اخبار اقتصادی رومانی

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی رومانی در نیمه اول آبان ماه 1404 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

 شرکت ترانس‌گاز از تکمیل خط لوله‌ای که گاز را از نپتون دیپ دریافت خواهد کرد، خبر داد.

 ویرجیل پوپسکو، وزیر سابق انرژی و نماینده فعلی حزب PNL در پارلمان اروپا، اعلام کرد که شرکت Transgaz از تکمیل و راه‌اندازی خط لوله‌ای خبر داده است که گازهای استخراج شده از منطقه تولید فراساحلی Neptun Deep در دریای سیاه را منتقل می‌کند، خط لوله‌ای که گاز نیروگاه جدید تولید برق ۱۸۰۰ مگاواتی در مینتیا را تأمین خواهد کرد. ایشان اظهار نمود: گاز از محدوده نپتون دیپ به زودی استخراج خواهد شد. مرحله جدیدی از این پروژه مهم انرژی تکمیل شده است: شرکت ترانس‌گاز از راه‌اندازی خط لوله‌ای خبر می‌دهد که گاز استخراج شده از محدوده تولید فراساحلی نپتون دیپ را در اختیار خواهد گرفت. ایشان افزود: استراتژی که ما در وزارتخانه برای گسترش شبکه حمل و نقل تهیه کردیم، استراتژی درستی بود و مزایای متعددی برای کشور ما و همچنین برای اتحادیه اروپا به همراه خواهد داشت. همزمان، نماینده پارلمان اروپا در حزب PNL/PPE، کارهای مربوط به خط لوله Jupa-Prunișor را که به زودی تکمیل خواهد شد، یادآوری کرد و گفت که این پروسه علی‌رغم بی‌اعتمادی برخی، با موفقیت انجام پذیرفت. شرکت ترانس‌گاز همچنین در یک بیانیه مطبوعاتی، اصلاح محدودیت‌های عملیاتی سیستم NTS را از 20 اکتبر اعلام کرد. بنابراین، از 20 اکتبر، حجم واقعی گاز موجود در سیستم که برای عملکرد بهینه آن لازم است، از 85-88 میلیون متر مکعب به 92-95 میلیون متر مکعب افزایش می‌یابد. برای حالت عادی سیستم NTS، این محدودیت‌ها از 78-85 یا 88-91 میلیون متر مکعب به 85-92 یا 95-98 میلیون متر مکعب افزایش می‌یابد. سطوح مربوط به فعال شدن حالت پیش از هشدار از 73-78 یا 91-93 میلیون متر مکعب به 80-85 یا 98-100 میلیون متر مکعب و سطوح مربوط به حالت هشدار از زیر 73 یا بالای 93 میلیون متر مکعب به زیر 80 یا بالای 100 میلیون متر مکعب افزایش می‌یابد.[1]

  دیانا بوزویانو: رومانی بیش از ۲ میلیارد یورو از بودجه برای محیط زیست را از دست داده است. چگونه پروژه‌های آغاز شده نجات خواهند یافت؟

