اخبار اقتصادی ترکیه - آنکارا

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ترکیه در هفته اول اردیبهشت ماه 1404 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر می‌باشد:

سفر وزیر تجارت ترکیه به ژاپن

عمر بولات، وزیر تجارت ترکیه که جهت شرکت در اکسپو 2025 اوزاکا به ژاپن سفر کرده است در میزگرد مدیران اجرایی شرکتهای ترکیه و ژاپن شرکت کرد. وی در این نشست که نمایندگان دنیای تجارت از دو کشور حضور داشتند، اظهار نمود: امسال صد و یکمین سالگرد روابط دیپلماتیک ترکیه و ژاپن است. ترکیه و ژاپن مکمل یکدیگر هستند. ژاپن یکی از بازیگران برجسته دنیا در زمینه نوآوری، فناوری پیشرفته و مهندسی است. بولات خاطرنشان کرد که ترکیه با دسترسی به بازارهایی مانند اروپا، آسیا و آفریقا به یک مرکز منطقه ای در تولید و لجستیک تبدیل شده است. وزیر تجارت ترکیه در ادامه ضمن اشاره به حجم روابط تجاری دو کشور گفت، حجم تجارت بین دو کشور به 5.4 میلیارد دلار رسیده است. وی با ابراز خرسندی از افزایش 11.4 درصدی صادرات ترکیه به ژاپن در سال 2024، اظهار داشت که عدم تعادل ساختاری در تجارت همچنان یک مشکل مهم است. وی با تاکید بر اینکه مصمم به رفع این عدم تعادل و ایجاد ساختار تجاری پایدارتر هستند، اظهار داشت: توافقنامه مشارکت اقتصادی ترکیه و ژاپن در دستور کار طرفین قرار دارد و هنوز در مرحله مذاکره است. ما معتقدیم که این توافق ابزاری استراتژیک برای تنوع بخشیدن به تجارت، افزایش سرمایه‌گذاری و ایجاد یک مشارکت برد-برد واقعی خواهد بود. همانطور که به مراحل نهایی مذاکرات نزدیک می‌شویم، مطمئن هستیم که زمینه‌های همکاری مشترک جدیدی پدید خواهد آمد.

بولات خاطرنشان کرد که شرکت های ژاپنی بیش از 3.1 میلیارد دلار سرمایه گذاری مستقیم در اقتصاد ترکیه انجام داده اند و در حال حاضر 275 شرکت ژاپنی در ترکیه فعالیت می‌کنند. وی با اشاره به اینکه افتخار میزبانی بسیاری از شرکت‌های ژاپنی مطرح دنیا در بسیاری از بخش‌ها از خودرو گرفته تا انرژی، از مواد شیمیایی تا صنایع غذایی را در  ترکیه دارند داشتند، ادامه داد با کمال تاسف باید اعلام کنم که سهم ترکیه در سبد سرمایه گذاری مستقیم خارجی ژاپن  که بیش از 2 تریلیون دلار می‌باشد در سطح پایین و تنها یازده صدم درصد باقی مانده است. به همین دلیل، از سرمایه گذاران ژاپنی دعوت می‌کنیم تا پتانسیل های روزافزون ترکیه را کشف و سرمایه گذاری‌های بیشتری را انجام دهند، به ویژه در حوزه‌های استراتژیک مانند صنعت،  انرژی سبز و پاک، زیرساخت های وسایل نقلیه دیجیتالی و سایر سیستم های حمل و نقل الکترونیکی که فرصت همکاری بسیاری وجود دارد. بولات با توجه به نقش شرکت‌های ژاپنی در پروژه‌های زیربنایی در ترکیه، گفت: پل‌های بسفر، تونل مرمره و عملیات بازسازی پل فاتح سلطان محمد تنها نمونه‌هایی از کمک‌های ژاپن به توسعه کشور ما هستند. وی همچنین از دنیای تجارت ترکیه خواست تا همکاری بین دو کشور را تعمیق بخشند و در خصوص سرمایه گذاری‌های مشترک جدید اقدام نمایند.

کاهش سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ترکیه در سه ماه آخر سال 2024

بنیاد تحقیقات سیاست اقتصادی ترکیه (TEPAV)بولتن سرمایه گذاری مستقیم خود را برای سه ماهه چهارم سال 2024 منتشر کرد. بر این اساس، تعداد شرکت های سرمایه خارجی تاسیس شده در سه ماهه چهارم سال 2024 در ترکیه نسبت به مدت مشابه سال قبل 30.8 درصد کاهش داشته است. در حالی که این کاهش بر همه گروه‌های فعالیت تاثیر گذاشته است، بیشترین سرمایه‌گذاری در شرکت‌های سهامی در برنامه‌نویسی کامپیوتری و در شرکت‌های با مسئولیت محدود در تجارت عمده فروشی بوده است. در این مدت، سرمایه گذاری مستقیم خارجی وارد شده به ترکیه 3.7 میلیارد دلار و سرمایه گذاری مسقیم خارجی ترکیه در خارج از کشور 2.4 میلیارد دلار بوده است. به این ترتیب خالص ورودی سرمایه گذاری مستقیم به ترکیه بالغ بر 1.3 میلیارد دلار بوده که نسبت به سال قبل 35.6 درصد کاهش نشان می دهد که اگر خرید ملک توسط اتبالع خارجی را لحاظ نکنیم این مبلغ به 688 میلیون دلار خواهد رسید.

