اخبار اقتصادی اسلوونی
گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی اسلوونی در نیمۀ اول آذر 1402 مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد.
تورم ماه نوامبر، کمترین تورم در دو سال گذشته در اسلوونی
اداره آمار اسلوونی اعلام کرد نرخ تورم در اسلوونی از 6.9 درصد در ماه اکتبر به 4.9 درصد در ماه نوامبر رسید که کمترین تورم در دو سال گذشته است. قیمت خدمات به طور متوسط 7.4 درصد و قیمت کالاها 3.6 درصد افزایش داشتند. کالاهای مصرفی روزمره نیز 4.7 درصد افزایش قیمت داشتند. همچنین قیمت نیازمندیهای روزمره در ماه دسامبر در مقایسه با اکتبر سال جاری یک درصد کاهش داشت که کاهش قیمت انرژی برق بیشترین تاثیر را در کاهش تورم داشت.
بدین ترتیب، در ماه نوامبر، اسلوونی در بین کشورهای حوزۀ یورو با بیشترین تورم سالانه در منطقه یورو در جایگاه چهارم قرار گرفت. اسلوواکی (با تورم 6.9 درصد) کرواسی (با تورم 5.5 درصد) و اتریش (با تورم 4.9 درصد) بالاتر از اسلوونی و در جایگاه اول تا سوم قرار گرفتند. بلژیک تنها کشور در بین کشورهای حوزۀ یورو بود که نرخ تورم منفی (با 0.7- درصد) داشت و پس از آن، ایتالیا با نرخ تورم 0.7 درصد و فنلاند با نرخ تورم 0.8 درصد، در جایگاههای دوم و سوم دارندگان کمترین نرخ تورم در حوزۀ یورو قرار گرفتند.
https://siol.net/novice/svet/v-obmocju-evra-novembra-nizja-inflacija-621249
کسری بودجه 1.3 میلیارد یورویی اسلوونی در یازده ماه 2023
از ژانویه تا نوامبر سال جاری، بودجه عمومی اسلوونی، 11.6 میلیارد یورو درآمد و 12.9 میلیارد یورو هزینه داشته است و کسری بودجه به 1.3 میلیارد یورو رسیده است. هزینهها نسبت به مدت مشابه سال گذشته 9.3 درصد و درآمدها 3.1 درصد افزایش داشته است. با وجود رشد بیشتر، هزینهها اندکی کمتر از سطح برنامهریزی شده است و در 11 ماهه به 79.3 درصد برای کل سال رسیده است، در حالی که درآمدها با تحقق 88.3 درصدی تقریبا مطابق با برنامهریزی انجام شده در ترازنامه است.
پرداخت یارانهها همچنان در حال افزایش است. در 11 ماه، در مجموع 811 میلیون یورو یا 58.1 درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته یارانه پرداخت شده است. 735 میلیون یورو برای یارانه به شرکتها و افراد اختصاص یافته که شامل کمک به اقتصاد به دلیل بحران انرژی، تورم و بلایای طبیعی است. همچنین دولت در 11 ماه گذشته، 1.5 میلیارد یورو به صندوقهای بیمه اجتماعی کمک کرده که 8.6 درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است. بیشترین بخش از این مبلغ به صندوق بازنشستگی واریز شد که به یک میلیارد یورو میرسد. دولت در این مدت 1.5 میلیارد یورو نیز به سرمایهگذاری اختصاص داد که 34.2 درصد بیشتر از مدت مشابه سال قبل است.
بخش عمده درآمدهای بودجه (85 درصد) را درآمدهای مالیاتی تشکیل میدهد. درآمدهای مالیاتی اسلوونی در 11 ماه گذشته به 9.9 میلیارد یورو رسید که 4.3 درصد بیشتر از دوره مشابه در سال گذشته است. تقریبا نیمی از درآمدهای مالیاتی، ناشی از مالیات بر ارزش افزوده است که برابر با 4.7 میلیارد یورو بوده و 7.7 درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است. مالیات بر درآمد نیز به 1.5 میلیارد یورو رسیده که 8.4 درصد بیشتر از دوره مشابه سال گذشته است.