 وزیر محیط زیست، دیانا بوزویانو، اعلام کرد که از ۳.۶ میلیارد یورویی که در ابتدا توسط کمیسیون اروپا برای پروژه‌های زیست‌محیطی اختصاص داده شده بود، رومانی تنها ۱.۳۵ میلیارد یورو در دسترس دارد. به گفته وی، پروژه‌هایی که پیشرفتی نداشتند، برای نجات و تکمیل به تأمین مالی AFM ارجاع داده خواهند شد. او افزود که مطلقاً تمام پروژه‌هایی که در ۱۹ آگوست بیش از ۳۰٪ اجرا داشته‌اند، در PNRR باقی می‌مانند و همچنان از طریق مذاکرات با کمیسیون اروپا، بودجه دریافت می‌کنند و پروژه‌هایی که بین ۰٪ تا ۳۰٪ هستند و به آب، فاضلاب، مراکز مشارکت داوطلبانه و کارخانه‌های مدیریت زباله‌های کود اختصاص دارند، به AFM منتقل شده و ذخیره خواهند شد. وزیر محیط زیست پس از جلسه دولت گفت: دولت دو تفاهم‌نامه کلیدی را تصویب کرد که تقریباً دو ماه گذشته روی آنها کار می‌کردیم. من، از جمله به صورت عمومی، کمی‌پس از تصدی سمت، با تجزیه و تحلیل وضعیت پروژه‌های PNRR آمدم و معلوم شد که تقریباً یک سوم از این پروژه‌ها تقریباً به صفر درصد رسیده‌اند، بنابراین قرار است کاهش یابند. من اعلام کردم که در حال حاضر از ۳.۶ میلیارد یورویی که در ابتدا توسط کمیسیون اروپا اختصاص داده شده بود، تنها ۱.۳۵ میلیارد یورو داریم، بنابراین تقریباً بیش از ۲ میلیارد یورو از تخصیصی که در ابتدا توسط کمیسیون اروپا انجام شده بود، از دست رفته است، زیرا پروژه‌هایی مانند سدها، که در ماه‌ها و هفته‌های اخیر در مورد آنها صحبت می‌کردیم، حتی به ۱ درصد هم نرسیده بودند، بنابراین در ۳ سال گذشته به هیچ شکلی اجرا نشده بودند.[2]

 تجارت وسایل نقلیه موتوری در رومانی، در هشت ماه اول سال 2025 روندی رو به رشد داشته است (INS)

 بر اساس داده‌های منتشر شده در روز چهارشنبه توسط موسسه ملی آمار (INS)، کسب و کار در تجارت عمده فروشی و خرده فروش ی، نگهداری و تعمیر وسایل نقلیه موتوری و موتورسیکلت در هشت ماه اول سال جاری، هم به صورت ناخالص (+4.8٪) و هم به صورت تعدیل شده، بسته به تعداد روزهای کاری و فصلی (+4.3٪)، در مقایسه با دوره مشابه در سال 2024 افزایش یافته است. طبق آمار رسمی، بین 1 ژانویه و 31 آگوست 2025، به صورت ناخالص، افزایش در موارد زیر گزارش شده است: فعالیت‌های نگهداری و تعمیر وسایل نقلیه موتوری (+20.4٪)، تجارت موتورسیکلت، قطعات و لوازم جانبی مرتبط؛ نگهداری و تعمیر موتورسیکلت (+13٪)، تجارت وسایل نقلیه موتوری (+3.6٪) و تجارت قطعات و لوازم جانبی وسایل نقلیه موتوری (+1.8٪). در عین حال، به صورت تعدیل شده، جهش 4.3 درصدی در گردش مالی از سالی به سال دیگر ثبت شده است. در همین حال، در آگوست 2025، حجم کل گردش مالی در تجارت عمده فروشی و خرده فروشی، تعمیر و نگهداری وسایل نقلیه موتوری و موتورسیکلت، به عنوان سری ناخالص، در مقایسه با ماه مشابه سال قبل 1.5 درصد کاهش یافت، که ناشی از فعالیت‌ها در: تجارت قطعات و لوازم جانبی وسایل نقلیه موتوری (-4.2٪)، تجارت وسایل نقلیه موتوری (-1.2٪) و تجارت موتورسیکلت، قطعات و لوازم جانبی مرتبط؛ تعمیر و نگهداری موتورسیکلت (-1.1٪) بود. از سوی دیگر، فعالیت‌های تعمیر و نگهداری وسایل نقلیه موتوری 5 درصد افزایش یافت. گردش مالی در همین نوع تجارت، به عنوان یک سری تعدیل شده، در آگوست امسال، در مقایسه با آگوست 2024، افزایش 4.5 درصدی را ثبت کرد.[3]

 تخمین رشد ۱۵ درصدی  در نرخ هزینه‌های پزشکی در سال ۲۰۲۶ در رومانی، بالاتر از میانگین اروپا

