اخبار اقتصادی اسلوونی

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی اسلوونی در نیمۀ دوم دی ماه 1402 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

روند مثبت درآمدهای خزانه‌داری دولت در سال 2023

بر اساس آمار اولیه منتشره خزانه‌داری اسلوونی درآمد خزانه دولت در سال 2023 در حدود 22.5 میلیارد یورو بوده است که 1.5 میلیارد یورو یا 7 درصد بیشتر از سال 2022 و 3.3 میلیارد یورو یا 17.2 درصد بیشتر از سال 2021 است. در سال 2023، هر چهار صندوق درآمدهای خزانه‌داری شامل بودجه دولتی، موسسه بیمه بازنشستگی و از کار افتادگی اسلوونی (ZPIZ)، موسسه بیمه سلامت اسلوونی (ZZZS) و بودجه شهرداری‌ها درآمد بیشتری داشته‌اند. همچنین درآمدهای مالیاتی به استثنای مالیات بر درآمد شرکت‌ها نیز نسبت به سال گذشته با افزایش مواجه بوده است.

سهم تأمین اجتماعی برای تأمین حقوق بازنشستگی، از کارافتادگی و بیمه درمانی در مقایسه با سال 2022، 735.6 میلیون یورو رشد داشته است و به 9.2 میلیارد یورو بالغ گشته است. درآمد ناشی از مایلیات بر درآمد نیز با 62.2 میلیون یورو یا 1.4 درصد افزایش به 4.6 میلیارد یورو رسید. در عین حال درآمد ناشی از مالیات بر درآمد شرکت‌ها 1.4 میلیارد یورو بود 172.2 میلیون یورو یا 11.1 درصد کمتر از سال قبل است. مالیات بر کالاها و خدمات با افزایش 604.4 میلیون یورو یا 9.1 درصد معادل 7.3 میلیارد یورو بوده است. همچنین 5.1 میلیارد یورو مالیات بر ارزش افزوده جمع آوری شده است که 388.3 میلیون یورو یا 8.2 درصد بیشتر از سال 2022 است. مالیات غیرمستقیم به میزان 1.7 میلیارد یورو تحقق یافته است که 209 میلیون یورو یا 14.5 درصد بیشتر از سال قبل است.

https://www.gov.si/novice/2024-01-10-pozitivni-trendi-pri-pobiranju-javnofinancnih-prihodkov-tudi-v-letu-2023/

کسری بودجه 2.3 میلیارد یورویی در سال 2023

بر اساس اطلاعات اولیه، بودجه کل اسلوونی در سال گذشته 15.36 میلیارد یورو هزینه و 13.02 میلیارد یورو درآمد داشته است و کسری بودجه کمی‌کمتر از پیش‌بینی برنامه بودجه بوده و به حدود 2.3 میلیارد یورو یا 3.7 درصد از تولید ناخالص داخلی رسید است. سرمایه‌گذاری‌ها علیرغم کاهش تورم و کمک‌ها پس از بلایای طبیعی راکد نشده است و بیشترین سهم از بودجه در طول سال‌های گذشته یعنی بیش از دو میلیارد یورو به آنها اختصاص یافته است.

سال گذشته هزینه‌های بودجه دولت اسلوونی 1.6 میلیارد یورو یا 12 درصد بیشتر از سال قبل بود و به 94.2 درصد از هزینه‌های برنامه‌ریزی شده در تراز مجدد رسیدند. در سال گذشته 2.1 میلیارد یورو به افراد و خانوارها اختصاص یافته که پنج درصد بیشتر از سال قبل است. سال گذشته بودجه دولتی 1.5 میلیارد یورو به صندوق‌های بیمه اجتماعی کمک کرد که 3.2 درصد کمتر از سال قبل است. بیشترین انتقال به صندوق بازنشستگی به مبلغ 1.1 میلیارد یورو بوده که 8.7 درصد کمتر از سال قبل است. سال گذشته 945 میلیون یورو یارانه پرداخت شده که 49.4 درصد بیشتر از سال قبل است. 834 میلیون یورو برای یارانه به شرکت‌ها و افراد خصوصی اختصاص داده شده که شامل کمک به اقتصاد و کشاورزی به دلیل بحران انرژی، تورم و بلایای طبیعی بویژه سیل مهیب ماه اوت است.

