اخبار اقتصادی دانمارک
گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی دانمارک در هفته سوم مرداد ماه 1404 مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد:
دولت اکثریت سهام فرودگاه کپنهاگ را به دست آورد
دولت علاوه بر افزایش سهام خود در شرکت انرژی اورستد، پس از آنکه صندوق بازنشستگی آ.تی. پی تأیید کرد که تمام شرایط برای تصاحب فراهم شده است، اکنون آماده میشود تا مالک اکثریت فرودگاههای کپنهاگ شود.در حال حاضر آ. تی. پی 4 /59 سهام و دولت 2 /39 درصد سهام را در اختیار دارند، اما طبق توافق موقت منعقد شده در ماه دسامبر، دولت سهم آ.تی.پی را با مبلغ پیشبینی شده ۳۲ میلیارد کرون (۵ میلیارد دلار) به دست خواهد آورد که کل مالکیت آن را به 6 /98 میرساند. در یک بیانیه مطبوعاتی، فرودگاههای کپنهاگ، که هم فرودگاه اصلی پایتخت و هم فرودگاه روسکیلده را اداره میکند، اعلام کرد که از فعال شدن این توافق مطلع شده است.نیکولای وامن، وزیر دارایی، در ماه دسامبر گفت که این خرید به دولت اجازه میدهد نفوذ استراتژیک بر توسعه و عملیات آینده فرودگاه کپنهاگ را تضمین کند. این معامله که با حمایت اکثریت فراحزبی انجام شده است، شامل یک برنامه بلندمدت برای کاهش سهم دولت به 1 /50 % از طریق واگذاریهای آینده است. فرودگاه کپنهاگ یکی از بزرگترین مراکز کاری کشور است که حدود ۱۸۰۰۰ نفر را استخدام میکند. (پلیتیکن)
افزایش فروش خودروهای برقی، عمدتاً توسط خریداران خصوصی
در ماه ژوئیه، خودروهای برقی دو سوم از ۱۳۹۰۰ شماره گذاری جدید خودروهای سواری در دانمارک را تشکیل میدادند و ۹۰ درصد از خریداران خصوصی، خودروهای برقی را انتخاب میکردند. در میان صنایع، خودروهای برقی 7 /35 درصد از شماره گذاریهای جدید را تشکیل میدادند. واردات خودروهای برقی دست دوم افزایش یافت و ۴۱ درصد از این دسته را تشکیل داد که نسبت به ماه ژوئن اندکی افزایش نشان میدهد. به طور کلی، شماره گذاری خودروهای سواری در مقایسه با ژوئیه سال گذشته ۲۰ درصد افزایش یافت که ناشی از افزایش 5 /56 درصدی خودروهای برقی جدید بود. در مقابل، خودروهای بنزینی، دیزلی و هیبریدی به ترتیب 8 /22، 9 /3 و 07/% درصد کاهش یافتند. در حال حاضر، ۴۵۲۰۰۰ خودروی برقی 6 /15 درصد از کل خودروهای سواری در دانمارک را تشکیل میدهند. با وجود رشد کلی، شماره گذاری تسلا کاهش یافت و تنها ۳۳۶ دستگاه در ژوئیه در مقایسه با ۷۰۶ دستگاه در ژوئن، شماره گذاری شد. با این وضع تسلا در رتبه سیزدهم در بین خودروهای سواری مورد علاقه قرار گرفت. (ریتزائو)
تورم در بالاترین سطح دو سال اخیر
تورم در ماه ژوئیه به بالاترین سطح دو سال اخیر رسید. آخرین دادههای مرکز آمار دانمارک نشان میدهد که شاخص قیمت مصرفکننده 3 /2 درصد افزایش یافته است که نسبت به 9 /1 درصد در ماه ژوئن افزایش نشان می دهد. قیمت مواد غذایی، به ویژه گوشت، که نسبت به همین زمان در سال گذشته 5 /6 درصد بالاتر بود، بزرگترین عامل عنوان شده است. لوئیز آگرستروم هنسن، تحلیلگر ارشد دنسکه بانک و اقتصاددان بخش خصوصی، گفت: قیمت مواد غذایی به طور کلی در ماه ژوئیه افزایش مییابد، اما ما انتظار داشتیم که کمی ملایمتر از آنچه در واقع دیدهایم باشد. برای کاهش تورم، باید شاهد رشد آرامتری در قیمت مواد غذایی نسبت به ماههای اخیر باشیم.
