بودجه ۲۰۲۵ و چشم‌انداز آینده اقتصاد هلند
در مراسم روز شاهزاده 16 سپتامبر 2025، که معمولا دولت مستقر نسبت به ارائه لایحه بودجه دولت به پادشاه اقدام می نماید، دولت موقت به رهبری دیک اسخوف به دلیل فروپاشی‌های پیاپی کابینه طی دو ماهه گذشته نتوانست لایحه بودجه جامع و بلندمدت ارائه نماید و ناگزیر بودجه‌ای حداقلی با اصلاحات محدود و کوتاه‌مدت به مجلس این کشور ارائه داد.
پادشاه ویلم-الکساندر و ایلکو هینن وزیر دارایی (VVD) در سخنان خود در این روز بر این نکته تأکید کردند که این کشور با مجموعه‌ای از چالش‌های ساختاری روبه‌رو است که نیازمند اتخاذ تصمیم‌های دشوار در آینده خواهد بود.
اهم شاخص های بودجه سال 2025 و تصمیمات و سیاستهای جدید اقتصادی دولت طی سال آینده به شرح ذیل ایفاد می‌گردد:
شاخص‌های کلیدی بودجه ۲۰۲۵
- هزینه‌های دولت مرکزی: ۴۸۶.۳ میلیارد یورو
- درآمدهای مالیاتی: ۴۵۱ میلیارد یورو
- کسری بودجه: ۲.۹٪ تولید ناخالص داخلی (نزدیک به سقف ۳٪ اتحادیه اروپا)
- بدهی ملی: ۴۷.۸٪ تولید ناخالص داخلی تا پایان سال
- پیش بینی تورم: ۲.۳٪ در سال آینده (در صورت ثبات سیاست‌ها)
- پیش بینی افزایش قدرت خرید: افزایش متوسط ۱.۳٪ که برای شاغلان ۱.۲٪ و برای بازنشستگان ۱.۵٪ پیش بینی شده است .
- بیمه درمانی: افزایش حدود ۳ یورو در ماه، با سهم ثابت پرداخت از جیب ۳۸۵ یورو در سال.
تصمیمات و هزینه‌های جدید
- مالیات پروازهای بین‌قاره‌ای از ۲۰۲۷ بر اساس مسافت محاسبه خواهد شد (برای طولانی‌ترین مسیرها تا ۷۰.۸۶ یورو).
- ۲.۶ میلیارد یورو برای مقابله با بحران نیتروژن؛ شامل خرید داوطلبانه زمین‌های کشاورزی و سرمایه‌گذاری در نوآوری‌های زیست‌محیطی.
- ۴۳۰ میلیون یورو برای تقویت صنعت فناوری‌های پیشرفته و ۱ میلیارد یورو برای مزارع بادی دریایی.
- ۷۹ میلیون یورو برای مسکن موقت (از جمله مسکن پناهجویان دارای اقامت).
- ۳۵ میلیون یورو از ۲۰۲۸ و ۵۰ میلیون یورو از ۲۰۳۱ برای کاهش ازدحام در زندان‌ها.
- ۳۰ میلیون یورو برای وکلای معاضدت قضایی و ۱۲ میلیون یورو برای خرید دوربین‌های متصل به بدن کارکنان راه‌آهن.
- لغو طرح « دیزل[i] قرمز» برای کشاورزان و صرفه‌جویی ۱۴۶ میلیون یورو.
- کاهش سن حداقلی دریافت کمک‌هزینه مسکن از ۲۳ به ۲۱ سال.
- تعویق یک‌ساله در کاهش بودجه حمل‌ونقل عمومی و لغو کاهش بودجه برنامه‌های آموزشی برای برابری فرصت‌ها.
۱. دولت موقت هلند بر مدیریت کوتاه‌مدت متمرکز است. لغو افزایش مالیات بنزین، تمدید معافیت‌های سوخت و اصلاحات جزئی در حوزه آموزش و مسکن نمونه‌های بارز این رویکرد هستند.
۲. فشارهای ژئوپلیتیک، هزینه‌های رو به رشد بهداشت و رفاه اجتماعی، و روند سالمندی جمعیت بار سنگینی بر بودجه آینده این کشورخواهد گذاشت. شورای دولتی نیز هشدار داده که پاسخ‌های کنونی کوتاه‌مدت بوده و فاقد راهبرد پایدار در حوزه‌های انرژی، مسکن و نوآوری است.
3. ایلکو هینن معتقد است کشور در یک «نقطه عطف تاریخی» قرار دارد و دولت آینده باید بر سه محور تمرکز کند: سرمایه‌گذاری در امنیت، تقویت ظرفیت درآمدی، و حفاظت از قدرت خرید شهروندان.
[i] طرح (Red Diesel) در اصل به نوعی گازوئیل یارانه‌ای و ارزان‌تر بوده که با رنگ قرمز یا مواد رنگی نشانه‌گذاری می‌شود تا از گازوئیل عادی (که مالیات بیشتری دارد) متمایز باشد. استفاده از آن فقط برای مصارف مشخص مجاز است (مثلاً تراکتورها، ماشین‌آلات کشاورزی یا قایق‌های ماهیگیری). دولت هلند طرحی داشت که دوباره استفاده از « دیزل قرمز» را برای کشاورزان ممکن کند تا هزینه‌های آنان کاهش یابد اما در برنامه بودجه اخیر اعلام شد این طرح لغو می‌شود.