اخبار اقتصادی گرجستان (نیمه اول مرداد ماه 1399)

اهم اخبار و تحولات اقتصاد داخلی و خارجی گرجستان در نیمه اول مرداد ماه 1399 که در رسانه‌های این کشور انتشار یافته است به شرح ذیل می‌باشد:

افزایش بهره بانکی در گرجستان

بنا به گزارش بانک مرکزی گرجستان در ماه ژوئن سال 2020، بهره میانگین وام های پرداختی به متقاضیان 16.2 درصد بوده که 2 درصد بیش از مدت مشابه در سال قبل بوده است. همزمان بهره بانکی با ارزهای خارجی با کاهش مواجه شده است. بطوری که در ماه ژوئن بهره بانکی با ارزهای خارجی 6.9 درصد بوده و 0.2 درصد کمتر از مدت مشابه در سال 2019 بوده است.

 افزایش 15تا 20 درصدی نرخ بیکاری در گرجستان

بر اساس نتایج نظر سنجی شرکت PMC از 50 تن از کارشناسان گرجی، فضای کسب و کار در سه ماهه سوم سال 2020 نسبت به سه ماهه دوم بهتر شده است. با این وجود نسبت به سه ماهه سوم سال قبل بسیار عقب می‌باشد. 60 درصد از مخاطبان معتقدند برای آنکه شرایط اقتصادی به وضع ابتدای سال 2020 بازگردد، 12 -18 ماه لازم است. 47 درصد معتقدند که اقدامات دولت در راستای کاهش آثار زیانبار بحران کرونا ویروس موثر، 20 درصد معتقدند مثبت و به نظر 33 درصد مخاطبان منفی بوده است. در خصوص کمک مالی دولت به اهالی 40 درصد معتقدند که نسبتا موثر، 33 درصد مثبت و 22 درصد نیز منفی بوده است. 60درصد مخاطبان معتقدند که نرخ 11.6 درصد بیکاری فعلی تا 15 – 20 درصد رشد خواهد نمود. 47 درصد کارشناسان معتقدند که درآمد بخش گردشگری 60 – 80 درصد کاهش خواهد یافت.

رشد قیمت ها، به موازات کاهش درآمد ها در گرجستان

طبق گزارش بانک مرکزی گرجستان در ماه جولای تورم به 6.1 درصد رسید که دو برابر بیشتر از سطح هدف است. قیمت تمامی‌کالاها و در وهله اول مواد غذایی بطور دایم افزایش می یابد. با مراجعه به هر فروشگاهی این افزایش کاملا قابل مشاهده است. بعد از مواد غذایی، دارو و تجهیزات پزشکی و سیگار بیشترین افزایش قیمت را داشته اند. افزایش قیمت این گروه کالاها نقشی اساسی در رشد نرخ تورم داشته است. بطوری که قیمت مواد غذایی به طور متوسط 13.6٪ افزایش قیمت داشته است که در مقیاس سالانه 4.15٪ تورم ایجاد می‌کند.

در حوزه خدمات پزشکی نیز 7.5 درصد افزایش قیمت وجود داشته است که سهم 0.6 درصدی در رشد کل تورم ایفا می‌کند. استثنائا حوزه حمل و نقل 8.6 درصد کاهش قیمت داشته و سهم 1.08 درصدی در کاهش کل تورم داشته است. کاهش هزینه در حمل و نقل خصوصی برابر با 11.8 درصد بوده است.

گفتنی است که هم زمان با افزایش قیمت ها، درآمد اهالی با کاهش مواجه شده است. کارشناسان اقتصادی انتظار ندارند که برغم کاهش توان خرید اهالی، قیمت کالا و خدمات کاهش یابد. به نظر کوکو آرچویدزه کارشناس اقتصادی، اگر کاهش درآمد خانوار نبود، افزایش قیمت کالا و خدمات آنقدر هم دردآور نبود.

اگر حداقل درآمد در همان سطح قبلی باقی می ماند، افزایش قیمتها تا این حد منفی تلقی نمی‌شد. اکنون قیمت ها در حال افزایش و درآمدها رو به کاهش است که فشار مضاعفی را بر مردم ایجاد می‌کند. تنها راه غلبه بر این وضعیت ایجاد فرصت های شغلی جدید است.

