آخرین تحولات در خصوص اقدامات دولت پرتغال برای مبارزه با کرونا

آخرین تحولات شیوع ویروس کرونا و اقدامات دولت پرتغال برای مهار اثرات این ویروس به شرح ذیل می‌باشد:

فرمان وضعیت فوق‌العاده از سوی رئیس‌جمهور پرتغال و ابلاغ آن به دولت

وضعیت اضطراری: فرمان رئیس‌جمهور

رئیس‌جمهور پرتغال طی فرمانی یک دوره 15 روزه فوق‌العاده برای کشور برای مقابله با ویروس کرونا را اعلام کرد. البته پس از اتمام این مدت، امکان تمدید آن وجود دارد.

با توجه به شیوع کوید-19 در کشور، دولت پرتغال نیز موافقت خود را در خصوص اعلام وضعیت اضطراری در پرتغال ابراز نمود.

در فرمان رئیس دولت که در وب‌سایت رسمی ریاست جمهوری نیز درج گردیده است، تأکید شده که "این دستور صرفاً به اموری که واقعاً برای کشور ضروری باشد، باید محدود می‌شود و به‌محض عادی شدن شرایط نیز اثرگذاری آن پایان خواهد یافت".

درواقع اعلام وضعیت اضطراری پس از تصدیق فاجعه عمومی در کشور اعلام می‌گردد. وضعیت اضطراری شامل کل کشور می‌شود و به مدت 15 روز ادامه خواهد یافت و در صورت نیاز احتمالی به تمدید دوره، به مدت مشخص ادامه خواهد یافت.

براساس این دستور دولت در فاصله زمانی و براساس شرایط کشور و به‌منظور کاهش خطر شیوع این ویروس تصمیماتی را در خصوص محدودیت‌های حقوقی، تعهدات و ضمانت‌نامه‌ها، حق سفر کردن و توافق‌نامه‌ها و پرداخت‌ها، محدودیت‌هایی را اعلام و اعمال خواهد نمود، که ازجمله شامل "بستری اجباری (قرنطینه خانگی) در خانه یا در یک مرکز درمانی و ایجاد حلقه‌های بهداشتی باشد. همانند آنچه در شهر در Ovar در حال انجام است. همچنین به‌واسطه این فرمان ممکن است در حضور و رفت‌وآمدهای بدون توجیه در مسیرهای عمومی‌به‌جز در مواردی غیر از انجام مسئولیت‌های شغلی، انجام مراقبت‌های بهداشتی، کمک به اشخاص ثالث، ارائه کالا و خدمات و دیگر دلایل مهم محدودیت‌هایی وضع گردد.

در این راستا دولت مسئول تعیین "وضعیت‌ها و اهدافی است که آزادی عبور و مرور فردی، ترجیحاً بدون همراه، در آن‌ها بلامانع است.

فعالیت‌های اقتصادی بخش خصوصی

براساس فرمان فوق‌الذکر مقامات ذیصلاح دولت حسب شرایط ممکن است درخواست استفاده از هرگونه خدمات و استفاده از اموال منقول یا غیرمنقول بخش خصوصی و یا واحدهای ارائه‌دهنده خدمات درمانی، بازرگانی و صنعتی، شرکت‌ها و سایر واحدهای تولیدی را داشته باشد. همچنین دولت ممکن است برخی شرکت‌ها و مؤسسات را وادار به بازگشایی و ادامه فعالیت و خدمات و یا تعطیلی آن‌ها و وضع هرگونه محدودیت و تغییرات دیگر نماید.

حقوق کارمندان

براساس فرمان رئیس‌جمهور تعیین کار کردن یا نکردن کارمندان در نهادهای خصوصی یا دولتی به مقامات ذیصلاح بستگی دارد و حتی اگر نیاز باشد، می‌بایست در بخش‌های موردنیاز با شرایط و برنامه کاری متفاوت و در نهادی دیگر به‌عنوان‌مثال در بخش‌های بهداشتی، محافظت مدنی، امنیتی و دفاعی و فعالیت‌های لازم دیگر برای معالجه بیماران، پیشگیری انجام‌وظیفه نمایند

رفت‌وآمدهای بین‌المللی

به‌عنوان بخشی از اعلام وضعیت اضطراری به دولت اختیار داده‌شده است که "کنترل‌های مرزی بر روی افراد و اجناس شامل بررسی‌های بهداشتی در بندرها و فرودگاه‌ها" برقرار کند. هدف از این اقدام "جلوگیری از ورود افراد به قلمروی کشور و یا ورود با تعهد به‌شرط رعایت شرایط لازم در جهت جلوگیری از خطر گسترش اپیدمی عنوان‌شده است. در همین حین، محدودیت‌هایی برای تجمعات، اعتراضات و آزادی عبادت جمعی نیز می‌تواند پیش‌بینی و اعمال کند.