در همین مدت، فروش مسکن به اتباع خارجی نیز  به روند نزولی خود ادامه داد. فروش نسبت به سال قبل 3.3 درصد کاهش یافت و به 6583 دستگاه رسید. 35.8 درصد از این فروش ها در استانبول و 32.8 درصد در آنتالیا بوده است. اتباع خارجی که بیشترین خانه را در ترکیه خریده اند به ترتیب شهروندان روسیه 1232 واحد، ایران 611 واحد و اوکراین 477 واحد بوده است.

بخش تولید در اولویت های سرمایه گذاری با نرخ 34.5 درصد در رتبه اول قرار گرفت. پس از آن بخش عمده فروشی- خرده فروشی با 25.3 درصد قرار دارد. با نگاهی به توزیع بر اساس کشور، 43.9 درصد از سرمایه گذاری‌های مستقیم از آلمان و هلند سرچشمه گرفته است. علاوه بر این، آمریکا، ایرلند و سوئیس کشورهایی بودند که به میزان قابل توجهی سرمایه گذاری خود را در ترکیه افزایش دادند.

پیش بینی صندوق بین المللی پول در خصوص چشم انداز اقتصاد ترکیه

صندوق بین المللی پول گزارش چشم انداز اقتصاد جهانی را منتشر کرد. صندوق بین المللی پول انتظارات رشد خود را برای ترکیه افزایش داد و در عین حال آن را برای اقتصاد جهانی کاهش داد.

در این گزارش که برآوردهای رشد اقتصادی کشورها را نیز به اشتراک می‌گذارد، برآورد رشد اقتصاد ترکیه در سال جاری کمی‌به سمت بالا اصلاح شد، در حالی که برآورد رشد برای سال آینده بدون تغییر باقی ماند.

این گزارش خاطرنشان می‌کند که انتظار می‌رود رشد اقتصاد ترکیه در سال 2025 به 2.7 درصد برسد و به لطف تغییرات اخیر در سیاست پولی به 3.2 درصد در سال 2026 شتاب یابد. صندوق بین‌المللی پول در پیش‌بینی‌های خود که در ژانویه منتشر نموده بود، پیش‌بینی کرده بود که اقتصاد ترکیه در سال جاری 2.6 درصد و در سال آینده 3.2 درصد رشد کند.

در این گزارش تاکید شده است که پیش بینی نرخ تورم ترکیه برای سال جاری 35.9 درصد و برای سال آینده 22.8 درصد تعیین شده است، در حالی که پیش بینی می‌شود نرخ بیکاری در این کشور در سال جاری 9.4 درصد و در سال آینده 9.2 درصد باشد.

صادرات 6.6 میلیارد دلاری صنعت ماشین آلات ترکیه

بر اساس اعلام انجمن صادرکنندگان ترکیه، صادرات صنعت ماشین‌سازی در بازه زمانی ژانویه تا مارس 2025 نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر کمی ۷.۷ درصد و از نظر ارزشی با ۴.۱ درصد کاهش به 6.6 میلیارد دلار رسیده است. در این مدت صادرات ماشین آلات به آلمان753 میلیون دلار و به آمریکا ، 400 میلیون دلار بوده است. نرخ افزایش در ایتالیا، بریتانیا، اسپانیا و رومانی که جزو 10 کشور برتر صادرات ماشین آلات ترکیه هستند، بین 9.2 تا 31.2 درصد متغیر بوده است.در حالی که صادرات ماشین آلات نساجی و پوشاک ۲۹ میلیون دلار افزایش داشته، صادرات ماشین آلات ساختمانی و معدن ۱۲۰ میلیون دلار و صادرات ماشین آلات خشکشویی ۴۷ میلیون دلار کاهش یافته است.

در همین ارتباط، رئیس انجمن صادرکنندگان ماشین‌آلات ترکیه به تعرفه‌های گمرکی اعلام شده توسط دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا اشاره کرد و گفت: انگیزه اصلی که آمریکا را به جنگ تعرفه‌ای سوق داد و قوانین تجارت جهانی را وارونه کرد، برهم زدن توازن تولید در بخش‌های در حال توسعه فناوری بود. وی خاطرنشان کرد که نباید تعجب آور باشد که ا آمریکا، کشوری که بیشترین ماشین آلات را در جهان وارد می‌کند، تمام تلاش خود را برای محافظت از تولید داخلی خود انجام دهد. وی افزود: آمریکا سالانه 530 میلیارد دلار ماشین آلات واردات می‌کند و 280 میلیارد دلار کسری در تجارت خارجی ماشین آلات دارد، اتحادیه اروپا 150 میلیارد دلار و چین 340 میلیارد دلار مازاد دارند. لذا ظرفیت کشورها، این وضعیت آمریکا را به اتخاذ تدابیر سخت تر سوق می دهد.