اخبار اقتصادی ترکیه - ارزروم

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی منطقه شرق و جنوب شرق ترکیه در نیمه اول شهریورماه 1404 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر می‌باشد:

افزایش ۵٫۹ درصدی واردات نفت ترکیه در ماه ژوئن

بر اساس گزارش بخش بازار نفت مربوط به ماه ژوئن که توسط سازمان تنظیم بازار انرژی منتشر شده است، کل واردات نفت و فرآورده‌های نفتی ترکیه در ماه ژوئن نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵٫۹ درصد افزایش یافته و به ۴ میلیون و ۶۱۳ هزار و ۴۵۵ تن رسیده است.

بخش اعظم واردات نفت ترکیه را نفت خام تشکیل می‌دهد که در این دوره حدود ۲٫۹ درصد رشد داشته و به ۲ میلیون و ۹۲۲ هزار و ۳۲۷ تن رسیده است.

واردات گازوئیل و سایر انواع موتورین حدود ۵٫۲ درصد افزایش یافته و به ۱ میلیون و ۲۰۶ هزار و ۳۸۷ تن رسیده است.

مابقی واردات شامل سوخت‌های سنگین، سوخت‌های هوانوردی و دریانوردی و سایر محصولات است.

مقاصد اصلی واردات

بیشترین واردات نفت خام و فرآورده‌های نفتی از روسیه به میزان ۲ میلیون و ۹۵۷ هزار و ۷۳۴ تن صورت گرفته است.

پس از آن، قزاقستان با ۴۱۱ هزار و ۷۹۰ تن و عراق با ۳۶۵ هزار و ۴۱۰ تن در جایگاه‌های بعدی قرار دارند.

فروش بنزین در داخل کشور در ژوئن نسبت به سال قبل ۱۰٫۵ درصد افزایش یافته و به ۵۲۵ هزار و ۷۵۷ تن رسیده است.

فروش موتورین نیز ۱٫۴ درصد رشد داشته و به ۲ میلیون و ۳۴۶ هزار و ۴۳ تن رسیده است.

کل فروش فرآورده‌های نفتی در بازار داخلی ۳٫۵ درصد افزایش یافته و به ۳ میلیون و ۱۴ هزار و ۲۰۵ تن رسیده است.

صادرات سوخت‌های هوانوردی ۲۲٫۳ درصد افزایش یافته و به ۵۷۶ هزار و ۶۰۶ تن رسیده است.

صادرات موتورین ۸۲٫۵ درصد رشد داشته و به ۲۹۰ هزار و ۸۹۹ تن رسیده است.

صادرات سوخت دریانوردی ۲۳٫۱ درصد افزایش یافته و به ۱۸۵ هزار و ۱۸۵ تن رسیده است.

در مقابل، صادرات بنزین ۵۸٫۵ درصد کاهش یافته و به ۱۲ هزار و ۴۶۸ تن رسیده است.

کل صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی ۱۴ درصد افزایش یافته و به ۱ میلیون و ۴۶۰ هزار و ۶۶۱ تن رسیده است.

تولید موتورین در ژوئن نسبت به سال گذشته ۱۱٫۴ درصد افزایش یافته و به ۱ میلیون و ۴۰۳ هزار و ۸۷۳ تن رسیده است.

تولید سوخت‌های هوانوردی ۱۰٫۲ درصد رشد داشته و به ۶۲۵ هزار و ۵۵۹ تن رسیده است.

تولید سوخت دریانوردی ۷٫۶ درصد افزایش یافته و به ۱۸۶ هزار و ۱۶۵ تن رسیده است.

تولید بنزین در همین دوره ۱۱٫۸ درصد کاهش یافته و به ۴۳۴ هزار و ۸۲۸ تن رسیده است.

مجموع تولید فرآورده‌های نفتی پالایشگاهی نیز ۷٫۳ درصد افزایش یافته و به ۳ میلیون و ۴۵۸ هزار و ۲۴ تن رسیده است.

وضعیت تجارت خارجی وان: افزایش واردات و کاهش صادرات 

بر اساس گزارش موقت تجارت خارجی مربوط به ماه جولای سال ۲۰۲۵ که توسط مرکز آمار ترکیه  TÜİK و وزارت بازرگانی ترکیه منتشر شده است، وضعیت تجارت خارجی در ترکیه و استان وان به تفصیل مشخص شد.

