اخبار اقتصادی اسلوونی
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی اسلوونی در نیمه اول شهریور 1402 مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد.
کاهش برآورد رشد اقتصادی برای سال 2022
اداره آمار اسلوونی اعلام کرد رقم قبلی 5.4 درصدی اعلام شده برای رشد اقتصادی سال 2022 که در ماه فوریه و بر اساس تجمیع دادههای فصلی محاسبه شده بود، بیانگر رشد واقعی اقتصادی اسلوونی در سال گذشته نبوده و بخش قابل توجهی از این افزایش، ناشی از افزایش قیمت کالا و خدمات بوده است. طبق اعلام اداره آمار اسلوونی، نرخ حقیقی تولید ناخالص داخلی اسلوونی در سال گذشته بدون احتساب اثر افزایش قیمتها 2.5 درصد میباشد. این رقم جدا از اینکه بسیار کمتر از برآورد اولیه است، در مقایسه با رشد 8.2 درصدی پس از همهگیری که در سال 2021 ثبت شده بود نیز، کاهش محسوسی را نشان میدهد. بر این اساس و پس از بازنگری منظم برآوردهای سالانه، تولید ناخالص داخلی اسلوونی در سال 2022 حدود 57.04 میلیارد یورو برآورد شده است؛ لذا تولید به صورت حقیقی، 3.7 درصد و مصرف 4.8 درصد رشد داشته است.
بیشترین سهم را در رشد اقتصادی، فعالیتهای حرفهای، علمی و فنی و بخش هتلداری (هر کدام با 0.6 واحد درصد) داشتند. رشد بخش هتلداری ناشی از بهبود وضعیت پس از کووید بوده است. در سوی دیگر نیز، بخش تولید با 0.7- واحد درصد، تجارت با 0.6- واحد درصد و تامین برق، گاز و بخار با 0.2- واحد درصد بیشترین سهم منفی را در رشد اقتصادی داشتهاند. در بخش مخارج تولید ناخالص داخلی، رشدی متوسط در مصرف نهایی خانوارها به میزان 3.3 درصد مشاهده میشود، در حالی که مصرف نهایی دولت به صورت حقیقی 0.5 درصد کاهش یافته است. موجودی انبارها 1.515 میلیارد یورو افزایش یافته که یک درصد به رشد تولید ناخالص داخلی کمک کرده است، در حالی که تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به صورت حقیقی 3.5 درصد افزایش یافته است. واردات کالا و خدمات نیز به صورت حقیقی 9 درصد و صادرات 7.2 درصد افزایش یافت و مازاد تجاری 1.29 میلیارد یورویی ثبت شد که کمترین میزان در ده سال گذشته بود.
https://sloveniatimes.com/39725/economic-growth-estimate-for-2022-downgraded
انتشار اولین اوراق قرضه تورمی در اسلوونی
بر اساس اعلام وزارت دارایی اسلوونی، اولین اوراق قرضه شاخص تورم به مبلغ 100 میلیون یورو و با کوپن واقعی 0.825 درصد در روز 4 سپتامبر از سوی دولت اسلوونی عرضه شد. سررسید این اوراق قرضه در سال 2034 است. با این کار، پایه و اساس توسعه بازار اوراق قرضه جدید گذاشته شد و بازار اوراق قرضه تورمی افتتاح شد که به منزله ورود به دایره وسیعتری از سرمایهگذاری است.