طبق آخرین گزارش جهانی یک کارگزاری بیمه، نرخ رشد ۱۵ درصدی هزینه‌های پزشکی تخمین زده شده در رومانی برای سال ۲۰۲۶، کشور رومانی را بالاتر از میانگین ۸.۲ درصدی اروپا قرار می‌دهد و سرعت شتابان در سایر کشورهای اروپای مرکزی و شرقی را نشان میدهد. نویسندگان روند پزشکی Aon 2026 تصریح می‌کنند: رومانی روند منطقه‌ای افزایش هزینه‌های پزشکی را دنبال می‌کند. نرخ ۱۵ درصدی تخمین زده شده برای سال ۲۰۲۶ نشان دهنده افزایش سالانه پیش‌بینی شده هزینه‌های پزشکی تحت پوشش شرکت‌ها و بیمه‌های خصوصی در مقایسه با سال قبل (۲۰۲۵) است. این تحلیل منحصراً بازار پزشکی خصوصی را هدف قرار می‌دهد، اما این روند همچنین تحت تأثیر بافت کلی سیستم مراقبت‌های بهداشتی رومانی قرار دارد. این تحول، کشور رومانی را بالاتر از میانگین ۸.۲ درصدی اروپا و در میان آسیب‌دیده‌ترین اقتصادهای منطقه قرار می‌دهد. در رتبه‌بندی اتحادیه اروپا، رومانی پس از لتونی و استونی، هر دو با ۲۰٪، در رتبه سوم قرار دارد. در سطح کل قاره اروپا، کشور رومانی پس از ترکیه (۴۵٪)، اوکراین (۲۴٪)، لتونی (۲۰٪) و استونی (۲۰٪) در رتبه پنجم قرار دارد. با این حال، در این سند آمده است که، به استثنای کشورهایی که در زمینه‌های تورم حاد مانند ترکیه و اوکراین قرار دارند، رومانی در کنار لتونی و استونی در جایگاه اروپا قرار می‌گیرد. در منطقه اروپای مرکزی و شرقی، رومانی یکی از بالاترین مقادیر را دارد، در کنار صربستان (۱۵٪) و بالاتر از لهستان و مجارستان (۱۰٪). در اروپای جنوب شرقی، تنها بلغارستان با نرخ تخمینی ۲۱٪ از رومانی پیشی می‌گیرد، که روند افزایش شدید هزینه‌های پزشکی در بالکان را تأیید می‌کند. [4]

صنعت رومانی در سال 2025 سود بیش از 10 درصد را ثبت کرد.

