه سوم وقت گیری را از آن خود کرده است. این نمونه‌ها از محموله‌های تجاری حمل کالاهایی که برای افغانستان و آسیای میانه به مقصد رسیده بودند، تخمین زده شده است. پاکستان پس از تصویب خط مشی حمل و نقل ملی خود در سال ۲۰۱۸ ، مجموعه ای از اصلاحات و ابتکارات را برای رفع ناکارآمدی‌ها و موانع ساختاری، برای افزایش صادرات از طریق کاهش هزینه و زمان پیشبرد حمل و نقل آغاز کرد. در این گزارش هچنان آمده است که افغانستان و پاکستان مذاکرات راجع به توافقنامه تجارت ترانزیت افغانستان و پاکستان سال ۲۰۱۰ را که هدف از آن جذب ترانزیت از آسیای میانه به بندرهای جنوب پاکستان است، مجددا فعال کرده اند.

پیشرفت کار پروژه راه آن هرات – خواف امیدوار کننده است(خبرگزاری وطن 24 مورخ 4/5/99)

اداره محلی هرات از شدت کار در قطعه خط راه آهن هرات – خواف خبر داده و پیشرفت این پروژه را امیدوار کننده می‌داند. جیلانی فرهاد سخنگوی والی هرات گفت: قطعه سوم خط راه آهن هرات – خواف در آینده نزدیک تکمیل شده و قطعه چهار آن آغاز می‌شود. به گفته او اکنون کار این پروژه به خوبی پیش می‌رود و هیچ گونه مشکلی در این زمینه وجود ندارد. وی افزود این پروژه مهم و بزرگ ترانزیتی برای اقتصاد افغانستان بسیار مهم می‌باشد. آقای فرهاد گفت در حال حاضر وضعیت امنیتی در مسیر راه پروژه خوب بوده و از نگاه امنیتی مشکلی وجود ندارد.  والی هرات از این پروژه مهم دیدار کرده و ساخت خط راه آهن هرات – خواف را در توسعه اقتصادی برای افغانستان بسیار مهم خواند. در ادامه هم محمد صدیقی فر، سرکنسول ایران در هرات گفت: با بهره برداری از خط راه آهن هرات – خواف حجم سنگین تردد کامیون‌ها از مرز دوغارون ۵۰ در صد کاسته می‌شود. وی بیان داشت در سال ۱۸۰ هزار کامیون از مرز دوغارون عبور نموده و این رقم یک حجم بسیار بالا در مرز زمینی دو کشور است. خط راه آهن هرات – خواف در چهار قطعه ساخته می‌شود که سه قطعه آن مربوط ایران بوده و طول آن ۱۳۹ کلیومتر می‌‌باشد. قطعه سوم این پروژه ۹۲ درصد کار آن پیش رفته و تا پاییز سال جاری از جانب ایران تکمیل خواهد شد. قطعه چهارم خط راه آهن هرات – خواف که از منطقه جینو آغاز شده و به طول ۸۰ کیلومتر به داخل هرات ادامه پیدا کرده و ساخت آن مربوط دولت افغانستان می‌باشد.کار ساخت این پروژه در سال ۱۳۸۴ آغاز شده بود و هم چنان ادامه دارد.

ریاست معادن هرات: 4 معدن ولایت هرات با حمایت طالبان استخراج می‌شود (خبرگزاری آوا 4/5/99)