این فرمان تأکید دارد که " هرگونه اعمال مقاومت فعال و یا منفعل در برابر دستورات صادره از جانب مقامات ذیصلاح ممنوع است".

طبق آخرین گزارش مدیریت کل بهداشت و درمان کشور تا روز 24 مارس تاکنون 2060 نفر در پرتغال به ویروس کرونا آلوده‌شده‌اند و 13674 نفر نیز مظنون هستند.

جزئیات اقدامات حمایتی اقتصادی و اجتماعی دولت در شرایط اپیدمی‌کرونا

 دولت پرتغال یک سری تدابیر حمایتی اقتصادی و اجتماعی را در ارتباط با شرایط اضطراری ایجادشده در اثر شیوع ویروس کرونا تصویب نمود. اولویت‌ها عبارت‌اند از:

• حفظ مشاغل
• محافظت از درآمد خانوار
• جلوگیری از ضرر بنگاه‌های اقتصادی

برای این منظور دولت تصمیم گرفته است اقدامات زیر را انجام دهد:

• دسترسی شرکت‌ها را به خطوط اعتباری که دولت باهدف حفظ کارمندان پیش‌بینی نموده است مشروط نماید. بنابراین، شرکت‌هایی که کارکنان خود را اخراج نمایند واجد شرایط استفاده از این اعتبارات نخواهند شد.
• گسترش خطوط اعتباری دولت به‌منظور ایجاد امکان حمایت از بخش‌های دیگر نظیر: شرکت‌های تجاری.
• اجازه پرداخت اقساطی مالیات بر ارزش‌افزوده و مالیات بر درآمد افراد و شرکت‌ها طی سه تا شش ماه آینده.
• اجازه به تعویق انداختن دوسوم مشارکت اجتماعی شرکت‌ها به نیمه دوم سال به‌منظور کمک به ادامه فعالیت آن‌ها و حفظ مشاغل
• تعویق قراردادهای اجاره که خاتمه آن‌ها تا سه ماه آینده است.
• ادامه خودکار پرداخت مزایای بیکاری، کمک‌هزینه سالمندان و حمایت مالی تأمین اجتماعی از اقشار کمک درآمد

 به گفته مقامات دولتی پرتغال پیش‌بینی می‌شود که سه ماه بسیار دشواری پیش رو داشته باشیم و این اقدامات تلاشی بزرگ به‌منظور کمک برای مواجهه با این سه ماه به بهترین وجه ممکن است.

 پیش‌بینی کمیسیون اروپا از کاهش تولید ناخالص داخلی پرتغال در سال 2020

پیش‌بینی‌های اقتصادی کمیسیون اروپا که چهارشنبه گذشته منتشر شد، حاکی از کاهش تولید ناخالص داخلی پرتغال به 6.8٪ در سال 2020 و به دنبال آن افزایش در سال 2021 به میزان 5.8٪ است. همچنین این پیش‌بینی، به رکود اقتصادی حتی عمیق‌تر در متوسط منطقه یورو در سال 2020 (7.7٪) اشاره دارد. در بیانیه کمیسیون اروپا آمده است که علیرغم اقدامات فوری و گسترده دولت‌ها چه در سطح ملی و چه در سطح اتحادیه اروپا، امسال اقتصاد اروپا رکود تاریخی را تجربه خواهد کرد.

بااین‌وجود، این پیش‌بینی از آنچه صندوق بین‌المللی پول در ماه گذشته درباره رشد اقتصادی منفی پرتغال پیش‌بینی کرده بود (8 درصد)، خوش‌بینانه‌تر است. این مسئله درباره کسری بودجه نیز صادق است. پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول کسری 6.5 درصدی بوده درحالی‌که کمیسیون اروپا کسری 7.1 درصدی را پیش‌بینی می‌کند. براساس این گزارش، پرتغال در پایان سال 2020 بدهی انباشته‌ای برابر با 131.6٪ تولید ناخالص داخلی خود را خواهد داشت. این رقم در سال 2021 به 124.4٪ خواهد رسید که از این منظر فقط یونان با 196.4 درصد و ایتالیا با 158.9 درصد را بالاتر از خود دارد.