آلن سورنسن، اقتصاددان ارشد کنفدراسیون صنایع دانمارک، گفت که افزایش قیمت مواد غذایی به شدت توسط مصرفکنندگان رصد میشود که میتواند باعث شود تورم بالاتر از آنچه هست به نظر برسد.او گفت: ما هر بار که خرید میکنیم، متوجه قیمت گوشت میشویم که به شدت بر درک ما از تورم تأثیر میگذارد. او خاطرنشان کرد که اگرچه سطح فعلی نگرانکننده نیست، اما فشار مداوم از سوی غذا و مسکن میتواند بازگشت به نرخهای پایینتر را به تأخیر بیندازد.تورم بر اساس مسکن و آب و برق از 8 /1 درصد به 4 /2 درصد افزایش یافت. قیمت پوشاک و کفش 01/ درصد افزایش یافت، در حالی که هزینههای حمل و نقل 1 /1 درصد ارزانتر شد. (بی تی)
نوو نوردیسک عطسه کند، اقتصاد سرما میخورد
کاهش شدید قیمت سهام نوو نوردیسک نگرانیهایی را در مورد وابستگی شدید دانمارک به این غول داروسازی برای رشد اقتصادی، درآمد مالیاتی و صادرات ایجاد کرده است. پس از آنکه ارزش بازار این شرکت هفته گذشته تقریباً ۱۰۰ میلیارد دلار (5 /15 میلیارد دلار) کاهش یافت و سهام آن بیش از ۶۰ درصد از بالاترین رکورد خود در ژوئن سال گذشته سقوط کرد، جس آسموسن، اقتصاددان ارشد گفت: هر وقت نوو عطسه میکند، اقتصاد دانمارک سرما میخورد.بدون بخش داروسازی، به رهبری نوو، رشد دانمارک در سال ۲۰۲۴ بیش از نصف کاهش مییافت - و سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ شاهد رشد منفی میبودند. به ازای هر ۱۰۰ کرونی که دولت در سال ۲۰۲۳ از مالیات شرکتها دریافت کرد، ۱۵ کرون آن به نوو تعلق داشت و ۱۵ میلیارد کرون دانمارکی مالیات این شرکت تقریباً دو برابر سال قبل و بیش از سه برابر دومین مالیاتدهنده بزرگ شرکتها بود.با وجود رکود اخیر این شرکت، این اقتصاددان ترس از پدیدهای به نام اثر نوکیا - تسلط یک شرکت و تکرار آنچه در اوایل دهه ۲۰۰۰ برای فنلاند اتفاق افتاد، زمانی که سقوط غول تلفن همراه نوکیا کل اقتصاد را به زیر کشید - را رد کرد.او گفت: خوشبختانه ما اقتصاد قوی داریم و نوو نوردیسک به هیچ وجه در آستانه ورشکستگی نیست. بله، اتکای بیش از حد به یک شرکت میتواند خطرناک باشد، اما هیچ نشانهای وجود ندارد که نشان دهد ما با چنین سناریویی روبرو هستیم. در حالی که کاهش ثروت نوو میتواند درآمد دولت را کاهش دهد، پایه اقتصادی گستردهتر دانمارک باید به جذب شوک کمک کند. (تی وی2)
فروپاشی نوو، میلیاردها دلار به صندوق بازنشستگی دانمارکیها ضرر زد
کاهش قابل توجه سهام نوو نوردیسک در اواخر ماه ژوئیه منجر به ضررهای قابل توجهی برای صندوقهای بازنشستگی دانمارک شد. مشتریان ول لیو 1 /1 میلیارد کرون ضرر کردند و سهام نوو در شرکت اینداسترینز پنشن ۵۳۰ میلیون کرون کاهش یافت. با وجود این ضررها، مورتن راسک نیمارک، یکی از مدیران اینداسترینز پنشن، معتقد است که این سهام طی پنج سال تقریباً نیم میلیارد کرون بازدهی داشته است. پنشن دانمارک نیز در اوایل ماه اوت 78 /1 میلیارد کرون ضرر کرد، اما ادعا میکند که سودهای بزرگ این ضرر را جبران کردهاند. شرکتهایی مانند PKA و پنسام به دلیل سهام کمتر در نوو نوردیسک، مبالغ کمتری را از دست دادهاند. سقوط بیش از ۲۳ درصد سهام نوو نوردیسک، پس از کاهش انتظارات رشد، پس از نتایج نا امیدکننده رقیبش الی لیلی تا حدی بهبود یافت. سهام نوو روز جمعه با قیمت ۳۲۳ کرون بسته شد. (ریتزائو)
دوستدار مدیرعامل نوو کارهای زیادی برای انجام دادن خواهد داشت