ضیاالحق پوپل، رئیس معادن هرات می‌گوید که بخشی از مواد استخراجی معادن هرات با حمایت طالبان به کشورهای ایران و پاکستان قاچاق می‌شود: "چندین معدن در هرات به‌‎شکل غیرقانونی استخراج می‌شود. یکی معدن غوریان است، دوم معدن سرب است. یکی در ولسوالی/ شهرستان فارسی و ادرسکن است که به شکل غیرقانونی استخراج می‌شود. یک معدن دیگر به نام معدن کلیسیت است که در ولسوالی/ شهر شیندند و در منطقه میل ۷۳ به اساس گزارش‌ها داریم و مواد آن استخراج می‌شود و برای فروش به کشورهای دیگر انتقال می‌شود."استخراج غیرقانونی معادن باعث گسترش جغرافیای جنگ در ولسوالی‌های هرات شده است. مسئولان در ریاست معادن و پطرولیم هرات می‌گویند که بخشی از درآمد استخراج غیرقانونی معادن به جیب طالبان واریز می‌شود. مهدی حدید، عضو شورای ولایتی هرات نسبت به پیامدهای منفی استخراج غیرقانونی معادن هشدار می‌دهد: "استخراج چهار معدن به صورت غیرقانونی و در عین حال به اصطلاح پرداختن مالیات به طالبان که مخالفان دولت هستند، این واقعیت به هیچ عنوان قابل قبول نیست و قاچاق آن به کشورهای همسایه این‌ها از مشکلاتی است که به جدیت با آن پرداخته شود، هرات جایگاهی نیست که مردم از آن سوء استفاده بکند و باید دولت حتماً نظارت و کنترل بیشتری داشته باشد. در ولایت هرات تنها از معادن سنگ مرمر، رخام و زغال سنگ استخراج قانونی صورت می‌گیرد. اما کارشناسان می‌گویند عدم توجه حکومت به استخراج غیرقانونی این معادن، باعث افزایش ناامنی خواهد شد.

دهلیز «کتای»؛ اولین محموله ترانزیتی ایران از طریق افغانستان به قرقیزستان صادر می‌شود( خبرگزاری صدای افغان(آوا) 4/5/999)

قرار است اولین محموله آزمایشی کریدور حمل و نقل جاده‌ای کتای( KTAI) میان ایران، افغانستان، تاجیکستان و قرقیزستان از مبدأ جمهوری اسلامی ایران و از طریق افغانستان به مقصد قرقیزستان فرستاده شود. دهلیز «کتای»؛ اولین محموله ترانزیتی ایران از طریق افغانستان به قرقیزستان صادر می‌شود. پیش از این، افغانستان بارها از مسیر ترانزیتی ایران برای حمل و نقل کالا به کشورهای مختلف از جمله هند استفاده کرده، اما این نخستین بار است که یک محموله صادراتی از ایران، از مسیر افغانستان به کشورهای آسیای مرکزی ارسال می‌شود. وزارت ترانسپورت افغانستان در این مورد می‌گوید، بر اساس سیاست کلان حکومت در تبدیل کردن کشور به چهارراه ترانزیتی و ترانسپورتی در 6 سال اخیر، بعد از توافقنامه‌های چابهار و راه لاجورد، و افتتاح خط آهن آقینه، برای اولین بار محموله آزمایشی دهلیز کتای تحت سیستم تیر آغاز می‌گردد.این وزارت می‌افزاید که این محموله شامل سه کانتینر "تایر" می‌باشد که تحت سیستم تیر و با وسایط شرکت ترانسپورتی بین‌المللی "افغان تیر" در آینده نزدیک از مبدأ جمهوری اسلامی ایران به افغانستان وارد گردیده و به مقصد قرقیزستان فرستاده می‌شود. دفتر ارتباط عامه و سخنگو وزارت ترانسپورت با بیان این خبر خاطرنشان کرده است: "در ماه جون 2011 در هشتمین نشست وزرای کشورهای عضو اکو در عشق آباد، به اساس درخواست افغانستان، به منظور تسهیل تجارت و ترانسپورت در مسیر کریدور کتای در منطقه اکو، کمک و یاری به کشورهای محاط به خشکه اکو برای تجارت و ترانسپورت با بقیه کشورهای جهان، ایجاد زمینه ترانزیت از طریق اکو برای تجارت بین آسیای شرقی مانند چین و در قسمت غربی جهان(اروپای غربی و شرقی)، در قسمت ایجاد دهلیز حمل و نقل جاده‌ای قرقیزستان، تاجیکستان، افغانستان و ایران(KTAI) تصمیم گرفته شد". این وزارت افزوده، این پروژه توسط سازمان همکاری اقتصادی در حال اجراست و سند اصلی سازمان همکاری‌های اقتصادی اکو در بخش حمل و نقل، چارچوب توافقنامه ترانسپورت و ترانزیت(TTFA) است. وزارت ترانسپورت تأکید کرده که همواره تلاش‌های زیادی در قسمت تحکیم و توسعه روابط ترانسپورتی، ترانزیتی و تجارتی با هماهنگی و همکاری ادارات ذیدخل نموده است که دهلیز کتای، یک نمونه از پروژه‌هایی به شمار می‌رود که افغانستان به منظور توسعه ترانسپورتی و ترانزیتی، اقدامات عملی را با استفاده از سیستم جهانی تیر روی دست می‌گیرد.