https://www.gov.si/novice/2023-12-05-v-proracunu-se-naprej-izrazita-rast-subvencij-in-investicij
تصویب لایحه بودجه 2024
کسری بودجه عمومی اسلوونی به دلیل هزینههای بازسازی پس از سیل، در سال 2024 به 3.3 درصد از تولید ناخالص داخلی خواهد رسید، اما پس از آن در سال 2025، به 1.8 درصد کاهش مییابد. برای سال 2024، حدود 14 میلیارد یورو درآمد برای دولت اسلوونی پیشبینی میشود، در حالی که هزینهها به 16.2 میلیارد یورو میرسد که 720 میلیون یورو بیشتر از برنامه بودجه اولیه برای سال 2024 است. بدین ترتیب، کسری بودجه در سال 2024 به 2.2 میلیارد یورو خواهد رسید. این کسری در سال 2025 به 1.3 میلیارد یورو کاهش مییابد که آن را در چارچوب قوانین مالی اتحادیه اروپا قرار میدهد. در سال 2025 درآمد دولت به 14.6 میلیارد یورو افزایش مییابد، در حالی که هزینهها به 15.8 میلیارد یورو کاهش مییابد. لازم به ذکر است قوانین مالی اتحادیه اروپا که سال آینده به اجرا در میآیند، حکم میکنند که کسری بودجه عمومیباید کمتر از 3 درصد تولید ناخالص داخلی باشد. اما دولت از کمیسیون اتحادیه اروپا خواسته است تا مخارج مربوط به سیل ویرانگر ماه اوت را به عنوان هزینهای یکباره در نظر بگیرد، به این معنی که آنها مشمول قوانین مالی نیستند. به گفته ساشا جازبک، معاون وزیر دارایی، مجموعا 1.6 میلیارد یورو برای هزینههای مربوط به سیل طی دو سال آینده برنامهریزی شده است که از این میزان 1.1 میلیارد یورو در سال 2024 است.
https://sloveniatimes.com/40012/flood-affected-budget-documents-passed-amid-criticism
افزایش دستمزد مدیران در اسلوونی
نظرسنجی انجام شده توسط انجمن مدیران اسلوونی و موسسه دیلویت در بین شرکتهای بورسی نشان میدهد مدیرانی که در هیئت مدیره شرکتهای اسلوونی خدمت میکنند، میانگین درآمد ناخالص خود را از 239,200 یورو در سال 2018 به 351,800 یورو در سال 2022 (با 47 درصد افزایش) رساندهاند. همچنین سهم زنان در هیأت مدیره شرکتها از سال 2018 تا 2022 با 10 درصد افزایش به 26 درصد رسیده است. هیئت مدیره در دوره پنج ساله به طور متوسط دارای سه عضو بوده و میانگین سنی آنها در این دوره کمیبیش از یک سال افزایش یافته و به 51.1 سال رسیده است و اعضای هیات مدیره به طور متوسط 5.7 سال در پست خود خدمت کردهاند.
https://sloveniatimes.com/40039/executive-pay-in-slovenia-up-by-half-since-2018
افزایش سرمایهگذاری مستقیم خارجی در اسلوونی
ماتیاژ هان وزیر اقتصاد اسلوونی گفت: سرمایهگذاری مستقیم خارجی در اسلوونی در سال 2023 برای ششمین سال متوالی افزایش یافت و با 8 درصد افزایش نسبت به سال قبل به 20.2 میلیارد یورو رسید. بزرگترین سرمایهگذاران در اسلوونی در سال گذشته اتریش، لوکزامبورگ، سوئیس، کرواسی و آلمان بودند.
https://sloveniatimes.com/40009/carthago-boxline-elan-and-spar-win-fdi-awards
کاهش قیمت بنزین و گازوئیل در اسلوونی
بنزین و گازوئیل معمولی در ایستگاههای خدمات خارج از شبکه بزرگراههای اسلوونی از 5 دسامبر پس از کاهش عوارض مالیاتی و حاشیه سود بر سوختهای پرفروش توسط دولت، کاهش یافته است. قیمت بنزین با 8.7 سنت کاهش به 1.421 یورو در هر لیتر رسید و گازوئیل نیز با 8.3 سنت کاهش به 1.461 یورو رسیده است. قیمتهای جدید تا 18 دسامبر اعمال میشود. قیمت بنزین ارزانتر از کرواسی است ولی گازوئیل در اسلوونی گرانتر است. دولت اسلوونی عوارض غیر مستقیم را 3 سنت در هر لیتر کاهش داد و به 46.051 سنت برای بنزین و 39.267 سنت برای گازوئیل کاهش داد.