بخش صنعت، پس از تجارت، از نظر گردش مالی در رتبه دوم قرار دارد و طبق گزارش برترین شرکت‌های ملی (TNF) که توسط اتاق بازرگانی و صنایع رومانی (CCIR) انجام شده است، حاشیه سود 10.63٪ را در سال 2025 ثبت کرده است. تکامل بخش صنعت در دوره 2020- 2025 نشان دهنده یک صنعت بالغ، رقابتی و سودآور است. با بیش از 4500 شرکت در 10 شرکت برتر و سهم تقریباً یک سوم از کل گردش مالی، صنعت رومانی انعطاف‌پذیری و سازگاری خود را نشان می‌دهد. سودآوری استثنایی این بخش، با حاشیه سود بیش از 10٪ در سال‌های اخیر، یا نشان دهنده تخصص در حوزه‌هایی با ارزش افزوده بالا یا کارایی عملیاتی برتر از سایر بخش‌ها است. این عملکرد پایدار، صنعت را به عنوان موتور اساسی رشد اقتصادی رومانی و به عنوان پایه محکمی‌برای توسعه آینده اقتصاد ملی قرار می‌دهد. میهای دارابان Mihai Daraban، رئیس CCIR، در یک بیانیه مطبوعاتی گفت: در زمینه گسترش شرکت‌های رومانیایی در بازار بین‌المللی، به نظر می‌رسد صنعت، با ترکیب حجم تولید قابل توجه و کارایی اقتصادی اثبات‌شده، بهترین بخش برای ادامه این گسترش است. از منظر گردش مالی، در سال ۲۰۲۱، صنعت سهمی معادل ۳۲.۸۳٪ از کل گردش مالی را در اختیار داشت که در سال ۲۰۲۲ به ۳۵.۴٪ افزایش یافت و در سال ۲۰۲۳ به حداکثر ۳۵.۶٪ رسید. متعاقباً، اصلاح جزئی ثبت شد و سهم آن در سال ۲۰۲۵ به ۳۲.۸۳٪ بازگشت، در همان سطح سال ۲۰۲۱. کمیسیون بازرگانی رومانی (CCIR) اظهار داشت: این تکامل نشان‌دهنده بلوغ بخش‌های تجاری در رابطه با صنعت، و همچنین تثبیت جایگاه صنعت در اقتصاد رومانی است. طبق منبع ذکر شده، در دوره ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵، بخش صنعت با عملکردهای قابل توجه، سودآورترین حوزه فعالیت بود. بنابراین، در سال ۲۰۲۱، شرکت‌های صنعتی ۳۶.۴٪ از کل سود شرکت‌های برتر را با حاشیه سود ۹.۳۸٪ از گردش مالی خود ایجاد کردند. در سال ۲۰۲۲، سود صنعتی ۴۲.۶٪ از کل سود را با حاشیه سود ۱۱٪ از گردش مالی تشکیل می‌داد و در سال ۲۰۲۳ به اوج خود یعنی ۴۵.۹٪ از کل سود با حاشیه سود ۱۲.۴٪ رسید.[5]

رومانی قاطعانه به ادامه تثبیت مالی متعهد است

رئیس جمهور نیکوشور دان Nicușor Dan اعلام نمود که رومانی قاطعانه به ادامه تثبیت مالی و حل عدم تعادل اقتصادی متعهد است. او در کاخ کوتروچن از والدیس دومبروسکیس Valdis Dombrovskis، کمیسر اروپا، استقبال کرد. رئیس دولت در پلتفرم X گفت: مقامات رومانیایی به تلاش‌های لازم برای اصلاح کسری بودجه بیش از حد ادامه خواهند داد، زیرا ثبات و پیش‌بینی‌پذیری برای اقتصاد ما ضروری است. ما از گفتگوی سازنده در مورد تلاش‌های کمیسیون اروپا برای شناسایی راه‌حل‌هایی برای چالش‌های مالی خود قدردانی می‌کنیم. رئیس دولت افزود که رومانی متعهد به اجرای طرح ملی بهبود و تاب‌آوری اصلاح‌شده (NRRP) تا اوت سال آینده است. [6]

 نمایشگاه مواد غذایی Indagra & Indagra Food در بخارست آغاز به کار می‌کند

مشهورترین رویداد کشاورزی در رومانی - Indagra & Indagra Food 2025 - در مرکز نمایشگاهی Romexpo افتتاح شد، جایی که ۴۲۰ شرکت از ۲۰ کشور در آن شرکت خواهند کرد. در بیانیه‌ای از سوی برگزارکنندگان آمده است: «Indagra & Indagra Food 2025، مهمترین مفهوم کشاورزی و غذایی در رومانی، از ۲۹ اکتبر تا ۲ نوامبر در Romexpo برگزار شد. این رویداد، کشاورزان، فرآوری‌کنندگان، شرکت‌های فناوری، دانشگاه‌ها، مقامات و سازمان‌های حرفه‌ای و همه کسانی که امروزه مسیرهای توسعه زنجیره کشاورزی-غذایی رومانی را تعریف می‌کنند  را گرد هم می‌آورد. این رویداد به عنوان بستری برای گفتگو، همکاری و اقدام طراحی شده است، جایی که راه‌حل‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها و مشارکت‌های ملموس به طور آشکار مورد بحث قرار می‌گیرند. تمرکز بر نتایج، انتقال واقعی دانش و ابتکاراتی است که مستقیماً در تولید و تجارت قابل اجرا هستند. آنها ادعا می‌کنند که نمایشگاه‌های Indagra & Indagra Food 2025، حتی در زمانی که محیط اقتصادی همچنان بی‌ثبات است، موفق شده‌اند ۴۲۰ شرکت غرفه‌دار، ۲۰ کشور شرکت‌کننده - از جمله اتریش، بلژیک، بلغارستان، چین، کرواسی، فرانسه، آلمان، یونان، ایتالیا، لیتوانی، جمهوری مولداوی، هلند، لهستان، رومانی، صربستان، اسلواکی، اسپانیا، ترکیه، اوکراین و مجارستان - را در مساحت نمایشگاهی ۲۷۸۶۹ متر مربع، با درجه بین‌المللی ۲۸٪، گرد هم آورند. [7]

