اخبار اقتصادی اسلوونی

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی اسلوونی در نیمۀ اول آبان 1402 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

اعلام رتبه اعتباری اسلوونی از سوی موسسه رتبه‌بندی فیچ

آژانس رتبه‌بندی اعتباری فیچ (Fitch) در گزارش اخیر خود، رتبه اعتباری اسلوونی را A با چشم‌انداز مثبت اعلام کرد. رتبه اسلوونی متاثر از شاخص‌های مثبتی همچون حاکمیت دولتی خوب و ثبات اجتماعی، مدیریت موفق بدهی عمومی و چارچوب سیاست معتبر مرتبط با عضویت در اتحادیه اروپا و منطقه یورو کسب شده است. بر اساس گزارش فیچ، چالش‌های اسلوونی شامل نسبت بالای بدهی عمومی‌به تولید ناخالص داخلی، اندازه کوچک اقتصاد و اصلاحات ساختاری برای پیامدهای مرتبط با پیری جمعیت در میان‌مدت می‌باشد. این آژانس، رشد اقتصادی 1.6 درصدی را در سال جاری برای اسلوونی پیش‌بینی کرده است و انتظار دارد رشد اقتصادی این کشور در سال 2024 به 2.8 درصد و در سال 2025 به 2.5 درصد افزایش یابد. نسبت بدهی عمومی‌به تولید ناخالص داخلی نیز از 72.3 درصد در سال 2022 به 65.9 درصد تا سال 2025 کاهش می‌یابد.

https://www.gov.si/novice/2023-10-21-fitch-potrdil-bonitetno-oceno-slovenije

کاهش نرخ تورم سالانه در ماه اکتبر

نرخ تورم سالانه در اسلوونی از 7.5 درصد در سپتامبر، به 6.9 درصد در ماه اکتبر رسید. اداره آمار اسلوونی اعلام کرد افزایش قیمت مواد غذایی و نوشیدنی‌های غیرالکلی بیشترین تاثیر را بر تورم داشته است. نرخ تورم سالانه در ماه اکتبر به میزان قابل توجهی کمتر از زمان مشابه در سال گذشته بود که به 9.9 درصد رسیده بود.

https://www.sta.si/3230957/letna-stopnja-inflacije-oktobra-upadla-na-6-9-odstotka

افزایش تعداد بیکاران در اسلوونی

تعداد بیکاران در اسلوونی در ماه اکتبر افزایش یافت و به 47232 نفر رسید که 2.7 درصد بیشتر از ماه سپیتامبر سال جاری است، اما 10.9 درصد کمتر از ماه اکتبر سال گذشته است. بیشترین تعداد بیکاران را کسانی تشکیل می‌دهند که برای اولین بار به دنبال کار هستند. در ماه اکتبر 6912 نفر در اداره کاریابی برای اشتغال به کار ثبت‌نام کردند که این تعداد 41.8 درصد بیشتر از ماه سپتامبر سال جاری و 0.9 درصد بیشتر از ماه اکتبر سال گذشته می‌باشد. از این تعداد 2458 نفر کسانی هستند که برای اولین بار به دنبال کار هستند، 2341 نفر کسانی هستند که قرارداد اشتغال به کار موقت آنها به پایان رسیده است، 53 نفر کسانی هستند که شرکت آنها ورشکسته شده است و 762 نفر نیز کسانی هستند که به عنوان نیروی کاری اضافه در شرکت‌ها بودند و اخراج شده‌اند. در مقایسه با ماه سپتامبر سال جاری، تعداد کسانی که برای اولین بار به دنبال اشتغال به کار هستند 210.6 درصد افزایش داشت. متوسط ماهیانه تعداد بیکاران از ماه ژانویه تا پایان ماه اکتبر 48898 نفر بود که 14.8 درصد کمتر از همین دوران در سال گذشته است.

https://www.rtvslo.si/slovenija/oktobra-vec-brezposelnih-najvec-je-iskalcev-prve-zaposlitve/687206/

پیامدهای منفی ناشی از سیل بر بودجه اسلوونی

از ژانویه تا اکتبر سال جاری، دولت اسلوونی  10.5 میلیارد یورو درآمد و 11.6 میلیارد یورو هزینه داشته است و کسری بودجه به 1.1 میلیارد یورو رسیده است. پس از اینکه کمک به اقتصاد به دلیل بحران انرژی و افزایش قیمت‌ها، بودجه را متاثر نمود، هزینه‌های مربوط به بازسازی خسارات سیل اخیر نیز تاثیرات خود در بودجه را نشان می‌دهد.