طبق این گزارش:

صادرات ترکیه در ماه جولای ۲۰۲۵ نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۱ درصد افزایش یافته و به ۲۴ میلیارد و ۹۳۸ میلیون دلار رسیده است.

واردات ترکیه در همین دوره ۵٫۴ درصد رشد داشته و به ۳۱ میلیارد و ۳۸۳ میلیون دلار رسیده است.

بر اساس سیستم تجارت عمومی:

صادرات ترکیه از ژانویه تا جولای ۲۰۲۵ نسبت به سال قبل ۵٫۱ درصد افزایش یافته و به ۱۵۶ میلیارد و ۳۱۷ میلیون دلار رسیده است.

واردات ترکیه در همین دوره ۶٫۹ درصد رشد کرده و به ۲۱۲ میلیارد و ۲۲۰ میلیون دلار رسیده است.

صادرات استان وان در جولای ۲۰۲۵ برابر با ۱ میلیون و ۳۱۰ هزار دلار بوده، در حالی که در جولای ۲۰۲۴ این رقم ۲ میلیون و ۵۰۴ هزار دلار بوده است. بنابراین، صادرات وان در جولای ۲۰۲۵ نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۴۷٫۶۸ درصد کاهش داشته است.

صادرات وان در دوره ژانویه تا جولای ۲۰۲۵ برابر با ۱۴ میلیون و ۱۳۹ هزار دلار گزارش شده است، در حالی که در مدت مشابه سال قبل ۱۷ میلیون و ۹۸۱ هزار دلار بوده است. به این ترتیب، صادرات وان در این دوره حدود ۲۱٫۳۶ درصد کاهش یافته است.

واردات استان وان در جولای ۲۰۲۵ برابر با ۴ میلیون و ۷۴۶ هزار دلار بوده است. در جولای سال ۲۰۲۴، واردات این استان ۳ میلیون و ۳۶۲ هزار دلار بوده است. بنابراین، واردات وان نسبت به ماه مشابه سال قبل حدود ۴۱٫۱۴ درصد افزایش یافته است.

واردات وان در دوره ژانویه تا جولای ۲۰۲۵ برابر با ۴۵ میلیون و ۴۶۷ هزار دلار بوده است. در مدت مشابه سال گذشته، واردات این استان ۲۶ میلیون و ۴۷۷ هزار دلار بوده است، که نشان‌دهنده افزایش تقریباً ۷۱٫۷۲ درصدی واردات در سال ۲۰۲۵ نسبت به سال قبل است.

تراز تجاری وان در دوره ژانویه تا جولای ۲۰۲۵ با ۳۱ میلیون و ۳۲۸ هزار دلار کسری ثبت شده است.

نسبت صادرات وان به واردات در این دوره به شدت کاهش یافته است؛ این نسبت از ۶۷٫۹۱ درصد در سال قبل به ۳۱٫۰۹ درصد در سال ۲۰۲۵ کاهش یافته و نشان‌دهنده افت شدید تراز تجاری استان وان است.

(2025/08/28، وان)

راه‌اندازی پروژه‌های مهم دامپروری در وان

اداره کل کشاورزی و منابع طبیعی وان اعلام کرد که در چارچوب پروژه آناتولی شرقی (DAP) و با اهداف سال ۲۰۲۶، قصد دارد سه پروژه مهم را به اجرا درآورد و در کنار آن، سایر پروژه‌های حمایتی نیز ادامه خواهند یافت.

تورگای شیشمان، مدیر اداره کشاورزی و منابع طبیعی وان، در گفت‌وگو با WanHaber اظهار داشت که سه پروژه مهم شامل کارخانه فرآوری پشم، اصلاح مراتع و سلامت دام‌های کوچک در دست اجراست و این پروژه‌ها سهم قابل توجهی در بهبود دامپروری و محیط زیست منطقه خواهند داشت.

کارخانه فرآوری پشم با بودجه ۳۲ میلیون لیر در راه

اولین پروژه، کارخانه فرآوری پشم است. هدف این پروژه جلوگیری از آسیب رسیدن پشم‌های بلااستفاده به محیط زیست و تبدیل آنها به منابع اقتصادی است.

