اخبار اقتصادی تاجیکستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی تاجیکستان در هفته سوم فروردین 1404 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر می‌باشد:

همکاری تاجیکستان با شرکت CEEG  چین در زمینه منابع انرزی تجدیدپذیر

خبرگزاری خاور: موضوع تقویت همکاری‌ها در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر و ارتقای دانش تخصصی و فنی کارکنان بخش انرژی در نشستی بین دلیر جمعه وزیر انرژی و ذخایر آب جمهوری تاجیکستان و معاون رئیس گروه مهندسی انرژی چین (CEEG)  چین ژو دانفنگ در دوشنبه مورد بررسی قرار گرفت. در این نشست همچنین فرصت‌های سرمایه‌گذاری جمهوری تاجیکستان در بخش برق آبی مورد بررسی قرار گرفت. بیان شد که CEEG در بین 500 شرکت بزرگ جهان در رتبه 269 قرار دارد و در حال حاضر در 140 کشور در حال اجرای پروژه است. طرفین آمادگی خود را برای تقویت همکاری‌ها اعلام کردند.

https://khovar.tj/2025/04/to-ikiston-bo-shirkati-sees-i-chin-dar-samti-manba-oi-bar-arorshavandai-energiya-amkor-menamoyad/

 

فعالیت بیش از 900 گلخانه به طور مداوم در تاجیکستان

خبرگزاری خاور: 997 گلخانه به طور مداوم در تاجیکستان فعال هستند. مساحت کل گلخانه‌ها 174 هکتار است که 117.6 هکتار آن زیر کشت است. 61.5 هکتار آن گوجه فرنگی، 25.5 هکتار خیار و 30.6 هکتار سبزی است.  سال به سال علاقه کشاورزان به کشت سبزیجات تازه و حبوبات در گلخانه‌ها بیشتر می‌شود. به همین دلیل است که محصولات تازه در تمام فصل در بازارهای مصرف کشور به وفور یافت می‌شود. گسترش مناطق گلخانه‌ای دارای اهمیت اقتصادی و اجتماعی نیز می‌باشد.

امامعلی رحمان رئیس جمهور جمهوری تاجیکستان در سخنان خود در مورد تامین امنیت غذایی کشور همواره تاکید می‌کند که باید از زمین به نحو احسن استفاده کنیم، محصول بیشتری برداشت کنیم و شرایطی را در جمهوری ایجاد کنیم تا دچار کمبود مواد غذایی نشویم. گلخانه‌های فصلی نیز در کشور فعالیت می‌کنند. بر اساس آمارهای فعلی، تا اول آوریل سال جاری(12/01/1404)، ۲ هزار و ۷۵۴ هکتار سبزی در گلخانه‌های فصلی در تمامی اشکال کشاورزی در جمهوری کشت شده است.

https://khovar.tj/2025/04/dar-to-ikiston-besh-az-900-garmhonai-doimamalkunanda-mav-ud-ast/

انتظار تاجیکستان برای یک شرکت روسی جهت استخراج نفت و گاز

اسپوتنیک: دلیر جمعه از همه ذینفعان روسیه خواست تا به توسعه انرژی پاک در تاجیکستان بپیوندند. تاجیکستان روی مشارکت شرکت‌های روسی در توسعه میادین نفت و گاز در این کشور حساب باز کرده است. این را دلیر جمعه، وزیر انرژی و ذخایر آب تاجیکستان در افتتاحیه مجمع بین‌المللی انرژی انرگوپروم در کازان بیان کرد. به گفته وی، به ویژه تاجیکستان از مشارکت تاتارستان با تجربه موفق خود در این زمینه استقبال می‌کند.

وزیر نفت گفت: «صنعت نفت و گاز بخشی جدایی ناپذیر از امنیت انرژی است و ما امیدواریم که روسیه و به ویژه تاتارستان نیز به توسعه میادین نفت و گاز در تاجیکستان بپیوندند.» وی همچنین از همه ذینفعان روسیه خواست تا با در نظر گرفتن صادرات این کشور به مناطق آسیای مرکزی و جنوبی به توسعه انرژی پاک در تاجیکستان بپیوندند.

https://sputnik.tj/20250403/tojikiston-intizor-shirkat-rusiya-istikhroj-naft-gaz-1066831347.html 

 

ایجاد مناطق تجاری مرزی میان تاجیکستان، قرقیزستان و ازبکستان

اسپوتنیک: رئیس مجلس تاجیکستان در دیدار با رئیس جمهور ازبکستان گفت: همکاری‌ها در بخش‌های مختلف اقتصادی از جمله در مناطق این کشورها در حال تقویت است.

فیض علی عیدی‌زاده رئیس پارلمان تاجیکستان در دیدار با رئیس جمهور ازبکستان و روسای هیئت‌های پارلمانی کشورهای آسیای میانه گفت: در سال‌های اخیر گردش کالا بین کشورهای منطقه ده‌ها برابر شده است و به همین دلیل مناطق تجاری در مناطق مرزی ایجاد می‌شود. یادآور می‌شویم، شوکت میرضیایف رئیس جمهور ازبکستان در حاشیه صد و پنجاهمین مجمع اتحادیه بین‌المجالس (IPU)  در تاشکند با روسای هیئت‌های پارلمانی کشورهای آسیای میانه دیدار و گفتگو کرد. در این نشست روسای مجالس تاجیکستان، قزاقستان، قرقیزستان و ترکمنستان حضور داشتند. در این دیدار بر اهمیت صد و پنجاهمین مجمع اتحادیه بین‌المجالس که برای اولین بار در منطقه برگزار شد، تاکید شد. موضوعات تقویت بیشتر روابط دوستانه، حسن همجواری، مشارکت راهبردی و اتحاد بین کشورهای برادر مورد و بررسی قرار گرفت. خاطرنشان شد: در این دیدار بر تاریخی بودن دیدارهای اخیر در منطقه از جمله حل و فصل کامل مسائل تحدید حدود مرزها و امضای توافقنامه در شهر خجند در نقطه تلاقی مرزهای دولتی تاجیکستان، ازبکستان و قرقیزستان تاکید شد. همچنین در این دیدار طرح‌های همکاری در بخش‌های مختلف اقتصاد از جمله در مناطق کشورها و نیز برنامه‌های همکاری‌های فرهنگی و آموزشی سازنده با موفقیت اجرا می‌شود.