شرکت TBC-Capital انتظار ندارد که تورم به سطح هدف (3٪) نزدیک شود. اما در عین حال روند کاهشی خواهد داشت. به ویژه تا پایان سال تورم از 5٪ به 4.5٪ کاهش خواهد یافت.طبق سناریوی اولیه این شرکت، در سال 2020 اقتصاد گرجستان با 4.5٪ - 5.5٪ کاهش مواجه خواهد شد که این امر عمدتا به دلیل توقف کامل صنعت گردشگری، کاهش در ارسال حواله‌های ارزی و وخامت در سرمایه گذاری مستقیم خارجی است.

TBC-Capital همچنین انتظار سقوط شدید نرخ ارز پول ملی را ندارد و ثبات را در سطح فعلی پیش بینی می‌کند - حدود 3 لاری برای هر دلار. علاوه بر این، نرخ بهره بانکی از  8٪ به 7.75٪ کاهش می یابد.

اداره ملی آمار نیز اعلام کرده است که در شرایط همه گیری اپیدمی‌بیش از 78 هزار نفر شغل خود را از دست داده اند. البته این آمار رسمی و مربوط به کسانی است که شغل قانونی و بر اساس قرارداد داشته اند و کمکهای مالی دولت را دریافت کرده اند. خوداشتغال ها که نامشان در هیچ جا و توسط هیچ کسی ثبت نشده طبیعتا در هیچ آماری قرار نمی‌گیرند.

   پیش بینی مواجه گرجستان با بحران واقعی ناشی از کروناویروس در پائیز

نیکا شنگلیا معاون مرکز پژوهش و پیش بینی بین المللی معتقد است که اتمام معافیت های مالیاتی و یارانه‌های بانکی برای اهالی، ضربه ای بر اقتصاد است. اقتصاد گرجستان همچنان تحت فشار همه گیری کروناویروس می‌باشد. طبق گزارش اداره ملی آمار تجارت خارجی گرجستان طی شش ماه اول سال 2020 با بیش از 18 درصد کاهش نسبت به مدت مشابه سال گذشته به 5.1 میلیارد دلار رسید.

وی می افزاید، نتایج اصلی بحران همه گیری کروناویروس را اهالی در ماه‌های نوامبر ـ دسامبر احساس خواهند کرد. در کشورهای دیگری همچون روسیه، ارمنستان، آذربایجان و کشورهای اروپایی نیز وضعیت مشابهی خواهد بود. وضعیت بدتر خواهد شد و اوج همه گیری که از ماه مه شروع شد، حداکثر نتیجه خود را در ماه مه 2021 نشان خواهد داد. به نظرم ممکن است در آن هنگام قیمت املاک تا 50 درصد کاهش بیابد.  در شش ماه اول سال صادرات با کاهش 16 درصدی به 1.5 میلیارد دلار و واردات با کاهش بیش از 19 درصد به 3.6 میلیارد دلار رسیده است. در همین مدت بیش از 2 میلیارد دلار تراز منفی تجاری وجود داشته است که 40 درصد کل مبادلات تجاری خارجی را تشکیل می دهد. همه گیری کرونا ویروس بر همه حوزه‌های اقتصادی گرجستان ضربه وارد کرده است. در سالهای گذشته حجم مبادلات تجاری خارجی گرجستان نزدیک به 18 درصد در سال رشد داشته است. بنابر این امسال نه تنها رشد نداشته بلکه 18 درصد نیز کاهش داشت است. به تعبیری دیگر نزدیک به 36 درصد از حجم تجارت خارجی پیش بینی شده کمتر می‌باشد.