کارکنان بیش از 60 درصد شرکت‌ها در حال انجام کار از راه دورمی‌باشند

براساس داده‌های موسسه ملی آمار و بانک مرکزی پرتغال در هفته انتهایی ماه آوریل کارکنان حدود 58 درصد از شرکت‌ها در وضعیت کار از راه دور به سر برده‌اند. از سوی دیگر 20 درصد از شرکت‌ها نیمی از کارکنان خود را در چنین وضعیتی اعلام کرده‌اند. البته این آمار بسته به بزرگی و کوچکی مشاغل متغیر است به‌نحوی‌که این رقم در مشاغل بزرگ به 93 درصد و در مشاغل کوچک به 30 درصد بالغ می‌گردد. برای مثال در بخش انفورماتیک و ارتباطات 67 درصد از شرکت‌ها رقمی‌بیش از 75 درصد از نیروی کار خود را در وضعیت کار از راه دور داشته‌اند. کمترین آمار در حوزه مواد غذایی و مسکن اتفاق افتاده؛ جایی که 86 درصد از مشاغل فعالیت خود را حتی به‌صورت پاره‌وقت ادامه داده‌اند و 16 درصد مابقی به‌صورت موقت یا دائمی‌به تعطیلی کشانده شده‌اند.

استقبال بخش مسکن پرتغال از بازگشایی اقتصاد و پیش‌بینی ورود سرمایه‌گذاران خارجی به این بخش

اتحادیه کارکنان و مشاغل بخش مسکن پرتغال (APEMIP) با استقبال از مرحله اول بازگشایی اقتصادی اعلام کرد به‌زودی این کشور با ورود سرمایه‌گذاران خارجی منفعت زیادی خواهد برد. به گفته رئیس این اتحادیه، سیگنال‌های مثبتی از بازار مبنی بر اینکه با پایان وضعیت اضطراری امکان ورود سرمایه‌گذاران بسیار بالاست دریافت شده است. بنا به گفته وی امکان ورود سرمایه‌گذارانی که قبل از شیوع بیماری قصد سرمایه‌گذاری در ایتالیا یا اسپانیا را داشته‌اند، به بازار پرتغال وجود دارد.

برنامه سه مرحله‌ای دولت پرتغال برای برداشتن محدودیت‌های کرونایی

پس از سه دوره 15 روزه اعلام وضعیت فوق‌العاده از 20 مارس الی 4 ماه می 2020، دولت پرتغال تصمیم گرفت با پایان دادن به وضعیت فوق‌العاده به‌تدریج محدودیت‌های دوران شیوع کرونا را در سه مرحله رفع نماید.

فاز 1: پایان قرنطینه عمومی از 14 اردیبهشت

با توجه به پایان قرنطینه عمومی از 4 ماه می، شرایط بهداشتی و رعایت فاصله‌گذاری فیزیکی به شرح ذیل در کشور در حال اجرا است:

1- در دسترس بود ماسک و محلول‌های ضدعفونی دست

2- ضدعفونی منظم اماکن

3- کاهش ظرفیت پذیرش براساس مساحت مکان‌ها

4- رعایت بهداشت دست و دستورالعمل‌های تنفسی (در هنگام سرفه و عطسه)

5- حفظ فاصله مناسب فیزیکی با افراد (حداقل 2 متر)

6- استفاده از ماسک در تمامی وسایل حمل‌ونقل عمومی، مدارس، فروشگاه‌ها و دیگر فضاهای سرپوشیده که چندین نفر در آن حضورداشته باشند، الزامی خواهد بود.

7- پذیرش 5 نفر به ازای هر 100 مترمربع در فضاهای بسته

8- ارزیابی مجدد اقدامات اتخاذشده (و نتیجه آن) بین هر فاز (هر 15 روز)

فاز 2 (تاریخ شروع: 29 اردیبهشت 1399)

فروشگاه‌ها و مغازه‌ها:

• بازگشایی فروشگاه‌ها و مغازه‌های خیابانی به روی عموم با مساحت 400 مترمربع یا بخشی از آن با مساحت ذکرشده
• شهرداری‌ها می‌توانند به‌صورت موردی در خصوص بازگشایی مراکز بزرگ‌تر تصمیم‌گیری نمایند.

