راهبرد جدید عربستان‌سعودی در تامین امنیت تجهیزات‌پزشکی و ملزومات‌بهداشتی

وزارت‌صنایع‌ومنابع‌معدنی عربستان سعودی از تاسیس یک انجمن غیرانتفاعی برای تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی در این کشور خبر داد. وزارت مذکور، باانتشار اطلاعیه‌ای در این‌خصوص اعلام‌کرد که تشکیلاتی‌غیرانتفاعی موسوم به انجمن‌تولیدکنندگان‌تجهیزات‌پزشکی با هدف حمایت از صنعت تولید انواع تجهیزات پزشکی، توسعه آن و تحریک رشد، تشویق سرمایه‌گذاری‌های کیفی و هدفمند در این صنعت و پشتیبانی از کارخانه‌ها برای رعایت بالاترین استانداردهای کیفیت و ایمنی، افزایش‌آگاهی از محصولات‌داخلی و مزایای آنها و افزایش صادرات پزشکی تأسیس شده است.

از جمله اهداف تاسیس این انجمن، ارائه‌خدمات‌مشاوره‌ای‌تخصصی، توانمندسازی نوآوری و توسعه مهارت‌های منابع‌انسانی در صنعت تجهیزات پزشکی به‌منظور افزایش رقابت‌پذیری آن در سطح منطقه‌ای و جهانی است.

در همین رابطه یک مسئول حوزه سلامت عربستان در یک کنفرانس خبری اخیر خود با «العربیه.نت» ضمن اشاره به گردش مالی بازار تجهیزات پزشکی در این کشور، مهم‌ترین عوامل رشد فرصت‌های پیش‌رو در صنعت تجهیزات پزشکی را تشریح کرد.

گردش مالی بازار تجهیزات پزشکی در عربستان

در همین راستا، محمد السوید، نائب‌رئیس انجمن جدید‌التاسیس تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی عربستان سعودی، در گفت‌وگو با العربیه.نت و الخلیج آنلاین، اعلام کرد که بخش تجهیزات پزشکی و ملزومات بهداشتی در این کشور گسترش یافته به طوری که حجم بازار(گردش مالی بازار) آن در سال 2025 از مرز 5 میلیارد دلار (معادل ۱۹ میلیاردریال‌سعودی) فراتر رفته است و اکنون عربستان در حال تبدیل‌شدن به بزرگ‌ترین بازار تجهیزات پزشکی و ملزومات بهداشتی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا است.

این درحالی است که عربستان سعودی بر اساس اهداف از پیش ترسیم‌شده خود به ویژه سند چشم‌انداز 2030 قصد دارد با تکیه بر تولید داخلی ، سهم بومی‌سازی تجهیزات پزشکی و اقلام بهداشتی خود را از حدود 40 درصد کنونی(درسال 2025)  به 70 درصد در سال 2030 برساند.

عوامل رشد بازار

محمد السوید، نائب رئیس انجمن تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی در ادامه به عوامل مهمی اشاره کرد که موجب رشد بخش تولید تجهیزات پزشکی در این کشور شده است. وی گفت: عربستان با تقویت خودکفایی خود از طریق افزایش تولید داخلی انواع تجهیزات پزشکی و ملزومات ضروری موردنیاز در مراقبت‌های بهداشتی مانند ماسک‌ها، دستکش‌ها، دستگاه‌های تنفسی مصنوعی، محلول‌های پزشکی و داروها، قادر خواهد بود شانس دستیابی به تحقق امنیت دارویی و تجهیزات پزشکی خود را دوچندان سازد.

1- افزایش تقاضای داخلی

السوید افزود: از جمله مهمترین عواملی که رشد این بخش را در عربستان تقویت می‌کند، می‌توان به سه عامل افزایش تقاضای داخلی برای تجهیزات پزشکی، رشد روزافزون جمعیت در عربستان که فرصتی برای توسعه تولید داخلی فراهم می‌سازد و همچنین سرمایه‌گذاری‌های 65.33 میلیارد دلاری(حدود ۲۴۵ میلیارد ریال سعودی) دولت عربستان برای توسعه زیرساخت‌های بهداشتی کشور اشاره نمود.

