ثبت بندر جده در بورس فلزات لندن و آثار اقتصادی آن برای عربستان سعودی

رسانه‌های عربستان و در راس آنها رسانه‌های نوشتاری این کشور با انتشار گزارش‌هایی به ‌نقل از اداره‌کل بنادر این کشور (موانی) از ثبت بندر اسلامى جده در بورس فلزات لندن[1] (LME) خبر دادند.

درج بندر اسلامى جده در بورس فلزات لندن به عنوان مرکز جدید تحویل مس و روى، گام مهمى براى کمک به تبدیل‌شدن عربستان سعودى به یک قطب مهم لجستکی جهانى به شمار می‌رود و این بندر را وارد فهرست پلتفرم‌هاى جهانى ذخیره‌سازى مواد معدنی مورد معامله در بازار بورس و اوراق بهادار می‌نماید. با این اقدام بورس فلزات لندن، شهر بندری جده عربستان واقع در سواحل آبهای دریای سرخ را به عنوان یک نقطه تحویل جدید برای فلزاتی همچون مس و روی و ... فهرست نمود.   

به نوشته روزنامه‌های محلی، این دستاورد گامى مهمی در جهت تقویت جایگاه و موقعیت عربستان سعودی در زنجیره تامین معادن جهانى است. براساس این گزارش، انبارهای ثبت‌شده در بورس فلزات لندن معمولاً در مناطقی با مصرف بالای فلزات یا مراکز حمل و نقل برتر مانند روتردام واقع شدند.

آنچه که مهم است این که بورس فلزات لندن حاضر شده است از ظرفیت شهر جده به عنوان نقطه تحویل فلزاتی چون «مس» و «روی» استفاده نماید. متیو چمبرلین، مدیراجرایی بورس فلزات لندن در این باره گفت: «عربستان سعودی یکی از قطب‌های جهانی فلزات مهم به شمار می رود و شهر بندری جده به طور کامل با معیارهای عملیاتی و لجستیکی این شرکت برای احداث انبارهای جدید در این شهر به عنوان منطقه‌ای مهم برای مصرف فلزات و دارا بودن یک شبکه حمل و نقل مؤثر، مطابقت دارد. 

عربستان سعودی در حال برنامه‌ریزی یک طرح توسعه‌ای در بخش‌های صنعتی و لجستیکی بلندپروازانه است که به عنوان بخشی از طرح اصلاحی گسترده‌تر ذیل سند چشم‌انداز 2030 قرار دارد که هدف آن تبدیل‌شدن عربستان به یک بازیگر بزرگ جهانی در بخش‌های انرژی، معدن، لجستیک و صنعت است.

لازم به ذکر است که براساس برآوردهای صورت‌گرفته، ارزش تخمینی منابع معدنی عربستان سعودی بالغ بر 2.5 تریلیون دلار ارزیابی شده است. عربستان سعودی در سالهای اخیر مجموعه گام‌هایی را برای توسعه بخش معادن برداشته است. این کشور بر اساس سند چشم‌انداز 2030 خود قصد دارد به یک مرکز بزرگ جهانی برای تولید و ساخت فلزات تبدیل شود، زیرا در سند چشم‌انداز مذکور و برنامه‌های تابع آن ضمن تاکید بر به تنوع بخشیدن به پایگاه اقتصادی عربستان سعودی، حوزه معادن به عنوان رکن سوم صنعت ملی عربستان سعودی (پس از صنعت نفت و گاز و پتروشیمی‌به عنوان دو رکن اول و دوم ) معرفی شده‌است. این کشور با ارائه انگیزه‌های قوی و تشویق سرمایه‌گذاران نهادی یا سازمانی به تامین مالی پروژه‌ها و طرح های اکتشاف و تولید مواد معدنی، برای شکار و جذب سرمایه گذاری‌های جهانی با کیفیت بالا، تلاش کرده است.

