اخبار اقتصادی ترکیه - طرابوزان
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی منطقه شمال شرق ترکیه در نیمه اول مهرماه 1404 مندرج در روزنامهها و رسانههای این کشور به شرح زیر میباشد:
حضور کارآفرینان ازبک در طرابوزان
طرابوزان،اخیراً میزبان هیئتی از کارآفرینان کشور ازبکستان بود. این هیئت ۳۰ نفره به سرپرستی «حکمت عبدالرّحماناف» به منظور شناخت بیشتر ظرفیتهای اقتصادی، فرهنگی و طبیعی شهر طرابوزان، و نیز بررسی زمینههای همکاری و تبادل تجربه به این شهر سفر کرده بودند. در جریان این سفر، اعضای هیئت ازبک با احمد متین گنچ، شهردار کلانشهر طرابوزان، دیدار کردند و دو طرف درباره توسعه روابط اقتصادی، فرهنگی و همچنین راههای همکاریهای مشترک گفتوگو کردند.
حکمت عبدالرّحماناف، رئیس هیئت کارآفرینان ازبک، در این دیدار گفت:
طرابوزان با طبیعت فوقالعاده، مردم صمیمی و فرصتهایی که این شهر ارائه میدهد، آن را به یک مرکز جذاب برای فعالیتهای اقتصادی و سرمایهگذاری تبدیل کرده است. او همچنین اعلام کرد که برنامههای آموزشی و رویدادهای کارآفرینی خود را در آینده نیز در طرابوزان برگزار خواهند کرد و خواستار استمرار این تعاملات شدند. به گفته وی، طرابوزان میتواند به یک نقطهی مهم برای اتصال کارآفرینان آسیای مرکزی با بازارهای ترکیه و اروپا تبدیل شود.
منبع خبر : روزنامه گونه باکیش 25 سپتامبر 2025 ، روزنامه صدای طرابوزان 25 سپتامبر 2025
شهرک صنعتی آبزیپروری را در طرابوزان تأسیس خواهیم کرد.
در گفتوگویی مفصل، سزگین مومجو، رئیس حزب عدالت و توسعه (AK Parti) در استان طرابوزان، وی به ارزیابی شرایط سیاسی، اقتصادی و امنیتی کشور و نیز برنامههای آینده برای توسعه طرابوزان پرداخت.
مومجو با اشاره به تحولات ۲۳ سال گذشته گفت:
«در این سالها کشور پیشرفتهای بزرگی داشته است. وی با اشاره به پروژه «ترکیه قرن جدید» گفت که این تنها یک شعار نیست، بلکه نمایانگر آیندهای است که در آن ترکیه نقش اصلی را در منطقه و جهان ایفا خواهد کرد.
یکی از مهمترین خبرهایی که در این گفتوگو اعلام شد، ایجاد شهرک صنعتی تخصصی در زمینه آبزیپروری در طرابوزان است. به گفته مومجو، با وجود اینکه شهر مشابهی در استان سامسون نیز در حال احداث است، ولی این به معنای کنار گذاشته شدن طرابوزان نیست:
«برنامه ما این است که شهرک صنعتی آبزیپروری را در منطقه بشیکدوزو (Beşikdüzü) طرابوزان تأسیس کنیم. جلسات مقدماتی با وزارتخانهها انجام شده و حمایت لازم در جریان است.» مومجو همچنین اذعان کرد که بزرگترین مشکل توسعه در طرابوزان کمبود زمین مناسب برای سرمایهگذاری و صنایع جدید است. او گفت:
«طرابوزان شهر محدودی(وسعت زمین) است و حتی برای ادارات دولتی فضا کافی وجود ندارد. اما در حال رایزنی هستیم تا با تملک و آزادسازی برخی زمینها، این مشکل را حل کنیم.»