درآمدهای بودجه نسبت به سال قبل 678 میلیون یورو معادل 5.5 درصد بیشتر بوده و به 99.1 درصد درآمدهای پیش‌بینی شده در تراز بودجه رسیده است. در کل سال گذشته درآمدهای مالیاتی به 10.9 میلیارد یورو رسید که 547 میلیون یورو یا 5.3 درصد بیشتر از سال قبل است. بیشترین سهم از درآمدهای مالیاتی جمع‌آوری شده مربوط به مالیات بر ارزش افزوده است که حدود 5.1 میلیارد یورو یا 8.2 درصد بیشتر از سال قبل بوده است. 1.7 میلیارد یورو از مالیات بر درآمد دریافت شده است که 7.4 درصد بیشتر از سال قبل است. همچنین اگرچه تغییرات در قوانین مالیات بر درآمد تا حدی این درآمدها را کاهش داده است، رشد آنها ناشی از افزایش اشتغال و رشد دستمزدها بوده است.

https://www.gov.si/novice/2024-01-10-iz-proracuna-lani-rekordna-sredstva-za-investicije

نتایج نظرسنجی در خصوص دستمزدها در اسلوونی

بر اساس آخرین نظرسنجی شرکت کاریابی منپاور، بیش از نیمی (56 درصد) از کارفرمایان اسلوونی قصد دارند دستمزدها را در نیمه اول سال افزایش دهند و 46 درصد انتظار دارند نیروی کار خود را افزایش دهند. از هر سه نفر از کسانی که قصد افزایش دستمزدها را دارند، یک نفر انتظار دارد که دستمزد را تا 5 درصد افزایش دهد و کمی‌بیش از یک پنجم قصد دارند دستمزد را بین 6 درصد تا 10 درصد افزایش دهند. هیچ یک از 300 شرکت مورد بررسی با اندازه‌های مختلف و شاغل در صنایع مختلف قصد کاهش دستمزد را ندارند.

این نظرسنجی نشان می‌دهد که 41 درصد از شرکت‌ها در نیمه دوم سال 2023 حقوق خود را افزایش داده‌اند، در حالی که تنها 26 درصد در نظرسنجی اواسط سال 2023 انتظار داشتند این کار را انجام دهند. قابل‌توجه‌ترین افزایش دستمزد در حوزه علم و آموزش پیش‌بینی می‌شود، جایی که تقریبا 100 درصد کارفرمایان مورد بررسی گزارش دادند که دستمزدها را در نیمه دوم سال گذشته افزایش داده‌اند. در بخش حمل‌و‌نقل و لجستیک و صنایع خودروسازی این نسبت بین 55 تا 65 درصد و برای فناوری اطلاعات، خرده فروشی و عمده فروشی، تولید، بهداشت و داروسازی، گردشگری و هتلداری و صنایع مهندسی بین 40 تا 50 درصد بوده است.

تقریبا 40 درصد از کارفرمایان گزارش دادند که تغییرات در حقوق و مزایا ناشی از تمایل به حفظ کارکنان فعلی بوده است. متوسط نرخ جابجایی کارکنان در سال 2023 حدود 10 درصد بود، در حالی که در سال گذشته این رقم 12.4 درصد بوده است. دلیل اصلی ترک کارمندان میزان دستمزد بوه است. همچنین خوشبین‌ترین افراد در مورد استخدام، کارفرمایان در بخش‌های حمل‌و‌نقل و لجستیک، مراقبت‌های بهداشتی و داروسازی، و بانکداری، مالی و بیمه هستند که بیش از 70 درصد از آنها قصد دارند تعداد کارکنان خود را افزایش دهند. در مجموع تقریبا 4 درصد از شرکت‌های مورد بررسی انتظار کاهش نیروی کار خود را دارند و صنایعی که اخراج آنها برای نیمه اول سال 2024 منتفی نیست عبارتند از فناوری اطلاعات، تجارت خرده‌فروشی و عمده‌فروشی، تولید، خودرو و ساخت‌و‌ساز.

