اقدامات روسیه برای احیاء اقتصادی پساکرونا

در نیمه اول سال 2020 روسیه با سه معضل به صورت همزمان درگیر شده است. سقوط قیمت نفت به بیش از 50 درصد در اثر اختلافات عربستان و روسیه برای کاهش تولید نفت، ویروس کرونا که موجب تعطیلی و قرنطینه کشور به مدت 4 ماه شده است و همچنین تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا از معضلات دولت روسیه می‌باشد. در این شرایط دولت روسیه برای کاهش اثرات اقتصادی این معضلات و احیایاقتصاد خود اقدام به اجرای طرح های اقتصادی کرده است.

 تاثیرات اقتصادی کرونا

اقتصاد روسیه در ماه آوریل با اجرای قرنطینه برای مقابله با کرونا و توقف فعالیت های اقتصادی 12 درصد کاهش یافته است. این افت شدید باعث شد تا تاثیر رشد اقتصادی متوسط روسیه در سه ماهه اول هم از بین برود. طبق آمار وزارت توسعه اقتصادی، در سه ماهه اول 2020 اقتصاد  روسیه 1.6 درصد رشد کرده بود. با توجه به نتایج ناامید کننده ماه آوریل، این وزارت خانه تخمین می زند که اقتصاد روسیه در 4 ماه ابتدایی امسال 1.9 درصد کوچک شده باشد. وزیر اقتصاد روسیه بیان داشته است اقتصاد این کشور در 2020 تا 5 درصد کوچک تر خواهد شد و ارزش روبل در بحبوحه همه گیری کرونا و سقوط قیمت نفت همچنان پایین می ماند. صندوق بین المللی پول پیش بینی کرده است که اقتصاد روسیه در 2020 حدود 5.5 درصد کوچکتر خواهد شد.

اقدامات

وزیر دارایی روسیه حجم کل حمایت اقتصادی از بودجه سال 2020 را بیش از 6.5 درصد تولید ناخالص ملی تخمین زده است. روسیه 520 میلیارد روبل برای اقدامات ضد بحران اختصاص داده است که 100 میلیارد از آن برای حمایت از مشاغل کوچک و متوسطی است که در نتیجه کرونا درآمد خود را از دست داده اند. بانک مرکزی روسیه  در راستای حمایت از اقتصاد روسیه نرخ بهره را از 6 به 5.5 درصد کاهش داده است.

1- طرح دولت روسیه برای احیای درآمد شهروندان

میشوستین نخست وزیر روسیه سند طرح ملی احیای اقتصاد روسیه را تقدیم رئیس جمهور کرد. از جمله شاخص های این طرح عبارت است از  :

تلاش برای ورود به رشد پایدار درآمدهای واقعی شهروندان،

کاهش سطح بیکاری به کمتر از پنج درصد

و نیز تامین آهنگ رشد تولید ناخالص داخلی در سطح حداقل 2.5 درصد تا سال 2021.

به منظور ایجاد اشتغال پایدار و افزایش سطح درآمد واقعی مردم، علاوه بر احیای تقاضا برای خرید، بویژه خرید تولیدات داخلی، پرداخت های مستقیمی نیز صورت خواهد گرفت از جمله هزینه‌های مربوط به بیماران و هزینه‌های استعلاجی خاص و همچنین کمک هزینه‌های قابل توجه به خانواده‌های دارای فرزند. برای اجرای طرح مذکور پنجاه و دو میلیارد روبل بودجه پیش بینی شده است.

2- لغو هزینه رومینگ بانکی

از تاریخ 14 ژوئن 2020 هزینه رومینگ بانکی در روسیه لغو می‌گردد. از تاریخ مذکور حواله و نقل و انتقال وجه بین بانکی در تمامی مناطق روسیه مشمول پرداخت کمیسیون نمی‌شود. یکی از اهداف مورد نظر در این اقدام، افزایش حجم پرداخت های غیر نقدی می‌باشد. بانک ها برای انجام حواله‌های بین بانکی از 1 تا 1.5 درصد کمیسیون دریافت می‌کردند که با اجرای این مصوبه، این کمیسیون حذف خواهد شد.

3- انتشار اوراق قرضه

میزان ذخایر اوراق قرضه آمریکا در روسیه 8.7 میلیارد دلار کاهش یافته است. وزارت داریی روسیه برنامه ای در دست بررسی و تدوین دارد تا از گسترش چشمگیر اوراق قرضه مردمی در جهت تامین بودجه استفاده نماید. مقامات وزارت دارایی روسیه گفته اند این تدبیر بخشی از طرح جامع احیای فعالیت های تجاری و کسب و کارهای آسیب دیده به دلیل محدودیت های ناشی از شیوع ویروس کرونا می‌باشد. این اوراق صرفا برای مردم در نظر گرفته شده است. مقامات وزارت دارایی فدراسیون روسیه تاکید کرده اند که در شرایط کنونی و تنگناهای ایجاد شده بودجه ای ناشی از کرونا، حتی یک روبل هم برای اقتصاد مهم است. حجم انتشار این اوراق به روند فروش آنها بستگی دارد.

4- ایجاد پایگاه واحد اینترنتی برای کاریابی به دستور پوتین

رئیس جمهور روسیه به دولت دستور داد تا ایجاد یک پایگاه واحد و یکپارچه اینترنتی برای کاریابی را مورد بررسی قرار دهند. این پرتال جدید به متقاضیان کار و سازمان‌های ذیربط امکان می دهد تا اطلاعات مربوط به استخدام و جستجوی کار را در آن بارگذاری و به این ترتیب زمینه برای یافتن کار مناسب بررسی می‌شود.

5.طرح حمایت از صنعت گردشگری

دولت روسیه برای پشتیبانی از بخش گردشگردی اقدام به پرداخت وام های 6 الی 12 ماهه با نرخ 4 درصد نموده است. علاوه برآن زمان ارائه اظهارنامه‌های مالیاتی را 3 ماه تمدید نموده است. همچنین با پرداخت یارانه برای  هر شرکت از ورشکستگی آنها جلوگیری کرده است.

نتیجه گیری

با توجه به شدت و دامنه فراگیری ویروس کرونا، چشم انداز روشنی برای آینده اقتصادی کشورهای درگیر با این ویروس نمی‌توان متصور بود. نرخ بیکاری در روسیه طی این مدت  از 4.5 به 6 درصد رسیده است و این روند همچنان صعودی می‌باشد. اما با توجه به میزان کم بدهی خارجی روسیه و هم چنین انرژی ارزان قیمت و نرخ پایین بیکاری نسبت به کشورهای دیگر و ذخایر بالای ارزی روسیه ، به نظر می رسد که مسکو می‌تواند از پس این بحران بر آید.