در همین رابطه و در جریان برگزاری دومین رویداد جامع معدنی و صنایع معدنی که اخیرا در کشورمان برگزار گردید، گفته شد: "شرایط ژئوپلتیکی خاصی که در دنیا وجود دارد. باعث شده تا این شرایط بر قیمت کامودیتی‌ها[2] تاثیر بگذارد. تحریم‌های آمریکا بر روی صنعت فولاد و آلومینیوم چین و تحریم های جدید علیه صنعت نیکل روسیه همه در قیمت کامودیتی تاثیر گذاشته اند. وی با اشاره به دستاورد اخیر عربستان سعودی در این زمینه نیز گفت: امروزه محمد بن سلمانی ولیعهد عربستان سعودی، به عنوان یکی از مغزهای متفکر اقتصاد جهانی به شمار می رود به خاطر این که با تلاش‌های خود توانست انبار بورس فلزات لندن ال. ام. بی LME - بزرگتررین انبار کامودیتی‌های فلزات‌پایه در جهان - را به کشور متبوع خود (شهر بندری جده) بکشاند. به گفته وی در دنیا صرفا دو انبار بزرگ فلزات وجود دارد که یکی بورس فلزات لندن در انگلیس و دومی‌بورس فلزات شانگهای در چین می‌باشند. وی ادامه داد: ولی الان شاهدیم که رهبران عربستان سعودی کاری کردند که بورس فلزات لندن، انبار خود را به جده منتقل نماید. با حضور کامودیتی‌ها در جده چه اتفاقی خواهد افتاد؟ در پاسخ باید گفت عربستان سعودی سرمایه‌های خودش را به سوی خرید کامودیتی‌های موجود در انبار جده گسیل خواهد کرد و لذا دیگر نیازی به توسعه پروژه‌های همچون ابرپروژه نئوم و پروژه ایجاد دیوار موازی ندارد؛ به خاطر این که الان در دنیا اینگونه تعریف‌شده که کامودیتی‌ها می‌توانند کالای سرمایه‌ای باشند. لذا فقط فلزاتی مانند طلا و نقره، کالای سرمایه‌ای نیستند، بلکه فلزاتی همچون مس ، نیکل و کبالت هم به عنوان کالاهای سرمایه‌ای به شمار می روند.

[1] بورس فلزات لندن اصلی‌ترین مرکز جهانی تجارت فلزات صنعتی است و سال گذشته حدود 134.2 میلیون لات در این بورس معامله شد. انبارهای ثبت‌شده در بورس فوق‌الذکر، بزرگترین و قدیمی‌ترین محل تجارت فلزات در جهان، معمولاً در مناطقی با مصرف بالای فلزات یا مراکز حمل و نقل برتر مانند روتردام واقع شده اند.

 

[2] در واقع، کامودیتی‌ها کالاهایی هستند که از آن‌ها در زندگی روزمره استفاده می‌شود یا به عنوان دارایی در بازار خرید و فروش قرار می‌گیرند. ویژگی بارز کامودیتی‌ها قابلیت تأثیر قیمت آن‌ها بر قیمت کالاهای نهایی است و به همین دلیل اقتصاددانان آن را بسیار مهم می‌دانند. علاوه بر این، کلمه “کامودیتی” به عنوان یک اصطلاح معمول در اقتصاد، معادل “کالای اولیه” است و بازار کامودیتی به معنای “بازار کالا” ترجمه می‌شود. این اصطلاح برای اولین بار توسط اقتصاددانان مطرح شد و در بازار بورس نیز به جای عبارت “بورس کالا” از واژه “کامودیتی” استفاده می‌شود. برخی از بازارهای کامودیتی معروف و مهم عبارتند از: CBOT، LME، CME و NYMEX . یک دسته مهم از کامودیتی‌ها، فلزات اساسی هستند. این فلزات شامل فولاد، مس، آلومینیوم، روی و سایر مواد مشابه است. همچنین، نفت و محصولات نفتی نیز در زیرشاخه‌ای به نام بازار انرژی قرار می‌گیرند. علاوه بر این، فلزات گران‌بها مانند طلا و نقره نیز جزء کامودیتی‌ها محسوب می‌شوند.این بازار شامل فلزات گرانبها مانند طلا، مس، نقره، پالادیوم و پلاتینیوم است. همچنین، فلزات صنعتی مانند کانه آهن، قلع، مس، آلومینیوم و روی نیز در این بازار قرار دارند.