 درآمد 500 میلیون دلاری گرجستان از صنعت گردشگری داخلی در نیمه دوم 2020

طبق گزارش موسسه مالی بین المللی Galt&Taggart طی شش ماه دوم سال 2020 تا 500 میلیون دلار در گردشگری داخلی گرجستان خرج خواهد شد. از این مقدار مبلغ 300 میلیون دلار مربوط به گردشگران گرجی خواهد بود که هر ساله به خارج سفر می‌کردند و امسال به دلیل همه گیری کرونا ویروس در داخل کشور به مسافرت خواهند رفت. الباقی 200 میلیون دلار نیز توسط شهروندانی هزینه خواهد شد که استراحتگاه‌های گرجستان را انتخاب می‌کنند. طبق تحقیقات این موسسه، بخش گردشگری گرجستان همچنان نقطه ضعف اقتصاد گرجستان است. برای آنکه صنعت گردشگری بطور کامل احیا شود دادن مهلت پرداخت اقساط بانکی و همچنین ارائه تخفیف های مالیاتی برای فعالان این حوزه ضروری است.

بخش گردشگری گرجستان می‌تواند تا پایان سال 2020 بخشی از فعالیت خود را احیا کند. اما در هر صورت در مقایسه با سال گذشته 64 درصد از درآمد خود را از دست خواهد داد.

در سال 2019 برای اولین بار درآمد گرجستان از صنعت گردشگری به بیش از 3 میلیارد دلار رسید. تا قبل از همه گیری کروناویروس سفر گردشگران خارجی به گرجستان در سه ماه اول سال میلادی امکان پذیر بود. اما با همه گیری بیماری از 20 ماه مارس مرزهای زمینی و هوایی گرجستان به روی شهروندان خارجی بسته شد. دولت گرجستان به منظور مبارزه با همه گیری تمامی اماکن گردشگری اعم از هتل و رستوران‌ها را نیز به مدت سه ماه تعطیل نمود. از ماه جولای مجوز لازم به برخی هتلها برای جذب گردشگران داخلی داده شد.درآمد بخش گردشگری گرجستان از محل گردشگران داخلی حدود 15 درصد کل درآمد این کشور از گردشگران خارجی بوده است. تا پایان سال جاری میلادی درآمد بخش گردشگری گرجستان می‌تواند به یک میلیارد دلار برسد (یک سوم سال گذشته).

 افزایش بی سابقه صادرات گوسفند از گرجستان

علی رغم پاندمی میزان صادرات بز و گوسفند زنده از گرجستان افزایش چشم گیر و بی سابقه یافته است  به گزارش اداره آمار گرجستان صادرات گوسفند و بز زنده کشور در ماه‌های ژانویه- ژوئن سال جاری نسبت به دوره مشابه سال گذشته 317 درصد افزایش یافت و به 9، 618 تن یعنی به ارزش 2 میلیون و 231 هزار دلار رسید.

طبق داده گزارش اداره آمار، در این دوره بیشترین تعداد گوسفند و بز به عربستان سعودی (93 درصد از کل صادرات) و باقیمانده به قطر صادر شد. گفتنی است که سال های گذشته (2018- 2019) عربستان سعودی سهم ناچیزی از کل صادرات را به خود اختصاص داده بود و عمدتاٌ گوسفند و بز زنده از گرجستان به قطر، کویت و آذربایجان صادر می‌شد.

 حضور محصولات گرجی در بازار ژاپن

سفیر ژاپن در گرجستان گفت: با اتخاذ راهبرد دقیق امکان حضور محصولات گرجی در بازار ژاپن وجود خواهد داشت. سفیر ژاپن از حضور بیشتر محصولات گرجی در بازار ژاپن استقبال کرد. به گفته تداهارو اوئهارا، با اتخاذ استراتژی صحیح برند سازی، محصولات گرجی می‌توانند در بازار ژاپن جایگاه مهم را بدست آورند. به گفته سفیر ژاپن، عسل گرجی و مشروبات الکلی از محصولاتی هستند که می‌تواند در بازار ژاپن فروخته شود. اخیرا نیز توافق نامه اعطای غیر پروژه ای بین دولت های گرجستان و ژاپن به امضا رسیده است که براساس آن، دولت ژاپن 2.8 میلیون دلار به دولت گرجستان کمک مالی برای نیازهای وزارت بهداشت و امور اجتماعی گرجستان جهت خرید انواع تجهیزات پزشکی پیشرفته خواهد کرد.

