محورهای مهم گزارش سازمان توسعه صنعتی ملل متحد در خصوص اثرات کرونا بر اقتصاد جهانی
سازمان توسعه صنعتی( یونیدو) اخیرا با انتشار گزارشی به بررسی اثرات کرونا بر اقتصاد جهانی پرداخته است. مهمترین محورها و موضوعات طرح شده در گزارش مذکور به شرح زیر میباشد:
گرچه داده‌های یونیدو کاهش مستمر رشد تولید اقتصادی جهان را حتی پیش از شروع بحران کووید - 19 نشان می دهد، اما این همه گیری بر کاهش رشد تولید ناخالص داخلی جهان تاثیر فزاینده ای داشته و در این میان صنایع تولیدی با ضربه شدیدی مواجه شده اند.
شیوع کرونا و پیامدهای اقتصادی ناشی از آن، سه کانال اصلی اقتصاد جهانی یعنی عرضه، تقاضا و تامین مالی را مختل کرده است. بخش تولید در چین و بسیاری از اقتصادهای پیشرفته از جمله استرالیا، کانادا، نیوزلند و ایالات متحده متحمل خسارات سنگینی شده است. صنایع خودروسازی، رایانه و لوازم الکترونیک که کشورهای پیشرفته در آنها مزیت نسبی آشکار دارند هم از این قاعده مستثنی نیستند.
شوک سمت عرضه، در زنجیره تامین جهانی اختلال ایجاد نموده است. البته، این شوک از طرفی به تقاضای اقتصادی جهان، فرار سرمایه، کاهش سرمایه گذاری مستقیم خارجی و خطر نکول بدهی‌ها در افق پیش روی اقتصاد جهان قرار گرفته است.
شیوع ویروس کووید - 19 در حال حاضر منجر به بحران بزرگ سلامتی در بسیاری از کشورها و وقوع اختلالات اساسی در اقتصاد جهانی شده است. پیامدهای ناشی از این همه گیری می‌تواند به یکی از بزرگترین شوک های چند دهه اخیر تبدیل شود.
برخی از تحلیل گران، تغییرات اساسی را در شبکه تولید جهانی پیش بینی کرده اند که البته، کلید این تغییرات پیش از این همه گیری، در جنگ تجاری آمریکا و چین زده شده بود. داده‌های سازمان توسعه صنعتی ملل متحد کاهش مستمر رشد تولید اقتصادی جهان نشان می دهد که حاکی از کاهش رشد اقتصادی جهان حتی پی از شروع بحران کووید - 19 است، به گونه ای که در سال 2019 رشد تولیدات صنعتی به زیر یک درصد کاهش یافت و در سه ماهه چهارم سال 2019 نیز در رقم 0.7 درصد باقی ماند.
در سمت تقاضا، ترکیب کاهش درآمد و ترس از همه گیری ویروس منجر به کاهش مخارج بخش خصوصی شده است. اگر چه برخی از این تاثیرات ممکن است با افزایش مخارج دولت جبران شود، اما اثر شوک ناشی از این ویروس بر خالص تقاضا در کوتاه مدت منفی خواهد بود.
چنین اختلالاتی می‌تواند به دنبال کاهش تقاضای کالاهای واسطه ای، موجب بسته شدن گسترده کارخانه‌ها حتی در مناطقی شود که کمتر تحت تاثیر این ویروس بوده اند. همچنین، نااطمینانی حاصل از این ویروس در فضای اقتصادی منجر به افزایش ریسک گریزی و کاهش تمایل به نگهداری دارایی‌های غیر نقدی در بازارهای مالی شده است. علاوه بر این، پیش بینی می‌شود بازار ارز با نوسانات بیشتری رو به رو شود.
بررسی داده‌های مربوط به اثرات اقتصادی کرونا نشان می دهد که افزایش قابل توجه بیکاری در جهان تقریبا قطعی است. سازمان بین المللی کار پیشنهاد می‌کند که این همه گیری نه تنها بر اشتغال کارگرانی که دارای بیماری‌های زمینه ای هستند تاثیر گذار است، بلکه نیروی کار جوان که با کاهش تقاضای نیروی کار مواجه می‌شوند نیز از آن متاثر خواهند شد.
در حالی که ارزش خالص جریان ورودی سرمایه 24 اقتصاد نوظهور از جمله چین، هند، آفریقای چنوبی و برزیل در سال 2019 برابر با 79 میلیارد دلار بوده است این کشورها شاهد 70 میلیارد دلار خروج سرمایه در دو ماه اخیر پس از شیوع کرونا بوده اند.
فرار سرمایه از کشورهایی مانند آرژانتین، ترکیه و آفریقای جنوبی، به ترس از خطر ورشکستگی و افزایشبدهی در این کشورها دامن زده است. درکنار این مسئله، کاهش ارزش پول ملی این کشورها می‌تواند افتادن آنها در دام ورشکستگی را تسریع کند.
کشورهایی که بیشترین آسیب را از شیوع کرونا دیده اند، بالاترین سهم را در تولید ناخالص داخلی جهانی و تولید و صادرات تولیدات کارخانه ای دارند. علاوه بر این، به موجب سیاست های کاهش تعاملات اجتماعی، جهان با کاهش تقاضای کل مواجه شده است. زنجیره‌های تامین جهانی اساسا چگونگی انتشار شوک های طرف عرضه را تغییر داده اند.
شیوع کرونا به دو دلیل موجب کاهش تقاضا برای تولیدات کارخانه ای شده است:
نخست؛ اعمال سیاست های فاصله گذاری اجتماعی و قرنطینه، موجب افزایش تمایل خانوارها به صرفه جویی در هزینه‌ها و کاهش مصرف شده است.
دوم؛ بنگاه‌هایی که در روند تولید با مشکل مواجه شده اند، مصرف کالاهای واسطه ای خود را کاهش داده اند.