تحولات اقتصادی دانمارک ( هفته سوم اسفند 1398 )

مهم ترین اخبار و تحولات اقتصادی دانمارک ( هفته سوم اسفند ماه 1398) که در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور انتشار یافته به شرح ذیل است.

سقوط سهام مرسک با شیوع بیماری کرونا

بر اثر شیوع ویروس کرونا ارزش سهام شرکت مرسک، بزرگترین کشتیرانی حمل کانتینر در جهان سقوط کرده است. در طول نه روز گذشته ارزش سهام این شرکت با افت 20 درصدی روبرو شده که ضرر و زیان بالغ بر 33 میلیارد کرون (5 میلیارد دلار) را در پی داشته است. در مجموع ارزش سهام 25 شرکت بزرگ دانمارک در بورس این کشور در این مدت 8 درصد افت داشته است. طبق گزارش سازمان ملل متحد 80 درصد کالاهای جهان از طریق دریا جابجا می‌شوند و هفت بندر از ده بندر شلوغ کشتیرانی در جهان در چین واقع شده است. این بدین معناست که ویروس کرونا می‌تواند تاثیر بسزائی در عملکرد شرکت های کشتیرانی داشته باشد. (برلینسکه)

کاهش در تعداد مسافران فرودگاه کپنهاگ

از زمان شیوع بیماری ویروس کرونا تعداد مسافران عبوری از فرودگاه کپنهاگ یک کاهش 30 درصدی را تجربه کرده است. گفته می‌شود تاثیر منفی این وضعیت علاوه بر صنعت هوانوردی بر بخش های دیگر اقتصاد از جمله هتل، رستوران و غیره قابل توجه خواهد بود.  قرار است امروز صبح مته فردریکسن، نخست وزیر، به همراه چهار نفر از وزرای خود با سران بخش تجاری ملاقات کرده و درباره برنامه اضطراری در صورت ادامه شیوع بیماری ویروس کرونا تصمیم گیری نمایند. (برلینسکه)

 کاهش تولیدات صنعتی

تولید صنعتی دانمارک، شاخص توسعه اقتصادی، در ماه ژانویه 2.6 نسبت به ماه قبل کاهش داشت. این سومین ماه بود که این شاخص سیر نزولی داشت. تولید در بخش مهندسی میکانیکی، کالاهای سرمایه ای و فلزات در طول سال منتهی به ژانویه 2020 به ترتیب 20.7 درصد، 8.6 درصد و 6.2 درصد کاهش داشتند. همچنین در ماه ژانویه تولید صنعتی نسبت به سه ماه قبل یک کاهش 1.9 درصدی را تجربه کرد. (مرکز آمار دانمارک)

 هشدار اقتصاددان ارشد: بزرگترین بحران از سال 2008

یک اقتصاددان ارشد هشدار داده که دولت باید تدابیری اتخاذ نماید تا از یک بحران جدی مالی پرهیز شود. با سقوط ارزش سهام در سرتاسر جهان، لارس کریستنسن، نویسنده گزارش "بحران گیسر 2006" که بحران مالی و اقتصادی در ایسلند را به درستی پیش بینی کرد گفت هیچ علائمی وجود ندارد که اوضاع کنونی از سال 2008 متفاوت باشد. وی افزود: اقتصاد جهان در یک وضعیت شوک بسر می‌برد که نه تنها بازار بلکه دولت، پارلمان و بانک مرکزی را فلج کرده است. دولت باید سیاست های مالی را تسهیل بخشیده و تنها در سال جاری  50 الی 60 میلیارد کرون به اقتصاد تزریق نماید. این مهم می‌تواند از طریق افزایش هزینه‌های عمومی یا کاهش نرخ مالیاتی صورت گیرد. باید حتما به اقتصاد یک تحرک داده شود در غیر اینصورت بیکاری افزایش یافته و قیمت مسکن بالا می رود.  

