خسارتهای گستردۀ سیل در اسلوونی و اقدامات جبرانی دولت
دولت اسلوونی پیشنهادی را برای اصلاح بودجه دولتی سال جاری به تصویب رسانده است که در آن 520 میلیون یورو برای رفع عواقب سیل و کمک به آسیبدیدگان اختصاص داده شده است. از سوی دیگر، فون در لاین رئیس کمیسیون اروپا که به اسلوونی سفر کرده بود، پس از بازدید از مناطق آسیبدیده از سیل در اسلوونی گفت که 400 میلیون یورو از صندوق همبستگی اتحادیه به اسلوونی پرداخت خواهد شد
پس از وقوع سیل مهیب و ویرانگر اخیر در اسلوونی، نمایندگان اکثر کسبوکارها هشدار میدهند که بدون کمک دولت قادر به جبران خسارات وارده از سیل نیستند. صدمات ناشی از سیل بسیار زیاد است و به گفته رئیس اتاق صنایع دستی، تنها در کارینتیا، سیل حدود نیمی از مشاغل کوچک را تحت تأثیر قرار داده است. به گفته اتاق بازرگانی، به ندرت شرکتی در مناطق آسیبدیده وجود دارد که آسیب ندیده باشد.
مشاغل واقع در بخشهایی از اسلوونی که از سیل ویرانگر بیشترین آسیب را دیدهاند، متحمل خسارت زیادی شدهاند. شرکت آلمانی تولید کننده لوازم خانگی BSH Hišni Aparati که در دره فوقانی ساوینجای قرار دارد، به طور کامل زیر آب رفت و ماشینآلات با فناوری پیشرفته آنها در گل و لای ماتد. حداقل چند هفته طول میکشد تا تولید از سرگرفته شود. بوشتیان گورجوپ، مدیر این شرکت گفت که خسارت وارده بالغ بر دهها میلیون یورو میباشد. این شرکت 1700 کارمند دارد اما مدیر این شرکت میگوید که در مجموع 5000 نفر که در زنجیره تامین شرکت قرار دارند نیز تحت تاثیر قرار خواهند گرفت. یکی دیگر از شرکتهایی که در این دره آسیبدیده است، شرکت قطعه ساز خودرو KLS Ljubno است که حدود 250 کارمند دارد. تاسیسات تولید این شرکت به طور کامل ویران شده است. بوگومیر استراشک موسس این شرکت گفت که باید کارخانه عملا از ابتدا ساخته شود. وی خسارات وارده به ماشینآلات و تجهیزات را 30 تا 50 میلیون یورو تخمین میزند، اما خسارت تجاری بسیار بیشتر است چون تا چند ماه دیگر نمیتوانیم تولید و عرضه کنیم. وی به تاثیر کاهش تولید بر کل صنعت خودروی اسلوونی نیز اشاره کرد، زیرا این شرکت 17 درصد از سهم بازار را در اختیار دارد. همچنین تولید در کارخانۀ باتری TAB Mežica به حالت تعلیق درآمده است و خسارت آن میتواند تا دهها میلیون یورو باشد. بیسول، شرکتی در پربولد نیز در دره ساوینجای پایین که ماژولهای فتوولتائیک تولید میکند، خسارت را 30 میلیون یورو تخمین زده است. انتظار میرود تولید برای چند ماه به حالت تعلیق درآید و تحویل ماژولهای فتوولتائیک و سایر قطعات خورشیدی تا اطلاع ثانوی مختل شود. در منطقه Koroška در شمال نیز، برخی شرکتها متحمل خسارت زیادی شدهاند، برخی شرکتها هم که آسیب جدی ندیدهاند، به دلیل اینکه بسیاری از کارمندان نمیتوانند به کار خود ادامه دهند، تولید را موقتا به حالت تعلیق درآوردهاند.
ماتیاژ هان وزیر اقتصاد پس از نشست با نمایندگان بخشهای مختلف اقتصادی گفت که دولت با اقداماتی از جمله با وام نقدینگی یا یارانه به کسبوکارهای آسیبدیده از سیل کمک خواهد کرد. وی گفت که هدف دولت، راهاندازی اقتصاد در مناطق آسیبدیده در سریعترین زمان ممکن است. هان گفت که به شرکتهایی که خسارت سنگینی دارند، یارانه 100 درصدی و به شرکتهایی که به شرکتهای آسیبدیده مرتبط هستند 80 درصد کمک خواهد شد. هدف دولت، تامین مالی کسبوکارها در دورهای است که تولید متوقف شده است. به گفتۀ وی، تا 60 درصد از خرید تجهیزات جدید تحت طرحهای موجود، تامین مالی خواهد شد.
اما علاوه بر کسبوکارها، خانوارهای زیادی نیز از این سیل متاثر شدهاند و نیازمند کمکهای دولتی در این خصوص میباشند. در همین خصوص، اتحادیه مصرفکنندگان اسلوونی (ZPS) از نخستوزیر اسلوونی خواست تا دولت این کشور، اقدامات بیشتری را برای کمک به شهروندان آسیبدیده از سیل اخیر ارائه کند. آنها خواستار تعویق تعهدات اعتباری، برنامهریزی مجدد وامهای موجود، آزادسازی زودهنگام سپردهها از بانکها و ایجاد خطوط اعتباری بدون بهره شدند. این انجمن پیشنهاد کرده است که دولت، همراه با مؤسسات مالی، رویههای ساده و شفافی را برای به تعویق انداختن بازپرداخت وامها، اجارهنامهها و سایر تعهدات مالی برای مدت معینی تا 12 ماه برای شهروندانی که مستقیما تحت تأثیر قرار گرفتهاند، طراحی کنند. تعویق وامها باید بدون هزینه اضافی برای وام گیرندگان امکانپذیر باشد و سود وامها نباید در مدت توقف محاسبه شود تا مانده وام در این مدت افزایش پیدا نکند. باید به وام گیرندگان متضرر اجازه داده شود تا دوره بازپرداخت وام را تمدید کنند. هدف از این اقدام، مصرفکنندگانی است که به دلیل وخامت تواناییهای مالی خود به دلیل پیامدهای سیل، دیگر قادر به پرداخت کل تعهدات وام ماهانه خود نیستند. دولت همچنین باید خطوط اعتباری ویژهای را با همکاری بانکها فراهم کند تا افراد آسیبدیده به وامهای بدون بهره دسترسی داشته باشند.