صادرات افغانستان ۶۵ درصد کاهش یافته‌است (سایت طلوع نیوز 10/5/99)

وزارت صنعت و تجارت می‌گوید که تمامی راه‌ها به‌روی صادرات کشور باز شده‌اند و انتظار می‌رود در نیمۀ دوم سال روان مالی، صادرات کشور افزایش یابد. صادرات افغانستان که در سه ماۀ نخست سال روان مالی با بیش از چهار درصد افزایش به‌همراه شد، در سه ماۀ دوم، ۶۵ درصد کاهش یافته‌است.ارزش صادرات کشور در ماه‌های حمل، ثور و جوزا از بیش از ۱۴۳میلیون دالر در سال گذشته، امسال به ۵۰ میلیون دالر کاهش یافته‌است. امسال بر اساس آنچه ‌که وزارت صنعت و تجارت هدف تعیین کرده بود، انتظار می‌رفت ارزش صادرات کشور به یک و نیم میلیارد دلار برسد، اما به‌نظر می‌رسد که گسترش ویروس کرونا دست یافتن به این هدف را ناممکن ساخته‌است.آمارهای اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری نشان می‌دهند که در شش ماه سال مالی، تنها شانزده درصد این هدف بدست آمده‌است. امین بابک، رییس اطلاعات و روابط عامه اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری گفت: «به کشورهایی مانند چین، هندوستان، امارات متحدۀ عربی و کشورهای اروپایی صادرات صورت گرفته؛ البته این صادرات از طریق دهلیز هوایی و زمینی بوده و مجموعأ صادرات ما به ارزش ۲۵۰ میلیون دلار بوده‌است». در شش ماه نخست سال مالی گذشته، ارزش صادرات کشور به بیش از ۳۲۵ میلیون دلار می‌رسید. وزارت صنعت و تجارت می‌گوید که تمامی راه‌ها به‌روی صادرات کشور باز شده‌اند و انتظار می‌رود در نیمۀ دوم سال جاری مالی، صادرات کشور افزایش یابد. جواد دبیر، رییس اطلاعات و روابط عامه وزارت صنعت و تجارت اظهار داشت: «صادرات ما در نیمۀ دوم سال مالی بسیار خوب خواهد بود». اما بازرگانان می‌گویند که مشکلاتی هنوز هم به‌ویژه فرا راه صادرات فرآورده‌های تازۀ کشور که فصل آن است، وجود دارند. اختر محمد، رییس اتحادیه بازرگانان میوه‌ها و سبزی‌ها گفت: «ماشین‌های میوه در تورخم متوقف هستند و این‌گونه میوه‌ها خراب می‌شود و تاجران زیان می‌کنند». در بخش واردات اما حکومت و بخش خصوصی تا هنوز آماری در دست ندارند.

امضای یک تفاهم‌نامه جدید همکاری بین بندر چابهار با یک شرکت خصوصی افغانستان (خبرگزاری صدای افغان(آوا) 15/5/999)