اسلوونی با انتشار اولین اوراق قرضه که اصل آن به شاخص هماهنگ قیمت مصرفکننده برای منطقه یورو گره خورده است (Eurostat Eurozone Consumer Price Index - HICP ex tobacco) به گروه کشورهای توسعه یافته پیوست که قبلا چنین اوراقی را طبق مدل کانادایی منتشر میکردند. هنگامیکه اوراق قرضه تورمی منتشر میشود، اسلوونی در معرض خطر تورم نخواهد بود، زیرا سوآپ نرخ بهره نیز در همان زمان به منظور تنظیم ریسک نرخ بهره ناشی از تورم با نرخ بهره ثابت 3.5 درصد منعقد شد. این اوراق در بورس اوراق بهادار لیوبلیانا و لوکزامبورگ پذیرفته خواهد شد.
https://www.gov.si/novice/2023-09-04-slovenija-izdala-prvo-inflacijsko-obveznico
عملکرد بودجه دولت در هشت ماهه سال 2023
دولت اسلوونی در هشت ماهه نخست امسال، 8.2 میلیارد یورو درآمد و 9 میلیارد یورو هزینه داشته است. هزینهها کمتر از میزان برنامهریزی شده بوده و در این میان، منابع سرمایهگذاری و یارانهها به اقتصاد همچنان در حال افزایش است. در این مدت 62.6 درصد از درآمدهای پیشبینی شده بودجه تحقق یافته و هزینهها به 55.7 درصد بودجه اختصاص یافته رسیده است.
درآمدهای مالیاتی به 7.1 میلیارد یورو رسید که 106 میلیون یورو یا 1.5 درصد بیشتر از دوره مشابه در سال گذشته است. سهم غالب از درآمدهای مالیاتی مربوط به مالیات بر ارزش افزوده است که با رشد 3.9 درصدی به 3.3 میلیارد یورو رسید. درآمد حاصل از عوارض مالیات غیرمستقیم نیز به 1.1 میلیارد یورو یا 15.4 درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته رسید. درآمد حاصل از مالیات بر درآمد به یک میلیارد یورو رسید که 7.4 درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است. اگرچه تغییرات در قانون مالیات بر درآمد این درآمدها را تا حدی کاهش داده است، اما رشد آنها ناشی از اشتغال بالا و فشار بر رشد دستمزد است. همچنین 968 میلیون یورو از مالیات بر درآمد شرکتها دریافت شده که 15.7 درصد کمتر از مدت مشابه سال گذشته است.
در محاسبات بودجهای، 539 میلیون یورو از اتحادیه اروپا دریافت شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 11.4 درصد کمتر است. 771 میلیون یورو به سرمایهگذاری اختصاص داده شده که 20.1 درصد بیشتر از مدت مشابه سال قبل است. همچنین سرمایهگذاری در زیرساختهای راهآهن، ایمنی در برابر سیل، موسسات بهداشت عمومی و در زمینه رفاه اجتماعی همچنان رو به رشد است.
https://www.gov.si/novice/2023-09-05-proracunska-gibanja-v-prvih-osmih-mesecih-letosnjega-leta/
کاهش میزبان مبادلات تجاری در ماه جولای
میزان مبادلات تجاری اسلوونی، بعد از ثبت رکورد در ماه ژوئن، در ماه جولای کاهش داشت. ارزش صادرات شرکتهای اسلوونیایی در ماه جولای سال جاری معادل 4.4 میلیارد یورو بود که پنج درصد کمتر از ماه جولای سال گذشته است. واردات در ماه جولای سال جاری بیشتر کاهش داشت. واردات در این ماه با کاهش 19.1 درصدی به 3.8 میلیارد یورو رسید.
همچنین ارزش صادرات در هفت ماهه اول سال جاری افزایش داشت. شرکتهای اسلوونیایی در هفت ماهه اول سال جاری 32.8 میلیارد یورو کالا صادر و 32.5 میلیارد یورو کالا وارد کردند. ارزش صادرات در این مدت زمان 9.3 درصد بیشتر از همین مدت در سال گذشته بود. واردات در این مدت زمان در سطح سال گذشته حفظ شد.
https://www.sta.si/3209767/julija-upad-obsega-blagovne-menjave
برآورد خسارت سیل در اسلوونی؛ 5 میلیارد یورو
بر اساس جدیدترین برآورد دولت اسلوونی از سیل اخیر که بخشهای زیادی از شمال و مرکز اسلوونی را درنوردید، حدود 5 میلیارد یورو به خانهها، زیرساختها و مشاغل خسارت وارد شده است که معادل یک سوم بودجه ملی یا حدود 8 درصد تولید ناخالص داخلی است. برای بازسازی خرابیهای سیل، صندوق ویژهای به نام صندوق بازسازی اسلوونی در دو ماه آینده تاسیس میشود که دربرگیرنده انواع مختلفی از منابع مالی، از تخصیص بودجه گرفته تا وجوه اتحادیه اروپا و کمکهای ویژه از مشاغل و خانوارها میباشد.