رستوران‌ها:

• بازگشایی مجدد رستوران‌ها، کافی‌شاپ‌ها و شیرینی‌پزی‌ها با پذیرش مشتری تا نصف شرایط معمول
• بازگشایی مجدد تراس‌های با فضای باز
• الزام رعایت قوانین توافق شده بین مدیریت کل بهداشت و درمان کشور و اتحادیه هتل‌ها و رستوران‌های پرتغال

مدارس:

• بازگشایی مجدد مدارس در مقطع مقدماتی و متوسطه و سال‌های دوم و سوم برنامه‌های دیگر آموزشی
• توزیع تجهیزات حفاظتی به شرح ذیل و به‌منظور اطمینان از سلامت افراد:
• 4 میلیون و 200 هزار ماسک
• 17000 لیتر محلول ضدعفونی‌کننده دست
• 620000 دستکش
• 966000 روپوش
• 22500 محافظ صورت

تسهیلات و امکانات اجتماعی:

• بازگشایی امکانات و تسهیلات برای افراد دارای ناتوانی جسمی

مهدکودک‌ها:

• بازگشایی مهدکودک‌ها (در این فاز والدین در صورت تمایل و صلاحدید هنوز می‌توانند در خانه و با فرزندان خردسال خود بمانند)
• تاکنون 23085 تست تشخیصی بر روی مربیان انجام‌شده – 80 درصد کارمندان مهدکودک‌ها آزمایش کرونا داده‌اند.

مکان‌های فرهنگی:

• بازگشایی موزه‌ها، بناهای تاریخی، کاخ‌ها، گالری‌ها، سالن‌های نمایشگاهی و موارد مشابه.
• الزام پیروی از قوانین و دستورالعمل‌های تعریف‌شده توسط اداره کل بهداشت و درمان کشور

خانه‌های سالمندان:

• یک عیادت کننده به ازای هر سالمند، یک‌بار در هفته (حداکثر 90 دقیقه) با تعیین وقت قبلی
• رعایت فاصله فردی و استفاده از ماسک و وسایل ضدعفونی‌کننده

مراسم مذهبی (برنامه‌ریزی‌شده برای تاریخ 10 خرداد 1399)

• برگزاری مراسم با رعایت قوانین توافق شده بین اداره کل بهداشت و درمان کشور و انجمن‌های مذهبی

فاز 3 (برنامه‌ریزی‌شده برای تاریخ 12 خردادماه 1399)

فعالیت کاری

• کار از راه دور به‌صورت جزئی و موردی بازمان بندی‌های تأخیری و گروه‌های پشتیبانی

خدمات دولتی

• بازگشایی مراکز خدمات شهروندی

مغازه‌ها و رستوران‌ها

• بازگشایی مغازه‌های خیابانی که دارای مساحت بیش از 400 مترمربع باشند
• بازگشایی مغازه‌ها و فروشگاه‌ها در مراکز تجاری

(دولت پس از بررسی مجدد، تاریخ بازگشایی مراکز خرید و تجاری بزرگ را در منطقه لیسبون بزرگ به دلیل افزایش آمار مبتلایان در ورزهای اخیر تا 17 خرداد به تعویق انداخت)

مدارس و تسهیلات اجتماعی

• بازگشایی مهدکودک‌ها، پیش‌دبستانی‌ها و خانه‌های سالمندان

مراکز فرهنگی

• بازگشایی سینماها، تئاترها، سالن‌های نمایش، تالار شنوندگان (با ظرفیت محدود)، رزرو صندلی از قبل و رعایت فاصله تماشاگران)

ورزش‌ها

• شروع مجدد رقابت‌های رسمی فوتبال لیگ دسته اول PrimeiraLiga و جام پرتغال Taça de Portugal (11 الی 12 خردادماه 1399) بدون حضور تماشاگر

ساحل (برنامه‌ریزی‌شده برای تاریخ 6 ژوئن برابر با 17 خردادماه 1399)

اقامت در سواحل

• رعایت فاصله یک و نیم متر بین افرادی که از یک گروه نباشند.
• فاصله سه متری بین هر چادر
• فعالیت‌های ورزشی که دو نفر یا بیشتر در آن حضورداشته باشد ممنوع است. (به‌جز فعالیت‌های آبی، کلاس‌های موج‌سواری و موارد مشابه)

چتر و چادر / سایبان

• هر فرد یا گروه می‌تواند این موارد را تنها در ساعات صبح (تا یک و نیم ظهر) و یا بعدازظهر (از ساعت دو به بعد) اجاره نماید.
• حداکثر تعداد استفاده‌کنندگان از این تجهیزات 5 نفر است.

وضعیت شلوغی سواحل

• وضعیت شلوغی با وسیله‌ای مشابه با علائم چراغ راهنمایی نشان داده می‌شود:
• سبز: میزان شلوغی پایین (1 از 3)
• زرد میزان شلوغی بالا (2 از 3)
• قرمز ظرفیت کامل (3 از 3)
• وضعیت سواحل به‌طور مرتب در اپلیکیشن 'Beach Info' و در وب‌سایت آژانس محیط‌زیست پرتغال (APA) به‌روزرسانی می‌گردد.
• پارک خودرو در مکان‌هایی غیر از پارکینگ‌ها و مناطق مشخص‌شده جهت پارک ممنوع است.