در ده ماهه اول سال جاری، رشد هزینه‌ها بیشتر از رشد درآمدها بوده است، به نحوی که هزینه‌ها نسبت به مدت مشابه سال گذشته 9.8 درصد و درآمدها 1.8 درصد افزایش داشته است. امسال 1.6 میلیارد یورو به افراد و خانوارها اختصاص داده شده که 3 درصد بیشتر از سال گذشته است. در دوره مورد بررسی، 724 میلیون یورو یارانه پرداخت شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 55.4 درصد افزایش داشت و شامل کمک به اقتصاد به دلیل بحران انرژی و افزایش هزینه‌ها و همچنین بودجه برای ترمیم آسیب‌های ناشی از بلایای طبیعی در اقتصاد است.

https://www.gov.si/novice/2023-11-06-v-proracunu-po-pomoci-zaradi-energetske-krize-in-draginje-ze-vidni-tudi-izdatki-zaradi-poplav/

تاسیس یک صندوق وام جدید

بر اساس توافق وزارت اقتصاد اسلوونی و بانک SID، یک صندوق وام به مبلغ 100 میلیون یورو برای تأمین مالی توسعه فناوری و سایر سرمایه‌گذاری‌ها و یا تأمین مالی نقدینگی (سرمایه در گردش) در شرکت‌های متاثر از جنگ اوکراین و بحران انرژی ناشی از آن در نظر گرفته شده است. هدف این برنامه، آسان‌تر و ارزان‌تر کردن تامین مالی شرکت‌های آسیب‌دیده است و وام‌های پرداختی از نظر سررسید، بیمه، مهلت قانونی و نرخ بهره برای گیرندگان نهایی مزایایی را ارائه می‌دهند که عموما کمتر از نرخ‌های بازار هستند. این وام‌ها بر اساس قوانین کمک‌های دولتی تصویب می‌شوند.

این برنامه، شرکت‌های اقتصادی، تعاونی‌ها و کارآفرینان مستقل را قادر می‌سازد تا وام‌هایی از 100 هزار یورو به بالا و حداکثر 85 درصد از ارزش سرمایه‌گذاری یا هزینه‌های واجد شرایط را دریافت کنند. سررسید وام‌های سرمایه‌گذاری حداقل 2 سال و حداکثر 15 سال می‌باشد و سررسید وام سرمایه در گردش نیز حداکثر 8 سال است. 25 میلیون یورو از وجوه این صندوق توسط وزارت اقتصاد و 75 میلیون یوروی دیگر توسط بانک SID تامین شده است.

https://www.gov.si/novice/2023-10-23-sid-banka-in-gospodarsko-ministrstvo-vzpostavila-nov-posojilni-sklad-v-visini-100-milijonov-evrov/

افزایش ناچیز میانگین حقوق در ماه اگوست

متوسط حقوق ناخالص در اسلوونی در ماه اگوست معادل 2221 یورو و متوسط حقوق خالص معادل 1441 یورو بوده است. متوسط حقوق خالص و ناخالص در ماه اگوست از متوسط حقوق در ماه جولای اندکی بیشتر بود، به طوری که ارزش اسمی آن 0.9 درصد و ارزش حقیقی آن، 0.8 درصد افزایش داشت. در بازه زمانی 6 ماهه نخست سال 2023 نیز حقوق متوسط در اسلوونی با افزایش ارزش اسمی حدود 10 درصد و ارزش حقیقی نزدیک به 4 درصد، همراه بوده است.

https://www.sta.si/3228046/avgusta-malenkostna-rast-plac

محافظه‌کاری اسلوونیایی‌ها از نظر ریسک مالی

آمارهای تازه منتشر شده در روز جهانی پس‌انداز نشان می‌دهد که اسلوونیایی‌ها در مورد ریسک‌های مالی بسیار محافظه‌کار هستند و اغلب ترجیح می‌دهند پول خود را به شکل سپرده‌های بانکی یا پول نقد پس‌انداز کنند. در پایان ژوئن، دارایی‌های مالی خانوارهای اسلوونی 75.8 میلیارد یورو بود که 4.1 میلیارد یورو نسبت به سال قبل افزایش داشت. از این میزان، سپرده‌های بانکی 29 میلیارد یورو بود که نسبت به سال قبل 1.4 میلیارد یورو افزایش داشته است. بدهی‌های خانوارها نیز افزایش یافته ولی سرعت آن کندتر بوده و با 685 میلیون یورو افزایش به 16.8 میلیارد یورو رسیده است. بنابراین، مازاد دارایی‌های مالی با 3.4 میلیارد یورو افزایش به 59 میلیارد یورو رسیده است.