کلمن بوشتیانچیچ وزیر دارایی گفت که این صندوق بر اساس مدل مشابهی که توسط کشورهای دیگر ایجاد شده است، الگوبرداری خواهد شد و دولت چنین راه حلی را به پیروی از قوانین اتحادیه اروپا در مورد استقراض انتخاب کرده است. یکی از راههای تامین مالی این صندوق، مشارکت ویژه همه کارمندان، کشاورزان، خوداشتغالیها و مشاغل خواهد بود که هنوز میزان آن مشخص نشده است. اتحادیه اروپا نیز 400 میلیون یورو به صندوق همبستگی کمک خواهد کرد و اسلوونی قصد دارد از 2.7 میلیارد یورو وامهای آینده اتحادیه اروپا نیز استفاده کند. در مجموع بیش از 3 میلیارد یورو بودجه این صندوق خواهد بود.
خانوادهها کمکهای اجتماعی ویژه تا سقف 11466 یورو برای یک خانوار چهار نفره و یارانه اجاره دریافت خواهند کرد و افراد بالای 65 سال که خانههای خود را از دست دادهاند، مستحق یک مکان رایگان در خانه مراقبت خواهند بود. قبوض برق و گاز به طور موقت لغو میشود. برای مشاغل، این کمکها شامل یارانه مرخصی، استخدام سریعتر خارجیها، توقف وام و معافیتهای مالیاتی خاص است. برای کمک به تلاشهای بازسازی، صدور مجوز برای بازسازی خانههای آسیبدیده سادهتر میشود و برخی روشهای اداری برای اطمینان از ساخت سریع خانههای جدید تسهیل میشوند.
https://sloveniatimes.com/39600/flood-damage-in-slovenia-estimated-at-5-billion
ایجاد تسهیل در استخدام کارگران خارجی
دولت در قالب اقدامات مداخلهای (فوریتی)، استخدام سریعتر نیروی کار خارجی را صرفا در رابطه با مشاغلی که برای ترمیم آسیبهای سیل اخیر مورد نیاز هستند پیشنهاد داده است. لازم به ذکر است در رابطه با مجوز کار بقیه مشاغل، فعلا تغییر خاصی ایجاد نخواهد شد. بر اساس مصوبات جدید سازمان کار، حداکثر ظرف مدت 10 روز، مراحل صدور پروانه کار و موافقت با مجوزهای یکنواخت برای استخدام و کار این کارگران خارجی صادر خواهد شد. بر اساس این قانون، کارگران خارجی میتوانند ظرف 10 روز پس از ورود به اسلوونی رضایت موسسه را دریافت کنند تا بتوانند کار خود را شروع کنند و مجبور نباشند منتظر دریافت مجوز اقامت و کار بمانند. خیاطها، نجارها، سقفسازها، عایقکارها، نصابها، مکانیکها، برقکاران و رانندگان ماشینآلات سنگین از جمله کارگرانی هستند که در مناطق آسیب دیده مورد نیاز خواهند بود. فهرست مشاغلی که مقررات جدید برای آنها اعمال میشود، هفته آینده مشخص میشود.
