تصمیم دولت هند برای احداث سیزدهمین بندر بزرگ در "وادهاوان"

کشور هند در دو کرانه جنوب شرقی و غربی 7517 کیلومتر ساحل دارد. حدود 95 درصد حجم تجارت و 70 درصد ارزش تجارت خارجی این کشور از مسیرهای دریایی انجام می‌پذیرد.دولت هند روز 5 فوریه 2020 موافقت اصولی خود را با تامین مالی و آغاز پروژه بندر وادهاوان (Vadhavan) در ایالت ماهاراشتارا و در 140 کیلومتری شمال بندر مومبای اعلام نمود. بندر وادهاوان ، سیزدهمین بندر بزرگ هند خواهد بود که قرار است تا 5 سال آینده به بهره برداری برسد. رقم 545 65 هزار کرور روپیه (معادل حدود 9.2میلیارد دلار) بودجه برای این پروژه تخصیص یافته است. با وجود ظرفیت های بندری و برنامه‌های توسعه ای آن در هند، این کشور هنوز فاصله زیادی از رقیب منطقه ای خود یعنی چین در این حوزه دارد.

ظرفیت بنادر و کشتیرانی هند:

کشور هند در دو کرانه جنوب شرقی و غربی از 7517 کیلومتر ساحل برخوردار است. حدود 95 درصد حجم تجارت و 70 درصد ارزش تجارت خارجی این کشور از مسیرهای دریایی انجام می‌پذیرد. بیشتر بنادر هند در دو ایالت ماهاراشترا و گجرات (ساحل غربی) قرار دارند. مجموعاً حدود 205 بندر کوچک، متوسط و بزرگ در هند فعال هستند. 12 بندر هند جزو بنادر بزرگ ( دارای ظرفیت بارگیری و ترخیص بیش از 100 هزار تن در ماه ) محسوب می‌شوند و اسامی آنها در جدول ذیل همین گزارش آمده است.

کل ظرفیت کانتینری بنادر این کشور در سال 19-2018 برابر 28.6 میلیون کانتینر (12 فوتی) بود که حدود دو سوم آن، یعنی معادل 17 میلیون کانتینر مورد استفاده قرار گرفته است[1]. از نظر وزنی، مجموع ظرفیت اسمی‌بنادر عمده کشور در سال گذشته 1500 میلیون تن بوده است. انتظار می رود ظرفیت کل بنادر کشور تا سال 2020 به 3130 میلیون تن برسد که نیمی از آن به بنادر عمده اختصاص خواهد داشت. علاوه بر آن در قالب برنامه بلندمدت (Sagarmala Programme189 ) پروژه توسعه ای و مدرن سازی در بنادر هند تا افق سال 2035 با سرمایه ای بالغ بر معادل 22 میلیارد دلار در دستور کار خواهد بود.

به لحاظ ظرفیت کشتیرانی، شرکتهای هندی (تا ابتدای 2019) مجموعاً 1405 کشتی در اختیار دارند که کل ظرفیت اسمی آنها به 19.2 میلیون تن بالغ می‌گردد. حدود 30 درصد این ظرفیت به شرکت کشتیرانی هند(SCI)  تعلق دارد که از این تعداد 458 کشتی در تجارت خارجی و مابقی در خطوط کشتیرانی ساحلی هند به فعالیت مشغول هستند.

بندر جدید در وادهاوان:

دولت هند روز 5 فوریه 2020 موافقت اصولی خود را با تامین مالی و آغاز پروژه بندر وادهاوان (Vadhavan) در ایالت ماهاراشتارا و در 140 کیلومتری شمال مومبای، اعلام نمود. بندر وادهاوان 13 مین بندر بزرگ هند خواهد بود که قرار است تا 5 سال آینده به بهره برداری برسد. رقم 545 65 هزار کرور روپیه (معادل حدود 9.2میلیارد دلار) بودجه برای این پروژه تخصیص یافته است.