طبق این گزارش، نرخ پس‌انداز ناخالص اسلوونی در سال 2022 به 14 درصد رسید که پنجمین نرخ بالا در اتحادیه اروپا و بالاتر از میانگین 12.6 درصدی اتحادیه اروپا است. با این حال، هزینه مصرفی شهروندان اسلوونی نیز بالاتر از اتحادیه اروپا بود و به 14 درصد یا 2 درصد بالاتر از میانگین اتحادیه اروپا رسید.

https://sloveniatimes.com/39944/slovenians-remain-financially-conservative

کاهش قیمت املاک و مستغلات

وزارت منابع طبیعی، گزارش بازار املاک و مستغلات اسلوونی برای نیمه اول سال 2023 را منتشر کرده است که بر مبنای آن، روند نزولی فروش املاک در بازار املاک اسلوونی ادامه یافته و افزایش شدید قیمت ملک که به ویژه در نیمه اول سال 2022 وجود داشت، کاملا فروکش کرده است. طبق این گزارش، در نیمه اول سال 2023، تعداد و ارزش قراردادهای فروش منعقد شدۀ املاک، 3 تا 5 درصد نسبت به نیمه دوم سال 2022 کاهش یافته است. همچنین در مقایسه با نیمه دوم سال 2021 (که معاملات املاک مسکونی پس از اپیدمی‌کرونا به اوج خود رسید) تعداد معاملات آپارتمان 25 درصد کاهش پیدا کرده است. البته علیرغم کاهش قابل توجه تعداد معاملات املاک مسکونی و زمین، کاهش تعداد معاملات در سطح ملی هنوز آنقدر شدید نیست که بتوان از یک بحران جدید در بازار املاک اسلوونی صحبت کرد.

بر اساس گزارش وزارت منابع طبیعی، طی نیمه اول سال 2022 و در طول تنها 6 ماه، قیمت املاک و مستغلات مسکونی و زمین به شدت افزایش یافته بود، به طوری که قیمت آپارتمان در سطح ملی 12 درصد، قیمت مسکن 8 درصد و قیمت زمین برای ساخت و ساز ساختمان‌های مسکونی نیز 17 درصد افزایش یافت. در نیمه دوم سال 2022، قیمت آپارتمان‌ها، خانه‌ها و زمین برای ساخت آنها، تنها حدود 5 درصد رشد کرد. در نیمه اول سال 2023 نیز، قیمت آپارتمان و زمین برای ساخت ساختمان‌های مسکونی عملا با رکود مواجه شده است، اما قیمت خانه‌ها رشد متوسطی در حدود 4 درصد داشته است.

https://www.gov.si/novice/2023-10-20-polletno-porocilo-o-slovenskem-trgu-nepremicnin-za-leto-2023/

تعویق در ساخت تونل بزرگراهی بین اسلوونی و اتریش

لوله دوم تونل بزرگراهی کاراوانکه بین اسلوونی و اتریش برای افتتاح در پاییز 2025 برنامه‌ریزی شده است. در حالی که اتریش چندی پیش بخش مربوط به خود را حفاری کرد، کار در سمت اسلوونی به دلیل سختی مسیر به تعویق افتاد و پیشرفت را تا بهار آینده به تعویق انداخت. شرکت بزرگراهی دارس اسلوونی به خبرگزاری اسلوونی گفت که 2710 متر از لوله تا اواسط اکتبر حفاری شده است، در حالی که 735 متر دیگر از حفاری باقی مانده است. قرار بود در ابتدای پاییز امسال عملیات حفاری تونل به پایان برسد اما این زمان بندی به دلیل شرایط سخت زمین شناسی در سمت اسلوونی رشته کوه تحقق نیافت.

