اخبار اقتصادی برزیل

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی برزیل در هفته دوم دیماه 1403 ، مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور؛ به شرح ذیل ارائه می‌گردد.

چالش‌ها و فرصت‌های برزیل در حمل‌ونقل دریایی جهانی

برزیل به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان جهانی محصولات کشاورزی، از جمله سویا، قهوه، آب پرتقال، اتانول نیشکر، گوشت گاو و مرغ، نقش مهمی در تجارت بین‌المللی ایفا می‌کند. حدود ۷۰ درصد از تولیدات این کشور از طریق دریا به بازارهای جهانی ارسال می‌شود. بندر سانتوس، به‌عنوان نقطه اصلی صادرات این محصولات، به ۱۹۷ کشور خدمات ارائه می‌دهد و چین به‌عنوان مقصد اصلی این صادرات شناخته می‌شود.

چالش‌ها و فرصت‌ها

1. لزوم مدرن‌سازی زیرساخت‌های بندری:

برزیل برای رقابت در بازارهای جهانی نیازمند به‌روزرسانی بنادر خود به‌منظور پذیرش کشتی‌های با سوخت زیستی و الکتریکی است. این مدرن‌سازی علاوه بر کاهش آلایندگی‌ها، می‌تواند سرمایه‌گذاری‌های جدید جذب کرده و تاب‌آوری بخش لجستیک را در برابر تقاضاهای محیط‌زیستی افزایش دهد.

1. تأثیر تغییرات اقلیمی:

تغییرات آب‌وهوایی، از جمله خشکسالی در کانال پاناما و سیل در جنوب برزیل، مشکلات جدی برای زمان‌بندی و بهره‌وری حمل‌ونقل دریایی ایجاد کرده است.

1. عدم تطبیق زیرساخت با کشتی‌های بزرگ:

بندر سانتوس، به‌عنوان بزرگ‌ترین بندر برزیل، قادر به پذیرش کشتی‌های بزرگ نیست. این امر منجر به از دست دادن فرصت‌های تجاری به ارزش ۲۰ میلیارد دلار در سال می‌شود.

1. مشکلات بوروکراسی و قدیمی‌بودن تجهیزات:

فقدان سرمایه‌گذاری در کشتی‌های کابوتاژ cabotage  (حمل‌ونقل دریایی داخلی) و وجود بوروکراسی، این بخش را در مقایسه با سایر مدل‌های حمل‌ونقل کمتر رقابتی کرده است.

راهکارها و توصیه‌ها

• افزایش ارزش افزوده در صادرات: به جای صادرات مواد خام مانند دانه‌های قهوه و سویا، برزیل باید محصولات فرآوری‌شده با ارزش افزوده بالاتر صادر کند.
• توسعه قوانین و مقررات: قوانین جدیدی مانند قانون "BR do Mar" برای تقویت حمل‌ونقل کابوتاژ باید گسترش یابد.
• سرمایه‌گذاری در بنادر: سرمایه‌گذاری در بهبود زیرساخت‌ها و فناوری‌های پیشرفته مانند تأمین انرژی الکتریکی برای کشتی‌ها، برای کاهش زمان و هزینه‌های پهلوگیری ضروری است.

نتیجه‌گیری

با وجود چالش‌های موجود، از جمله تأخیرها و تأثیرات اقلیمی، برزیل می‌تواند با بهبود زیرساخت‌ها، کاهش بوروکراسی و تمرکز بر ارزش افزوده صادرات، جایگاه خود را در حمل‌ونقل دریایی جهانی تقویت کند. این تغییرات علاوه بر کاهش هزینه‌ها، به تقویت رقابت‌پذیری برزیل در تجارت بین‌المللی کمک خواهد کرد. لینک خبر:

ریاست برزیل در گروه بریکس: تقویت ساختار نهادی و هماهنگی اعضا

از اول ژانویه ۲۰۲۵، برزیل ریاست گروه بریکس را بر عهده گرفت. یکی از چالش‌های اصلی این کشور، تقویت چارچوب نهادی گروه و انطباق با تغییرات اخیر در ترکیب آن خواهد بود. در سال گذشته، تعداد اعضای این گروه از ۵ به ۱۰ کشور افزایش یافت و کشورهایی چون ایران، عربستان سعودی، مصر، اتیوپی و امارات به آن پیوستند. برزیل همچنین به تدوین و اجرای دستورالعمل‌هایی برای مفهوم جدید "عضو شریک" که توسط ریاست روسیه معرفی شده بود، خواهد پرداخت. این وضعیت جدید برای کشورهایی تعریف شده که حق وتو یا مشارکت در همه گروه‌های کاری بریکس را ندارند. در اجلاس اخیر بریکس در روسیه، ورود ۱۳ عضو جدید به عنوان "عضو شریک" تصویب شد که شامل ترکیه، اندونزی، مالزی، ویتنام، نیجریه و دیگر کشورها است. برزیل برنامه دارد که این کشورها را در نشست‌های وزرای خارجه و اجلاس سران شرکت دهد.

اهداف اصلی ریاست برزیل در بریکس شامل موارد زیر خواهد بود:

1. استفاده از ارزهای محلی در تجارت بین اعضا.
2. اصلاحات در ساختار حاکمیت جهانی بریکس.
3. تمرکز بر مسائل تغییرات اقلیمی، توسعه پایدار و کاهش فقر.
4. تنظیم سیاست‌هایی برای حاکمیت هوش مصنوعی.

برنامه‌ریزی جلسات:

برزیل قصد دارد ریاست خود را به نیمه اول سال ۲۰۲۵ محدود کند و حدود ۱۰۰ جلسه شامل نشست سران و جلسات وزرای مختلف را تا ماه جولای برگزار کند. این تصمیم با هدف تمرکز بر اجلاس COP30 در نیمه دوم سال اتخاذ شده است. با وجود درخواست رسمی‌شهردار ریودوژانیرو برای برگزاری اجلاس سران در این شهر، مکان این نشست هنوز تعیین نشده است. بیشتر نشست‌های دیگر، از جمله جلسات وزارتی، در برازیلیا برگزار خواهند شد .

آغاز دوران گابریل گالیپولو در رأس بانک مرکزی برزیل

گابریل گالیپولو، اقتصاددان ۴۲ ساله، از اول ژانویه ۲۰۲۵ ریاست بانک مرکزی برزیل را بر عهده گرفت. این انتصاب در حالی صورت گرفته که برزیل با چالش‌های اقتصادی گسترده‌ای از جمله افزایش نرخ تورم، نرخ بهره و نوسانات نرخ ارز روبه‌رو است. بانک مرکزی، که از چهار سال پیش استقلال یافته است، اکنون تحت فشار قرار دارد تا نرخ تورم را به هدف ۳ درصدی بازگرداند. انتصاب گالیپولو با حمایت گسترده‌ای از سوی دولت، کنگره، بازارهای مالی و اقتصاددانان همراه بوده است. این در حالی است که رئیس‌جمهور لولا دا سیلوا، که گالیپولو را "پسر طلایی" خطاب می‌کند، به صراحت از استقلال بانک مرکزی حمایت کرده است.

چالش‌های کلیدی:

1. بحران اعتماد در بازار مالی:

در ماه دسامبر، بسته مالی دولت که ناکافی تلقی شد، منجر به بحران اعتماد و خروج سرمایه‌گذاران خارجی شد. بانک مرکزی برای مدیریت بحران، حدود ۳۰.۸ میلیارد دلار از ذخایر ارزی را برای کنترل نرخ دلار استفاده کرد.

1. افزایش نرخ بهره:

کمیته سیاست پولی (Copom) بانک مرکزی در آخرین نشست سال ۲۰۲۴ نرخ بهره پایه (سلک) را ۱ درصد افزایش داد و نرخ فعلی را به ۱۲.۲۵ درصد رساند. پیش‌بینی می‌شود این نرخ تا ماه مارس ۲۰۲۵ به ۱۴.۲۵ درصد برسد.