 رومانی در حال گذراندن یک «آزمون بلوغ» اقتصادی است

آقای بالینت، عضو هیئت مدیره بانک ملی رومانی (BNR)، اعلام نمود که رومانی در حال عبور از یک «آزمون بلوغ» اقتصادی است و به نظر می‌رسد بسیاری از شرکت‌ها وارد مرحله جدیدی از تثبیت و توسعه می‌شوند. ایشان گفت: ۳۵ سال از زمانی که رومانی به اقتصاد بازار گذار کرده، می‌گذرد. ۳۵ سال نه خیلی زیاد است و نه خیلی کم. در این مدت، اقتصاد رومانی همگرایی قابل توجهی را ثبت کرده است. از سوی دیگر، ما همچنین چالش‌های مهم اقتصاد کلان را مشاهده می‌کنیم: کسری‌های دوگانه بالا نشان‌دهنده آسیب‌پذیری‌هایی است که نمی‌توان آنها را نادیده گرفت. شاید اغراق نباشد اگر بگوییم که رومانی نیز در حال عبور از یک آزمون بلوغ اقتصادی است. اصلاح کسری بودجه ضروری است و به نظر می‌رسد بسیاری از شرکت‌ها وارد مرحله جدیدی از تثبیت و توسعه می‌شوند. چیزی که من با خوش‌بینی مشاهده می‌کنم این است که انرژی، ابتکار و پتانسیل برای غلبه موفقیت‌آمیز بر این آزمون وجود دارد. این مقام رسمی NBR در کنفرانسی که توسط اتاق بازرگانی آمریکا در رومانی (AmCham Romania) و Ziarul Financiar برگزار شد، گفت: با این حال، کمی نظم و انضباط بیشتر  یا بعبارت دیگر، حس تناسب می‌تواند شانس موفقیت را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. از نظر این متخصص، شیوه‌های خوب در حاکمیت بانک مرکزی محدود به احتیاط نیست، بلکه نقش گسترده‌تری ایفا می‌کند، یک عمل متعادل‌کننده واقعی، با عملکردی تثبیت‌کننده در اقتصاد. [8]

رومانی و بلغارستان تنها کشورهای اتحادیه اروپا هستند که دارایی‌های بانکی آنها کمتر از تولید ناخالص داخلی است