قوانین کلی:

به‌منظور حفظ سلامت و بهداشت عموم، در صورت مشاهده نقض جدی قوانین مربوطه در سواحل توسط افراد، احتمال وضع ممنوعیت سواحل وجود دارد.

بازگشایی رستوران‌ها، بارها و مراکز مهدکودک و مدارس روزانه- مرحله دوم از کاهش محدودیت‌های کرونایی

با شیوع کرونا در پرتغال، از 18 مارس دولت به‌منظور جلوگیری از گسترش ویروس کرونای جدید با اعمال قرنطینه عمومی، امور اجتماعی و فرهنگی و فعالیت‌های آموزشی را به مدت حدود دو ماه تعطیل کرد و پس از 3 دوره (15 روزه) تمدید وضعیت اضطراری که از 19 مارس تا 2 ماه می ادامه داشت، از روز سوم می (22 اردیبهشت) وارد وضعیت فاجعه ملی (خفیف‌تر از حالت اضطراری) شد. از آن روز اولین مرحله از کاهش تعطیلی‌ها و محدودیت‌ها با بازگشایی مراکز فروش خیابانی و اجازه تردد در بیرون از منزل با رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی آغاز گردید. دومین مرحله از توقف یا کاهش محدودیت‌ها و تعطیلی‌های کشور که در مواجهه با کووید-19 وضع‌شده بود، روز دوشنبه 29 اردیبهشت اجرا و طی آن رستوران‌ها، کافه‌ها و قنادی‌ها، مغازه‌های کمتر از 400 متر و واقع در فضای باز رو به خیابان، مهدکودک‌ها و مدارس برای دانش آموزان دارای سنین بین 11 و 12 سال با حفظ فاصله ایمنی و استانداردهای بهداشتی و کاهش ظرفیت بازگشایی شدند. دانشگاه‌های پرتغال کماکان به‌صورت مجازی برگزار می‌گردند و تنها برای برخی از رشته‌های فنی و تخصصی که نیاز به لابراتوار دارند، دسترسی‌های محدود فیزیکی فراهم‌شده است.

بازگشایی موزه‌ها و مکان‌های تاریخی در پرتغال- مرحله دوم از کاهش محدودیت‌های کرونایی

موزه‌ها، بناهای تاریخی و کاخ‌ها از روز دوشنبه مورخ 19 ماه می (29 اردیبهشت) بازگشایی‌شده‌اند. وضعیت قوانین امنیتی طبق تعداد مراجعین قابل‌تغییر خواهد بود. آنجلا فریرا، معاون وزیر میراث فرهنگی پرتغال اعلام داشت که کارمندان این مراکز، به‌صورت نوبت‌های چرخشی به فعالیت کاری خود ادامه خواهند داد و در بین کارکنان، افرادی که در گروه‌های پرخطر قرار دارند، فعلاً به محیط کاری بازنخواهند گشت. در این مکان‌ها استفاده از ماسک، حفظ فاصله دورتری افراد و ضدعفونی فضا و دست‌ها اجباری است.

بازگشایی مرکز خرید، سواحل و ازسرگیری لیگ فوتبال در مرحله سوم

براساس دستورالعمل مصوب دولت، از اول ژوئن مراکز خرید، سینماها و تئاترها، لیگ برتر حرفه‌ای فوتبال نمایشگاه‌ها و از روز 6 ژوئن سواحل با رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی بازگشایی خواهند شد. از عموم مردم خواسته‌شده که نرم‌افزار مربوط به سواحل را دانلود نمایند تا از طریق آن بتوانند از وضعیت ازدحام در سواحل اطلاع یابند. به گفته نخست‌وزیر، پلیس قوانین جدید در سواحل را اجرا نمی‌کند، اما از مردم خواست که بااراده خودشان به این دستورات عمل کنند. علیرغم این اظهارات، از 20 ماه می‌به دلیل گرم شدن هوا مردم به سواحل هجوم آورده‌اند و ورزش‌های آبی نیز آزادشده است.

همچنین، برنامه ازسرگیری تدریجی رقابت‌های لیگ فوتبال پرتغال از اول ژوئن تنها امکان حضور حداکثر 185 نفر در ورزشگاه‌ها را فراهم می‌کند.