در این دیدار بر اهمیت تقویت گفت‌وگوهای پارلمانی از جمله در سطح کمیته‌ها برای نزدیک‌تر کردن دو کشور و مردم، پیشبرد طرح‌ها و پروژه‌های همکاری مشترک، گسترش روابط بین منطقه‌ای و ارتقای مبادلات بشردوستانه تاکید شد.

https://sputnik.tj/20250408/mintaqahoi-tijorati-nazdisarhad-tojikiston-qirghiziston-uzbekiston-1066901697.html

برنامه تاجیکستان برای جذب ۵۰۰ هزار گردشگر روسی

آسیا پلاس: نمایشگاه بین‌المللی گردشگری «تابستان 2025(1404)» در یکاترینبورگ آغاز به کار می‌کند که در آن 16 کشور از جمله تاجیکستان پیشنهادهای گردشگری خود را ارائه می‌دهند. امسال، این نمایشگاه بر تفریحات استراحتگاه سلامت متمرکز است که مطابق با علاقه روزافزون گردشگران روسی به چنین مقاصدی است. به گفته یوری بارزیکین، نایب رئیس اتحادیه صنعت گردشکری روسیه، در سال 2024(1403) بیش از 40 درصد پروازها از یکاترینبورگ به کشورهای همسایه از جمله تاجیکستان، قرقیزستان، ازبکستان، قزاقستان، آبخازیا و بلاروس انجام شده است. این مقاصد همچنان مورد تقاضای زیادی هستند، به ویژه برای سفرهای تفریحی. تاجیکستان فعالانه برای جذب گردشگران از روسیه تلاش می‌کند. در سال 2024(1403)، 334 هزار روس از این کشور بازدید کردند و پیش بینی می‌شود در سال 2025(1404) این رقم به 500 هزار نفر افزایش یابد.

 «در سال 2024(1403)، 334 هزار روس از این کشور بازدید کردند؛ امسال برنامه‌ها برای 500 هزار نفر در نظر گرفته شده است. برای رسیدن به این هدف، ما با مناطق روسیه همکاری نزدیک داریم. در تاجیکستان بیش از 100 قله کوه در ارتفاع 5 هزار متری از سطح دریا وجود دارد. این بهشت واقعی برای کوهنوردان است که می‌توانند مسیرهای با قیمت‌ مناسب  انتخاب کنند،  ما چشمه‌های آب گرم زیادی داریم.»

محبوبیت تورهای تاجیکستان از یکاترینبورگ همچنان در حال افزایش است. پیش از این، میخائیل مالتسف، رئیس انجمن گردشگری اورال، خاطرنشان کرد که تاجیکستان ظرفیت عظیمی‌برای توسعه گردشگری دارد. وی تاکید کرد که این کشور هم برای مسافران مقرون به صرفه و هم برای دوستداران تعطیلات لوکس مناسب است. تورهای خوراکی به ویژه مورد تقاضا هستند، زیرا غذاهای سنتی تاجیک ترکیبی از عناصر غذاهای ایرانی و ترکی است. کوهنوردان توسط کوه‌ها جذب می‌شوند و دوستداران تورهای منحصر به فرد با فرصتی برای شکار بز جذب می‌شوند که هزینه آن از یک میلیون روبل (11 هزار و 977 دلار امریکایی) شروع می‌شود. این نمایشگاه همچنین پتانسیل تاجیکستان را در زمینه توریسم قومی‌که یکی از امیدوارکننده ترین شکل‌های گردشگری تاریخی و فرهنگی است، نشان می‌دهد. توریسم قومی‌به حفظ سنت‌ها و حمایت از جوامع محلی کمک می‌کند و گردشگران علاقه‌مند به ویژگی‌های فرهنگی و طبیعی اصیل کشور را جذب می‌کند.

https://www.asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/society/20250404/tadzhikistan-nameren-priglasit-500-tisyach-rossiiskih-turistov

ساخت کارخانه مواد شوینده و لوازم آرایشی در پارک آگروبیولاتوری دانشگاه دولتی آموزگاری

خبرگزاری خاور: در 7 آوریل(18/01/1404)، ساخت یک شرکت کوچک برای تولید مواد شوینده و لوازم آرایشی در محوطه پارک آگروبیولاتوری دانشگاه دولتی آموزگاری صدرالدین عینی تاجیکستان آغاز شد. این شرکت در 0.6 هکتار ساخته شده است و بیش از 20 نوع مواد شوینده و آرایشی تولید می‌کند. موضوع پیشرفت علم و آموزش و اجرای آن در تولید و اقتصاد کشور محور دیدار رئیس جمهور تاجیکستان با دانشمندان و فرهنگیان این جمهوری بود. بر همین اساس است که چنین بنگاهی با بهره‌گیری از توان علمی دانشگاه و همکاری‌های بین‌المللی آن ساخته شده و پیوند علم با تولید در حال اجراست. لازم به ذکر است به منظور اجرای سریع دستورالعمل‌ها و دستورالعمل‌های رئیس جمهور در خصوص ارتباط علم با تولید، میز و صندلی موسسات آموزش متوسطه و حرفه‌ای، غذاخوری، صندلی‌های راحتی برای سالن مجلسی، تریبون، کتابخانه و تخت در پارک فناوری وابسته به دانشگاه تولید شده و شعارها و پوسترهایی در دست انتشار است. پارک فناوری دانشگاه دولتی آموزشی تاجیکستان یکی از موفق‌ترین پارک‌ها در میان پارک‌های مؤسسات آموزشی عالی حرفه‌ای در کشور است.

https://khovar.tj/2025/04/dar-bo-i-agrobiolaborator-i-donishgo-i-davlatii-om-zgor-korhonai-iste-soli-moe-oi-sh-yanda-va-kosmetolog-sohta-meshavad/

  

ارائه پورتال یکپارچه خدمات عمومی EGOV.TJ در «دوشنبه»

 آسیا پلاس: این یک سازنده وب سایت واحد است که بر اساس آن منابع رسمی وب کلیه سازمان‎های دولتی تاجیکستان ایجاد می‌شود.