1. کنترل تورم:

پیش‌بینی‌های تورم برای ۲۰۲۵ به ۴.۹۶ درصد افزایش یافته است که بالاتر از سقف هدف‌گذاری شده ۴.۵ درصدی است.

1. کاهش اعتبار اقتصادی:

گالیپولو باید با خروج سرمایه‌گذاران خارجی، کاهش ارزش رئال، و خطرات رکود اقتصادی مواجه شود.

استراتژی‌ها و عملکرد اولیه گالیپولو:

• گالیپولو، که از حمایت قاطع سنای برزیل برخوردار است، در اولین تصمیم‌گیری‌های خود در کمیته Copom نشان داده که در برابر تورم کوتاه نمی‌آید و تصمیمات سخت اقتصادی را اتخاذ خواهد کرد.
• او در تعامل با بازارهای مالی فعال بوده و توانسته است شبکه‌ای قوی از ارتباطات ایجاد کند.
• گالیپولو در سخنرانی‌های خود تأکید کرده است که بانک مرکزی تحت رهبری او از استقلال و چارچوب‌های تعیین‌شده برای هدف‌گذاری تورم حمایت خواهد کرد.

چشم‌انداز و پیش‌بینی:

گالیپولو با بهره‌گیری از تجربیات مدیریتی خود، از جمله در بانک فَتور و مشارکت در پروژه‌های دولتی، نشان داده که توانایی مقابله با چالش‌های بزرگ را دارد. با این حال، به گفته برخی تحلیلگران، موفقیت او به توانایی‌اش در متعادل‌سازی نیازهای اقتصادی و سیاسی و همچنین تقویت اعتماد سرمایه‌گذاران بستگی دارد.

او باید به رئیس‌جمهور لولا و دولت پیامدهای واقعی کاهش اعتبار اقتصادی را توضیح دهد. در غیر این صورت، اگر در مأموریت خود برای کنترل تورم شکست بخورد، احتمالاً اولین فردی خواهد بود که برای رکود اقتصادی سرزنش می‌شود.

تحلیل تجارت خارجی برزیل و چالش‌های 2025

موقعیت تجارت خارجی در سال 2024

برزیل در سال 2024 شاهد کاهش مازاد تجاری خود بود. صادرات این کشور 1.9% کاهش یافت و به 329.3 میلیارد دلار رسید، در حالی که واردات با رشد 8.5% به 258.1 میلیارد دلار افزایش یافت. این امر باعث کاهش مازاد تجاری به 71.1 میلیارد دلار شد، که 27.2% کمتر از سال قبل است. دلایل این کاهش شامل افت قیمت کالاهای اساسی، مانند سویا و ذرت، و افزایش واردات کالاهای مصرفی و صنعتی بوده است.

پیش‌بینی‌ها و فرصت‌های 2025

• مازاد تجاری: انجمن تجارت خارجی برزیل (AEB) پیش‌بینی کرده است که مازاد تجاری در سال 2025 به 93 میلیارد دلار افزایش خواهد یافت، یعنی رشد 23.7% نسبت به سال 2024.
• صادرات و واردات: صادرات به 358.8 میلیارد دلار خواهد رسید 5.7% رشد و واردات نیز به 265.7 میلیارد دلار افزایش خواهد یافت 28.3% رشد.
• نرخ ارز: پیش‌بینی می‌شود نرخ دلار در بازه 5.60 تا 6.40 رئال نوسان کند. نرخ بالاتر دلار به سود صادرکنندگان تمام خواهد شد.

چالش‌ها و عدم قطعیت‌ها

1. جنگ‌های منطقه‌ای: تنش‌های خاورمیانه و اروپای شرقی می‌تواند بر تجارت تأثیر بگذارد.
2. سیاست‌های ترامپ: پیروزی دونالد ترامپ ممکن است منجر به افزایش تعرفه‌ها بر واردات برزیلی شود.
3. رقابت منطقه‌ای: چین با سیاست‌های تهاجمی تجاری، جایگاه برزیل را در صادرات به همسایگان خود تهدید می‌کند.