گزارش ویژه سیاست دولت در خصوص حمایت از شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی

 ازآنجاکه بخش مهمی از بدنه اقتصادی کشور پرتغال را شرکت‌های کوچک و متوسط تشکیل می‌دهند به نظر می‌رسد که با شیوع کرونا، آسیب‌پذیری در این بخش از اقتصاد کشور در آینده نزدیک، بیشتر بروز و ظهور داشته باشد. دولت برای کاهش اثرات منفی این آسیب‌ها درصدد است سیاست‌های پیشگیرانه‌ای را اعمال نماید. برنامه‌های جبرانی اعلام‌شده از سوی دولت در دو سطح قابل‌بررسی است، اول در خصوص کارکنان این شرکت‌ها (در هر دو بخش دولتی و خصوصی) و دیگر انجام تمهیداتی درزمینهٔ جبران خسارات احتمالی که درنتیجه کاهش تقاضا مستقیماً به این شرکت‌ها وارد می‌شود.

الف) کارکنان شرکت‌ها و بخش‌های دولتی و عمومی

 از اوایل ماه مارس که احتمال گسترده شدن این بیماری داده می‌شد، توصیه به ترک محل کار و در خانه ماندن شروع شد. این موضوع ابتدا اختیاری بود و به‌موازات آن برنامه دورکاری در دستور کار قرار گرفت. در این رابطه به‌صورت توصیه‌ای از ادارات و شرکت‌های دولتی و عمومی خواسته شد تا بدان عمل کنند. همچنین مقرر شد در صورت تشدید شرایط بحرانی، شرکت‌ها و مؤسسات یک برنامه سه مرحله‌ای را در این زمینه در پیش گیرند. ابتدا مقرر نمودند افرادی که ریسک بیماری کرونا برایشان زیاد است مانند بیماران قلبی و تنفسی شروع به دورکاری کنند و در مرحله دوم افرادی که در تماس با افراد ریسک‌پذیر هستند، فرضاً عضوی از خانواده دچار این مشکل هستند که در صورت آلودگی، خطر جانی برای آن‌ها دارد. نهایتاً در مرحله بالاتر که مرحله عمومی است و مربوط به زمان اعلام وضعیت فوق‌العاده است که دیگر برنامه ماندن در خانه تقریباً برای همه اجباری می‌شود. این مرحله با اعلام وضعیت فوق‌العاده از 19 مارس به مدت دو هفته از سوی رئیس‌جمهور آغاز گردید.

 موضوع دیگری که طی یک ماه گذشته توسط دولت انجام و پیگیری شده اینکه براساس قوانین موجود در پرتغال، زمانی که مدارس در وضعیت تعطیلی عمومی هستند، والدین شاغل که فرزند زیر 12 سال دارند، امکان استفاده از مرخصی با دریافت کامل حقوق رادارند. با توجه به اعلام تعطیلی اکثر مدارس کشور از اوایل مارس، این شرایط عملاً ایجاد شد. اما این برنامه چگونه عملی شد؟ در مورد ادارات دولتی که مشخص است راهی به‌جز اجرای بدون چون‌وچرای قانون فوق را نداشتند، مشکل چندانی بروز نکرد. لذا از اول مارس ادارات دولتی با نیمی از کارکنان و عمدتاً به‌صورت دورکاری به ارائه خدمات پرداختند. بدین ترتیب، دسترسی عمومی‌به خدمات دولتی تابع شرایط خاص و محدود و بیشتر معطوف به خدمات‌رسانی از طریق اینترنت شد. اما برای شرکت‌های خصوصی وضعیت متفاوت بوده است. این شرکت‌ها موظف شده‌اند به کارکنانی که تحت شرایط ویژه باید محیط کار را ترک کنند تا 33 درصد دستمزدها را بدهد، 33 درصد را هم بیمه می‌دهد، یعنی عملاً برای کارکنان شرکت‌های خصوصی امکان دریافت دوسوم دستمزد وجود دارد.

 با توجه به اینکه از روز 19 مارس وضعیت فوق‌العاده در پرتغال از سوی رئیس‌جمهور این کشور اعلام شد، به نظرمی رسد که اکنون قانون دورکاری و نحوه پرداخت حقوق و دستمزد اکنون به همه کارکنان بخش‌های خصوصی و دولتی تسری داده شود. البته فرمان رئیس‌جمهور بایستی توسط دولت به دستورالعمل اجرایی تبدیل شود و به نظر می‌رسد که دولت در نظر دارد به‌صورت مرحله‌ای تمهیدات محدودکننده خود را اعلام و اعمال نماید. درواقع، از همان روز اول، محدودیت کامل تردد بکار گرفته نشده و ممکن است که طی یک فرآیند زمانی و براساس میزان حاد شدن شرایط، تصمیم‌گیری شود. در مورد فعالیت واحدهای صنفی هم در این مرحله محدودیت شامل داروخانه‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای توزیع‌کننده غذایی نمی‌شود. برای سایر بنگاه‌های اقتصادی و شرکت‌ها، یکی از مدل‌های ذیل برحسب شرایط اعمال می‌گردد:

اجرای ساعات کاری انعطاف‌پذیر و غیرمتمرکز؛

دورکاری؛

استفاده بیشتر از ابزارهایی مانند ایمیل و دورسخنی؛

تأمین ملزومات لازم برای رعایت بهداشت دست و صورت و رفتارهای تنفسی؛

 تعطیلی کامل محل کار.