به عنوان بخشی از هفته ICT، ارائه پورتال دولتی واحد EGOV.TJ که توسط آژانس نوآوری و فناوری‎های دیجیتال وابسته با ریاست جمهور تاجیکستان توسعه یافته است، برگزار شد. منبع دیجیتال جدید به بخشی از برنامه دیجیتالی سازی دولتی تبدیل شده است و هدف آن متحد کردن منابع اینترنتی ادارات و ارائه خدمات دولتی به شکل الکترونیکی است.

امیر خاتمی، رئیس بخش توسعه و بازاریابی شرکت سهامی عام «مراکز صدور گواهینامه، خدمات دولتی و توسعه برنامه‌های دیجیتال» گفت که این پلتفرم جدید چیست و چه وظایفی را حل می‌کند.

به گفته وی، EGOV.TJ یک سایت ساز واحد است که بر اساس آن منابع رسمی وب کلیه سازمان‎های دولتی کشور ایجاد می‌شود. تا به امروز بیش از 40 وب سایت وزارتخانه‌ها و ادارات مختلف از نظر فنی آماده است که از جمله آنها می‌توان به وب سایت شهرداری دوشنبه و وب سایت دادستانی کل اشاره کرد که همه آنها در چارچوب پروژه‎ای به نام EPIR توسعه یافته ‎اند و در یک پورتال قرار می‎گیرند.

این متخصص با تاکید بر اینکه یکی از وظایف کلیدی پلتفرم استانداردسازی است، خاطرنشان کرد: اگر قبلا هر بخش وب سایت خود را بر اساس استانداردهای خود نگهداری می‌کرد، اکنون همه منابع در قالب تصویری و فنی واحد توسعه و مدیریت می‌شوند. EGOV.TJ همچنین اطلاعات به روز در مورد کار سازمان‎های دولتی را جمع آوری می‌کند و آخرین اخبار را منتشر می‌کند.

توسعه پورتال از سپتامبر سال گذشته آغاز شد. 10 سایت اول در ماه نوامبر آماده شد. اکنون تعداد آنها همچنان در حال افزایش است - پس از تکمیل مراحل قراردادی با ادارات مربوطه، منابع جدید اضافه خواهد شد.

https://asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/power/20250408/v-dushanbe-prezentovali-edinii-portal-gosuslug-egovtj

افزایش 1.74 برابر حجم مبادلات تجاری خارجی بین تاجیکستان و ازبکستان در سال 2024

خبرگزاری خاور: یکی از اولویت‎های روابط دوجانبه جمهوری تاجیکستان و جمهوری ازبکستان، همکاری‎های تجاری و اقتصادی است. گردش مالی تجارت خارجی تاجیکستان و ازبکستان در حال رشد است. اگر در سال 2018 بیش از 288.5 میلیون دلار بوده است، در سال 2024 به 504.4 میلیون دلار رسیده است. یعنی این شاخص در سال 2024 نسبت به سال 2018 1.74 برابر افزوده شده است که در بین کشورهای عضو کشورهای مستقل مشترک المنافع رتبه سوم را به خود اختصاص داده است.

یکی از ویژگی‏های متمایز اقتصاد جهانی در نیمه دوم قرن بیست و یکم، توسعه فشرده روابط اقتصادی بین المللی است. روابط بین الملل اقتصادی و اقتصاد جهانی در پیوند منطقی و تاریخی تنگاتنگی قرار دارند و یکی از شروط اصلی شکل گیری اقتصاد جهانی به شمار می روند. در قرن بیست و یکم، روابط بین دولت‎ها را می‎توان عنصر جدایی ناپذیر اقتصاد جهانی و نتیجه توسعه آن دانست. زیرا روابط اقتصادی بین دولت‌ها در تعمیق تقسیم کار بین المللی، ادغام اقتصادهای ملی، توسعه اقتصاد ملی کشورها، بهبود روابط سیاسی و توسعه و تقویت ساختارهای بین المللی و منطقه ‎ای تجلی می یابد.

بر اساس تحلیل‌ها، بازدیدهای دوجانبه سران کشورها، گردش مالی تجارت خارجی در سال 2018 نسبت به سال 2017 ، 128.2 درصد افزایش یافته است. در سال 2018، سران کشورها اولویت را برای افزایش گردش تجاری به 500 میلیون دلار و در آینده گردش تجارت خارجی بین کشورها به یک میلیارد دلار تعیین کردند. بنابراین، در سال 2022، گردش مالی تجارت خارجی به بیش از 500 میلیون دلار رسیده است. بر اساس نرخ رشد، طی سال‌های 2019 تا 2024 هر سال به طور متوسط حداقل 14 درصد رشد خواهد کرد.

با توجه به رشد مداوم گردش مالی تجارت خارجی بین کشورها و هدف تعیین شده توسط رهبران ارشد، بعید نیست که در سال‎های آینده به یک میلیارد دلار برسد. یعنی اگر گردش مالی تجارت خارجی تاجیکستان و ازبکستان سالانه 14 درصد افزایش یابد، گردش مالی تجاری این کشورها در سال 2029 تا 2030  از یک میلیارد دلار فراتر خواهد رفت. اگر این شاخص سالانه از 14 درصد فراتر رود، در آینده نزدیک حجم مبادلات تجاری دو کشور به سطوح قابل توجهی خواهد رسید. 

https://khovar.tj/2025/04/a-mi-gardishi-savdoi-hori-ii-to-ikiston-va-uzbekiston-soli-2024-1-74-marotiba-ziyod-gardid/

 

افتتاح پارک  فناوری (آی تی) در دوشنبه

آسیا پلاس: IT Park اولین مرکز نوآوری تمام عیار کشور با هدف توسعه اقتصاد و فناوری دیجیتال در دوشنبه افتتاح شد. در مراسم افتتاحیه رستم امامعلی، شهردار دوشنبه و همچنین نمایندگانی از پیشرفته ترین و نوآورترین شرکت‎های جمهوری حضور داشتند.