در اسلوونی قیمت بنزین و گازوئیل در ایستگاههای داخل شهر مشمول تنظیم قیمت است ولی استگاههای سوخت در امتداد بزرگراهها و بزرگراهها در تعیین قیمت خود آزادند. محاسبات وزارت محیط زیست، اقلیم و انرژی نشان میدهد که اگر قیمتها تنظیم نمیشد و عوارض غیرمستقیم کاهش نمییافت، بنزین معمولی 1.532 یورو و گازوئیل 1.585 یورو در هر لیتر قیمت داشت. این وزارتخانه انتظار دارد مدل قیمتگذاری همچنان بر اساس روند قیمت نفت در بازارهای جهانی و نرخ مبادله دلار به یورو باشد. قیمتها بر اساس میانگین 14 روزه فرآوردههای نفتی محاسبه میشود.
https://sloveniatimes.com/40042/petrol-and-diesel-notably-cheaper
توسعه عملیات انتقال گاز به اسلوونی توسط کرواسی
عملیات توسعه خط لوله گاز از ترمینال گاز LNG کرواسی به طرف اسلوونی و مجارستان اجرایی خواهد شد. در مرحله اول این عملیات، خط لوله بین Zlobin–Bosiljevo به طول 58 کیلومتر ابتدا به طرف اسلوونی و سپس به طرف مجارستان ساخته خواهد شد و به این ترتیب توان انتقال گاز از 2.9 میلیارد مترمکعب به 3.5 میلیارد مترمکعب در سال خواهد رسید که به معنای افزایش 20 درصدی ظرفیت این خط لوله است. با ساخت این خط لوله و در ادامه خط لوله از لوچکا تا زابوک، امکان تامین یک میلیارد و 700 میلیون مترمعکب گاز برای اسلوونی فراهم خواهد شد. با گسترش این خط لوله گازی، اسلوونی 5.7 میلیارد متر مکعب گاز مایع در سال از ترمینال LNG از جزیره کرک دریافت خواهد کرد.
هزینه مرحله اول گسترش خط لوله گازی 155 میلیون یورو است که اکثر آن از بودجه اروپا و بخشی نیز از بودجه کرواسی تامین میشود. کرواسی میخواهد بههاب انرژی در منطقه اروپای مرکزی و جنوب شرقی اروپا تبدیل شود. ساخت مرحله اول توسعۀ این خط لوله گازی، 15 ماه به طول خواهد انجامید.
https://www.rtvslo.si/gospodarstvo/hrvaska-siri-plinovod-s-krka-proti-sloveniji/689578
ثبت رکورد جدید در بارگیری در بندر کوپر
در بندر کوپر اسلوونی امسال نیز بیش از یک میلیون واحد معادل کانتینر 20 فوت (TEU) جابهجا شد. همچنین این بندر در سطح ماهیانه در ماه نوامبر در ترمینال خودرویی و Ro-RO با تخلیه و بارگیری 88837 خودرو، رکورد جدیدی را کسب کرد. بندر کوپر در سال گذشته به عنوان اولین بندر کانتینری در دریای آدریاتیک به نقطه عطف یک میلیون واحد تیاییو رسید و امسال نیز که هنوز یک ماه به پایان سال باقی مانده است، این رقم ثبت شده است. همچنین بندر کوپر از معدود بنادر اروپایی است که امسال افزایش تردد کانتینری را به ثبت رسانیده است. در سطح ماهیانه در ماه مارس در این بندر طی یک ماه، 105744 تیاییو عملیات تخلیه و بارگیری کانتینر انجام شد.
https://www.dnevnik.si/slovenija#2