آقای کریستنسن گفت: گرچه مته فردریکسن، نخست وزیر، قول داده که به شرکت هائی که بخاطر ویروس کرونا متضرر شده اند کمک نماید اما به نظر می رسد دولت جدی بودن اوضاع را بخوبی درک نکرده است. خطر بزرگی که اقتصاد را تهدید می‌کند تورم نزولی یعنی افت شدید قیمت هاست و تنها راه حل مقابله با این پدیده این است که دولت و بانک مرکزی نقدینگی هنگفتی را به اقتصاد تزریق کنند.  این بحران از تقابل آمریکا با چین، برگزیت و تمامی‌بحران‌ها از سال 2008 بزرگتر است. (بی تی)

 اختلاف دیدگاه کارشناسان درباره تاثیر کرونا بر اقتصاد دانمارک

تحلیلگران مالی نسبت به تاثیر احتمالی ویروس کرونا بر اقتصاد دانمارک اختلاف نظر دارند.به اعتقاد نوردیا، بزرگترین بانک در دانمارک، این تاثیر "قابل توجه" اما در عین حال ویران کننده نخواهد بود. در بیانیه سخنگوی این بانک چنین آمده است: در مقایسه با سایر کشورهای اروپائی میزان کاهش فعالیت های اقتصادی در دانمارک معتدل بوده و شروع یک رکود را رقم نخواهد زد. به اعتقاد ما این بیماری باعث کاهش 0.05 الی 1 درصدی در تولید ناخالص داخلی دانمارک خواهد شد. بیشترین تاثیر از بابت کاهش صادرات بخاطر تقاضای کمتر از خارج خواهد بود.

اما درست بر عکس این تحلیل، اف ایکس استریت، یک پورتال مستقل، تاثیر این بیماری بر اقتصاد دانمارک در کوتاه مدت را بخاطر فشار بر سیستم بهداشتی و تعطیلی بخش دولتی قابل ملاحظه ارزیابی کرده است. در این پرتال نوشته شده که: بخش خدمات دولتی بغیر از بهداشت عمومی مسئول استخدام 20.1 درصد اشتغال در کشور و تولید 15.7 درصد تولید ناخالص داخلی می‌باشد و طبیعتا با تعطیلی بخش عمده ای از سازمان‌های دولتی اقتصاد آسیب خواهد دید. البته باید اذعان داشت که بخشی از آسیب ها از طریق فعالیت های دورکاری جبران خواهد شد. در همین راستا بخش تولید خصوصی نیز بخاطر تشویق به ماندن در خانه در جهت جلوگیری از گسترش این بیماری و مراقبت از فرزندان آسیب خواهد دید. 

قطعا در سه ماهه اول سال یک کاهش قابل توجه در تولید ناخالص داخلی تجربه خواهد شد. این کاهش ممکن است در سه ماهه دوم کمتر باشد اما تاثیر کاهش می‌تواند به یک رکود در بخش هائی از اقتصاد بینجامد. قبلا یک نرخ رشد 1.4 درصدی برای سال 2020 پیش بینی می‌شد اما با این وضعیت این رقم نمی‌تواند بیشتر از 0.05 درصد باشد. با این وضع خطر کاهش تولید ناخالص داخلی در سال 2020 وجود دارد. (fyens.dk)

 تاثیر محدود ویروس کرونا بر تولید ناخالص داخلی دانمارک

به اعتقاد پرتال اف. اکس استریت، مرتبط با بازار ارز، تاثیر منفی ویروس کرونا بر رشد اقتصادی کشورهای نوردیک کمتر از سایر کشورهای اروپائی خواهد بود.  در میان اقتصادهای نوردیک ، دانمارک بیشترین میزان تاثیرپذیری مستقیم با تجارت کالا با چین را دارد و تولید دانمارک کاملاً به واردات از سایر کشورهای آسیایی وابسته است. شرکت های حمل و نقل آ.پ.مولر مرسک و دی اس.وی هشدار داده اند که ناامنی ایجاد شده قطعا بر درآمد آنها در سال جاری تاثیر منفی خواهد گذاشت. اما از طرف دیگر هر نوع کاهش در صادرات به همان اندازه بر واردات تاثیر گذاشته و در نتیجه تاثیر وضعیت بر تولید ناخالص داخلی دانمارک محدود خواهد بود. در حالی که تولید در دانمارک بر ورودی از چین وابسته نیست طبق آمار موجود وابستگی تولید در دانمارک بشدت بر ورودی از ژاپن و کره جنوبی وابسته بوده و هر گونه اخلال در تولیدات در این دو کشور می‌تواند بر تولید در دانمارک تاثیر بسزائی داشته باشد. اما واردات کشتی یکی از اقلام مهم از ژاپن و کره جنوبی می‌باشد و تاخیر در تحویل این کالا نمی‌تواند در کوتاه مدت تاثیر زیادی بر اقتصاد دانمارک داشته باشد. (www.fxstreet.com)