دستاوردها و گام‌های مهم

• توافق اتحادیه اروپا و مرکوسور: این توافق، پس از 25 سال مذاکره، می‌تواند GDP برزیل را 0.5% در سال افزایش دهد.
• صنایع استخراجی: رشد 6.5% در صادرات صنایع معدنی شامل مس، آلومینیوم و نفت خام.
• صنایع تبدیلی: رشد 3% در صادرات خودروها و قطعات صنعتی.

چشم‌انداز آینده

کارشناسان معتقدند که با سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های لجستیکی و تنوع‌ بخشی به بازارهای صادراتی، برزیل می‌تواند رقابت‌پذیری خود را در بازار جهانی افزایش دهد. علاوه بر این، تصویب توافق مرکوسور و اتحادیه اروپا می‌تواند به تقویت جایگاه برزیل در تجارت جهانی کمک کند، اگرچه تصویب نهایی آن ممکن است چندین سال به طول بیانجامد.

اصلاحات و ساده‌سازی فرآیندهای قانونی واردات در برزیل

Portaria Secex nº 379/2024 که در تاریخ 30 دسامبر 2024 توسط وزارت توسعه، صنعت، تجارت و خدمات برزیل منتشر شد، تغییرات مهمی در مقررات واردات ایجاد کرده است. این قانون با هدف ساده‌سازی فرآیندهای گمرکی و تسهیل تجارت خارجی، مجموعه‌ای از مجوزهای غیراتوماتیک را حذف کرده و تمرکز بر استفاده از سیستم DUIMP در پورتال تجارت خارجی را افزایش می‌دهد.

نکات کلیدی قانون:

1. لغو مجوزهای غیراتوماتیک:
• واردات کالاهای استفاده‌شده در رژیم‌های خاص گمرکی مانند "پذیرش موقت".
• بازگشت کالاهای صادرشده به کشور (ری‌ایمپورت).
• واردات کالاهای جدید در چارچوب طرح‌های تشویقی مانند Drawback و Padis.
2. گسترش دامنه قانون:
• استفاده از تسهیلات برای واردات کالاهای نیمه‌رسانا و تجهیزات پیشرفته صنعتی.
3. مزایا برای کسب‌وکارها:
• کاهش هزینه‌ها و زمان پردازش گمرکی.
• افزایش رقابت‌پذیری برزیل در بازارهای بین‌المللی.

• تسریع فرآیندهای واردات: حذف نیاز به مجوزهای اضافی، زمان ترخیص کالا را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد.
• کاهش هزینه‌ها: ساده‌سازی مراحل گمرکی به کاهش هزینه‌های عملیاتی شرکت‌ها منجر می‌شود.
• تشویق سرمایه‌گذاری خارجی: تسهیل مقررات باعث جذب سرمایه‌گذاران جدید می‌شود.
• ترویج استفاده از سیستم DUIMP: این قانون موجب تقویت پورتال تجارت خارجی به‌عنوان کانال اصلی واردات و صادرات می‌شود.

نتیجه‌گیری:

این قانون نشان‌دهنده گامی مهم در جهت مدرن‌سازی و بهینه‌سازی تجارت خارجی برزیل است. با ساده‌سازی فرآیندها و حذف مقررات غیرضروری، برزیل فرصت بهتری برای رقابت در بازار جهانی خواهد داشت و در عین حال از جذب سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی حمایت خواهد کرد.

