تاثیر بهینه سازی زیرساخت های بندری استان آستراخان بر توسعه کریدور شمال- جنوب

ارتباطات حمل و نقل روسیه با سایر کشورهای جهان طی سال های اخیر به دلیل تحریم های وضع شده که بر تمام بخش های اقتصاد روسیه تأثیر گذار بوده ، دستخوش تغییرات چشمگیری گردیده است. فدراسیون روسیه در شرایط جدید به ناچار دنبال مسیرهای جایگزین، ارزان و موثر جهت ارسال و صادرات کالاهای خود به بازار جهانی قرار گرفت.

 کریدور بین المللی حمل و نقل «شمال- جنوب» یکی از مسیرهای بسیار مهم برای احیای زنجیره‌های حمل و نقل و افزایش گردش بار در منطقه است و می‌تواند مشکل اساسی رقابت صادرات در بازارهای رو به رشد هند و چین را حل و فصل نماید.

در سال 2021 یک کشتی کانتینربر به نام «Ever Given» رفت و آمد در کانال سوئز را مسدود نمود و باعث ایجاد خسارات زیادی برای تجارت جهانی گردید که این رویداد ناکارآمدی و غیرقابل اعتماد بودن کانال سوئز برای حمل محموله‌های کانتینری را موجب گردید و در نتیجه  انگیزه‌های لازم برای توسعه کریدور شمال – جنوب مضاعف گردید .

معهذا توسعه نیافتگی و فرسودگی زیرساخت های حمل و نقل همواره یکی از موانع مهم بهره برداری  کامل از کریدور شمال – جنوب بوده و در این راستا طرف های ایرانی، روسیه و قزاقستان با مشکلاتی مواجه می‌باشند. زیرساخت بندری استان آستراخان تجهیزات لازم و خدمات مناسب جهت جابجایی بار نداشته که خود مانعی جدی بر سر راه توسعه کریدور بین المللی تلقی می‌شود. یکی از دلایل اصلی آن، تجهیزات فنی ناکافی بنادر است. این جنبه شامل تجهیزات فرسوده ای است که با استانداردها و الزامات مدرن جهت جابجایی سریع محموله مطابقت ندارد. از سوی دیگرمشکل ناکافی بودن امتداد اسکله‌ها که امکان ارائه خدمات همزمان به چند شناورها را ناممکن می سازد ، نیز از چالش های دیگری زیر ساخت این کریدور می‌توان نام برد. شایان ذکر است که بعضی از بنادر آستراخان مناسب جابجایی کانتینر نیستند. فقدان جرثقیل های ویژه و عدم تطبیق تجهیزات حمل و نقل درون بندری با کانتینرها، یکی از اشکالات اصلی بنادر موجود است. به همین دلیل انبار ذخیره موقت کانتینر در خط پهلوگیری مستقیماً در  کنار جرثقیل ها قرار گرفته است.

جذب سرمایه گذاری در نوسازی تجهیزات و گسترش دیواره‌های اسلکه، ایجاد انبار جداگانه برای نگهداری موقت کانتینرها و تأمین اکثریت فرآیندهای تولیدی، توسعه جاده‌های ورودی و ساخت جاده‌های همجوار با بنادر ، می‌تواند چالش های مذکور را مرتفع نماید. همه این عوامل به جنبه‌های فنی توسعه نیافتگی بنادر آستراخان مربوط می‌شود. همچنین کمبود کارگران ماهر و فعال در عملیات بندری، صلاحیت ناکافی پرسنل و هماهنگی ضعیف بین عناصر مختلف زیرساخت بنادر مشاهده می‌گردد.

بدون شک استان آستراخان به دلیل موقعیت جغرافیایی خود ، یک مرکز حمل و نقل مهم و استراتژیک است و از لحاظ کوتاه ترین و سودمندترین مسیرهای حمل و نقل اوراسیا، جایگاه پیشرو را به خود اختصاص داده است. پشتیبانی دولتی و سرمایه گذاری به استان آستراخان کمک خواهد نمود تا اهمیت خود را به عنوان یک نقطه ترانزیتی کلیدی کریدور شمال- جنوب تقویت نماید.

 

شایان ذکر است بنادر آستراخان با وجود تحریم ها و اعمال تغییرات در عرصه ژئوپلیتیک نقش مهم و کلیدی در بخش خزر روسیه را ایفاء می نمایند. رشد متناسب گردش بار در بنادر استان آستراخان موید این واقعیت می‌باشد. گردش بار بنادر دریایی اولیا و آستراخان طی شش ماه اول سال 2024 به 2 میلیون و 800هزارتن رسید که نسبت به دوره مشابه سال 2023 حدود 50 درصد بیشتر است و هر سال این شاخص ها در حال افزایش می‌باشد اما جهت اثربخشی بیشتر این بنادر در کریدور «شمال-جنوب» و ادامه توسعه آن لازم است که تغییرات و بهبودهای جامع در تمام زمینه‌های آن اعمال گردد. این امر باعث ایجاد یک سیستم پایدار، قابل اعتماد و کارآمد برای کل کریدور «شمال – جنوب» خواهد شد.

منبع: https://elibrary.ru/item.asp?id=59758333