https://sloveniatimes.com/40155/over-half-of-employers-plan-to-raise-wages

کاهش تعداد بیکاران در اسلوونی

تعداد بیکاران اسلوونی با وجود 48353 نفر در فهرست بیکاری در ماه دسامبر، 9 درصد کمتر از ماه مشابه سال قبل بوده و علیرغم افزایش ماهانه 2.5 درصدی معمول در این زمان از سال، همچنان در سطوح پایینی قرار دارد. به عنوان یک قاعده، افراد بیشتری در ماه دسامبر در خدمات استخدام ثبت‌نام می‌کنند، زیرا قراردادهای کار موقت آنها منقضی می‌شود، اخراج‌ها ثبت می‌شوند و استخدام‌ها کند می‌شود. در طول سال 2023، حدود 0.2 درصد افراد کمتری نسبت به سال قبل به دلیل بیکاری ثبت‌نام کرده‌اند و تعداد کسانی که شغل پیدا کرده‌اند 10.3 درصد کاهش یافته است. با انتشار ارقام جدید بیکاری در 8 ژانویه، سرویس اشتغال اعلام کرد که انتظار دارد مجموع بیکاری در سال جاری کاهش بیشتری پیدا کند و به حدود 47 هزار نفر در پایان سال برسد که به معنای کاهش 2.8 درصد نسبت به سال قبل می‌باشد.

در سال 2023 کارفرمایان 163835 شغل گزارش کردند که 4.8 درصد کمتر از سال قبل است. در دسامبر، 5187 نفر مجددا به عنوان بیکار ثبت شدند که 3.9 درصد بیشتر از نوامبر و 2.5 درصد بیشتر از یک سال قبل است. از این میان، 2365 نفر قراردادهایشان را با مدت معین منقضی کردند، 1329 نفر بیکار شدند، 23 نفر به دلیل ورشکستگی شرکتشان شغل خود را از دست دادند و 384 نفر برای اولین بار جویای کار بودند. در همین حال، 2306 نفر شغل پیدا کردند که 24.2 درصد کمتر از نوامبر و 7 درصد کمتر از دسامبر 2022 است.

آخرین داده‌های موجود برای نرخ بیکاری ثبت شده مربوط به ماه اکتبر، 4.8 درصد است. در همین حال، نرخ بیکاری در نظرسنجی در ماه نوامبر 4.2 درصد بود که 0.1 واحد درصد نسبت به ماه قبل و 0.7 واحد بیشتر از مدت مشابه در سال قبل بود. اداره آمار تخمین می‌زند که حدود 44 هزار نفر از افراد 15 تا 74 ساله در ماه نوامبر بیکار بوده‌اند که 53 درصد از آنها مرد و 47 درصد زن بوده‌اند.

https://sloveniatimes.com/40124/joblessness-remains-low

افزایش جابجایی مسافران با شبکه ریلی

تعداد مسافرین قطار در اسلوونی از سال 2021 مجددا رو به افزایش است، به نحوی که راه‌آهن اسلوونی در سال گذشته بیش از 15 میلیون مسافر جابجا کرد. یکی از دلایل افزایش تعداد مسافرین قطار رفع محدودیت‌های دوران کرونا و قطارهای تازه و همچنین قیمت‌های مناسب سفر با قطار است. راه‌آهن اسلوونی در نظر دارد تعداد تردد مسافرین با قطار را تا سال 2028 به 25 میلیون نفر برساند. راه‌آهن اسلوونی از ماه سپتامبر 52 قطار تازه به تعداد قطارهای موجود خود اضافه کرده است. همچنین در برنامه دارند که در سال 2025 تعداد 20 قطار جدید به تعداد قطارها اضافه کنند. در سال 2026 راه‌آهن اسلوونی 4 لوکوموتیو و 20 واگن به تعداد قطارهای خود اضافه خواهد کرد.

https://www.rtvslo.si/zabava-in-slog/ture-avanture/slovenske-zeleznice-lani-prepeljale-vec-kot-15-milijonov-potnikov/694158/

یارانه به خطوط هوایی اسپانیا و نروژ برای پرواز به لیوبلیانا

شرکت هواپیمایی ایبریا اسپانیا و شرکت هواپیمایی نروژ با پذیرش یارانه‌های پیشنهادی دولت اسلوونی برای برقراری پرواز به لوبلیانا موافقت نموده و پروازهای خود از مادرید و کپنهاگ به لوبلیانا را برقرار خواهند کرد. وزارت امور زیربنایی اسلوونی با اعلام نتایج آخرین فراخوان در طرحی که برای بهبود ارتباطات هوایی کشور طراحی شده است، گفت که میزان یارانه‌ها پس از توافق با دو شرکت کننده برگزیده مشخص خواهد شد. خط هوایی ایبریا برای انجام پروازهای بین مادرید و لیوبلیانا بین 29 ژوئیه تا 5 سپتامبر سال جاری و نروژ ایر برای انجام پروازهای بین کپنهاگ و لیوبلیانا از 29 آوریل 2024 تا 31 اکتبر 2025 یارانه دریافت خواهند کرد.