افتتاح بازارهای جدید برای برزیل در پرو و ترکیه

دولت برزیل از اعلامیه‌های اخیر در زمینه تأییدات بهداشتی برای صادرات محصولات کشاورزی به پرو و ترکیه استقبال کرد. در پرو، مقامات بهداشتی این کشور مجوز واردات پروتئین هیدرولیز شده مرغ از برزیل را صادر کرده‌اند. این محصول به عنوان یک ماده اولیه با ارزش غذایی بالا در تولید خوراک حیوانی استفاده می‌شود. علاوه بر این، در سال 2024 برزیل توانسته ده بازار کشاورزی جدید در پرو باز کند که شامل یربا ماته، آرد کاساوا، یونجه، فیبر نارگیل و سیب می‌شود. این گشایش‌ها به تقویت و متنوع‌سازی جریان‌های تجاری بین دو کشور کمک خواهد کرد. بین ژانویه و نوامبر 2024، برزیل 683 میلیون دلار محصولات کشاورزی به بازار پرو صادر کرده است. در ترکیه، مقامات بهداشتی مجوز واردات موکوپلی‌ساکارید از برزیل را صادر کرده‌اند. این ترکیب با منشأ حیوانی کاربردهای متعددی در صنعت داروسازی دارد. در سال 2023، برزیل 2.4 میلیارد دلار محصولات کشاورزی به ترکیه صادر کرد که شامل محصولات سویا، محصولات نساجی و قهوه بود. تا نوامبر 2024، صادرات کشاورزی برزیل به ترکیه از 2.9 میلیارد دلار فراتر رفت. با این اعلامیه‌ها، برزیل در سال 2024 به 224 بازار جدید دست یافته و از آغاز سال 2023 تاکنون مجموعاً 302 فرصت تجاری جدید ایجاد کرده است. این دستاوردها نتیجه همکاری مشترک بین وزارت امور خارجه (MRE) و وزارت کشاورزی و دامپروری (MAPA) است.

تمدید معافیت مالیاتی واردات مواد غذایی توسط مکزیک و دستاوردهای برزیل در صادرات به این کشور

دولت مکزیک برنامه ضد تورم و کمبود (PACIC) را برای یک سال دیگر تمدید کرده است. این برنامه که با هدف کمک به کاهش هزینه‌های خانوار اجرا می‌شود، شامل معافیت مالیاتی واردات برای محصولات اساسی سبد غذایی است. فهرست این محصولات شامل گوشت مرغ، گوشت گاو، گوشت خوک، تخم‌مرغ و ذرت است که از جمله اقلام مهم صادرات کشاورزی برزیل به مکزیک محسوب می‌شوند.

دستاوردهای برزیل در صادرات به مکزیک:

• گوشت خوک: صادرات برزیل به مکزیک در بازه زمانی ژانویه تا نوامبر 2024 نسبت به مدت مشابه در سال گذشته 49.7% افزایش یافته است.
• گوشت مرغ: مکزیک هفتمین خریدار بزرگ گوشت مرغ برزیل است و واردات آن تا نوامبر 2024 18.8% رشد داشته است.

نقش برزیل در بازار کشاورزی مکزیک:

آژانس توسعه صادرات برزیل (Apex Brasil) و فعالان بخش غذایی از تمدید برنامه PACIC حمایت کرده‌اند، در حالی که مذاکرات برای توافقنامه‌ای که سهمیه‌های دائمی یا کاهش تعرفه‌ها برای محصولات کشاورزی برزیل را تضمین کند، ادامه دارد.

طبق داده‌های Apex Brasil:

• صادرات کشاورزی برزیل به مکزیک از 2.2 میلیارد دلار در سال 2022 به 2.9 میلیارد دلار در سال 2023 افزایش یافت، معادل رشد 32%.
• پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که ارزش صادرات برزیل به مکزیک در سال 2024 می‌تواند بین 3.5 تا 4 میلیارد دلار باشد. قبل از اجرای برنامه PACIC، ارزش صادرات برزیل به مکزیک تنها حدود یک میلیارد دلار بود.

برزیل، شریک تجاری اصلی مکزیک:

برزیل به‌عنوان شریک تجاری اصلی مکزیک در این برنامه شناخته می‌شود و در بخش کشاورزی پس از ایالات متحده، در رتبه دوم قرار دارد.