برنامهها برای رفع مشکلات اقتصادی و اشتغال
او به تلاشهای دولت در زمینه اشتغال اشاره کرد و گفت که تنها در سال گذشته، بیش از ۱۲ هزار نفر از طریق سازمان کار و اشتغال ترکیه (İŞKUR) در طرابوزان در مشاغل مختلف مشغول به کار شدند. همچنین ۲۲۰ هزار نفر در این استان دارای بیمه تأمین اجتماعی هستند.
ساخت ۲۵۰۰ واحد مسکونی جدید توسط اداره توسعه مسکن(TOKİ)
به گفته وی، سازمان TOKİ (اداره توسعه مسکن) آمادگی دارد که ۲۵۰۰ واحد مسکونی جدید در طرابوزان احداث کند. تنها شرط آن، فراهم کردن زمین از سوی شهرداریهاست. وی ضمن اذعان به فشارهای اقتصادی بر مردم، بهویژه بازنشستگان، گفت که برنامههای میانمدت اقتصادی دولت نتایج مثبتی خواهد داشت و افزود:
«ذخایر بانک مرکزی به ۱۸۰ میلیارد دلار رسیده و با ادامه این روند، در سال ۲۰۲۶ شاهد تورم تکرقمی خواهیم بود.»
منبع: روزنامه گونه باکیش 25 سپتامبر 2025
توسعه صنعت گردشگری در آرتوین
استان آرتوین در شمال شرقی ترکیه، یکی از استانهای کمتر توسعهیافته در حوزه گردشگری است اما با طبیعت بکر، جنگلهای انبوه، رودخانههای زیبا، دریاچهها، فرهنگ غنی محلی و مردمی خونگرم، ظرفیت بسیار بالایی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی دارد. اما نبود برنامهریزی بلندمدت، ضعف زیرساختها و ناهماهنگی بین نهادهای مختلف باعث شده که این ظرفیت ها تا به حال به خوبی شکوفا نشوند.
یونس امره آیتکین، مدیر کل فرهنگ و گردشگری استان آرتوین اعلام کرده که این طرح پس از سفر اخیر وزیر فرهنگ و گردشگری ترکیه، محمد نوری ارسوی به آرتوین و در پی ابتکار نماینده حزب عدالت و توسعه، فاروق چلیک شکل گرفته است.
در جریان این سفر، مقامات آرتوین، گزارشی جامع از ظرفیتهای فرهنگی، طبیعی و گردشگری این استان را به وزیر ارائه دادند. وزیر نیز علاقهمندی ویژه خود به استان را ابراز کرده و دستور تهیه این طرح جامع را صادر کرده است. آیتکین تأکید کرده که استاندار آرتوین، آقای توران ارگون، نقش مؤثری در پیشبرد این پروژه ایفا کرده و همچنین حضور معاون وزیر، نادیر آلپاصلان که اصالتاً اهل آرتوین است، در پیشبرد این طرح تأثیرگذار بوده است. تدوین طرح با همکاری دانشگاه کاپادوکیه و یک تیم حرفهای در حال انجام است و مراسم رونمایی از طرح جامع در پایان دسامبر ۲۰۲۵ در آرتوین برگزار خواهد شد.
یونس اِمره آیتکین، مدیر کل گردشگری استان، اشاره کرده که آرتوین به دلیل نزدیکی به استانهای مهمی مانند طرابوزان و ریزه و همچنین مرز مشترک با گرجستان، دارای یک موقعیت منحصربهفرد منطقهای است. برخلاف برخی استانهای دیگر که گردشگری را بدون توجه به محیط زیست توسعه دادند، آرتوین میخواهد توسعه پایدار گردشگری را الگو قرار دهد.
این خبر به آغاز یک روند برنامهریزی جدی برای توسعه گردشگری استان اشاره دارد. برای اولین بار یک «طرح جامع ۵ ساله گردشگری» با دیدی علمی، حرفهای و مشارکتی در آرتوین تدوین خواهد شد.