مدیر شیشمان گفت: «با بودجه‌ای حدود ۳۲ میلیون لیر، یک واحد جمع‌آوری و فرآوری پشم تأسیس خواهد شد. در این پروژه، پشم‌های جمع‌آوری‌شده فشرده و به مواد عایق و مصالح زیرساختی تبدیل خواهند شد.»

وی افزود: در رابطه با این پروژه DAP، به‌زودی در ارزروم جلسه‌ای برگزار خواهد شد و انتظار پیشرفت سریع در پروژه را داریم.

ایجاد زیرساخت‌های قوی برای حمایت از دامپروری

دومین پروژه شامل اصلاح و بهبود مراتع در سراسر وان است. شیشمان توضیح داد: «در سال ۲۰۲۵، در حدود ۵۰ مرتع در وان عملیات اصلاح انجام خواهد شد. به‌طور متوسط برای هر مرتع یک میلیون لیر بودجه در نظر گرفته شده است. ساخت سایبان، نصب آبخوری‌ها، شبکه‌های لوله‌کشی و تأمین کود نیز از جمله اقدامات این پروژه است.»

وی افزود: در برخی مراتع، توزیع بذر نیز انجام می‌شود. هدف ایجاد زیرساخت‌های قوی و کارآمد برای حمایت از دامپروری است.

پروژه‌ای برای بهبود سلامت دام‌های کوچک

سومین پروژه به‌طور مستقیم بر سلامت دام‌های کوچک تمرکز دارد. شیشمان گفت: «پروژه ما شامل تکمیل نیازهای معدنی و دارویی دام‌ها است تا شرایط زندگی سالم‌تری داشته باشند. این پروژه در حال طی کردن مراحل تصویب است و پس از تأیید، جزئیات آن به اطلاع عموم خواهد رسید. بهبود سلامت دام‌ها از نظر افزایش بهره‌وری اهمیت زیادی دارد.

حمایت از کشاورزان با ۷۵٪ کمک بلاعوض در بخش غلات

علاوه بر سه پروژه اصلی، شیشمان تأکید کرد که پروژه‌های حمایتی دیگری نیز برای کشاورزان اجرا می‌شود. وی گفت: برای فصل تولید ۲۰۲۵، پروژه حمایت از کشاورزان وان با ۷۵٪ کمک بلاعوض در بخش غلات ارائه شده است. امسال برنامه داریم حدود ۳ هزار تن جو و ۱ هزار تن گندم توزیع شود. میزان دقیق بسته به تقاضا و شرایط بازار ممکن است تغییر کند. کمک بلاعوض توسط ما تأمین می‌شود و کشاورزان تنها ۲۵٪ سهم خود را پرداخت خواهند کرد.

مدیر شیشمان همچنین یادآور شد که تمام این پروژه‌ها با حمایت وزارت کشاورزی و منابع طبیعی ترکیه اجرا می‌شوند و نقش مهمی در تقویت دامپروری و کشاورزی منطقه خواهند داشت.

(2025/08/25، وان)

  شادی زنبورداران وان به سبب برداشت عسل

زنبورداران در منطقه چاتاک وان، که در ارتفاع ۲۷۰۰ متری قرار دارد، برداشت عسل "کاراکووان" را آغاز کرده‌اند و به دلیل افزایش تنوع گیاهی و شرایط مناسب جوی، از برداشت بالای عسل در این سال خوشحال هستند.

یکی از چهار نژاد مهم زنبور عسل در دنیا، زنبور قفقازی است که عسل کاراکووان را بدون استفاده از شکر و مواد افزودنی تولید می‌کند. عسل تولیدی از این زنبور دارای مقدار بالای پرولین (یکی از ۲۰ آمینواسید تشکیل‌دهنده پروتئین‌ها) است. برداشت اولین عسل‌ها از کندوهایی که از شاخه‌های درختان بید ساخته شده و دور آن‌ها با گِل پوشیده شده، در مناطق غنی از گیاهان در ارتفاع ۲۷۰۰ متر آغاز شد.

زنبورداران که از تنوع گیاهی بالا و شرایط مناسب آب و هوایی بهره‌مند هستند، این عسل را از گل‌های گیاهانی مانند "سوت لوگن ( شنگ)"، "پونه" و "گون" تولید می‌کنند و پس از طی فرایند سخت، آن را به سفره‌ها می‌رسانند.