مدیرعامل نوو نوردیسک بودن نه تنها بزرگترین شغل در کسب و کار دانمارکی است، بلکه یکی از بزرگترین مشاغل در جهان نیز هست.نوو نوردیسک در زمرهی شرکتهای برتر جهانی قرار دارد و چشم جهانیان به این شرکت داروسازی دوخته شده است.از زمانی که داروهای Ozempic و Wegovy به قفسههای فروشگاهها راه یافتند و برای اولین بار توسط مشتریان خریداری شدند، توجهات بیش از هر زمان دیگری معطوف به این شرکت شده است. مدیرعامل جدید باید جهان را متقاعد کند که سرمایهگذاری مجدد در سهام نوو نوردیسک، تجارت خوبی است. هیئت مدیره، کاهش قیمت را به عنوان یکی از دلایل تغییر مدیرعامل و اخراج لارس فرورگارد یورگنسن ذکر کردند و با این کار، یکی از بالاترین اولویتها را با حروف درشت در فهرست کارهای مدیرعامل جدید پس از تصدی سمتش نوشتند: قیمت باید افزایش یابد، اعتماد باید دوباره به دست آید.این موضوع در مورد نتایج است، اعداد در بازار سهام صحبت میکنند، اما همچنین در مورد ارتباطات و توانایی مدیریت جدید در ارائه برنامههای واضح و مشخص برای سالهای آینده است که سرمایهگذاران آن را قانعکننده میدانند.( دی آر)
تزریق ۳۰ میلیارد کرون به غول انرژی
دولت با موافقت برای خرید نیمی از سهام شرکت اورستد که با مشکل مواجه شده بود، به ارزش ۶۰ میلیارد کرون دانمارک (4 /9 میلیارد دلار) به نجات این شرکت آمد. دولت مجبور شد برای دفاع از 1 /50 درصد سهام خود در این غول انرژی پاک، که سهام جدیدی را برای فروش ارائه کرده بود، اقدام کند. این اقدام پس از افزایش عدم قطعیت در بازار ایالات متحده در ماههای اخیر انجام شد که منجر به انصراف سرمایهگذاران بالقوه برای پروژه Sunrise Wind اورستد که در ساحل شرقی ایالات متحده در حال توسعه است، شد.پس از موافقت با تزریق عظیم ۳۰ میلیارد کرون (7 /4 میلیارد دلار)، وزیر دارایی، نیکولای وامن، گفت: اورستد یک شرکت بسیار مهم در گذار سبز است، اما یک بُعد سیاست امنیتی نیز وجود دارد - ما باید از انرژی روسیه مستقل باشیم.
این خبر غافلگیرکننده باعث سقوط شدید قیمت سهام اورستد شد، که پیش از این ۸۰ درصد از اوج خود در سال ۲۰۲۱ را از دست داده بود و روز دوشنبه ۳۰ درصد دیگر نیز کاهش یافت که بزرگترین سقوط یک روزه در تاریخ این شرکت و ضرر 5 /38 میلیارد کرون دانمارکی برای سهامداران بود، زیرا این شرکت در تلاش است تا ساخت پروژههای باقیمانده خود در آبهای ایالات متحده در مواجهه با مخالفت دولت ترامپ ادامه دهد.یاکوب پدرسن، تحلیلگر سودبانک، گفت: بازار انرژی بادی فراساحلی ایالات متحده پس از روی کار آمدن ترامپ فلج شد. طرح اورستد برای افزایش سرمایه نه تنها گزینه صحیح، بلکه تنها گزینه بود.اورستد همچنین نتایج مالی خود را برای نیمه اول سال ۲۰۲۵، روز دوشنبه منتشر کرد که نشان دهنده درآمد 8 /37 میلیارد کرون (9 /5 میلیارد دلار) است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۱۱ درصد افزایش یافته است. همچنین سود خالص نیز بهبود یافت و به 2 /8 میلیارد کرون (7 /1 میلیارد دلار) رسید. (تی وی2)
توقف روند استخدام پرستار در خارج از کشور
دولت پس از افزایش قابل توجه بازگشت کادر درمانی دانمارکی به بیمارستانها، استخدام پرستاران از کشورهایی مانند هند، بنگلادش و نپال را متوقف خواهد کرد. سوفی لوهده، وزیر بهداشت، در بیانیهای اعلام کرد که دیگر کمبود شدید پرستار وجود ندارد، بنابراین روند استخدام نیروی کانر از خارج از اتحادیه اروپا در حال کاهش است.این تغییر موضع تنها ۱۸ ماه پس از سفر لارس لوکه راسموسن، وزیر امور خارجه، به هند برای جذب کادر پرستاری صورت میگیرد که منجر به توافقنامهای برای جابجایی و مهاجرت با هدف جذب کادر درمانی برای پر کردن کمبود نیروی کار در بخش بهداشت دانمارک شد.