اهداف این طرح چیست:
تبدیل گردشگری به یکی از اصلیترین موتورهای توسعه اقتصادی آرتوین
برنامهریزی هماهنگ و منسجم بین نهادهای مختلف دولتی، خصوصی، دانشگاهی و محلی
حفاظت از طبیعت و منابع زیستمحیطی در کنار توسعهی گردشگری
ایجاد تنوع در انواع گردشگری: گردشگری فرهنگی، طبیعتگردی، اکوتوریسم، گردشگری غذا (گاسترونومی)، گردشگری ورزشی و روستایی
جذب سرمایهگذاری و ایجاد اشتغال پایدار
چه کسانی در این کارگاه حضور خواهند داشت؟
اساتید دانشگاه کاپادوکیه (که اجرای طرح را بر عهده دارند)
مقامات وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه (از جمله مدیران کل تبلیغات و سیاستگذاری)
فعالان گردشگری: آژانسها، هتلداران، صاحبان اقامتگاهها، راهنمایان تور
شهرداریها، شوراهای محلی، احزاب سیاسی
متخصصان حوزه غذا و گردشگری خوراک (گاسترونومی)
نهادهای مردمی و سازمانهای مردمنهاد (NGOها)
چه موضوعاتی در طرح بررسی میشود؟
پس از کارگاه، تیم دانشگاهی و کارشناسی دادهها را تحلیل خواهد کرد. در نهایت، طرح نهایی شامل موارد زیر خواهد بود:

سخن پایانی مدیرکل گردشگری:
«گردشگری برای توسعه آرتوین یک اولویت است. دیگر نمیخواهیم بدون برنامه و بیهدف عمل کنیم. با کمک همه ذینفعان، برنامهای عملی، علمی و هماهنگ تهیه میکنیم تا آرتوین به جایگاهی شایسته در گردشگری ترکیه برسد. آیندهی گردشگری در آرتوین مانند گذشته نخواهد بود.»
این طرح، نشاندهنده ورود آرتوین به مرحلهای جدید از توسعهی گردشگری است؛ با همکاری علمی، حمایت سیاسی و مشارکت محلی. اگر این برنامه موفق شود، میتواند الگویی برای دیگر استانهای مشابه در ترکیه و حتی کشورهای منطقه باشد.
منبع خبر: روزنامه گوندم آرتوین، 24 سپتامبر 2025
صادرات ۹ ماهه شرق دریای سیاه از ۱.۱ میلیارد دلار گذشت؛ فندق در صدر قرار دارد.
در ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۵، استانهای طرابوزان، ریزه، آرتوین و گوموشخانه از منطقه شرق دریای سیاه، در مجموع بیش از ۱ میلیارد و ۱۱۱ میلیون دلار صادرات انجام دادهاند. این آمار نشان میدهد که منطقه نقش مهمی در تجارت خارجی ترکیه ایفا میکند و همچنان توان بالای خود را در صادرات حفظ کرده است.
بر اساس اطلاعات منتشرشده از سوی اتحادیه صادرکنندگان شرق دریای سیاه، بیشترین میزان صادرات طبق معمول از استان طرابوزان انجام شده، اما در این میان گوموشخانه با بیشترین رشد صادرات نسبت به سال قبل، بیش از همه جلب توجه کرده است.
در این مدت، از شرق دریای سیاه به ۱۳۴ کشور جهان صادرات انجام شده است. بیشترین حجم صادرات به ترتیب به ایتالیا، روسیه، گرجستان، آلمان و چین صورت گرفته. از نظر تنوع کالایی، فندق، محصولات شیلاتی و معادن در صدر فهرست صادراتی منطقه قرار داشتهاند.