تورگای شیشمان، مدیر کل کشاورزی و جنگلداری استان وان، که در برداشت عسل امسال شرکت کرده بود، در مصاحبه‌ای با خبرگزاری آناتولی گفت که شرایط جوی امسال تأثیر مثبتی بر تولید عسل گذاشته است. وی افزود:

"در چاتاک، ۱۷۰ کسب‌وکار داریم و حدود ۳۰ هزار کندو در این منطقه موجود است. حدود ۸ هزار کندو کاراکووان داریم. به دلیل این که چاتاک و بخش‌های اطراف آن منطقه‌ای بسته هستند، پرورش زنبور کاراکووان در اینجا بسیار مناسب است. از هر کندو بین ۳ تا ۴ کیلوگرم عسل تولید می‌شود، اما ارزش آن بسیار بالا است. در این منطقه از هیچ گونه سم و کود شیمیایی استفاده نمی‌شود. زنبور عسل در محیط طبیعی خود عسل را تولید می‌کند. در این سال، پیش‌بینی می‌کنیم که حدود ۳۵۰ تن عسل در چاتاک تولید شود و در کل استان وان حدود ۲۱۰۰ تن عسل تولید خواهیم کرد. عسل‌های امسال کیفیت بالایی دارند زیرا باران زیادی نیامده و عسل هم از نظر کیفیت و هم از نظر میزان تولید بسیار عالی است."

(2025/08/30، وان)

 سیب‌زمینی، ارزان‌ترین محصول ماه آگوست

در ماه آگوست بیشترین کاهش قیمت مربوط به سیب‌زمینی و بیشترین افزایش قیمت مربوط به حمل‌ونقل هوایی مسافر بود.

بر اساس شاخص قیمت مصرف‌کننده، در آگوست بیشترین کاهش قیمت با ۱۰٫۴ درصد در سیب‌زمینی ثبت شد؛ در حالی‌که بالاترین افزایش قیمت با ۳۶٫۴۳ درصد در بخش حمل‌ونقل هوایی مسافر رخ داد.

به گزارش داده‌های مؤسسه آمار ترکیه، پس از حمل‌ونقل هوایی مسافر، بیشترین افزایش قیمت به‌ترتیب در روزنامه و مجلات با ۱۶٫۳۲ درصد و آرد و سایر غلات با ۸٫۱۴ درصد مشاهده شد. دیگر کالاهایی که در اوت بیشترین افزایش قیمت را داشتند عبارت‌اند از: نان با ۸٫۱۱ درصد، سیگار با ۶٫۳۶ درصد، پودر کاکائو با ۶٫۳۲ درصد و محصولات غلات صبحانه با ۵٫۹۲ درصد.

از سوی دیگر، در ماه گذشته بیشترین کاهش قیمت در سیب‌زمینی با ۱۰٫۴ درصد ثبت شد. پس از آن: پوشاک کودکان با ۲٫۸۶ درصد، مبلمان آشپزخانه با ۲٫۰۶ درصد،  محصولات قصابی و فرآوری‌شده با ۱٫۹۷ درصد و تلویزیون‌ها با ۱٫۸۷ درصد قرار گرفتند.

(2025/09/04)

عرضه صمغ «کنگر» خودروی مالاتیا با قیمت ۱۰ هزار لیر به بازار

در مناطق کوهستانی مالاتیا، صمغ استخراج شده از گیاه خودروی کنگر که به‌صورت طبیعی رشد می‌کند، با قیمت هر کیلو ۱۰ هزار لیر به بازار عرضه می‌شود و عملاً با طلا رقابت می‌کند.

گیاه کنگر در روستاهای دارنده و آکچاداغ به‌صورت طبیعی می‌روید. در طول تابستان، پس از خشک شدن گیاه، از ریشه آن صمغ استخراج می‌شود. فرآیند تولید بسیار زمان‌بر و پرزحمت است و به دلیل خواص درمانی و فواید آن برای سلامتی، ارزش بالایی در بازار دارد و منبع درآمد مهمی‌برای مردم منطقه به‌شمار می‌رود.

محمد دمیرکایا، کشاورز ساکن محله کوزلوچه در شهرستان آکچاداغ، هر تابستان به منطقه کوهستانی محله بزرگ می‌رود و پس از ساعت‌ها کار سخت، صمغ کنگر را جمع‌آوری می‌کند.