ب) حمایت از شرکت‌های خصوصی

 برای شرکت‌های دولتی که بار اصلی تحمیل شرایط مالی آن‌ها بر عهده دولت است، اعلام هر محدودیتی از سوی دولت بدون نظر داشت پیامدهای آن قابل‌اجرا است. مشکل اصلی برای شرکت‌های بخش خصوصی به‌ویژه صنایع متوسط و کوچک است. در این زمینه، شرکت‌هایی که دست‌اندرکار فعالیت‌های خدمات توریستی هستند، مانند رستوران‌ها و هتل‌ها که بخش اصلی مولد و قابل‌توجه این کشور را نیز تشکیل می‌دهند (با توجه به وابستگی 30 درصدی اقتصاد پرتغال به صنعت گردشگری) بیشتر در معرض مشکلات مالی ناشی از شرایط اضطراری موجود قرار دارند. دولت در مرحله اول سه میلیارد یورو اعتبار برای حمایت از این بخش‌ها در نظر گرفته است البته شرایط اختصاص اعتبار برای شرکت‌های مختلف، متفاوت است. به‌این‌ترتیب که برای هر شرکت براساس گردش مالی آن‌ها مبلغی اختصاص می‌یابد. برای شرکت‌هایی که دارای حداکثر 250 کارگر باشند و طی دو ماه گذشته دچار افت گردش مالی برابر یا بیشتر از 20٪ شده باشند، یک دوره زمانی معافیت (مالیاتی و بازپرداخت اعتبارات) تا آخر سال در نظر گرفته می‌شود. این دسته از شرکت‌ها از سال آینده و طی مدت چهار سال باید به بازپرداخت اعتبارات دریافتی بپردازند. برای این شرکت‌ها، نحوه بازپرداخت اصل سرمایه و بهره براساس یک مدل قانونی که توسط بانک‌ها تعیین خواهد شد، صورت خواهد پذیرفت. میزان کل اعتبارات در نظر گرفته‌شده برای بخش‌های مختلف خدماتی مذکور به شرح ذیل است:

600 میلیون یورو برای رستوران‌ها و مؤسسات مشابه

200 میلیون یورو برای آژانس‌های مسافرتی و مشاغل مختلف سرگرمی و رویدادهای مرتبط با بخش گردشگری

900 میلیون یورو برای مراکز اقامتی گردشگری

 1.3 میلیارد یورو برای صنایع نساجی، کفش، پوشاک، صنایع استخراجی و الوار

 تمهیداتی نیز برای شرکت‌های دارای حداکثر 50 شغل نیز در نظر گرفته‌شده است که شامل انعطاف‌پذیری در پرداخت مالیات و مشارکت‌های اجتماعی، بدون مجازات در تسویه و دیرکرد مالیاتی است. برای این‌گونه شرکت‌ها تخفیف‌های مالیاتی و نیز تأمین اجتماعی، عدم قطعی آب و برق و یا دادن مهلت در خصوص بدهی مالیاتی در نظر گرفته‌شده است. برای آن‌ها نیز براساس میزان تولید، اعتباراتی پرداخت خواهد شد. اما معافیت برای بازپرداخت آن‌ها فعلاً شامل ماه‌های مارس و آوریل است. لذا بایستی بازپرداخت بدهی مالیاتی و یا اعتباری در سه قسط ماهانه بدون در نظر گرفتن بهره انجام شود یا در شش قسط با در نظر گرفتن بهره در حد بهره تأخیر سه قسط است. دولت به مدت سه ماه هرگونه اقدامات مالیاتی یا اجرایی در اجرای قانون برای آن‌ها را به حالت تعلیق درمی‌آورد. این مکانیسم فقط در مورد شرکت‌ها یا کارگران خوداشتغالی است که دارای گردش مالی حداکثر تا 10 میلیون یورو هستند و در سال 2018 یا قبل از 1 ژانویه 2019 تأسیس‌شده‌اند، اعمال می‌شود. شرکت‌های باقی‌مانده در صورت کاهش گردش مالی کمتر می‌توانند درخواست مساعدت نمایند به‌شرط اینکه در سه‌ماهه گذشته با 20٪ افت درآمد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته روبرو بوده‌اند. لازم به ذکر است که اعتبارات ارائه‌شده صرفاً باید در بخش‌های که از شیوع ویروس تأثیر می‌پذیرند بکار گرفته شود، مانند پرداخت حقوق کارکنان یا حفظ شرایط تولیدی ولی نمی‌توانند آن را برای سایر کارهای توسعه‌ای خودمصرف کنند.