رئیس هیئت مدیره اتحادیه صادرکنندگان شرق دریای سیاه، سفّت کالیونجو اعلام کرده که از مجموع صادرات انجامشده، ۸۳۸ میلیون و ۷۴۱ هزار دلار تنها از طرابوزان صادر شده است. پس از آن، ریزه با ۱۵۲ میلیون دلار، گوموشخانه با ۶۷ میلیون دلار و آرتوین با ۵۲ میلیون دلار در رتبههای بعدی قرار دارند. نکته قابل توجه اینکه، گوموشخانه صادرات خود را نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۶ درصد افزایش داده، اما سایر استانها با کاهش مواجه شدهاند. صادرات طرابوزان ۷ درصد، ریزه ۱۳ درصد و آرتوین ۱۴ درصد افت کرده است.
محصولات کشاورزی، طبق روال همیشگی، بیشترین سهم را در صادرات منطقه داشتهاند. فندق با ۴۷۳ میلیون دلار صادرات، در صدر قرار دارد. پس از آن، محصولات شیلاتی و دامیبا ۱۵۸ میلیون دلار، معادن و فلزات با ۱۵۱ میلیون دلار و در نهایت میوه و سبزیجات تازه با حدود ۹۹ میلیون دلار جایگاههای بعدی را به خود اختصاص دادهاند. این بخشها علاوه بر ایجاد اشتغال در منطقه به توسعه پیوند میان کشاورزی و صنعت نیز کمک قابل توجهی کردهاند.
در سال جاری، محصولات شرق دریای سیاه به ۱۳۴ کشور صادر شده است. ایتالیا با رشد ۵۲ درصدی در میزان واردات از این منطقه، در صدر بازارهای هدف قرار گرفته است. در مقابل، صادرات به چین ۳۴ درصد، آلمان ۳۸ درصد، روسیه ۳۰ درصد و گرجستان ۸ درصد کاهش یافته است.
با این حال، منطقه همچنان در حال یافتن بازارهای جدید است. در سال جاری برای اولین بار به ۹ کشور از جمله بلیز، آرژانتین، گینه بیسائو، موریتانی، نامیبیا و سیرالئون صادرات انجام شده که نشان از گسترش افقهای تجاری منطقه دارد.
عملکرد صادراتی شرق دریای سیاه، گویای ظرفیت بالا و توان اقتصادی این منطقه در تولید و تجارت است.
منبع خبر: روزنامه تاکا 3 اکتبر 2025
افزایش قیمت مسکن در طرابوزان
در فاصلهی بین پایان شهریور سال گذشته تا پایان شهریور ۱۴۰۴، قیمت خانه در طرابوزان افزایش قابلتوجهی داشته است. طبق دادههای منتشرشده توسط سامانهی تحلیلی اندکس (Endeks)، بهای مسکن در این شهر بیش از ۲۸ درصد رشد کرده است. حالا دیگر برای بسیاری از خانوادههای با درآمد متوسط یا پایین، خانهدار شدن در طرابوزان بیشتر شبیه یک رؤیاست تا واقعیت.
قیمت متوسط یک خانه: ۴ میلیون و ۲۶۴ هزار لیر
تا پایان سپتامبر ۲۰۲۵، میانگین قیمت خانههای فروشی در طرابوزان به ۴ میلیون و ۲۶۴ هزار لیر رسیده است. این خانهها بهطور میانگین ۱۵۰ مترمربع مساحت دارند. همچنین قیمت هر مترمربع خانه به حدود ۲۸ هزار و ۴۲۷ لیر رسیده است. با این حساب، اگر کسی خانهای با این مشخصات بخرد، حدود ۱۶ سال طول میکشد تا هزینهی خرید از طریق اجاره دادن آن جبران شود (دوره بازگشت سرمایه).
بر اساس آمارها، در یکسال گذشته بیشترین افزایش قیمت مسکن در مناطق بشیکدوزو، اورتاحیسار، یومرا، آرسین و آکچاآباد اتفاق افتاده است.