اداره کاریابی در هفت ماه اول سال جاری 9902 اجازه کار و 15918 موافقت با صدور مجوز واحد کار و اقامت برای اتباع بیگانه صادر کرد. در سال گذشته جمعا 21775 مجوز کار و 26666 موافقت با صدور اجازه اقامت صادر شد.
https://www.delo.si/gospodarstvo/novice/hitrejse-zaposlovanje-tujcev-ki-jih-potrebujemo-pri-obnovi/
https://www.rtvslo.si/slovenija/zavod-za-zaposlovanje-bo-potrebna-dovoljenja-za-tuje-delavce-izdal-v-10-dneh/680077/
حمایت دولت اسلوونی از سرمایهگذاری در ساختارهای گردشگری
وزارت اقتصاد، گردشگری و ورزش اعلام نمود این وزارتخانه تصمیماتی مبنی بر حمایت از 58 پروژه سرمایهگذاری برای نوسازی یا ساخت اقامتگاههای جدید گردشگری صادر کرده و با مشارکت در تامین بیش از 57.1 میلیون یورو، از سرمایهگذاری در اقامتگاههای توریستی به ارزش 217 میلیون یورو حمایت کرده است. همراه با مناقصههای قبلی برای مراکز کوهستانی و اقامتگاههای توریستی و زیرساختهای عمومیتوریستی، این وزارتخانه در سال گذشته و امسال از 359 میلیون یورو سرمایهگذاری در گردشگری اسلوونی حمایت کرده است.
https://www.gov.si/novice/2023-09-01-prehajamo-v-zadnjo-fazo-enega-najvecjih-investicijskih-ciklov-v-turizmu/
تقاضای بالا برای نصب پنلهای خورشیدی
بسیاری از سرمایهگذاران بالقوه به مخالفت با درخواستهایشان برای نصب پنلهای خورشیدی روی پشتبام، انتقاد دارند. اپراتور ملی توزیع برق اسلوونی (SODO) با تایید این موضوع میگوید که یک پنجم این گونه درخواستها به دلیل ظرفیت ناکافی شبکه رد میشوند. بیش از 19 درصد از 29700 درخواست ارائه شده در سال گذشته یا رد شدند یا سرمایهگذاران مجبور شدند ظرفیت کمتری را انتخاب کنند. در نیمه اول سال جاری نیز، 22.4 درصد از 13400 درخواست ارائه شده رد شده است.
دو نوع متمایز از انرژی خورشیدی در اسلوونی وجود دارد؛ نوع اول، تاسیسات کوچک خود تامینی هستند که صاحبان آن برای برق اضافیای که تولید میکنند، پولی دریافت نمیکنند، اما در نوع دوم، تاسیسات تجاری بزرگ، برق تولید شده را به شبکه میفروشند. به طور کلی در سال گذشته 39700 تأسیسات خورشیدی با ظرفیت کل تقریبا 900 مگاوات به شبکه متصل بودند که تقریبا 90 درصد آنها تأسیسات کوچک روی پشت بام بودند و عمدتاً برای تأمین برق صاحبان آنها طراحی شده بودند. 4070 تاسیسات کنتوردار خورشیدی در اسلوونی وجود دارد که تقریبا نیمی از کل ظرفیت فتوولتائیک در کشور یعنی 441 مگاوات را به خود اختصاص میدهد.
سرمایهگذاری در شبکه توزیع در سالهای 2020 و 2021 در مجموع 271 میلیون یورو بود، اما به دلیل هزینههای کمتر شبکه طراحی شده برای پایین نگه داشتن افزایش قیمت انرژی و به دلیل طولانیتر شدن زمان تحویل تجهیزات، به 116 میلیون یورو در سال 2022 کاهش یافت. بر اساس برنامه توسعه موجود برای سالهای 2023 تا 2032، قرار است 3.5 میلیارد یورو در شبکه سرمایهگذاری شود که از این میزان 2.66 میلیارد یورو برای ساختوساز جدید و 872 میلیون یورو برای بازسازی است.
https://sloveniatimes.com/39692/demand-for-rooftop-solar-exceeds-grid-capacity
توافق اسلوونی و مجارستان برای امضای قرارداد خط لوله گاز
انتظار میرود اسلوونی و مجارستان یادداشت تفاهمی را در مورد ساخت خط لولهای که شبکههای گاز طبیعی خود را به هم متصل میکند، در ماه اکتبر امضا کنند. پیتر سیجارتو، وزیر امور خارجه و تجارت اعلام کرد که دو کشور توافقنامه همکاری را برای ساخت یک اتصال دهنده گاز طبیعی نهایی کردهاند. اسلوونی تنها همسایه مجارستان است که شبکه گاز طبیعی آن هنوز با مجارستان مرتبط نشده است.