مقام‌ها در بندر چابهار از امضای یک تفاهمنامه همکاری میان اداره کل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان ایران و شرکت حماس قبادی افغانستان در راستای ایجاد و گسترش همکاری‌های ترانزیتی، خدمات لجستیکی و هم‌چنین جذب سرمایه‌گذاری در این بندر خبر می‌دهند. بهروز آقایی، مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان در مراسم امضای تمدید این تفاهم‌نامه بیان کرد: با توجه به حسن همجواری 2 کشور، این تفاهم نامه به منظور توسعه ترانزیتی و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی افغانستان در زمینه حمل و نقل، جذب سرمایه‌گذار، فعالیت‌های لجستیکی و ترانزیتی و ایجاد ترافیک بار و کالا و در چهارچوب قوانین جمهوری اسلامی ایران منعقد و امضا شد. وی ادامه داد: بر اساس این توافق‌نامه، این شرکت بخش خصوصی افعانستان متعهد شد نسبت به ایجاد ترافیک بار و کالا و جذب و انتقال کالاهای ترانزیتی افغانستان از مسیر بندر شهید بهشتی چابهار به سمت بازارهای هدف اقدام کند. این مقام مسئول با اشاره به تعهد این اداره کل مبنی بر فراهم کردن محل شرکت و محوطه دپوی کالا و کانتینر در بندر شهید بهشتی، اضافه کرد: همچنین مطابق با ترافیک ایجاد شده، تخفیفات و تسهیلات مصوب سازمان بنادر و دریانوردی به صاحبان بار و کالای افغانستان اعطا می‌شود. وی تصریح کرد: همکاری‌های ترانزیتی بندر چابهار و افغانستان طی سال های اخیر با رشد چشمگیری همراه بوده و امسال نیز علی‌رغم محدودیت‌های ناشی از شیوع بیماری کرونا، رونق شگرفی یافته است، به گونه‌ای که طی این مدت 2 هزار و 664TEU کالاهای ترانزیتی افغانستان از طریق بندر چابهار به مقاصد هدف منتقل شد.

اولین محموله آزمایشی ترانزیتی جمهوری اسلامی ایران از طریق افغانستان به ازبکستان رفت(خبرگزاری آوا 21/5/99)

اولین محموله آزمایشی دالان/ کریدور ترانزیتی ایران، افغانستان و ازبکستان برای نخستین بار از بندر عباس ایران به مقصد ازبکستان از مسیر افغانستان تحت سیستم کنوانسیون جهانی تیر بارگیری شد. این محموله دو کانتینر اموال تجارتی (تایرو چای خشک) است که تحت سیستم جهانی تیر از بندر عباس ایران با همکاری شرکت ترانسپورتی افغان تیر بارگیری و به مقصد ازبکستان حرکت کرده است. حسنی مبارک عزیزی معاون وزارت ترانسپورت، افتتاح و آغاز اولین محموله آزمایشی این کریدور را در قسمت تحکیم و توسعه روابط ترانسپورتی و ترانزیتی مهم عنوان کرد. او تاکید کرد که رهبری وزارت ترانسپورت در تلاش است تا روابط بهتر ترانسپورتی را با کشورهای منطقه و همسایه تامین کند و از نقطه وصل که افغانستان قرار دارد جهت رشد اقتصادی استفاده درست کند. اداره ترانسپورت جاده نیز می‌گوید که آغاز اولین محموله آزمایشی از این کریدور، نشان دهنده آن است که رهبری حکومت افغانستان در قسمت توسعه ترانسپورت، ترانزیت و تجارت در قلمرو خود و اتصال کشورهای آسیای میانه بوده که این مسیر کوتاه کم هزینه و همچنان نقش موثر را در راستای توسعه همکاری‌های منطقه‌ای را دارد. قابل تذکر است، بر بنیاد فیصله جلسه ششم کمیته ملی تیر، این اولین بار است که آغاز عملیات تیر برای این محموله از دوغارون ایران بوده و اختتام عملیات تیر در بندر حیرتان صورت می‌گیرد.

تفاهمنامه ساخت نیروگاه 3 هزار مگاواتی با امارات امضا شد( خبرگزاری آوا صدای افغان 22/5/99)

شرکت برشنا/ برق افغانستان اعلام کرده است که تفاهم‌نامه سرمایه‌گذاری تولید برق خورشیدی تا سقف سه‌هزار مگاوات در سراسر کشور، با امارات امضا شد. این ریاست روز سه‌شنبه 21 مرداد با نشر خبرنامه‌ای نوشته است که این تفاهمنامه در سفارت افغانستان در امارات متحده عربی میان محمد ظفر رئیس کمپنی امارات ( PAL 4 SOLAR energy LLC ) و عطاالله نصیب رئیس واحد تسهیل سرمایه‌گذاری ریاست عمومی اداره امور ریاست جمهوری و احمد داوود نورزی رئیس شرکت برق برشنا امضا شده است. در خبرنامه اشاره‌ای به هزینه و زمان آغاز به کار این پروژه نشده است. پیش از این کارشناسان عرصه انرژی گفته بودند که افغانستان به دلیل داشتن روزهای آفتابی‌، می‌تواند کشوری خوبی برای تولید برق خور شیدی باشد. تاکنون چند نیروگاه کوچک برق خهورشیدی در ولایت قندهار افغانستان ساخته شده است.