این رویداد را به حق می‌توان گامی مهم در توسعه بخش فناوری در تاجیکستان دانست. واقعیت این است که آی تی پارک در حال حاضر به شرکت‎ها امکان دسترسی به مزایای مالیاتی، حمایت دولت از جامعه متخصصان که راه اندازی و توسعه یک تجارت فناوری اطلاعات را آسان تر و سودآورتر می‌کند. این به ویژه برای تیم های جوان، شرکت های فین‎تک و توسعه دهندگانی که قبلا با بوروکراسی و هزینه‌های بالا مواجه شده‌ اند، مفید خواهد بود.

هدف اصلی آی تی پارک ترویج توسعه اقتصاد دیجیتال و ارائه حمایت همه جانبه از ساکنان فعال در بخش فناوری اطلاعات می‌باشد.

این مرکز مزایا و ضمانت‎هایی را برای اعضا ارائه می دهد، از جمله:

- صفر درصد مالیات بر سود، مالیات بر ارزش افزوده، سود سهام و مالیات‎های محلی؛

- کاهش نرخ درآمد و مالیات اجتماعی؛

- ایجاد محیط مساعد برای رشد فناوری و همکاری‎های بین المللی.

اشخاصی می‌توانند در آی تی پارک فعالیت کنند که اولا، باید یک شخص حقوقی یا یک کارآفرین فردی باشد و در عین حال در تاجیکستان ثبت نام کرده باشد. ثانیا، چنین شخص حقوقی یا کارآفرین فردی باید در چارچوب فرمان دولت جمهوری تاجیکستان مورخ 31 ژوئیه سال 2024 شماره 440 فعالیت‎هایش را انجام دهد.

بر اساس این تصمیم، فعالیت‎های اعضا ممکن است شامل طیف گسترده ‎ای از جنبه‏ های توسعه نوآورانه از جمله بلاک چین (Blockchain)، ذخیره سازی ابری، هوش مصنوعی و غیره باشد. به هر حال، هدف اصلی کمک به شرکت‎ها برای توسعه نوآوری‏ها در کشور است.

اگر شرکتی این دو نکته را رعایت کند می‌تواند در سایت آی تی پارک اقدام کند. درخواست به مدت 5 روز بررسی می‌شود، معیار اصلی انتخاب، وجود طرح تجاری و پایبندی به آن است.

https://www.asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20250408/v-dushanbe-otkrilsya-it-park-dlya-chego-on-nuzhen-i-kak-stat-rezidentom

دریافت 3.7 میلیارد متر مکعب آب قزاقستان از طریق سیر دریا

اسپوتنیک: قزاقستان در سال 2025 3.7 میلیارد متر مکعب آب از تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان برای آبیاری زمین‎های کشاورزی در مناطق جنوبی این کشور دریافت خواهد کرد.

نورجان نورجیگیت‎اف، وزیر منابع آب و آبیاری قزاقستان در دیدار با همکاران خود از تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان در این موضوع توافق رسیدند.

در طول دوره آبیاری در سال 2025، قزاقستان تقریبا 3.7 میلیارد متر مکعب آب از سیر دریا باید دریافت کند.

طی دیدار وزیران در نشست هشتاد و نهمین اجلاس کمیسیون هماهنگی آب بین دولتی آسیای مرکزی که در سمرقند برگزار شد،  مقرر شده در دوره آبیاری 909 میلیون مترمکعب آب از طریق کانال بین دولتی «دوستیک» به قزاقستان و 975 میلیون متر مکعب آب به شمال دریای آرال پمپاژ می‌شود.

آبی که از طریق رودخانه سیر دریا وارد قزاقستان می‌شود، در مخزن شردره جمع آوری می‌شود و برای تأمین نیاز کشاورزان در مناطق جنوبی استفاده می‌شود.

به گفته نورجیگیتاف، سال گذشته با توزیع کارآمد آب، معرفی فناوری‎های صرفه جویی در مصرف آب و مذاکرات به موقع با کشورهای همسایه توانستند نیاز آبی کشاورزان را تامین کنند.

وزارت انرژی و ذخائر آب این کشور اعلام کرد که از اکتبر 2024 تا اول آوریل سال جاری، ازبکستان 12.6 میلیارد متر مکعب آب به قزاقستان ارسال کرده است که این  1.7 میلیارد متر مکعب بیشتر از برنامه ریزی قبلی است.

https://sputnik.tj/20250407/qazoqiston-tariq-sirdaryo-mlrd-metr-mukaab-ob-giriftanist-1066884098.html

کاهش صادرات در تجارت خارجی تاجیکستان

اسپوتنیک: کاهش تجارت خارجی تاجیکستان در دو ماه اول سال جاری افزایش یافته است.

بر اساس گزارش  خدمات گمرک جمهوری تاجیکستان، خرید کالا از خارج از کشور در این مدت 18 درصد افزایش یافته اما صادرات کاهش چشمگیری داشته است.

در این مدت جمهوری تاجیکستان  بیش از 1.2 میلیارد دلار کالا از خارج وارد کرده است.  این در حالی است که صادرات کالا از تاجیکستان در ژانویه تا فوریه سال جاری 2 برابر کاهش یافته است.