براساس میزان تسهیلات اعلام‌شده، تاکنون درمجموع برای کلیه بخش‌های مذکور در زمینه‌های مختلف درمجموع مبلغ 9.2 میلیارد یورو در نظر گرفته‌شده است که به ترتیب شامل: 5.2 میلیارد یورو برای تمدید مهلت‌های مالیاتی، 3 میلیارد یورو ضمانت اعتباری و 1 میلیارد یورو برای تأمین اجتماعی. اختصاص خواهد یافت.

تمدید محدودیت تردد در مرز بین پرتغال و اسپانیا تا 15 می

وزیر کشور پرتغال آقای ادواردو کابریتا از تمدید مدت اعمال محدودیت تردد مرزی بین پرتغال و اسپانیا حداقل تا روز 15 می خبر داد. ایشان در این خصوص گفت تنها در مواردی که به دلیل خاصی مجبور به تردد باشند اجازه عبور از مرزها را خواهند داشت و هرگونه تردد توریست ممنوع است. وی همچنین با اشاره به‌احتمال تمدید شرایط اضطراری برای دوره سوم از همراهی کامل دولت با هرگونه تصمیم اتخاذی از سوی رئیس‌جمهور درباره تمدید شرایط اضطراری از تاریخ 17 آوریل تا ابتدای ماه می خبر داد و تأکید کرد که باید به دنبال راه‌حلی برای ازسرگیری تدریجی فعالیت‌ها با حفظ امنیت کامل باشیم.

اعطای موقت حقوق شهروندی به مهاجرین و پناه جویان در پرتغال

براساس اعلام اداره پلیس مرزبانی SEF، تمامی‌شهروندان خارجی که درخواست اقامت ایشان قبل از تاریخ اعلام وضعیت اضطراری در پرتغال (19 مارس) به ثبت رسیده باشد و رسید این درخواست را در اختیار داشته باشند، دارای اقامت قانونی در نظر گرفته می‌شوند. بر این اساس، مدرک ابراز تمایل یا درخواست صدور تمدیدشده و تا پایان اقامت از طریق پلتفرم ثبت درخواست مورداستفاده، در SEF معتبر است. این حکم توسط وزرای امور ریاست جمهوری، کشور، کار و امور اجتماعی و بهداشت امضاشده است.

به گفته SEF این مدرک جهت انجام کلیه سرویس‌های عمومی همچون درخواست کد پزشکی، دسترسی به سرویس ملی سلامت یا کلیه حقوق بهداشتی، دسترسی به کلیه حمایت‌های اجتماعی، عقد قرارداد اجاره یا قرارداد کاری، افتتاح حساب بانکی و قرارداد سرویس‌های عمومی ضروری، معتبر است.

SEF همچنین تأکید می‌کند که علیرغم تعطیلی دفاتر پذیرش خود، همچنان پاسخگویی حضوری به درخواست‌های اضطراری را در دستور کار خواهد داشت. این تصمیم، شهروندانی که قصد سفر ضروری داشته باشند یا بتوانند ضرورت عدم حضور در پرتغال را به هر دلیلی اثبات نمایند و یا مدارک آن‌ها مورد سرقت قرارگرفته باشد، را در برمی‌گیرد.

واکنش دبیر کل سازمان ملل به تصمیم پرتغال

 در واکنش به تصمیم دولت پرتغال برای اعطا شهروندی موقت به مهاجرین، دبیر کل سازمان ملل آقای گوترش در مصاحبه‌ای ضمن تقدیر از دولت پرتغال بابت تأیید اقامت مهاجرین و پناهندگان در صف انتظار، گفت که از این اتفاق عمیقاً احساس غرور می‌کند. وی همچنین با اشاره به اعلام آتش‌بس در ادلب، ابراز امیدواری کرد که این اتفاق در کل سرزمین سوریه و نیز در کشورهایی همچون لیبی، یمن، فییلپین، کامرون و کلمبیا را برای دوران اپیدمی‌توسعه یابد.