اخبار اقتصادی زیمبابوه، بوتسوانا و زامبیا
گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی کشورهای زیمبابوه، بوتسوانا و زامبیا در هفتۀ سوم فروردین 1404 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشورها به شرح زیر ارائه می‌گردد.
زیمبابوه
تصمیم زیمبابوه برای حذف تعرفه کالاهای آمریکایی
امرسون منانگاگوا، رئیس‌جمهور زیمبابوه اعلام کرده است که تعرفه‌های کالاهای وارداتی از ایالات متحده را در تلاش برای ایجاد «روابط مثبت» با دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، متوقف می‌کند. این اقدام چند روز پس از اعمال تعرفه‌های 18 درصدی ترامپ بر صادرات زیمبابوه به آمریکا صورت گرفت. منانگاگوا بیان نمود: «این اقدام برای تسهیل گسترش واردات آمریکا در بازار زیمبابوه و در عین حال ترویج رشد صادرات زیمبابوه به مقصد ایالات متحده است.
ایالات متحده در سال 2024 کالاهایی به ارزش 43.8 میلیون دلار به زیمبابوه صادر کرد که نسبت به سال قبل 10.6 درصد افزایش داشت، در حالی که واردات با 41 درصد کاهش به 67.8 میلیون دلار رسید. تندای امبانجه، تحلیلگر سیاسی زیمبابوه ای، به خبرگزاری فرانسه گفت که این تصمیم منافع اقتصادی قابل توجهی برای زیمبابوه به همراه نخواهد داشت و تنها به نفع ایالات متحده خواهد بود.
استفاده از انرژی هسته‌ای در زیمبابوه
کنستانتینو چیونگا معاون رئیس جمهور زیمبابوه، چهارشنبه 9 آوریل در مراسم افتتاحیه ششمین کنفرانس و نمایشگاه بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر در آبشار ویکتوریا با موضوع "سرمایه‌گذاری در انرژی پایدار برای آینده‌ای بهتر" گفت: "دولت در حال بررسی طیف متنوعی از راه‌حل‌های انرژی برای تنوع بخشیدن به ترکیب انرژی کشور و استفاده از انرژی هسته‌ای به ویژه از طریق راکتورهای کوچک است. دولت بر ارزش افزوده مواد معدنی مرتبط با گذار انرژی مانند منگنز، نیکل، مس، کبالت و لیتیوم تمرکز دارد. در حاشیه این کنفرانس، دکتر گلوریا ماگومبو، دبیر دائمی وزارت انرژی و توسعه نیرو، استفاده از سیستم هسته‌ای مدولار را امکان پذیر دانست و گفت: به عنوان یک کشور، ما به دنبال استفاده از این فناوری در 10 تا 15 سال آینده هستیم. به عنوان بخشی از استراتژی خود برای انتقال به انرژی پاک‌تر، زیمبابوه، مانند بسیاری از کشورهای آفریقایی دیگر در حال بررسی منابع انرژی جایگزین مانند باد، خورشید و گاز متان برای افزایش تولید برق و کاهش انتشار کربن ناشی از تولید برق مبتنی بر سوخت‌های فسیلی است. لازم به ذکر است زیمبابوه دارای بزرگترین ذخایر لیتیوم در آفریقا است و در رتبه پنجم جهانی قرار دارد. همچنین ذخایر قابل توجه اورانیوم در دره زامبزی در اطراف منطقه کانیمبا وجود دارد که می‌تواند به عنوان یک منبع ارزشمند برای تولید انرژی هسته‌ای مورد استفاده قرار گیرد.
تاکید برحمایت از تولید دارو در داخل به عنوان کلید سلامتی و بهداشت
کمبو موهادی معاون رئیس جمهور زیمبابوه با اشاره به اینکه بخش تولید داروی زیمبابوه در صورت حمایت و سرمایه‌گذاری کافی، نقشی اساسی در تقویت سیستم بهداشتی و احیای پایه صنعت دارو در کشور خواهد داشت گفت: ما دوست داریم شرکت‌هایی مانند زیم فارم رشد کنند تا بتواند داروها را به بخش بهداشت ارائه دهند. ما مقدار زیادی از داروها را از کشورهای دیگر وارد می‌کنیم و تولید داخلی دارو نیازهای ما را برطرف نمی‌کند. افزایش حمایت از صنعت داروسازی محلی به عنوان بخشی از برنامه گسترده دولت در بهبود اقتصادی و تاب آوری مراقبت‌های بهداشتی است. در حال حاضر، زیمبابوه تا 70 درصد از محصولات دارویی خود را از هند، چین و آفریقای جنوبی وارد می‌کند. این وابستگی شدید به واردات، زیمبابوه را در برابر اختلالات زنجیره تامین جهانی، کمبود ارز خارجی و افزایش قیمت دارو آسیب‌پذیر می‌کند.