از طرف دیگر، اگر به مدت زمان بازگشت سرمایه نگاه کنیم، مناطقی مانند آراکلی، سورمنه، واقف کبیر، یومرا و بشیکدوزو برای سرمایهگذاری سریعتر مناسبتر هستند. در مقابل، مناطقی مثل آرسین، آکچاآباد، اورتاحیسار، اوف و ماچکا به دلیل بازگشت سرمایهی طولانیتر، گزینههای پرریسکتری بهحساب میآیند.
خانهدار شدن برای اقشار کمدرآمد روزبهروز سختتر میشود
افزایش قیمت خانه، بالا رفتن سود وامهای مسکن و سنگین بودن مبلغ پیشپرداخت باعث شده بسیاری از خانوادههای کمدرآمد یا حتی متوسط، از خرید خانه باز بمانند. خانوادههای جوان و کسانی که اولین بار قصد خرید دارند، عملاً وارد بازار نمیشوند.
از سوی دیگر، افزایش شدید قیمت اجاره هم فشار مالی مضاعفی به این خانوارها وارد کرده است. در برخی موارد، مبلغ اجاره ماهیانه تقریباً به اندازه قسط وام مسکن شده است. در حالی که قیمت اجاره در یکسال گذشته تا ۴۰ درصد افزایش داشته، کارشناسان هشدار میدهند اگر عرضه مسکن اجارهای افزایش پیدا نکند، وضعیت میتواند وخیمتر شود.
منبع خبر: روزنامه گونه باکیش 5 اکتبر 2025
تورم سالانه در ترکیه به ۳۳.۲۹ درصد رسید؛ بازگشایی مدارس و افزایش قیمت مواد غذایی عامل اصلی رشد قیمتها میباشد.
بانک مرکزی ترکیه بهتازگی گزارش مربوط به وضعیت قیمتها در ماه سپتامبر ۲۰۲۵ (شهریور ۱۴۰۴) را منتشر کرده است. این گزارش نشان میدهد که نرخ تورم سالانه به ۳۳.۲۹ درصد رسیده که نسبت به ماههای قبل افزایش قابل توجهی داشته است. بهطور خاص، طبق اظهارات بانک مرکزی، افزایش قیمت مواد غذایی و هزینههای مربوط به شروع سال تحصیلی جدید بیشترین تأثیر را در این افزایش تورم داشتهاند. در این ماه، قیمت کالاها و خدمات نسبت به ماه قبل ۳.۲۳ درصد بیشتر شده و این نشان میدهد که فشار تورمی نهتنها ادامه دارد، بلکه نسبت به ماه گذشته هم شدت گرفته است.
با شروع سال تحصیلی، خانوادهها مجبور به پرداخت هزینههایی مثل شهریه مدارس، خرید لباس فرم، لوازمالتحریر و هزینه سرویس مدرسه شدند. گزارش بانک مرکزی نشان میدهد که تنها همین بازگشایی مدارس، حدود ۰.۷ واحد درصد به تورم ماهانه اضافه کرده است. در گروه خدمات، بیشترین افزایش قیمت مربوط به بخش آموزش بوده است. بهطور مشخص، شهریههای آموزشی به طور میانگین ۱۷.۹ درصد در یک ماه افزایش یافتهاند.
در بین آنها، شهریه دانشگاههای خصوصی با افزایش چشمگیر ۶۱.۶۷ درصدی، رکورد زدهاند. این افزایشها در حالی رخ داده که بسیاری از خانوادهها در حال حاضر با مشکلات مالی روبهرو هستند.
علاوه بر شهریه، هزینه سرویس مدرسه و خوابگاهها هم بالا رفته است.
بر اساس گزارش، هزینه حملونقل مرتبط با مدارس و قیمت خوابگاهها حدود ۳۶.۶۲ درصد افزایش داشتهاند و این موضوع به رشد تورم در بخش خدمات کمک کرده است.