دمیرکایا همچنین اشاره کرد که از گیاه کنگر علاوه بر صمغ، قهوه کنگر نیز تولید می‌شود که قیمت هر کیلو آن بین ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ لیر متغیر است.

دمیرکایا افزود که صمغ کنگر به ویژه بر سیستم گوارشی اثرات مثبتی دارد و از مردم خواست تا این محصول را امتحان کنند.

(2025/08/28، مالاتیا)

تولید آب معدنی گازدار پالاندوکن

شهرداری کلان‌شهر ارزروم از طریق شرکت تابعه‌ی خود EJDER AŞ، تولید یکی از نوشیدنی‌های افسانه‌ای و بومی ملی گذشته‌ی ارزروم یعنی گازوز پالاندوکن را دوباره احیا کرد و این محصول به زودی بر سر سفره‌ها خواهد بود.

پیشنهادی که نخستین بار در ستون CİFİT ÇARŞISI روزنامه‌ی PUSULA در تاریخ ۱۰ ژانویه ۲۰۲۴ با عنوان «می‌خواهیم دوباره گازوز افسانه‌ای را ببینیم» مطرح شده بود، مورد توجه شرکت EJDER AŞ قرار گرفت. پس از یک مطالعه‌ی امکان‌سنجی کوتاه، اقدامات لازم انجام شد و کار به مرحله‌ی تولید رسید.

تولید این گازوز در ساختمانی که در کنار مرکز اسکی «کوناکلی» بلااستفاده مانده بود، آغاز شد. برای این سرمایه‌گذاری سودآور که به‌خوبی مطالعه و طراحی شده بود، حدود ۳ میلیون لیره هزینه شد. از نظر نیروی انسانی، شرکت فشار مالی اضافه‌ای را متحمل نشد، زیرا از کارکنانی که در زمستان فعال و در تابستان بلااستفاده می‌ماندند، برای این خدمت ارزشمند بهره گرفت. این اقدام هم صرفه‌جویی اقتصادی داشت و هم ایجاد آگاهی عمومی‌کرد.

آب طبیعی، بدون الکل، با شکر بومی

گازوزی که کاملاً با آب زیرزمینی طبیعی تولید می‌شود و حتی اثری از الکل در آن نیست، اکنون دارای ثبت اختراع (پتنت) است و فعالیت‌های تحقیق و توسعه R&D نیز سرعت گرفته است.

انتظار می‌رود این کارخانه در مدت بسیار کوتاهی هزینه‌ی سرمایه‌گذاری را جبران کند. نکته‌ی مهم دیگر اینکه شکر مورد استفاده در این گازوز، به‌طور کامل از چغندر قند تولیدشده در ارزروم تأمین می‌شود.

به زودی این گازوز نه تنها بر سفره‌ی هر خانواده‌ی ارزرومی جای خواهد گرفت، بلکه فروش آن در استان‌های همجوار نیز برنامه‌ریزی شده است.

این سرمایه‌گذاری که با در نظر گرفتن میراث فرهنگی، بهره‌برداری از منابع طبیعی و همچنین ظرفیت گردشگری انجام شده، جای تبریک دارد. بنابراین باید شهرداری کلان‌شهر ارزروم و به‌ویژه شرکت EJDER AŞ را تحسین کرد. 

(2025/09/03، ارزروم)

 ارزروم، میزبان نمایشگاه بین‌المللی کشاورزی و دامداری

به گزارش منابع خبری، ارزروم قرار است میزبان نمایشگاه بین‌المللی کشاورزی و دامداری باشد. این نمایشگاه با حمایت‌های وزارت صنعت و فناوری، وزارت کشاورزی و جنگلداری، استانداری ارزروم، شهرداری بزرگ ارزروم و آژانس توسعه شمال‌شرق آناتولی برگزار می‌شود و از ۲ تا ۷ سپتامبر ادامه خواهد داشت.

محمد سکمن، شهردار ارزروم، در نشست خبری برگزارشده در خانه موجندیلی اظهار داشت که ارزروم با داشتن مراتع وسیع، دشت‌های مرتفع و حاصلخیز، پتانسیل بالای دامداری و زیرساخت قوی تولید کشاورزی، یکی از مراکز استراتژیک کشاورزی در ترکیه است.