همکاری زیمبابوه و اوگاندا در احیای گردشگری
رئیس جمهور زیمبابوه، منانگاگوا در حاشیه یازدهمین نشست مجمع منطقه‌ای آفریقا (9آوریل) در مورد توسعه پایدار در مرکز همایش‌های تفریحی Munyonyo در کامپالا در اوگاندا، در دیداری دوجانبه با همتای اوگاندایی خود گفت که زیمبابوه و اوگاندا باید همکاری خود را در بخش گردشگری از طریق برقراری پروازهای مستقیم به استراحتگاه‌های توریستی مانند آبشار ویکتوریا احیا کنند. به همین منظور، رئیس جمهور از وزرای گردشگری دو کشور خواست تا به سرعت همکاری در بخش مهم گردشگری را احیا کنند. گردشگری یک عامل کلیدی در اقتصاد است و 15 درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) زیمبابوه را در سال 2024 تشکیل داده است .
کسب درآمد کشاورزان از فروش تنباکو
کشاورزان زیمبابوه از فروش 38.8 هزار تن تنباکو، 133.3 میلیون دلار درآمد کسب کرده‌اند. از زمان افتتاح فصل بازاریابی تنباکو در سال 2025، کشاورزان 36.4 هزار تن به ارزش 126 میلیون دلار آمریکا را از طریق فروش قراردادی فروخته‌اند، در حالی که 2.3 هزار تن به ارزش 7.3 میلیون دلار، از طریق حراج فروخته شده است. آمارهای هیئت صنعت و بازاریابی دخانیات (TIMB) نشان می‌دهد که تا روز 21 فصل بازاریابی، کشاورزان در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، حجم کمتری از برگ تبناکو را تحویل داده‌اند. طبق گزارش TIMB، در مدت مشابه سال گذشته، کشاورزان 52.7 هزار تن تنباکو به ارزش 186.1 میلیون دلار آمریکا فروخته بودند. متوسط قیمت در بیست و یکمین روز فصل بازاریابی 3.44 دلار آمریکا به ازای هر کیلوگرم بود در حالی که در سال گذشته 3.53 دلار آمریکا بوده است. دخانیات به دلیل سهمی‌که در تولید ناخالص داخلی و درآمدهای ارزی دارد، موقعیتی استراتژیک در اقتصاد زیمبابوه به دست آورده است. و این کشور به بزرگترین تولید کننده تنباکوی مصرفی در آفریقا تبدیل شده است و در بین تولیدکنندگان برتر برگ طلایی در جهان در رتبه پنجم قرار دارد.
پیش‌بینی افزایش ارزش املاک مسکونی زیمبابوه به 85 میلیارد دلار
شرکت Chas Everitt International یکی از پنج شرکت بزرگ املاک آفریقای جنوبی، اعلام کرده است که صنعت املاک مسکونی زیمبابوه تا پایان سال جاری به ارزش خیره کننده 85 میلیارد دلار آمریکا خواهد رسید و پیش‌بینی می‌شود این بخش تا سال 2030 سالانه بیش از 5 درصد توسعه یابد و از بهبود اقتصادی قوی بهره‌مند شود. پیش‌بینی می‌شود که ارزش بازار املاک و مستغلات زیمبابوه در سال جاری به 124.75 میلیارد دلار برسد و املاک مسکونی با 85.35 میلیارد دلار آمریکا جایگاه برتر را به خود اختصاص دهد. Chas Everitt International در سال 2002 تنها با چهار دفتر محلی و حدود 40 نماینده در حومه شمال غربی ژوهانسبورگ فعالیت خود را آغاز کرد و هم اکنون در بزرگترین اقتصاد آفریقا، بیش از 100 شعبه فعال دارد.