به ادعای وی، حمایت‌های دولت عربستان از صنایع و تسهیلات ارائه‌شده از آن، نقش مهمی در توانمندسازی شرکت‌های بخش خصوصی فعال در بازار خدمات درمانی ایفا خواهد نمود.

2- خودکفایی و تولید داخلی

این مقام مسئول در انجمن تازه‌تأسیس تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی عربستان همچنین اظهار داشت که هم اکنون یک رویکرد راهبردی در عربستان برای افزایش سهم تولید داخلی تجهیزات پزشکی و دستیابی به خودکفایی در محصولات حیاتی، به‌ویژه در شرایط اضطراری بهداشتی و شیوع بیماری‌های همه‌گیر، در حال اجراء در این کشور است.

3- تشویق سرمایه‌گذاری‌ها و صادرات

السوید در ادامه توضیح داد که این انجمن در تلاش است تا به یک بازوی توسعه‌ای و نظارتی(تنظیم‌گری) مؤثر در صنعت تولید تجهیزات پزشکی تبدیل شود، از طریق:

• تشویق سرمایه‌گذاری‌های کیفی و هدفمند در صنعت تجهیزات پزشکی،
• افزایش بهره‌وری صادرات محصولات سعودی به بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی.

راهکارهای صنعتی نوآورانه

وی افزود: ما خدمات مشاوره‌ای تخصصی به تولیدکنندگان داخلی تجهیزات پزشکی در کشور ارائه می‌دهیم و درصدد هستیم راه‌حل‌های صنعتی نوآورانه‌ای را به آنان ارائه دهیم. ما همچنین بر توسعه نیروی انسانی در این حوزه و جذب سرمایه‌گذاری‌های باکیفیت تمرکز داریم.

السوید خاطرنشان کرد که انجمن از رعایت استانداردهای جهانی کیفیت و ایمنی از سوی کارخانه‌ها حمایت می‌کند و در راستای افزایش آگاهی درباره محصولات داخلی و مزایای رقابتی آن‌ها تلاش می‌نماید.

 وضعیت فعلی بازار تجهیزات پزشکی در عربستان و فرصت‌ها و چالش‌ها آن

نظر به بررسی‌های انجام‌گرفته در بازار تجهیزات پزشکی عربستان سعودی و گردش مالی بازار ۵ میلیارد دلاری آن(معادل ۱۹ میلیارد ریال سعودی)، این کشور، می‌رود تا در آینده نه چندان دور، به عنوان بزرگ‌ترین بازار منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا شناخته بشود. مطالعه پیش‌رو، بر تلاش‌های دولت عربستان برای افزایش تولید داخلی، خودکفایی در محصولات حیاتی تجهیزات فوق‌الذکر و نقش سرمایه‌گذاری‌های دولتی در توسعه زیرساخت‌های بهداشتی تمرکز دارد. هدف از این نوشتار، تحلیل فرصت‌ها، چالش‌ها و چشم‌انداز حال و آینده این صنعت تولید تجهیزات پزشکی تا افق سال ۲۰۳۰ میلادی است.

بخش سلامت و تجهیزات پزشکی یکی از ارکان اصلی تحقق اهداف سند چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان سعودی به شمار می‌رود. با توجه به رشد سریع جمعیت جامعه سعودی و روند افزایشی تقاضای داخلی، توسعه صنعت تجهیزات پزشکی اهمیت راهبردی برای این کشور پیدا کرده است.

عوامل رشد بازار تجهیزات پزشکی و لزومات بهداشتی در عربستان

محمد السوید، نائب‌رئیس انجمن تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی، عوامل زیر را از مهم‌ترین محرک‌های رشد این بازار دانسته است:

• افزایش تقاضای داخلی برای تجهیزات پزشکی در عربستان؛
• رشد روزافزون جمعیت سعودی به‌عنوان یک فرصت برای توسعه تولید داخلی؛
• سرمایه‌گذاری‌های ۶۵.33 میلیارددلاری(حدود ۲۴۵ میلیاردریال‌سعودی) دولت‌سعودی برای توسعه زیرساخت‌های بهداشتی، درمانی و پزشکی.