بر اساس اعلام شرکت دارس، اگر این شرایط بدتر نشود و نفوذ عمده‌ای از آب کوه وجود نداشته باشد، کارگران در چهار ماه اول سال 2024 به مرز اتریش خواهند رسید. شرکت دارس توضیح داد که ساختار زمین‌شناسی کاراوانکه کاملاً متنوع است، که پیش‌بینی دقیق سرعت تونل‌سازی را دشوار می‌کند. طول سمت اسلوونیایی لوله دوم 3.5 کیلومتر است، در حالی که بخش اتریش یک کیلومتر طولانی تر است، اما اتریشی‌ها در سپتامبر 2021 به مرز اسلوونی رسیدند. کار در سمت اسلوونی در ابتدا به دلیل مسائل مربوط به انتخاب پیمانکار و سپس به دلیل محدودیت‌های کووید-19 با تاخیر مواجه بوده است.

https://sloveniatimes.com/39926/karavanke-tunnel-breakthrough-delayed-until-spring

پرواز خطوط هوایی به 18 مقصد از فرودگاه لیوبلیانا

با اجرایی شدن برنامه زمستانی در ترافیک هوایی از 29 اکتبر، امکان پرواز به 18 مقصد از فرودگاه لیوبلیانا در پروازهای برنامه‌ریزی شده تا پایان ماه مارس وجود خواهد داشت. این پروازها توسط 15 شرکت هواپیمایی انجام می‌شود. در مقایسه با برنامه زمستانی گذشته، لیست مقاصد مستقیم به لوکزامبورگ، اسکوپیه و پرشتینا گسترش یافته است و برای اولین بار بریتیش ایرویز در فصل زمستان از لیوبلیانا به هیتروی لندن پرواز خواهد کرد. پروازهای لوکسایر به لوکزامبورگ که اخیرا معرفی شده و ویز ایر به اسکوپیه نیز تا فصل زمستان ادامه دارد.

در مقایسه با فصل زمستان گذشته، تعداد پروازها به استانبول، وین، زوریخ و بلگراد افزایش خواهد یافت. ترکیش‌ایر برای اولین بار از سال 2006 در زمستان امسال دو پرواز در روز به استانبول انجام خواهد داد. لوفت‌هانزا پروازهای روزانه خود به مونیخ را ادامه می‌دهد، اما صندلی‌های بیشتری ارائه می‌دهد و همچنین دو بار در روز از جمله صبح زود به فرانکفورت پرواز خواهد کرد. ایرفرانس یازده پرواز در هفته به پاریس، ایر مونته نگرو سه بار در هفته به پودگوریتسا و ایر صربستان 19 بار در هفته به بلگراد پرواز خواهند کرد. یک پرواز در روز به مقصد دبی توسط فلای دوبی انجام می‌شود و خط هوایی GP دو بار در هفته به پریشتینا پرواز می‌کند. پروازهای روزانه به ورشو توسط خط هوایی لهستان انجام می‌شود و لوفت‌هانزا دو بار در روز به فرانکفورت و یک بار در روز به مونیخ پرواز می‌کند. لوکس‌ایر دو پرواز در هفته به لوکزامبورگ و سوئیس ایرلاینز هفته‌ای 12 پرواز به زوریخ ارائه خواهند داد. ترانساویا نیز چهار بار در هفته به آمستردام پرواز می‌کند. ویز ایر هم دو بار در هفته به لوتون و سه بار در هفته به اسکوپیه پرواز می‌کند.

مدیر عامل فرودگاه لیوبلیانا در این خصوص گفت: تعداد مسافران در سال جاری تا پایان سال از 1.2 میلیون نفر پیش‌بینی شده فراتر خواهد رفت و بنابراین انتظار می‌رود رشد سالانه مسافران بیشتر از 20 درصد باشد. تا پایان سال، پروازهای چارتری نیز برای سفر به نقاط مختلف جهان در دسترس خواهد بود.

https://sloveniatimes.com/39939/flights-to-18-destinations-from-ljubljana-airport-this-season

اتصال نیروگاه هسته‌ای کرشکو به شبکه در اواسط ماه نوامبر

نیروگاه هسته‌ای کرشکو از تاریخ 5 اکتبر به دلیل نشتی در لوله یکی از خطوط سیستم، از شبکه قطع شد و تصمیم به تعمیر اساسی تمامی لوله‌ها در بقیه خطوط سیستم گرفته شد. اتصال مجدد این نیروگاه به شبکه، بعد از تعمیر یا تعویض لوله‌های سایر سیستم‌ها انجام خواهد شد. طبق برنامه، نیروگاه هسته‌ای کرشکو در اواسط ماه نوامبر به شبکه وصل خواهد شد.

https://www.rtvslo.si/gospodarstvo/nek-bodo-predvidoma-vnovic-prikljucili-v-omrezje-sredi-novembra/687015/