با اینکه نرخ تمدید قراردادهای اجاره بسیار بالاست ولی شیب افزایش ماهانه قیمت اجاره خانهها نسبت به ماه قبل کمیکندتر شده و به ۴.۳۹ درصد رسیده است. این نشان میدهد که بازار مسکن هنوز تحت فشار است، اما فعلاً کمی از شتاب آن کم شده است.
در کنار همه اینها، قیمت لوازم مدرسه هم بهشدت بالا رفته است. بهطوریکه قیمت یک کیف مدرسه به ۵ هزار لیر رسیده و خرید وسایل ضروری مدرسه برای بسیاری از خانوادهها به معضل تبدیل شده است.
قیمت مواد غذایی هم دوباره جهش زد
در ماه سپتامبر، قیمت مواد غذایی و نوشیدنیهای غیرالکلی ۴.۶۲ درصد افزایش پیدا کرده و تورم سالانه این بخش به ۳۶.۰۶ درصد رسیده است.
بانک مرکزی اعلام کرده است که دلایل این گرانیها بیشتر به عوامل طبیعی مثل سرمازدگی و خشکسالی مربوط میشود. این مشکلات باعث کاهش تولید محصولات کشاورزی شده و در نتیجه قیمتها بالا رفتهاند.
محصولاتی مثل سبزیجات، خشکبار (مثل گردو، بادام) و گوشت سفید از جمله اقلامی هستند که بیشترین افزایش قیمت را داشتهاند. بهطور کلی، در این گروه ۵.۵۳ درصد افزایش قیمت ماهانه ثبت شده است.
در چنین شرایطی، خانوادههای کمدرآمد ناچار شدهاند بسیاری از اقلام مثل خشکبار را از سبد غذایی خود حذف کنند و تنها به خرید مواد غذایی اصلی و ضروری بسنده کنند.
در پایان گزارش، بانک مرکزی به افزایش شاخص قیمت تولیدکننده (Yİ-ÜFE) نیز اشاره کرده که به ۲۶.۵۹ درصد در سال رسیده است. این شاخص نشان میدهد که قیمت مواد اولیه برای تولیدکنندگان همچنان در حال افزایش است و این موضوع ممکن است در آینده به افزایش بیشتر قیمت کالاها برای مصرفکنندگان منجر شود.
منبع خبر: روزنامه تاکا، 7 اکتبر 2025
رشد گردشگری در طرابوزان طی ۹ ماه گذشته
نشستی با حضور مسئولان و فعالان حوزه گردشگری در شهر طرابوزان ترکیه برگزار شد تا درباره وضعیت گردشگری این شهر در ۹ ماه گذشته گفتوگو شود. در این جلسه که با حضور نمایندگان مجلس، مدیران فرهنگی و هتلداران انجام شد، آمارهایی ارائه شد که نشان میدهد طرابوزان همچنان مقصد محبوبی برای گردشگران بهویژه از کشورهای حوزه خلیج فارس است.
تامر اردوغان، مدیرکل فرهنگ و گردشگری طرابوزان گفت:
«در حال حاضر ۳۶۴ مرکز اقامتی فعال در طرابوزان وجود دارد که در مجموع ۵۵ هزار تخت را در اختیار گردشگران قرار میدهند. تنها در ۹ ماه گذشته، حدود ۷۳۹ هزار گردشگر خارجی در این شهر اقامت داشتهاند که نسبت به مدت مشابه سال قبل، حدود ۱۴ درصد رشد داشتهایم. این رشد برای ما بسیار امیدوارکننده است.»
او همچنین به بازارهای جدید هدف مثل چین و جمهوریهای ترکزبان اشاره کرد و گفت که هدف آنها فقط جذب گردشگر در تابستان نیست، بلکه میخواهند طرابوزان را به مقصدی برای همه فصلها تبدیل کنند.
«متأسفانه در بخش تبلیغات کمکاری میکنیم، ولی میدانیم که گردشگری بدون معرفی درست پیش نمیرود.»