بخش عمده عملیات اجرایی و 51 درصد سهام آن به شرکت بندری جواهر لعل نهرو (JNPT) تعلق دارد. مدیریت بندر نیز به روش مالکیت زمین (Landlord) خواهد بود تا امکان مشارکت و سرمایه گذاری بخش خصوصی فراهم گردد. بدین ترتیب که مالکیت زمین در اختیار دولت باقی مانده اما زیرساختها به شرکتهای اپراتوری غیردولتی یا صنایع اجاره داده می‌شود تا تجهیزات و ماشین آلات عملیاتی را تامین و نصب نمایند.

یکی از دلایل افتتاح بندر "وادهاوان" در غرب هند، تقاضای فزاینده حمل بار در این منطقه است. کل ظرفیت بنادر ساحل غربی هند (با تکمیل پروژه‌های بندر جواهر لعل نهرو) حدود 18 میلیون کانتینر است، درحالیکه پیش بینی می‌شود نیاز ظرفیت کانتینری در بنادر غرب هند تا سال 2030 به 25 میلیون تن برسد.

با وجود ظرفیت های بندری و برنامه‌های توسعه ای آن در هند، این کشور هنوز فاصله زیادی از رقیب منطقه ای خود یعنی چین دارد. بندر جواهرلعل نهرو - بزرگترین بندر هند- ظرفیتی بالغ بر 4.8 میلیون کانتینر (TEU) را داراست که با افتتاح دو فاز ترمینال چهارم آن (هر کدام 2.4 میلیون کانتینر) تا سال 2022 این ظرفیت به دو برابر یعنی حدود 10 میلیون کانتینر خواهد رسید و به جایگاه 33 مین بندر بزرگ جهان ارتقا می یابد. این در حالیست که چین در حال حاضر 15 بندر بزرگ با ظرفیت بیش از 20 میلیون کانتینر در اختیار دارد.

امروزه کشتی‌های غول پیکر با ظرفیت 25 هزار کانتینر، برای پهلوگیری در بنادر به عمق آبخور 18 تا 20 متری احتیاج دارند، یکی از مزیت های طبیعی بندر وادهاوان، عمق 20 متری آبخور آن است. این درحالیست که بندر جواهر لعل نهرو (بزرگترین بندر هند) عمق آبخور 15 متری و بندر بمبئی آبخوری به عمق 9.5 متری دارند. لذا دولت هند انتظار دارد بندر وادهاوان پس از راه اندازی، با رونق خوبی مواجه شده و در افق بلندمدت به یکی از 10 بندر اول جهان به لحاظ ظرفیت کانتینری تبدیل گردد.

نام و مشخصات 12 بندر  بزرگ هند  

ناحیه	ردیف	نام بندر	نام ایالت
سواحل شرقی	1	کلکته (Kolkata-Haldia Port)	West Bengal, Eastern Coast
	2	ویساخاپاتنام (Visakhapatnam)	Andhra Pradesh, Eastern Coast
	3	پارادیپ (Paradip)	Odisha, Eastern Coast
	4	کاماراجار (Kamarajar)	Chennai, Tamil Nadu, Eastern Coast
	5	چنای (Chennai)	Tamil Nadu, Eastern Coast
	6	چیدامبارانار (V.O.Chidambaranar)	Tuticorin, Eastern Coast
سواحل غربی	7	جواهر لعل نهرو(JNPT)	Mumbai, Maharashtra, Western Coast
	8	بمبئی (Mumbai Port)	Mumbai, Western Coast
	9	کاندلا (Kandla)	Kutch, Gujarat, Western Coast
	10	مورموگائو (Mormugao)	Goa, Western Coast
	11	کوچین (Cochin)	Kerala, Western Coast
	12	نیو مانگالور (New Mangalore)	Mangalore, Western Coast

پی نوشت :

[1]- INDIAN CONTAINER MARKET REPORT 2019