راه‌اندازی برنامه دیجیتالی 2.5 میلیارد دلاری COMESA برای شرق و جنوب آفریقا
بازار مشترک شرق و جنوب آفریقا (COMESA) برنامه دیجیتالی سازی فراگیر برای شرق و جنوب آفریقا IDEA) را با بودجه بانک جهانی به ارزش 2.5 میلیارد دلار راه‌اندازی کرد. هدف این ابتکار گسترش دسترسی به اینترنت به 180 میلیون نفر و ارائه خدمات دیجیتالی فعال به 100 میلیون نفر در سراسر منطقه طی 8 سال است. این برنامه طیف وسیعی از ذینفعان از جمله زنان، پناهندگان، جوامع میزبان، شرکت‌های بخش خصوصی و مؤسسات بخش دولتی را هدف قرار می‌دهد. مرحله اول این برنامه شامل کمک هزینه 10 میلیون دلاری برای دبیرخانه COMESA و 780 میلیون دلار آمریکا برای عملیات در آنگولا، جمهوری دموکراتیک کنگو (DRC) و مالاوی است. در حال حاضر در شرق و جنوب آفریقا، تنها 64 درصد از جمعیت تحت پوشش اینترنت پرسرعت هستند و کمتر از نیمی (تنها 24 درصد) تا سال 2023 از اینترنت استفاده می‌کردند.
بوتسوانا
لغو ممنوعیت ورود محصولات تازه آفریقای جنوبی به بوتسوانا
بوتسوانا ممنوعیت واردات سبزیجات تازه از آفریقای جنوبی را پس از تلاش برای پاسخگویی به تقاضای محلی صرفاً از طریق تولید داخلی لغو کرد. این ممنوعیت که در سال 2022 اعمال شد، در دو مرحله برداشته شد؛ مرحله اول در دسامبر سال گذشته و مرحله دوم در آغاز آوریل امسال. معاون مدیر کل در بخش کشاورزی آفریقای جنوبی، با تایید آخرین اقدام، اظهار داشت که تجارت بین دو کشور باز است و روابط بهبود یافته است. در ماه دسامبر، محدودیت‌ها برای زردچوبه، ماهی تابه، کدو تنبل، نخود سبز، قارچ و بادمجان برداشته شد. از این ماه، آفریقای جنوبی می‌تواند چغندر، کره، کلم، هویج، سیر، زنجبیل، خربزه سبز، سبزی، کاهو، پیاز، سیب‌زمینی، فلفل شیرین، گوجه فرنگی و هندوانه را به بوتسوانا صادر کند.
زامبیا
بهبود زیرساخت‌های گردشگری زامبیا
هایکانده هیچیلما رئیس جمهور زامبیا بیان نمود که دولت او به بهبود سیاست‌های مربوط به بخش گردشگری برای تقویت صنعت ادامه خواهد داد. رئیس جمهور هیچیلما می‌گوید گردشگری همچنان در مرکز توسعه کشور قرار دارد و زامبیا دارای مواهب بزرگ گردشگری است. وی اضافه کرد موقعیت جغرافیایی زامبیا به عنوان یک مقصد گردشگری ترجیحی، مزیت بیشتری به آن می‌دهد.
جلسه سادک برای حل اختلافات مرزی زامبیا و کنگو
جامعه توسعه آفریقای جنوبی (SADAC) یک جلسه کارگروه بین وزارتی از وزرای مسئول تجارت، حمل و نقل، زیرساخت‌ها و امنیت را برای رسیدگی به چالش‌های پست مرزی کاسومبالسا بین زامبیا و کنگو تشکیل خواهد داد. باربارا لوپی، رئیس ارتباطات و روابط عمومی سادک اظهار داشت: این نشست بر روی بررسی چالش‌های فعلی در پست مرزی کاسومبالسا و بررسی یک برنامه عملیاتی گسترده برای توسعه زیرساخت‌ها، حمل‌ونقل و تسهیل تجارت برای حل مؤثر مسائل موجود تمرکز خواهد کرد. او به خبرگزاری زامبیا گفت که سادک برای رسیدگی به چالش‌های جاری در پست‌های مرزی کاسومبالسا که از اهمیت استراتژیک برای تجارت درون منطقه‌ای برخوردار است، رویکرد کریدور یکپارچه را اتخاذ خواهد کرد. پروژه کریدور لوبیتو، شامل ساخت یک خط ریلی 800 کیلومتری است که راه آهن بنگوئلا آنگولا را به خط راه آهن چینگولا زامبیا متصل می‌کند.