مصطفی آکسو، رئیس اتحادیه هتلداران طرابوزان هم در این نشست گفت:
«برای فصل آینده گردشگری میخواهیم برنامهریزی دقیقی داشته باشیم تا بتوانیم خدمات بهتری ارائه بدهیم.»
وهبی کوچ، نماینده پارلمان طرابوزان نیز با اشاره به جاذبههای طبیعی و تاریخی شهر گفت:
«طرابوزان با مکانهایی مثل اوزونگول و صومعه سوملا یکی از مهمترین مقاصد گردشگری در ترکیه است. ما تلاش کردهایم با بهبود زیرساختها، بهویژه در بخش حملونقل هوایی، دسترسی به طرابوزان را آسانتر کنیم.»
او به افزایش شدید گردشگران در تعطیلات اشاره کرد و گفت:
«در ایام تعطیل مثل عید قربان، بعضی از مناطق مثل کارخانه چای آراکلی پر از گردشگر میشود؛ گاهی در یک روز ۶۰ اتوبوس وارد شهر میشود. این نشاندهنده علاقه بالای مردم است و ما باید بتوانیم پاسخگوی این استقبال باشیم.»
او تأکید کرد که موفقیت در گردشگری فقط با ساخت هتل و جاده بهدست نمیآید:
«اصلِ ماجرا، رفتار با گردشگر است. ما باید نیروی انسانی آموزشدیده و مهماننواز داشته باشیم. هر شهروند طرابوزانی در واقع یک سفیر گردشگری است. مردم باید بدانند که چطور با مهمانان برخورد کنند تا خاطرهای خوب از شهر ما در ذهنشان بماند.»
او در پایان گفت:
«بیش از ۸۰۰ هزار نفر در این شهر زندگی میکنند و همه آنها در توسعه گردشگری نقش دارند. ما میخواهیم با برگزاری چنین جلساتی، آگاهی مردم را بالا ببریم تا طرابوزان به عنوان یک شهر گردشگرپذیر شناخته شود و درآمد پایدار برای شهر فراهم کند.»
منبع خبر: روزنامه گونه باکیش، 3 اکتبر 2025
آغاز دورهای جدید مالیاتی برای کسبه خرد در طرابوزان
با تصمیم جدیدی که از سوی ریاستجمهوری ترکیه گرفته شده، از اول ژانویه ۲۰۲۶، برای بسیاری از کسبه و مشاغل خرد در طرابوزان، فصل تازهای در نظام مالیاتی آغاز خواهد شد. طبق این تصمیم، سیستم مالیاتی ساده که سالهاست با بروکراسی پایین برای مشاغل کوچک اجرا میشود، در بخش بزرگی از این استان جای خود را به نظام واقعی مالیاتی خواهد داد.
تا امروز، بسیاری از کسبوکارهای کوچک بهویژه در حوزههایی مانند تولید، خرید و فروش کالا، ساختوساز، تعمیر و نگهداری خودرو، رستورانداری، خدمات رفاهی و گردشگری، و حملونقل درونشهری، از مزایای روش ساده بهرهمند بودند. این روش به آنها اجازه میداد با حداقل مدارک و فرایندهای اداری، مالیات پرداخت کرده و فعالیت خود را ادامه دهند. اما از سال ۲۰۲۶ به بعد، همه این مشاغل باید بر اساس مقررات دقیقتر و مفصلتری که در نظام واقعی مالیاتی تعریف شده، فعالیت کنند.
البته این تصمیم بهطور کامل و در همه مناطق طرابوزان اجرا نخواهد شد. بر اساس دادههای مرکز آمار ترکیه (TÜİK) مربوط به پایان سال ۲۰۲۴، کسبهای که در شهرستانهایی با جمعیت کمتر از ۳۰ هزار نفر مشغول به کار هستند، همچنان میتوانند در صورت داشتن شرایط لازم، از روش ساده استفاده کنند. این شهرستانها عبارتاند از: درنکپازاری، حیرت، کوپروباشی، شالپازاری، تونیا، دوزکوی و چارشیباشی. به عبارت دیگر، در این مناطق تغییر خاصی در نظام مالیاتی رخ نخواهد داد.