سکمن هدف از نمایشگاه را ارتباط مستقیم تولیدکنندگان با مصرف‌کنندگان عنوان کرده و افزود:

تمام تولیدکنندگان، نمایندگان بخش و مردم را به نمایشگاه بین‌المللی کشاورزی و دامداری ارزروم که از ۲ تا ۷ سپتامبر در مرکز نمایشگاهی و کنگره رجب طیب اردوغان برگزار می‌شود، دعوت می‌کنیم.

(2025/08/26، ارزروم)

  کاهش سطح آب دریاچه‌ی وان و دریاچه‌های اطراف به دلیل گرمایش جهانی

کاهش بارندگی‌ها و افزایش دما در ماه‌های اخیر موجب خشکسالی شده و سطح آب دریاچه‌های بیتلیس امسال نیز کاهش یافت.

دریاچه وان و سواحل آن، همچنین دریاچه‌های آیر و آریم در شهرستان آدی‌لجواز، دریاچه نازیک در شهرستان آخلات و دریاچه آتشفشانی نمرود در شهرستان تاتوان تحت تأثیر خشکسالی با کاهش سطح آب مواجه‌اند.

به همین دلیل، در سواحل دریاچه وان پس‌روی قابل‌توجهی رخ داده و ستون‌های میکروبیالیوم‌ها آشکار شده‌اند؛ در سایر دریاچه‌ها نیز مناطقی وسیع که پیش‌تر زیر آب بودند، نمایان شده‌اند.

دامداران محلی نیز دام‌های خود را در زمین‌های سبز شده پس از پس‌روی چندین متری آب به چرا می‌برند.

پروفسور دکتر نجم‌الدین المشتاش، رئیس دانشگاه ارن بیتلیس و استاد جغرافیا، در گفت‌وگو با خبرنگار آناتولی گفت:

«در سال‌های اخیر مشکل خشکسالی هم در ترکیه و هم در جهان جدی شده است. در حوضه دریاچه وان نیز خشکسالی ادامه دارد. در ۴ تا ۵ سال گذشته بارش‌ها به‌طور مستمر کاهش یافته و از آنجایی‌که تغییری در جهت افزایش وجود نداشته، شدت خشکسالی رو به افزایش است. در وان‌دریا و دریاچه‌های آریم، نمرود، نازیک و آیر افت سطح آب به وضوح دیده می‌شود. مطالعات گذشته نشان می‌دهد که عامل اصلی کاهش سطح آب، کمبود بارش است.»

وی افزود: « دریاچه وان علاوه بر بارش‌ها، از منابع آب زیرزمینی نیز تغذیه می‌شود، اما این منابع نیز کاهش یافته‌اند. برداشت بیش از حد آب از هزاران چاه حفاری شده برای کشاورزی، سطح آب زیرزمینی را پایین آورده و برخی منابع را خشک کرده است. برای کاهش خشکسالی و جلوگیری از افت بیشتر سطح آب، باید منابع به شکل صرفه‌جویانه و دقیق مصرف شوند. هدررفت آب در زمین‌های کشاورزی می‌تواند این روند را تشدید کند.»

وی خاطرنشان کرد: «هر دریاچه یک اکوسیستم است. به‌ویژه بیش از نیمی از دریاچه آریم خشک شده است. این دریاچه زیستگاه گونه‌های پرندگان بسیاری است. نازیک‌گؤلو و کالدرای نمرود هرکدام اکوسیستم‌های مستقلی هستند. نمرود همچنین یک منطقه میکروکلیمایی کوچک محسوب می‌شود. با کاهش منابع آبی و کوچک‌تر شدن این دریاچه‌ها، اکوسیستم‌ها نیز دچار بی‌تعادلی می‌شوند. این وضعیت خطری جدی برای موجودات زنده حوضه ایجاد می‌کند. برای مثال، دریاچه آریم محل زندگی فلامینگو و برخی پرندگان دیگر است. اگر این دریاچه باز هم کاهش یابد، شاید در آینده دیگر آنها را در این منطقه نبینیم. افت سطح دریاچه‌ها هم گونه‌های خشکی‌زی و هم آبزی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بنابراین، حفظ این تعادل برای جلوگیری از تخریب اکوسیستم ضروری است.»