 راه اندازی خط جدید فیبر نوری در گرجستان

گرجستان از سال 2022 اینترنت پر سرعت را از طریق خط جدید فیبر نوری دریافت خواهد کرد. مامیا سنادیرادزه رئیس سابق شرکت قفقازوس از اجرای طرح 35 میلیون دلاری خبر داد. بگفته او، خط جدید از بندر کنستانتسا در رومانی  تا بندر پوتی از طریق دریای سیاه کشیده خواهد شد. مجری این طرح شرکت آمریکایی Subcom است. مامیا سنادیرادزه با اشاره به ظرفیت کابل جدید تاکید کرد که خط جدید می‌تواند داده‌ها را به میزان  120 ترابایت منتقل و کشور های خاور میانه، آسیای میانه و چین نیز از اینترنت پر سرعت تامین کند.

 شکایت کنسرسیوم توسعه بندر آناکلیا علیه دولت گرجستان

کنسرسیوم توسعه بندر آناکلیا برای شکایت از دولت گرجستان به داوری بین المللی مراجعه کرد. این کنسرسیوم  همراه با باب مئیر سرمایه گذار اصلی پروژه اناکلیا روز گذشته با مراجعه به داوری بین المللی دولت گرجستان را به نقض حقوق سرمایه گذاران متهم کردند و خواستار پرداخت غرامت شدند. مبلغ غرامت بیش از یک میلیارد دلار می‌باشد.

کمک 200 میلیون دلاری آلمان برای توسعه مناطق اولویت دار گرجستان

موافقت نامه ای میان دولتهای گرجستان و آلمان در مورد اعطای 170 میلیون یورو وام کم بهره و 28.5 میلیون یورو کمک مالی بلاعوض از سوی آلمان به گرجستان امضا شد. به گزارش واحد مطبوعات وزارت دارایی گرجستان، بخش اعظم این مبلغ ـ یعنی 100 میلیون دلار وام و 2 میلیون دلار کمک بلاعوض ـ برای توسعه زیرساخت های حمل و نقل شهری مصرف خواهد شد. الباقی نیز در طرحهای زیر مورد استفاده قرار خواهد گرفت:

اجرای برنامه «افزایش بهره وری انرژی در گرجستان»،

«توسعه زیرساخت های ارتباطی برای گردشگری و حفظ محیط زیست»، 

«حفظ تنوع زیستی و توسعه پایدار محلی».

این توافق طی مذاکرات بین دو کشور در 7 – 6 نوامبر سال 2019 حاصل گردید. سند این توافق در تاریخ 30 جولای (9/5/1399) میان وزیر دارای گرجستان و سفیر آلمان در گرجستان به امضا رسید. تا کنون در چارچوب همکاری‌های فنی و مالی، دولت آلمان بیش از 1 میلیارد یورو تحت عنوان وام کم بهره و بلاعوض برای تأمین فنی و مالی طرحهای اولویت دار در گرجستان اختصاص داده است.

 کمک  5 میلیون دلاری بانک بازسازی و توسعه اروپا برای بهبود زیرساخت های شهری به گرجستان

بانک بازسازی و توسعه اروپا به منظور نوسازی تجهیزات فنی و اصلاح سیستم حمل و نقل عمومی‌شهر باکوریانی از استراحتگاه‌های کوهستانی گرجستان، یک وام 5 میلیون یورویی اختصاص می دهد. این وام برای خرید ماشین آلات برف روب و زباله روب، کامیون‌های حمل زباله و 10 دستگاه اتوبوس مدرن اختصاص می یابد. رانندگان این اتوبوس ها همگی زن خواهند بود و بخشی از وام نیز جهت آموزش آنها هزینه خواهد شد.

به گفته کاترینا بورلین نماینده این بانک در قفقاز، این طرح همچنین به توسعه شهرستانها و برابری زنان و مردان کمک خواهد نمود. بانک بازسازی و توسعه اروپا طی 27 سال حضور خود در گرجستان بیش از 3.8 میلیارد یورو برای تامین مالی 252 پروژه در حوزه‌های مختلف اختصاص داده است.