اما در مناطق پرجمعیتتر طرابوزان مانند اورتاحیصار، آقچاآبات، آراقلو، آرسین، یومرا، سورمنه، بشیکدوزو، اوف، واقفکبیر، ماچکا و چایکاره، تمام فعالان اقتصادی در حوزههای ذکرشده باید خود را برای تغییرات جدی آماده کنند. از ابتدای سال ۲۰۲۶، این افراد مشمول نظام مالیاتی واقعی خواهند بود و مسئولیتهای مالیاتی گستردهتری نسبت به قبل بر دوش آنها گذاشته میشود.
در چارچوب این نظام جدید، کسبه موظف به انجام اقداماتی چون ارائه اظهارنامههای مالیات بر ارزش افزوده (KDV)، اظهارنامههای ماهانه و سهماهه مربوط به مالیات حقوق، مالیات موقت، و همچنین اظهارنامه سالانه مالیات بر درآمد خواهند بود. در کنار این موارد، پرداخت مالیات تمبر، کسر مالیات از اجارهبها (استوپاج)، استفاده از دستگاههای ثبت پرداخت (یازارکاسا)، و بسته به میزان درآمد، راهاندازی سیستمهای دیجیتال مانند فاکتور الکترونیکی و دفاتر حسابداری دیجیتال نیز الزامی خواهد شد.
این تغییرات بدون تردید، هزینهها و بار اجرایی بیشتری را برای مشاغل کوچک به همراه خواهد داشت. از طرفی، بدون آشنایی کافی با مفاد قانون مالیات، احتمال بروز خطا در فرایندهای مالیاتی و در نتیجه، دریافت جریمههای سنگین بسیار زیاد است. به همین دلیل، قانونگذاران تأکید کردهاند که از این پس، همکاری با مشاور مالی برای تمامیکسبوکارهایی که مشمول نظام واقعی میشوند، اجباری خواهد بود. مشاور مالی وظیفه خواهد داشت که دفاتر مالی کسبوکار را تنظیم کرده، اظهارنامهها را دقیق و بهموقع ارسال کند، و کسبوکار را از نظر قانونی و مالی در مسیر صحیح نگه دارد.
در نتیجه، تمامیکسبهای که شامل این تغییرات میشوند، باید حداکثر تا پایان سال ۲۰۲۵ با یک مشاور مالی قرارداد رسمی امضا کنند و اقدامات لازم برای انطباق با سیستم جدید را آغاز نمایند. این شامل آمادهسازی زیرساختهای فنی، نصب نرمافزارهای مالی، تهیه دستگاههای ثبت پرداخت، و آموزش نحوه کار با سیستمهای الکترونیکی خواهد بود. تنها در این صورت است که میتوانند از ابتدای سال ۲۰۲۶ بدون مشکل خاصی به فعالیت خود ادامه دهند و از خطر جریمههای مالیاتی، تخلفات قانونی و حتی بسته شدن واحد صنفی جلوگیری کنند.
بهطور خلاصه، کسبوکارهای کوچک در طرابوزان وارد دورهای میشوند که در آن شفافیت، پاسخگویی و انضباط مالی از اهمیت بسیار بالاتری برخوردار خواهد بود. این یک تغییر بنیادی است که شاید در ابتدا چالشبرانگیز به نظر برسد، اما در بلندمدت میتواند زمینهساز ثبات اقتصادی، رقابتپذیری بیشتر و رشد پایدارتر برای مشاغل خرد باشد.
منبع خبر: روزنامه 29 سپتامبر 2025