رهبر سناتورهای AUR، پتریشور پیو Petrișor Peiu، اعلام کرد که رومانی و بلغارستان تنها کشورهای اتحادیه اروپا هستند که دارایی‌های بانکی آنها کمتر از تولید ناخالص داخلی است. طبق بیانیه مطبوعاتی ارسال شده، ایشان  توجه را به توسعه نیافتگی سیستم بانکی در رومانی جلب می‌کند، جایی که کل دارایی‌ها کمتر از تولید ناخالص داخلی است و وام‌دهی به اقتصاد جزو پایین‌ترین‌ها در اتحادیه اروپا است. این سناتور اعلام نمود که بانک‌هایی مانند BCR با نرخ بهره پایین سپرده‌ها و هزینه‌های بالای وام، سودهای کلانی به دست می‌آورند و دسترسی اقتصاد به تأمین مالی را مسدود کرده و رقابت‌پذیری را مختل می‌کنند. ایشان گفت:  تصویر توسعه نیافتگی گاهی اوقات در جایی که انتظارش را ندارید، در یک کشور اروپایی به رهبری ائتلاف «طرفدار اروپا»، ظاهر می‌شود. BCR، دومین بانک بزرگ کشور، که یک هفتم بازار ملی را در اختیار دارد، دارایی‌های بانکی تنها ۱۲۵ میلیارد لی یا ۶.۵٪ از تولید ناخالص داخلی دارد. در این دارایی‌ها، وام‌ها ۶۸ میلیارد لیی یا ۳.۵٪ از تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهند. در نیمه اول سال، این بانک درآمدی معادل ۴.۸ میلیارد لی و سودی معادل ۲.۵ میلیارد لی داشته است. به زبان دیگر، از دو لی درآمد بانک، یکی خرج شده و یکی به عنوان سود باقی مانده است ! چطور؟ خب، BCR ۸۸ میلیارد لی سپرده جمع‌آوری کرده و ۶۸ میلیارد لی وام داده است. تفاوت بین سود دریافتی برای ۶۸ میلیارد وام و سود پرداختی برای ۸۸ میلیارد سپرده، ۳.۶ میلیارد لی است. طبق منبع ذکر شده، منطق بانکداری در رومانی بسیار ساده است: نرخ بهره پایین برای سپرده‌ها (نصف نرخ تورم) و نرخ بهره بالا برای وام‌ها (بالاتر از نرخ تورم). ایشان اعلام کرد: نتیجه، نرخ سود بالا، اما حجم بسیار کمی از وام‌ها است. اقتصاد محلی فقط می‌تواند با هزینه بسیار بالا تأمین مالی شود، بنابراین باید با حاشیه سود بالا کار کند و بنابراین عدم رقابت‌پذیری تشدید می‌شود. رومانی و بلغارستان تنها کشورهای اتحادیه اروپا هستند که دارایی‌های بانکی آنها کمتر از تولید ناخالص داخلی است. کل وام‌ها، از این دارایی‌ها، در کشور رومانی دقیقاً یک چهارم تولید ناخالص داخلی است. [9]

 [1]https://www.digi24.ro/stiri/economie/transgaz-anunta-finalizarea-conductei-care-va-prelua-gazele-din-neptun-deep-precizarile-unui-fost-ministru-al-energiei-3459477

[2]https://www.digi24.ro/stiri/economie/diana-buzoianu-romania-a-pierdut-peste-2-miliarde-de-euro-din-fondurile-pnrr-pentru-mediu-cum-vor-fi-salvate-proiectele-incepute-3459467

[3]https://agerpres.ro/economic/2025/10/22/comertul-cu-autovehicule-in-romania-pe-un-trend-crescator-in-primele-opt-luni-din-2025-ins--1495817

[4]https://agerpres.ro/economic/2025/10/27/rata-de-crestere-cu-15-a-costurilor-medicale-estimata-pentru-2026-in-romania-peste-media-europeana-r--1497274

[5]https://agerpres.ro/economic/2025/10/28/ccir-industria-romaneasca-a-inregistrat-o-marja-de-profit-de-peste-10-in-2025--1497607

[6]https://agerpres.ro/politic/2025/10/28/nicusor-dan-romania-este-ferm-angajata-sa-continue-consolidarea-fiscala--1497853

[7]https://agerpres.ro/economic/2025/10/29/indagra-indagra-food-incepe-miercuri-la-romexpo-420-de-companii-din-20-de-tari-participa-la-editia-d--1497921

[8]https://agerpres.ro/economic/2025/10/31/csaba-balint-bnr-romania-traverseaza-un-examen-de-maturitate-economica--1498853

[9]https://agerpres.ro/politic/2025/11/03/petrisor-peiu-romania-si-bulgaria-sunt-singurele-state-ue-cu-active-bancare-mai-mici-decat-pib-ul--1499286