امسال هشت‌هزار تُن انجیر در هرات برداشت خواهد شد( طلوع نیوز مورخ 27/5/99)

با فرا رسیدن فصل برداشت انجیر در هرات، ریاست زراعت و آبیاری این ولایت می‌گوید که امسال بیش از هشت‌هزار تُن انجیر در این ولایت برداشت خواهد شد. مسؤولان ریاست زراعت هرات می‌پذیرد که امسال با وجود افزایش تولید انجیر مشکلات نبود بازار از چالش‌ها فراراه باغ‌داران انجیر هرات است. عبدالصبور رحمانی، رییس زراعت هرات گفت: «نزدیک به سه‌سال می‌شود، اما تاکنون دهلیز هوایی که قرار بود در هرات فعال شود، فعال نشده‌است». به گفتۀ باغ‌داران تولید انجیر در ولایت هرات – به‌ویژه در ولسوالی زنده جان این ولایت – به‌گونۀ چشم‌گیری افزایش یافته‌است، اما نبود بازارهای مناسب فروش آنان را نگران کرده‌است. عبدالستار، یکی از باغ‌داران در ولسوالی زنده جان است: «ما با مشکل سردخانه و بازاریابی کمی مشکلات داریم؛ انجیر ما خوب به‌فروش نمی‌رود». در همین حال، شمار دیگر از باغ‌داران انجیر در ولسوالی زنده جان می‌گویند که به‌علت نبود بازار، بخشی از محصولاتشان نابود شده‌اند. عبدالرحمان،  ولسوالی زنده جان، بیشترین باغ‌های انجیر را در هرات دارد.

 بارگیری هفتمین محموله ترانزیتی گندم اهدایی هند به افغانستان در بندر چابهار(خبرگزاری صدای افغان(آوا) 30/5/99)

در ادامه ورود مستمر محموله‌های گندم ترانزیتی از مبدا هند به مقصد افغانستان از طریق بندر چابهار، هفتمین کشتی از این محموله در بندر شهید بهشتی چابهار پهلوگیری و عملیات تخلیه آن آغاز شد. بهروز آقایی، مدیرکل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان ایران با بیان این خبر اظهار کرد: این محموله  حامل  352 دستگاه کانتینر ۲۰ فوت به وزن تقریبی 8800 تن بوده که طبق برنامه از پیش تعیین شده، وارد بندر شهید بهشتی چابهار گردید. آقایی اضافه کرد، تاکنون تعداد 1700 کانتیر به وزن 43 هزار تن از گندم اهدای هند به افغانستان وارد بندر چابهار شده که پس از تخلیه و بارگیری به ناوگان حمل زمینی، از مرز خروجی میلک/ زرنج به افغانستان ارسال  گردیده ‌است. وی سرعت انتقال، تسهیل و حذف موانع اداری و کاهش هزینه را از فاکتورهای اصلی رونق ترانزیت و تداوم آن از طریق ولایت سیستان و بلوچستان ایران و به خصوص بندر چابهار برشمرد و تاکید کرد هم افزایی و وقوف بر اهمیت ترانزیت در توسعه و رونق تجاری توسط آحاد دستگاه‌های اجرایی این ولایت، لازمه پایداری ترانزیت کالا خواهد بود. این درحالی است که علاوه بر ورود محموله‌های ترانزیتی گندم اهدایی هند به افغانستان به بندر چابهار، از ماه ثور گذشته به این‌سو، محموله‌های متعدد صادراتی افغانستان نیز از بندر چابهار ایران به مقاصد بنادر هند و همچنین بندر تیانجین چین ترانزیت شده است.