اهداف راهبردی دولت عربستان در حوزه صنعت تولید تجهیزات پزشکی و بهداشتی

دولت پادشاهی عربستان سعودی در چارچوب سند چشم‌انداز ۲۰۳۰ این کشور، که در سال 2017 تهیه و تنظیم و به دستگاه‌های اجرایی آن ابلاغ نمود، اهداف راهبردی زیر را در حوزه بهداشت و سلامت دنبال می‌کند:

• افزایش سهم تولید داخلی صنعت تجهیزات پزشکی تا ۷۰ درصد؛
• دستیابی به خودکفایی در تولید محصولات حیاتی، به‌ویژه در شرایط اضطراری و شیوع بیماری‌های همه‌گیر؛
• تشویق سرمایه‌گذاری‌های هدفمند در این حوزه و حمایت از صادرات محصولات ملی به بازارهای جهانی.

 نتیجه‌گیری و جمع‌بندی مطالب:

عربستان سعودی به عنوان بزرگ‌ترین بازار پایانه‌ای در خاورمیانه، رتبه اول را از نظر سرانه هزینه‌های پزشکی در خاورمیانه دارد؛ در عین حال، کشوری است که سریع‌ترین رشد جمعیت را در منطقه خلیج فارس دارد و جمعیت رو به رشد آن باعث توسعه صنعت پزشکی در این ناحیه می‌شود.

همچنین حضور نیروی کار مهاجر که انتظار می‌رود جمعیت این کشور را در دهه آینده ۳۰ درصد افزایش دهد، باعث شده که پادشاهی عربستان به گسترش خدمات بهداشتی برای پاسخگویی به نیاز این جمعیت بیندیشد. در حال حاضر، عربستان سعودی توانایی تولید تجهیزات پیشرفته پزشکی را ندارد و بیش از ۹۰ درصد سهم بازار را محصولات وارداتی تشکیل می‌دهند.

در خاتمه لازم به ذکر است که توسعه صنعت تجهیزات پزشکی عربستان سعودی نه‌تنها به ارتقای سطح سلامت جامعه جوان 36 میلیون نفری سعودی کمک می‌کند، بلکه فرصت‌های شغلی فراوانی ایجاد کرده و عربستان سعودی را به یک قطب صادراتی در منطقه تبدیل خواهد کرد. نظر به توان مالی بالای پادشاهی عربستان و با توجه به سیاست‌های حمایتی مقامات ریاض و مشارکت بخش خصوصی این کشور، تحقق اهداف تعیین‌شده در سندچشم انداز ۲۰۳۰ طرف 6 سال آینده، بسیار محتمل به نظر می‌رسد.

منابع

1- العربیه نت. (2025). الأکبر بالمنطقة.. 5 ملیارات دولار حجم سوق الأجهزة الطبیة السعودی.

2- وزارت صنعت و منابع معدنی عربستان سعودی. (2025). گزارش تأسیس انجمن غیرانتفاعی تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی.

https://ara.tv/qqb41

https://khaleej.online/wy8Bea

https://www.alarabiya.net/saudi-today/2025/07/12/19%D9%85%D9%84%D9%8A%D8%A7%D8%B1-%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D9%84-%D8%AD%D8%AC%D9%85-%D9%82%D8%B7%D8%A7%D8%B9-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AC%D9%87%D8%B2%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%A9-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9-%D8%A8%D9%80-2024-

https://alkhaleejonline.net/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%83%D8%A8%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9-5-%D9%85%D9%84%D9%8A%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1-%D8%AD%D8%AC%D9%85-%D8%B3%D9%88%D9%82-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AC%D9%87%D8%B2%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A