(2025/09/02)

 رونق گردشگری تابستانی ارزروم

مرکز ورزش‌های زمستانی ترکیه، ارزروم، با عنوان‌‌های تازه «پایتخت گردشگری ۲۰۲۵ سازمان همکاری اقتصادی و پایتخت ورزش‌های زمستانی اروپا» و همچنین با هوای خنک خود، در فصل تابستان میزبان شور و جنب‌وجوشی چشمگیر شد که فعالان گردشگری را خوشحال کرده است.

امسال با دریافت این عنوان‌ها، در شهر به‌ویژه در فصل تابستان رویدادهای گسترده‌ای در زمینه فرهنگ، هنر، غذاشناسی و ورزش برگزار شد.

هوای خنک ارزروم باعث شد تابستانی پربار پشت سر گذاشته شود و شهر میزبان شمار زیادی از گردشگران باشد.

نوح شنول، رئیس اتحادیه آژانس‌های مسافرتی ترکیه منطقه شمال شرق آناتولی، در گفت‌وگو با خبرنگار آناتولی گفت که ارزروم هم در فصل زمستان و هم در تابستان دوره خوبی را در گردشگری پشت سر گذاشته است.

او با اشاره به برگزاری رویدادهای متعدد، تأکید کرد که این برنامه‌ها به معرفی شهر کمک بزرگی کرده‌اند.

شنول افزود: معرفی‌هایی که میهمانان خارجی در شبکه‌های اجتماعی انجام دادند، بازخورد بسیار مثبتی داشته است. پایداری در صنعت گردشگری بسیار مهم است و هرچند برخی پیشرفت‌ها آهسته پیش می‌روند، اما ارزروم در این زمینه جایگاه خوبی پیدا کرده است.

او همچنین خاطرنشان کرد که تأثیر این تبلیغات بر گردشگری زمستانی نیز از هم‌اکنون آشکار شده است:

«در حال حاضر با هتل‌های فعال در گردشگری زمستانی برای ماه‌های ژانویه و فوریه مذاکره کرده‌ایم و آن‌ها می‌گویند که رزروها آغاز شده و به‌ویژه از کشورهای ترک‌زبان رزرو دریافت کرده‌اند. ارزروم دیگر تنها با گردشگری زمستانی شناخته نمی‌شود، بلکه به‌واسطه گردشگری تابستانی هم مطرح است. به‌ویژه افتتاح مقاصد جدید گردشگری، زمینه‌ساز حضور سرمایه‌گذاران شده است.

اکنون خبر داریم که دو هتل بزرگ زنجیره‌ای در شهر ساخته خواهند شد. این‌ها سرمایه‌گذاران بزرگی هستند و هرگز بدون چشم‌انداز روشن، سرمایه‌گذاری نمی‌کنند. ما نیز به‌عنوان یکی از ذینفعان گردشگری می‌بینیم که ارزروم با گذشت سال‌ها، در زمینه گردشگری تابستانی، فرهنگی، طبیعی، ماجراجویانه و زمستانی همواره بر دستاوردهای خود می‌افزاید.»

شنول توضیح داد که آن‌ها به‌عنوان اتحادیه، هر ساله به سراغ توراپراتورهای قطر و امارات متحده عربی می‌روند و اکنون ثمره این تلاش‌ها را مشاهده می‌کنند.

او با اشاره به افزایش پتانسیل گردشگری تابستانی ارزروم گفت:

«پیش‌تر، در ماه‌های ژوئن، ژوئیه و اوت، بیشتر ارزرومی‌های مقیم خارج به این شهر می‌آمدند. اما اکنون می‌بینیم که مردم برای فرار از گرمای ۴۰ تا ۵۰ درجه‌ای تابستان، به‌طور ویژه شهر ما را انتخاب می‌کنند. چون واقعاً ارزروم هوایی همچون ییلاق دارد. شب‌هایش خنک است. بنابراین مردم در تابستان و به‌ویژه در گرمای طاقت‌فرسا، شهر ما را برمی‌گزینند.».

(2025/09/04، ارزروم)

 کاهش تولید گوجه‌فرنگی به سبب خشکسالی و گرمای شدید در استان شانلی‌اورفا

گرمای شدید و خشکسالی که در شهر شانلی‌اورفا حاکم شده است، تولید گوجه‌فرنگی تازه و خشک‌شده را تحت تأثیر منفی قرار داده است.