وحشت و اضطراب در بازار بورس

ارزش سهام 25 شرکت بزرگ در بازار بورس کپنهاگ روز دوشنبه به میزان 5.49 در صد سقوط کرد که بزرگترین کاهش در طول چهار سال گذشته بوده است. سقوط ارزش سهام با کاهش شدید قیمت نفت و شیوع بیماری ویروس کرونا کلید خورد. ارزش سهام کلیه 25 شرکت بزرگ دانمارک سیر نزولی داشت و بیشترین ضرر متوجه دنسکه بانک و نوزایم بود که به ترتیب 11.4 و 9.8 درصد کاهش داشتند. (بی تی)

بازار بورس کپنهاگ دچار یک ضربه شدید دیگر از بابت شیوع بیماری کرونا شده و روز پنجشنبه بدترین روز در تاریخ خود را تجربه کرد. در این روز ارزش سهام 25 شرکت دانمارکی بطور متوسط 8 درصد کاهش داشت که معادل 200 میلیارد کرون ضرر بود. (اکسترابلادت)

 بسته 125 میلیون کرونی برای بحران کرونا

دولت یک بسته 125 میلیون کرونی (16.5 میلیون یورو) ارائه داده تا از تاثیر منفی شیوع بیماری ویروس کرونا بر فعالیت های کسبه کاهش یابد.  نیکولا وامن، وزیر دارائی، در یک مصاحبه مطبوعاتی گفت مجموع صادرات دانمارک به کشورهای ایتالیا، ایران، چین و کره جنوبی بالغ بر 102 میلیارد کرون (13.3 میلیارد یورو) بوده و در نتیجه 53000 شغل در خطر قرار گرفته اند. وی با این اظهارات که این بیماری از هم اکنون بر اقتصاد دانمارک تاثیر منفی گذاشته سه راه کار در راستای کاهش فشار بر کسب و کار در این کشور ارائه داده و گفت راه کار های جدید نیز در راه هستند.  در وهله اول دولت برای حصول اطمینان از برخورداری شرکت ها از نقدینگی لازم پرداخت مالیات و مالیات ارزش افزوده را به تاخیر خواهد انداخت. هر برگزار کننده کنسرت، مسابقات فوتبال و غیره که برنامه‌هایشان لغو شده می‌توانند برای ضرر و زیان خود خسارت دریافت دارند

دولت به همراه بخش تجاری و بازار کار یک "واحد کرونا" راه اندازی نموده تا اوضاع را تحت نظر داشته و در صورت لزوم ابتکارات جدید ارائه دهد. وزیر دارائی گفت اقدامات بدین معناست که در چند ماه آینده شرکت ها از یک حائل نقدینگی 125 میلیارد کرونی برخوردار خواهند بود. وی افزود با به تاخیر انداختن پرداخت مالیات و مالیات بر ارزش افزوده دولت متحمل ضرر و زیانی بالغ بر 200 میلیون کرون (26 میلیون یورو) خواهد شد. (برلینسکه)

 کمک دولت به بخش کسب و کار

با گسترش روز افزون ویروس کرونا در کشور و تعطیلی بخش عمده ای از موسسات و سازمان‌های دولتی یک پیشنهاد کمک به بخش کسب وکار از جانب دولت ارائه شده است تا از آسیب به این بخش و اقتصاد کشور کاسته شود. وزیر دارائی اعلام کرد که کارفرمایان می‌توانند ساعات کار کارکنان را کاهش داده و در نتیجه دستمزد کمتری به آنها پرداخت نمایند و در عوض افرادی که ساعات کار آنها کم شده از دولت کمک مزایای بیکاری دریافت خواهند داشت.  وزیر اشتغال نیز اعلام کرد حقوق پرداختی توسط کارفرمایان به مبتلایان به این بیماری و خود قرنطینه شدگان از طرف دولت بازپرداخت می‌شود.