طی دو ماه سال جاری این کشور 253 میلیون دلار کالا صادر کرد که بر اساس آمار گمرک در سال گذشته بیش از 506 میلیون دلار بوده است.به طور کلی، تجارت خارجی تاجیکستان در ژانویه تا فوریه کمتر از 1.5 میلیارد دلار بوده است.

شایان ذکر است که روسیه شریک تجاری اصلی تاجیکستان است و از ابتدای سال جاری، گردش تجاری بین دوشنبه و مسکو حدود 353 میلیون دلار را در برگرفته است.

از این میزان واردات از روسیه نزدیک به 343 میلیون دلار و صادرات از تاجیکستان نزدیک به 10 میلیون دلار بوده است.

تاجیکستان در دو ماه نخست سال جاری تنها 4.2 هزار دلار کالا به آمریکا صادر کرده است که اخیرا تعرفه 10 درصدی بر کالاهای این کشور وضع کرده شد. واردات کالا از این کشور به تاجیکستان در ژانویه تا فوریه بیش از 9.6 میلیون دلار را تشکیل داده است.

https://sputnik.tj/20250407/kasr-savdo-khoriji-tojikiston-beshtar-1066880904.html

 

ارزیابی تاجیکستان به عنوان کشوری با نرخ رشد بالای اقتصادی

اسپوتنیک: ذوقی ذوقی زاده، وزیر توسعه اقتصادی و تجارت تاجیکستان، در نشستی به مناسبت روز اقتصاددان در این وزارتخانه خاطرنشان کرد که طی پنج سال گذشته، علی‌رغم تأثیر دو بحران شدید جهانی و عوامل خارجی، نرخ رشد اقتصاد ملی به طور متوسط 7.7 درصد (8.5 درصد بدون احتساب سال 2020، سال شیوع همه‌گیری کووید-19) بوده است. این شاخص نسبت به 5 سال قبل (2015 تا 2019) 0.7 (1.5) واحد درصد بیشتر است.

در سال 2024 تولید ناخالص داخلی کشور به 153.4 میلیارد سامانی و نرخ رشد واقعی آن به 8.4 درصد رسید که عمدتا به دلیل افزایش 20 درصدی حجم تولیدات صنعتی، کشاورزی 10.6 درصد، گردش مالی 13.6 درصدی، حمل و نقل مسافر با 13.4 درصد، خدمات پرداختی 13 درصد، حمل بار 11.5 درصد سرمایه گذاری دارایی‏های ثابت تامین گردید.

ذوقی زاده خاطرنشان کرد: تولید ناخالص داخلی کشور در 5 سال گذشته 74.3 میلیارد سامانی یا 2 برابر و درآمد نقدی جمعیت 99 میلیارد سامانی یا 3 برابر بیشتر شده است.

نرخ تورم در سال 2024 معادل 3.6 درصد بوده که نسبت به سال 2023 (3.8 درصد) 0.2 واحد درصد کمتر است. تورم در این مدت عمدتاً ناشی از افزایش قیمت‌های خوراکی‌ها 3 درصد، غیرخوراکی‌ها 4 درصد و خدمات 4.8 درصدی بوده است.

وزیر توسعه اقتصادی و تجارت این کشور تاکید کرد که سازمان‎های مالی بین المللی تاجیکستان را کشوری با نرخ رشد اقتصادی بالا ارزیابی کرده اند.

هدف نهایی دولت  جمهوری تاجیکستان تضمین توسعه اقتصادی پایدار کشور از طریق افزایش کارایی استفاده از منابع و فرصت‎های موجود، یافتن منابع جدید توسعه، ارتقای زمینه‌های علمی و آموزشی، بهداشت و درمان و منابع انسانی و از این طریق بهبود مستمر استاندارد و کیفیت زندگی مردم تاجیکستان می‌باشد.

https://sputnik.tj/20250408/vaziri-iqtisod-du-buhroni-iqtisodi-tojikiston-rushd-1066902010.html

 

تاج‌تک: پروژه رسانه‌ای جدید «آسیا پلاس» در مورد توسعه فناوری‌های نوآورانه در تاجیکستان

آسیا پلاس: آسیا پلاس با حمایت آژانس نوآوری و فناوری‌های دیجیتال تحت ریاست جمهوری تاجیکستان، پروژه جدیدی به نام تاج تک(TajTech) را راه اندازی می‌کند که به یک پلتفرم مهم برای ترویج جنبش استارتاپی و اکوسیستم فناوری اطلاعات در تاجیکستان تبدیل خواهد شد.

تاج‌تک به‌عنوان یک پلتفرم رسانه‌ای به استارت‌آپ‌های جوان و همچنین مرکز دانش تمام عیار برای متخصصان با تجربه فناوری اطلاعات، سرمایه‌گذاران و سایر شرکت‌کنندگان در بازار دیجیتال در حال توسعه  این کشور خدمت خواهد کرد.

در اینجا می‌توان روندهای جدید، تبادل تجربه،  تجزیه و تحلیل موارد واقعی و فرصت‎های جدیدی برای رشد و توسعه در زمینه فناوری کشف کرد.

این پروژه دیجیتالی‌سازی را در تاجیکستان رایج می‌کند و نشان می‌دهد که پروژه‌های محلی می‌توانند با موفقیت وارد بازار بین‌المللی شوند.

پروژه تاج‌تک، نه تنها استارت‌آپ‌های فناوری اطلاعات، بلکه نوآوری‌های شرکت‌های بزرگ و معتبر را نیز پوشش خواهد داد. توجه ویژه ای به مسیر موفقیت آنها خواهد شد از جمله اینکه با چه مشکلاتی مواجه شدند، از چه استراتژی‌هایی برای مقیاس بندی استفاده کردند، چگونه سرمایه گذاری را جذب کردند و وارد بازارهای بین المللی شدند.

شایان ذکر است که در روند فعالیت متخصصان با تجربه صنعت فناوری اطلاعات ،توسعه دهندگان، کارآفرینان، سرمایه گذاران و تحلیلگران  تجربیات و توصیه‌های عملی خود را به اشتراک خواهند گذاشت.