این خط لوله جدید، ظرفیت 440 میلیون متر مکعب خواهد داشت که امکان تامین گاز از طریق کریدور گاز ایتالیا-اسلوونی-مجارستان را فراهم میکند و تاسیسات جدید یک گام مهم دیگر در راستای امنیت انرژی مجارستان خواهد بود. قرارداد نهایی قرار است در اوایل اکتبر در بوداپست امضا شود. میزان سرمایهگذاری اسلوونی در این پروژه 121 میلیون یورو پیشبینی شده است. مفاد این خط لوله که میتواند برای انتقال هیدروژن نیز مناسب باشد، مبنایی برای موافقتنامه همبستگی دو کشور در تامین گاز در آینده خواهد بود.
https://sloveniatimes.com/39715/slovenia-and-hungary-soon-to-sign-gas-pipeline-deal
https://www.rtvslo.si/gospodarstvo/plinovod-med-slovenijo-in-madzarsko-naj-bi-bil-primeren-tudi-za-vodik/679958/
رونق نسبی بازار فروش خودرو در اسلوونی
اسلوونی شاهد رشد قابل توجهی در فروش خودروهای جدید در نیمه اول سال جاری به ویژه در بخش خودروهای الکتریکی بود. درعین حال، با توجه به بحران افزایش هزینههای زندگی، فروشندگان خودرو به آینده خوشبین نیستند و به یارانهها به عنوان کلیدی برای افزایش فروش خودروهای الکتریکی اشاره میکنند.
دادههای اتاق بازرگانی نشان میدهد که 27310 تقاضای خرید خودرو در اسلوونی در شش ماه منتهی به پایان ژوئن ثبت شده است که 5.7 درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است. برندهای پرفروش فولکس واگن، اشکودا، رنو و تویوتا با اشکودا اکتاویا و رنو کلیو به عنوان محبوبترین برندها و تسلا مدل Y به عنوان پرفروشترین خودروها در اسلوونی بودهاند. با احتساب خودروهای وانت در نیمه اول سال در مجموع 31195 دستگاه خودرو و وانت به فروش رسیده که 4.2 درصد بیشتر از سال قبل است. ثبت نام جدید خودروهای برقی و هیبریدی با 10.2 درصد افزایش به 5389 دستگاه رسید و فروش خودروهای تمام الکتریکی بیش از دو برابر شد و به 2164 دستگاه رسید.
https://sloveniatimes.com/39678/after-good-half-year-sales-car-dealers-getting-cautious
افزایش درآمد و سود شرکت تلکوم در شش ماهه اول سال جاری
شرکت تلکوم اسلوونی (شرکت مخابراتی) در شش ماهه اول سال جاری میلادی 334.1 میلیون یورو درآمد از فروش داشت که شش درصد بیشتر از همین مدت زمان در سال گذشته میباشد. سود خالص این شرکت 23.7 درصد بود که یک درصد بیشتر از سال گذشته است. این شرکت در شش ماهه اول سال جاری، به دلیل افزایش قیمت انرژی، 1.56 میلیون یورو کمک از دولت دریافت کرد. اگر قیمت انرژی در سطح سال 2022 باقی میماند، با مد نظر قرار دادن کمک دولت، سود تجاری این شرکت 30 درصد افزایش مییافت. شرکت تلکوم اسلوونی 3275 نفر شاغل دارد.