بعد از بحران مالی سال 2008 دولت از بانک ها خواسته بود ذخیره نقدینگی خود را در یک سطح بالا نگه دارند. با شیوع بیماری کرونا دولت به بانک ها و موسسات مالی اجازه می دهد میزان ذخیره را کاهش دهند. گفته می‌شود با این تصمیم 200 میلیارد کرون (30 میلیارد یوور) پول اضافی در اختیار این موسسات برای اعطای وام به درخواست کنندگان قرار می‌گیرد. (دی آر)

 تائید درخواست دانمارک برای دریافت غرامت ناشی از ویروس کرونا 

دولت دانمارک بخاطر شیوع بیماری کرونا ویروس و در اقدامی‌برای پیشگیری از گسترش آن دستور لغو کلیه رویداد ها و تجمعات بیش از 1000نفر را صادر کرد اما قول داد خسارت برگزار کنندگان این رویدادها را جبران کند.  اتحادیه اروپا صندوقی تحت عنوان قوانین کشوری دارد که برای جبران ضرر و زیان ناشی از اینگونه موارد در نظر گرفته شده است. دولت دانمارک بلافاصله از کمیسیون اروپا مبلغ 91 میلیون کرون (13.9 میلیون دلار) برای خسارت های برگزار کنندگان این رویدادها درخواست کرد.

گزارش شده که کمیسیون اروپا تنها بعد از 24 ساعت درخواست دانمارک را مورد تائید قرار داده است. در گزارش کمیسیون اروپا آمده که دانمارک اولین کشوری بود که در ارتباط با شیوع کووید -19 درخواست کمک کرده است. این کمیسیون همچنین از آمادگی خود برای کمک به کشورهای عضو برای برخورد با این بیماری خبر داد. (کمیسیون اروپا)

درخواست کاهش حقوق

خطوط هوائی اس.آ.اس، از کارکنان خود خواسته کاهش 20 درصدی از حقوق خود را بخاطر شیوع بیماری ویروس کرونا بپذیرند. کارینا مالمگرین هندر، مدیر داخلی این شرکت، در یک ایمیل داخلی خطاب به سران اتحادیه‌ها احتمال کاهش 20 درصدی ساعات کار و به تناسب دریافتی‌ها برای مدت سه ماه را مطرح کرده است. (بی تی)

 افزایش صادرات اما سایه ویروس کرونا بر سر اقتصاد

صادرات دانمارک در سال جدید شروع بسیار خوبی داشت. در مدت یک سال منتهی به پایان ژانویه میزان صادرات با افزایش 5.3 درصدی بالغ بر 61.4 میلیارد کرون (7.8 میلیارد یورو) گردید که مواد داروئی و بهداشتی نقش بسزائی در این افزایش داشتند. این در حالی است که صادرات در ماه دسامبر 3.2 درصد کاهش یافته بود. دیروز نیکولای وامن، وزیر دارائی، گفت صادرات به کشورهای ایتالیا، ایران، چین و کره جنوبی در مجموع 102 میلیارد کرون(13.3 میلیارد یورو) می‌باشد که با شیوع بیماری ویروس کرونا با خطر مواجه شده است. در این مدت واردات نیز بعد از یک افت 3.4 درصدی در ماه دسامبر 4.7 درصد افزایش نشان می داد. در مجموع مازاد تجاری دانمارک دانمارک در این مدت 11.3 میلیارد کرون بوده است.

گفته می‌شود صادرات دانمارک را عمدتا مواد داروئی و بهداشتی و ماشین آلات تشکیل می دهد که در ارتباط با ویروس کرون آنقدر آسیب پذیر نیستند اما با این حال تاثیر کرونا بر اقتصاد این کشور قابل کتمان نیست. (fagbladet3f.dk) 

افزایش تورم

در ماه فوریه قیمت کالاها اندکی افزایش داشت. طبق آمار دانمارک قیمت اقلام مصرفی در ماه فوریه 0.08 درصد رشد داشت. در ماه ژانویه هم این اقلام یک افزایش 0.07 درصدی را تجربه کرده بودند. (مرکز آمار دانمارک)

 رتبه هشتم دانمارک در میان نوآوران

در فهرست کشورهای نوآور آلمان و کره جنوبی به ترتیب رتبه‌های اول و دوم را از آن خود کرده اند. این رتبه بندی بر اساس هزینه‌های تحقیقات و توسعه و ظرفیت تولیدی و تمرکز بر شرکت های‌های تک، Hi-tech صورت گرفته است. کشورهای سوئد و فنلاند به ترتیب در رتبه پنجم و هفتم قرار گرفته اند. (www.statista.com )