آنها به شما می‌گویند که چگونه تیم های موثر بسازید، با جدیدترین فناوری‌ها کار کنید، مشتری جذب کنید و از محصولات کسب درآمد کنید.

در قالب مصاحبه، مقالات تحلیلی و پادکست‎های ویدئویی، به مخاطبان خود خواهند گفت که چه راه حل‎هایی به بقا و توسعه کسب و کارها در دنیای دیجیتال مدرن کمک می‌کند.

  تاج تک دارای چندین قالب محتوا خواهد بود:

اخبار: به روز رسانی منظم در مورد پروژه‌های جدید، رویدادها و رویدادهای مهم در بخش فناوری اطلاعات تاجیکستان و منطقه انجام خواهد شد.

پادکست‎های ویدیویی: گفتگو با موسسان استارتاپ، سرمایه گذاران و مربیان که داستان موفقیت و توصیه‎های خود را به اشتراک می‌گذارند.

مقالات آموزشی: مطالب مفید در مورد نحوه ایجاد و توسعه استارتاپ، جذب سرمایه گذاری و تیم سازی ارائه خواهد شد.

 همچنین اطلاعات و محتوای علمی‌کشورهای همسایه : مقالات، گزارش‎ها، داستان‎های مربوط به اکوسیستم‎های نوآوری قزاقستان و ازبکستان، بهترین شیوه‌ها و موارد موفق ارائه می‌شود.

و، البته، به عنوان بخشی از پروژه، تصاویر، اینفوگرافیک‎ها و بسیاری موارد دیگر را برای شبکه‌های اجتماعی خود پویا و قابل فهم ایجاد خواهد شد.

پروژه رسانه‌ای را در صفحات آسیا پلاس - در وبسایت، صفحات کسب و کار آسیا پلاس(Asia-Plus Business ) در تلگرام و اینستاگرام و همچنین صفحات اصلی گروه رسانه در شبکه‌های اجتماعی و یوتیوب  می‌توان دنبال کرد.

راه اندازی پروژه تاج تک (TajTech ) گام مهمی در جهت ایجاد یک جامعه دیجیتال قوی در تاجیکستان است. این پروژه منبع اطلاعات مفید، الهام بخش و فرصت‎های جدید برای همه علاقمندان به فناوری‎های دیجیتال خواهد بود.

https://www.asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/society/20250404/tajtech-novii-media-proekt-aziya-plyus-o-razvitii-innovatsionnih-tehnologii-v-tadzhikistane

آغاز کار کاشت پنبه در زمینی به مساحت 124.5 هزار هکتار در منطقه ختلان  

خبرگزاری اوستا: دولتعلی سعید، رئیس منطقه ختلان در بخشی از سفر کاری خود از فعالیت‎های شرکت «تعاونی سرزمینی لواکانت» در شهر لواکانت بازدید و در آغاز عملیات کاشت پنبه در زمین‎های این تعاونی شرکت کرد.

این تعاونی دارای زمینی به مساحت 232 هکتار است که در سال 2025 به طور کامل در آن کشت پنبه انجام می‌شود و مزارع این تعاونی از بذر مرغوب استفاده می‌کنند و امسال تصمیم گرفتند از پنبه استرالیایی به روش کاشت دو ردیفه استفاده کنند.

سال گذشته در همین اراضی با استفاده از روش‎های جدید فناوری‏های کشاورزی تا 30 سنتر در هکتار برداشت شد. امسال برنامه ریزی شده است تا با استفاده از فناوری‎های پیشرفته کشاورزی به نتایج بهتری دست یابد.

بر اساس برنامه ریزی‎ها برای سال 2025، 124.5 هزار هکتار پنبه در منطقه ختلان کشت می‌شود که از این میزان 41 هزار هکتار با فناوری جدید کشت می‌شود.

علاوه بر این استاندار سغد از یک شرکت تولید بذر کشاورزی به نام «فیضعلی سعیدآف» در منطقه کوشانیان بازدید کرد. این مزرعه قصد دارد در زمینی به مساحت 2917 هکتار پنبه بکارد و سبزیجات و غلات در قلمرو باقیمانده کشت شود.

استاندار سغد در این بازدید به اهمیت تضمین امنیت غذایی و کارایی مزرعه اشاره کرد. وی تاکید کرد: این مزرعه یکی از مزرعه‌های پیشرو در منطقه است و سالانه سهم بسزایی در تامین امنیت غذایی کشور دارد.

https://telegra.ph/V-Hatlonskoj-oblasti-startovali-raboty-po-posevu-hlopka-na-ploshchadi-1245-tys-gektarov-04-04

افزایش مساحت باغات و تاکستان‎ها در تاجیکستان

آسیا پلاس: در تاجیکستان امسال برای اولین بار باغات و تاکستان‌های جدید در زمینی به مساحت 272 هکتار احداث شد که 243 هکتار آن باغ و 29 هکتار تاکستان بود.

علاوه بر این، به گفته وزارت کشاورزی جمهوری تاجیکستان، احیای باغات و تاکستان‌های قدیمی در مساحت 2064 هکتار نیز ادامه دارد که از این میزان 1833 هکتار باغ و 232 هکتار باغ انگور است.

در پایان سال گذشته، برنامه توسعه باغات، تاکستان‌ها و کشت مرکبات برای سال 2029-2025  به تصویب رسید. هدف از این برنامه بهبود امنیت غذایی، توسعه کشاورزی، افزایش صادرات، ایجاد مشاغل جدید و حل مشکلات زیست محیطی می‌باشد.

این برنامه تا سال 2029 با هزینه کلی 691 میلیون سامانی (بیش از 63.5 میلیون دلار) که از محل سرمایه گذاری خارجی، بخش خصوصی و دولت تاجیکستان تامین می‌شود، به صورت مرحله‎ای اجرا خواهد شد.