https://www.rtvslo.si/gospodarstvo/skupina-telekom-slovenije-v-prvem-polletju-povecala-prihodke-in-dobicek-ta-je-znasal-23-milijonov/679020/
بازگشت گروه انرژی پترول به وضعیت سودآوری
پترول، بزرگترین گروه انرژی اسلوونی، سود خالص 52.8 میلیون یورویی را در نیمه اول سال ثبت کرد تا در مقایسه با ضرر 1.3 میلیون یورویی در مدت مشابه سال گذشته، عملکرد خوبی از خود برجای گذارد. درآمد فروش نسبت به مدت مشابه سال قبل 17 درصد کاهش یافته و به 3.4 میلیارد یورو رسیده است که این شرکت میگوید به دلیل کاهش قیمت کالاهای انرژی و حجم کمتر فروش برق و گاز طبیعی نسبت به مدت مشابه سال گذشته است.
سود ناخالص تعدیل شده این شرکت در دوره ژانویه تا ژوئن، 8 درصد نسبت به سال قبل افزایش یافت و به 264.7 میلیون یورو رسید. درآمدهای قبل از بهره، مالیات، استهلاک و استهلاک (EBITDA) در شش ماهه منتهی به پایان ژوئن به 116.3 میلیون یورو رسید که نسبت به 48.5 میلیون یورو در نیمه اول سال گذشته افزایش یافته است. هزینههای عملیاتی نیز با 17 درصد افزایش سالانه به 275.1 میلیون یورو رسید که عمدتا به دلیل قیمتهای بالاتر کالاهای انرژی و هزینههای نیروی کار بالاتر بود که در درجه اول به دلیل تورم بالا افزایش یافت. لازم به ذکر است زیرساختهای این شرکت در شمال کشور در سیل ویرانگر اوایل مردادماه آسیب دید، اما میزان خسارت هنوز در دست بررسی است.
https://sloveniatimes.com/39605/energy-group-petrol-returns-to-profit
ورشکستگی شرکت زنجیرهای خردهفروشی استودیو مدرنا
استودیو مدرنا، خردهفروش مستقیم به مصرفکنندگان که یکی از بزرگترین شرکتهای اسلوونی میباشد، پس از تلاش ناموفق بنیانگذارش برای جلوگیری از تعطیلی آن ، اعلام ورشکستگی کرده است. روزنامه تجاری فایننس گزارش داد، جانا اومک، مدیر این شرکت، دادخواست ورشکستگی به دادگاه ارائه کرده و کارمندان را از وضعیت شرکت مطلع کرده است. وی گفته است شرکت ورشکسته شده و مدتی است که سرمایه عملیاتی را کاهش داده، درآمد به شدت کاهش یافته و نتوانسته مطالبات طلبکاران و کارمندان را بپردازد.
https://sloveniatimes.com/39584/storied-retailer-files-for-bankruptcy
سرمایهگذاری شرکت اسلوونیایی برای بازیافت باتری خودروهای برقی در مجارستان
چندین سهامدار اسلوونیایی شرکتی را در مجارستان برای بازیافت باتریهای مورد استفاده در وسایل نقلیه الکتریکی تاسیس کردهاند. آنها قصد دارند در مرحله اول 25 میلیون یورو سرمایهگذاری کنند. این شرکت که آندرادا نام دارد، در شمال مجارستان، نزدیک محلی که شرکت CATL چین در حال ساخت یک کارخانه بزرگ باتری در دبرسن است، مستقر خواهد شد.
پیتر سیجارتو وزیر امور خارجه و تجارت مجارستان در این رابطه گفت که کشورش 4.7 میلیارد فورینت برای این پروژه هزینه خواهد کرد. این کارخانه اسلوونیایی با ارزش 10 میلیارد فورینت ظرفیت بازیافت 10 هزار تن باتری در سال را خواهد داشت. این شرکت در ابتدا 70 متخصص فناوری و تا 200 کارشناس در سال 2024 را استخدام خواهد کرد.
https://sloveniatimes.com/39707/slovenian-investors-to-recycle-ev-batteries-in-hungary