اسلوونی که از زمان ورشکستگی شرکت هواپیمایی آدریا ایرویز در سال 2019، ارتباطات هوایی ضعیفی داشته است، در مجموع 16.8 میلیون یورو به شکل یارانه هزینه فرودگاهی در سال‌های 2023 تا 2025 ارائه می‌دهد تا خطوط هوایی را به پرواز به لوبلیانا ترغیب کند. شرکت‌های هواپیمایی می‌توانند برای دریافت یارانه برای خطوط هوایی مسافربری جدید که 50 درصد هزینه‌های فرودگاهی را در سه فرودگاه بین‌المللی اسلوونی در لیوبلیانا، ماریبور و پورتوروژ پوشش می‌دهند، درخواست دهند.

https://sloveniatimes.com/40136/iberia-and-norwegian-win-subsidies-to-fly-to-ljubljana

افزایش سریع در بهره‌گیری از انرژی خورشیدی در اسلوونی

بر اساس اعلام وزارت محیط‌زیست، اقلیم و انرژی اسلوونی در پایان سال 2022، اسلوونی 697.7 مگاوات نیروگاه خورشیدی نصب کرده بود و در سال 2023 با افزایش بیش از 400 مگاوات انرژی خورشیدی شاهد توسعه بسیار سریع در ظرفیت انرژی خورشیدی بوده است. مجموع ظرفیت انرژی خورشیدی در اسلوونی در پایان سال 2023 به 1101.5 مگاوات رسید.

در سال 2023، اسلوونی از حد مجاز 1 گیگاوات نیروگاه‌های خورشیدی نصب شده فراتر رفت. با چنین رشدی، اسلوونی در واقع یکی از کشورهای پیشرو در اتحادیه اروپا از نظر ظرفیت نصب شده نیروگاه‌های خورشیدی بود. در سال 2024، تولید برق از انرژی خورشیدی از 1 تراوات ساعت فراتر خواهد رفت. وزارت محیط‌زیست در نظر دارد با بازنگری در برنامه ملی انرژی و اقلیم، که حدود 3500 مگاوات نیروگاه خورشیدی نصب شده تا سال 2030 را پیش‌بینی می‌کند، به اهداف بلندپروازانه خود در این زمینه دست یابد.

https://www.gov.si/novice/2024-01-17-izjemna-rast-kapacitet-postavljenih-soncnih-elektrarn-v-letu-2023/ /

افزایش فروش خودروهای الکتریکی در سال 2023

اسلوونی شاهد افزایش قابل‌توجهی در تعداد خودروهای برقی فروخته شده در سال گذشته بود و بر اساس داده‌های مربوط به خودروهای ثبت‌شده جدید، فروش خودروهای تمام الکتریکی تقریبا دو برابر شد تا سهم بازار را به خود اختصاص دهد. داده‌های منتشر شده توسط اتاق بازرگانی نشان می‌دهد که در سال 2023، تعداد 48923 خودرو جدید در اسلوونی ثبت‌ شده است که بیش از یک چهارم آن‌ها خودروهای برقی بوده‌اند.

در حالی که تعداد تمام خودروهای ثبت شده جدید نسبت به سال قبل 5.6 درصد افزایش یافت، تعداد خودروهای برقی با 38.6 درصد افزایش به 12584 رسید. از این تعداد 4330 خودروی تمام الکتریکی بودند که 88.8 درصد بیشتر از سال قبل بود. همچنین تعداد خودروهای هیبریدی جدید فروخته شده با کاهش 16 درصدی به 3226 دستگاه رسید. 56 درصد از خودروهای جدید فروخته شده از بنزین استفاده می‌کنند، در حالی که سهم موتورهای دیزلی به 17 درصد کاهش یافته است. 9 درصد خودروهای کاملا برقی، 8 درصد خودروهای هیبریدی ملایم و 7 درصد خودروهای هیبریدی، 2 درصد دیگر خودروهای پلاگین هیبریدی و 1 درصد از موتورهای گازسوز بودند.

https://sloveniatimes.com/40147/electric-car-sales-up-nearly-40-in-2023