بر اساس این سند، قرار است در پنج سال آینده 2740 هکتار باغ و 2787 هکتار باغ انگور در سراسر این کشور ایجاد شود. مساحت کل باغات و تاکستان‌های تاجیکستان در اراضی آبی 206.535 هکتار خواهد بود. همچنین در قالب این برنامه 17.3 هزار هکتار از باغات و تاکستان‏های قدیمی مرمت می‌شود. در سال 2024، 438 هکتار به مرکبات اختصاص یافت و در پنج سال آینده سطح زیر کشت آنها 113.5 هکتار افزایش خواهد یافت.

برنامه اقدام 2027-2025 برای این برنامه شامل فعالیت‎هایی مانند معرفی شیوه‌های منطقه‎ای سازی برای کاشت درختان میوه بسته به شرایط اقلیمی زراعی، کار آموزشی در بین کشاورزان در مورد روش‎های پرورش باغ‎های فوق فشرده و مرکبات، افزایش کاشت انواع درختان و باغ‎های انگور و ساخت انبار برای پیوند زمستانه نهال و غیره است.

حجم بودجه این برنامه در سال های 2027-2025  بیش از 375 میلیون سامانی (بیش از 34.5 میلیون دلار) خواهد بود.

https://asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20250404/v-tadzhikistane-uvelichili-plotshadi-sadov-i-vinogradnikov

بررسی موضوع جذب سرمایه گذاری ADFD برای ادامه ساخت نیروگاه برق آبی راغون در «ابوظبی»

خبرگزاری خاور: موضوع جذب سرمایه‌گذاری برای ادامه ساخت نیروگاه آبی «راغون» در نشستی بین سلطان رحیم‌زاده، رئیس کمیته دولتی سرمایه‌گذاری و مدیریت اموال دولتی جمهوری تاجیکستان و محمد سیف السویدی، مدیرکل صندوق توسعه ابوظبی (ADFD)، در کمیته امارات متحده عربی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

سلطان رحیم زاده پتانسیل عظیم انرژی تاجیکستان به ویژه در زمینه انرژی «سبز» را ارائه کرد و از ADFD خواست در اجرای پروژه نیروگاه برق آبی «راغون» و سایر پروژه‎های زیربنایی سرمایه گذاری کند.

السویدی با ابراز خرسندی از همکاری دوجانبه، آمادگی ADFD را برای بررسی فرصت‎های سرمایه گذاری در بخش‎های اولویت دار تاجیکستان از جمله انرژی ابراز کرد. وی گفت که صندوق توسعه ابوظبی تجربه گسترده ای در تامین مالی پروژه‌های زیربنایی در کشورهای مختلف دارد و خواهان گسترش این همکاری با تاجیکستان است.

نیروگاه برق آبی «راغون» که بر روی رودخانه وخش ساخته می‌شود، پس از تکمیل، با ظرفیت 3600 مگاوات به بزرگترین نیروگاه برق آبی آسیای مرکزی تبدیل خواهد شد. این نیروگاه نه تنها نیاز برق داخلی تاجیکستان را تامین می‌کند، بلکه امکان صادرات برق به کشورهای همسایه را نیز فراهم خواهد کرد.

این نشست گامی مهم در جهت تقویت همکاری‎های اقتصادی و جذب سرمایه گذاری خارجی برای اجرای پروژه‌های استراتژیک در تاجیکستان از جمله نیروگاه برق آبی «راغون» تلقی می‌شود.

https://khovar.tj/2025/04/dar-abuzab-albi-sarmoyai-adfd-baroi-idomai-sohtmoni-nerugo-i-ro-un-barras-gardid/

پیش بینی رشد قوی بانک توسعه آسیایی برای اقتصاد تاجیکستان در دو سال آینده

آسیا پلاس: تحلیلگران بانک توسعه آسیایی پیش بینی می‌کنند که رشد اقتصادی تاجیکستان در سال های 2025 و 2026 با حمایت از سرمایه گذاری در انرژی و صنعت، تقاضای مصرف کننده قوی و توسعه بخش خصوصی پایدار خواهد ماند.

تحلیلگران بانک توسعه آسیایی در چشم انداز توسعه آسیایی ماه آوریل خود گفتند: با این حال، می‌توان با تمرکز مجدد بر تحول دیجیتال و حکومت الکترونیکی، رشد را تقویت کرد.

بر اساس گزارش این بانک، پیش‌بینی می‌شود که پس از افزایش 8.4 درصدی در سال 2024 تولید ناخالص داخلی این کشور در سال جاری به میزان 7.4 درصد و در سال 2026 به 6.8 درصد افزایش خواهد یافت.

همچنین پیش‌بینی می‌شود تورم در سال جاری به 5.0 درصد و در سال آینده به 5.8 درصد افزایش یابد، که ناشی از افزایش وام‌های مصرفی و افزایش دستمزدها، مستمری‌ها و نرخ‌های خدمات شهری می‌باشد.

کو ساکاموتو، رئیس دایمی‌بانک توسعه آسیایی در تاجیکستان، گفت: ما از اولویت‌بندی دولت برای تحول دیجیتال به‌عنوان محرک اصلی توسعه استقبال می‌کنیم.

وی آمادگی خود را برای «حمایت از دولت در غلبه بر موانع کلیدی از جمله کمبود سرمایه گذاری» اعلام کرد.

در این گزارش خاطرنشان می‌شود که ضریب نفوذ بالای تلفن همراه این کشور به دلیل سرعت پایین اینترنت تلفن همراه، که رتبه 139 را در جهان دارد، تضعیف می‌شود.

تحلیلگران بانک توسعه آسیایی گفتند: «تعداد کیف پول‎های دیجیتال در اواسط سال 2024 به 10.4 میلیون رسید که به رشد سالانه 16.2 درصدی تراکنش‎های غیرنقدی کمک کرد، اما پذیرش پرداخت‎های دیجیتال نابرابر باقی مانده است».