احمد اییوپو اوغلو، رئیس اتاق کشاورزی شانلی‌اورفا، اظهار داشت که در شهرستان‌های سیورک و هیلوان که بیشترین سطح کشت گوجه‌فرنگی را دارند، سال گذشته تقریباً 20 هزار هکتار زمین به کشت گوجه اختصاص یافته بود، اما به دلیل خشکسالی، کشاورزان نتوانستند برداشت مورد انتظار را داشته باشند و امسال تنها 10 هزار هکتار محصول کاشته شد.

کاهش محصول و عملکرد

اییوپو اوغلو افزود: خشکسالی باعث کاهش محصول گوجه‌فرنگی تازه و خشک‌شده شده و عملکرد هر مترمریع نسبت به سال‌های گذشته حدود ۲۰ درصد کاهش یافته است.

کیفیت خوب، اما عملکرد کم

وی همچنین تأکید کرد که کیفیت گوجه‌های تولیدی منطقه مطلوب است و گفت:

«گوجه‌های خشک‌شده عمدتاً به کشورهای اروپایی و سایر نقاط جهان صادر می‌شوند. گرما برای گوجه‌های خشک‌شده طعم را بهتر می‌کند، اما عملکرد را کاهش می‌دهد. معمولاً هر هزار متر مربع ۱۲ تا ۱۳ تن گوجه برداشت می‌شد، اما امسال این میزان بین ۸ تا ۱۰ تن باقی مانده است.»

(2025/08/27، شانلی اورفا) 

 افزایش قیمت پسته آنتپ

در غازی آنتپ برداشت پسته تازه آغاز شده و محصول جمع‌آوری‌شده به بازار عرضه شد. با این حال، امسال به دلیل سال کم‌محصول یا سال فقدان، میزان محصول در درختان پسته کم بوده است. این کاهش محصول به‌صورت مستقیم در قیمت‌ها نیز تاثیر گذاشته و هر کیلو پسته در بازار با قیمت ۵۰۰ لیر به فروش می‌رسد.

دلایل افزایش قیمت

الیف دربنت، از کسبه غازی آنتپ، درباره وضعیت محصول امسال گفت:

«در غازی آنتپ کاهش قابل‌توجهی در میزان محصول پسته رخ داده است. کشاورزان و فروشندگان می‌گویند که به دلیل سال کم‌محصول، درختان تقریباً خالی مانده‌اند. معمولاً هر کشاورز حدود ۲ تن پسته برداشت می‌کند، اما امسال حتی نمی‌توانند مقدار محصول را مشخص کنند. برخی از کشاورزان صدها هزار لیر زیان دیده‌اند و یک کشاورز حتی اعلام کرد که امسال ۵۰۰ هزار لیر ضرر کرده و برای مصرف خود مجبور شده است از بیرون پسته تازه تهیه کند.»

دربنت افزود:

«قیمت‌ها نیز بر اساس همین کاهش محصول، به سطوح رکوردی رسیدند. سال گذشته پسته تازه از ۱۶۰ لیر آغاز شد و تا نوامبر به ۳۰۰ لیر رسید. امسال قیمت‌ها از ۱۰۰۰ لیر آغاز شد. با وجود اینکه برخی فروشندگان با ۷۰۰ لیر شروع به فروش کردند، در حال حاضر هر کیلو پسته تازه به ۵۰۰ لیر رسیده است. تولیدکنندگان انتظار ندارند این رقم کاهش یابد، زیرا تقاضا همیشه وجود دارد و حتی با قیمت هزار لیر نیز خریدار پیدا می‌شود.»

دربنت همچنین بیان کرد:

«این وضعیت تنها مختص آنتپ نیست، بلکه در بسیاری از مناطق ترکیه مشابه است. در مالاتیا، محصول زردآلو، در دریای سیاه فندق و در اژه زیتون نیز کاهش محصول قابل توجه بوده است. کشاورزان تاکید دارند که امسال به‌طور کلی یک «سال کم‌محصول» بوده است. آنها تمامی مراقبت‌های لازم برای درختان پسته، از کوددهی و سم‌پاشی گرفته تا آبیاری و شخم زدن را انجام داده‌اند، اما بارش نامنظم، یخبندان و تغییرات اقلیمی‌باعث شده که درختان محصول کافی ندهند. این امر باعث افزایش شدید قیمت‌ها شده است.»

(2025/08/28، غازی آنتپ)