برلینسکه گزارش میدهد که از آغاز سال ۲۰۲۴، ۷۳۱۰ درخواست مجوز از سوی کادر درمانی در هند، پاکستان، نپال، بنگلادش، ایران و جاهای دیگر ارائه شده است، اما به گفته وزیر بهداشت، بسیاری از آنها با امیدهای زیادی به آینده به اینجا میآیند، اما اغلب برای دریافت مجوز دانمارکی مشکل دارند و در نهایت مجبور میشوند ناامید به خانه برگردند.طبق لایحه جدیدی که توسط دولت ارائه شده است، تعداد کارکنان مراقبتهای بهداشتی خارجی بر اساس تقاضا و برای جلوگیری از ایجاد انتظارات نادرست برای استخدامکنندگان خارجی و کمک به حفظ تعادل در بازار کار تنظیم خواهد شد. با این حال، تأکید شده است که این توقف موقت است و در صورت بازگشت کمبودها، میتواند معکوس شود. (پلیتیکن)
دانمارک قصد دارد کنترل بیشتری روی پزشکان خصوصی داشته باشد
سوفی لهده، وزیر بهداشت دانمارک، با پیشنهاد قانون جدیدی میخواهد نظام پرداخت به پزشکان خصوصی را تغییر دهد. این پزشکان که به صورت آزاد فعالیت میکنند و پولهای زیادی از مالیاتدهندگان دریافت میکنند، اکنون ممکن است تحت قراردادهای رسمی و حقوق ثابت قرار بگیرند. هدف این طرح، کاهش هزینههای اضافی و شفافتر کردن وضعیت مالی پزشکان است. این تغییرات با واکنشهای مختلفی از سوی پزشکان روبرو شده و بحثهای زیادی را به همراه داشته است.وزارت بهداشت دانمارک همچنین اعلام کرد: امسال تعداد متقاضیان چهار رشته اصلی خدمات رفاهی شامل پرستاری، آموزش، مربیگری و مددکاری اجتماعی در شش دانشگاه حرفهای دانمارک کاهش یافته است. بهطور کلی، تعداد متقاضیان این رشتهها حدود ۲ درصد کمتر از سال گذشته شده است.در این میان، بیشترین کاهش مربوط به رشته پرستاری با ۸ درصد و مددکاری اجتماعی با ۲ درصد است، در حالی که متقاضیان رشتههای آموزش و مربیگری کمی افزایش داشتهاند.
بازگشت پرستاران دانمارکی به بیمارستان
برای سالها شنیده میشد که در بیمارستانهای دانمارک کمبود پرستار وجود دارد. وضعیت در سال ۲۰۲۲ به بدترین حد خود رسید و نزدیک به ۵ هزار موقعیت شغلی پرستاری در سراسر کشور خالی بود.اما حالا به نظر میرسد بحران بهخصوص در کوتاهمدت فروکش کرده است. این موضوع در روزنامه برلینگسکه نوشته شده است.این به این دلیل نیست که دولت در سالهای اخیر از پرستاران خارجی از کشورهایی مانند ایران، هند، و فیلیپین خواسته باشد به بیمارستانهای دانمارک بیایند.طبق گزارش برلینگسکه، تعداد پرستاران در منطقه کپنهاگ، (بزرگترین منطقه جمعیتی دانمارک) از سال ۲۰۲۲ حدود ۴۰۰ نفر افزایش یافته و حالا به ۱۲۸۹۰ پرستار رسیده است.وزیر کشور و بهداشت، سوفی لوده، به برلینگسکه گفته است: «بسیاری از پرستاران به بیمارستانها بازگشتهاند و سیستم بهداشت و درمان در وضعیت بسیار بهتری قرار دارد. (تی وی 2)