نویسندگان این بررسی توصیه می‌کنند که مقامات تاجیکستان یک زیرساخت دولتی دیجیتالی قوی و انعطاف‌پذیر ایجاد کنند که برای ارائه مؤثر و فراگیر خدمات دولتی به همه طبقات اجتماعی ضروری است.

آنها می‌گویند: «با به کارگیری فناوری‌های دیجیتال در بخش های دولتی و خصوصی، تاجیکستان پتانسیل تغییر صنعت، بهبود کیفیت زندگی و ترویج توسعه پایدار را دارد.

https://asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20250409/abr-predrekaet-ustoichivii-rost-ekonomke-tadzhikistana-v-predstoyatshie-dva-goda

توجیه پیش‌بینی بانک توسعه آسیایی درباره کند شدن رشد اقتصادی تاجیکستان

آسیا پلاس: انتظار می‌رود رشد اقتصاد تاجیکستان از 8.4 درصد در سال گذشته به 7.4 درصد در سال جاری و به 6.8 درصد در سال 2026(1405) کاهش یابد. اقتصاددانان بانک توسعه آسیایی گفتند که کاهش پیش‌بینی شده در رشد اقتصادی تاجیکستان طی دو سال آینده نشان دهنده کاهش پیش‌بینی شده قیمت فلزات و محصولات کشاورزی، کالاهای اصلی صادراتی این کشور است. آنها همچنین به «اقدامات حمایتی ارائه شده توسط کشورهای همسایه که منجر به کاهش حجم صادرات می‌شود» اشاره می‌کنند. آنچه ما در اینجا در مورد آن صحبت می‌کنیم افزایش شدید نرخ حقوق گمرکی واردات سیمان تاجیکستان توسط دولت ازبکستان است. علاوه بر این، تحلیلگران بانک توسعه آسیایی کاهش رشد اقتصادی تاجیکستان را با کاهش پیش‌بینی‌ شده در چین و روسیه که شرکای تجاری اصلی تاجیکستان هستند، مرتبط می‌دانند. آنها توضیح می‌دهند که کاهش رشد اقتصادی در چین و روسیه می‌تواند صادرات محصولات تاجیکستان به این کشورها و جریان حواله (از فدراسیون روسیه) را کاهش دهد. علاوه بر این، کاهش قیمت فلزات (از جمله آلومینیوم اولیه) و کاهش حواله‌ها (از 45 درصد تولید ناخالص داخلی در سال 2024 (1403) به 37 درصد در سال 2025(1404) انتظار می‌رود که «رشد را مهار کند».

اقتصاددانان بانک توسعه آسیایی انتظار دارند: «با این وجود، رشد اقتصادی قوی باقی خواهد ماند که ناشی از سرمایه‌گذاری قوی در انرژی و صنعت، توسعه کشاورزی و خدمات، و وجوه ارسالی قوی است». به یاد بیاوریم که بانک توسعه آسیایی رشد اقتصادی تاجیکستان را 7.4 درصد در سال 2025(1404) و 6.8 درصد در سال 2026(1405) پیش بینی کرده است. در سال 2024(1403)، رشد 8.4 درصدی بود که 0.1 درصد بیشتر از رقم 2023(1402) است. تولید ناخالص داخلی این کشور در سال گذشته به 153.4 میلیارد سامانی (14 میلیارد دلار) رسید. در ساختار تولید ناخالص داخلی سال گذشته، سهم کشاورزی 22.8 درصد، صنعت - 16.9درصد، تجارت - 15.2 درصد، مالیات - 9.4 درصد، حمل و نقل - 9.3 درصد، ساخت و ساز - 8.1 درصد، سایر بخش‌ها و صنایع - 18.3 درصد بود.

https://asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20250411/abr-obosnoval-svoi-prognoz-otnositelno-zamedleniya-rosta-ekonomiki-tadzhikistana

 

جذب سرمایه ۶ میلیون دلاری برای  zypl.ai استارت آپ تاجیکی

آسیا پلاس: استارتاپ zypl.ai، اولین شرکت فناوری از تاجیکستان است که موفق شده در تنها ۳۰ دقیقه مبلغ ۶ میلیون دلار سرمایه‌ از سرمایه‌گذاران معتبر جهانی جذب کند. این شرکت در زمینه هوش مصنوعی و تولید داده‌های مصنوعی (zGAN) فعالیت می‌کند.

نقاط برجسته موفقیت

در مرحله Pre-Series A، سرمایه‌گذار بزرگی مثل Prosus Ventures  روی این استارتاپ سرمایه‌گذاری کرد. بعد از این جذب سرمایه، شرکت‌های بزرگی مانند Carbide Ventures  و بیل‌تای (سرمایه‌گذار معروف سیلیکون‌ولی) نیز وارد شدند. مذاکرات با Carbide تنها نیم ساعت طول کشید و منجر به سرمایه‌گذاری ۳ میلیون دلاری با ارزش‌گذاری ۴۰ میلیون دلار شد.

دلیل جذابیت برای سرمایه‌گذاران

تکنولوژی اختصاصی zGAN که داده‌های مصنوعی ایجاد می‌کند. رشد سریع جهانی و همکاری با بانک‌های بزرگ مانند QNB. پتانسیل بالا برای گسترش به بازارهای مهم مثل آمریکا، اندونزی و عربستان.

فناوری برجسته

پلتفرم Lucid  بدون نیاز به کدنویسی به بانک‌ها اجازه می‌دهد از داده‌های مصنوعی برای مقابله با کلاهبرداری، پیش‌بینی ریسک و اعتبارسنجی استفاده کنند.

برنامه‌های آینده

دستیابی به درآمد سالانه ۴ میلیون دلار تا سال آینده. توسعه فناوری برای شناسایی  Deepfake. راه‌اندازی اولین خوشه GPU در تاجیکستان تا پایان سال. ایجاد پارک فناوری هوش مصنوعی در دوشنبه با حمایت دولت و همکاری بین‌المللی.

https://asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20250411/kak-tadzhikskii-startap-zyplai-privlyok-6-mln-za-30-minut