در اقدامی دیگر برای حمایت از خانوارهای سیلزده، بویان کومر، وزیر محیطزیست اسلوونی گفت دولت اقدامی را طراحی کرده تا تمام مشترکینی که دچار سیل شدهاند، تا پایان سال، تنها 0.1 سنت به ازای هر کیلووات ساعت یا به عبارت دیگر یک یورو در هر مگاوات ساعت هزینه برق پرداخت کنند که به طور میانگین، معادل تخفیف 60 درصدی قیمت برق مصرفی در مناطق سیلزده است. بومر گفت که این تنها اقدامی نخواهد بود که وزارتخانه متبوع وی پیشنهاد میکند. وی افزود: سوابق دقیق خانوارهای سیلزده همچنان در دست تهیه است. کمیسیونهای شهرداری در حال کار هستند و اپراتور سیستم، لیست دقیقی از ذینفعان کاهش قیمت برای تامینکنندگان برق تهیه خواهد کرد.
در همین راستا، به منظور جبران بخشی از خسارات وارده از سیل، دولت اسلوونی پیشنهادی را برای اصلاح بودجه دولتی سال جاری به تصویب رسانده است که در آن 520 میلیون یورو برای رفع عواقب سیل و کمک به آسیبدیدگان اختصاص داده شده است. وزیر دارایی کلمن بوشتیانچیچ گفت: با این اصلاحیه ما 520 میلیون یورو برای از بین بردن سریع و موثر عواقب سیل ویرانگر و ارائه کمک به آسیبدیدگان ارائه خواهیم داد. برای این کار نیازی به استقراض اضافی از بودجه کشور نخواهد بود و اعتبارات را با دقت برای رفع تبعات سیل هزینه خواهیم کرد. همچنین وزارت دارایی یک برنامه فرعی جدید برای کمک در مواقع بلایای طبیعی باز خواهد کرد. وزیر دارایی افزود: پروژههای برنامهریزی شده برای سال جاری با تعدیل بودجه متوقف نخواهد شد. استثنائا ممکن است بخشی از سرمایهگذاریها، به ویژه ساخت و ساز از این اصلاحیه بودجه متاثر شود. همچنین دولت فعلا قصد ندارد سقف کل مصارف بودجه دو سال آینده را که هم اکنون در حال هماهنگی است، افزایش دهد.
از سوی دیگر، فون در لاین رئیس کمیسیون اروپا که به اسلوونی سفر کرده بود، پس از بازدید از مناطق آسیبدیده از سیل در اسلوونی گفت که 400 میلیون یورو از صندوق همبستگی اتحادیه به اسلوونی پرداخت خواهد شد. وی گفت که اروپا در کنار اسلوونی است و 100 میلیون یورو در سال جاری و 300 میلیون دیگر در سال آینده به این کشور پرداخت خواهد شد. رئیس کمیسیون اروپا اطمینان داد که بروکسل در هدایت وجوه انسجام، حداکثر انعطافپذیری را خواهد داشت. وی همچنین انعطافپذیری در وجوه صندوق بازیابی را نیز تضمین کرد که در چارچوب آن، طبق برنامههای فعلی، اسلوونی مستحق دریافت 705 میلیون یورو وام و 1.49 میلیارد یورو کمک بلاعوض است.
دولت اسلوونی، اجرای مراحل اخذ وجوه از صندوق همبستگی (به میزان 400 میلیون یورو) را به وزارت توسعه منطقهای سپرده است. وزیر توسعه منطقهای در بیانیهای به رسانهها در این ارتباط گفت: درخواست کمک باید ظرف 12 هفته پس از وقوع خسارت ارائه شود، بنابراین تنها 11 هفته باقی مانده است. برنامه بسیار فشرده است. اسلوونی باید درخواست کمک را حداکثر تا 27 اکتبر به بروکسل ارسال کند. این درخواست به موقع و به طور مناسب آماده خواهد شد، بنابراین انتظار میرود هیچ مشکلی برای تایید وجود نداشته باشد. دولت کرواسی که پس از زلزله پترینجا در دسامبر 2020 تجربه این روشها را دارد، در تهیه اسناد به این وزارتخانه کمک خواهد کرد. بنابراین، اسلوونی میتواند به زودی پس از ارسال درخواست کمک، دریافت مبلغ 100 میلیون یوروی اول را از اتحادیه اروپا انتظار داشته باشد. بودجه صندوق همبستگی در درجه اول برای ترمیم آسیب به زیرساختهای عمومی و بازگرداندن آن به حالت اولیه خود استفاده میشود. 300 میلیون یوروی باقی مانده را میتوان برای سال آینده پیشبینی کرد، اما باید ظرف 18 ماه هزینه شود.
منابع:
https://www.rtvslo.si/gospodarstvo/vlada-na-pomoc-gospodarstvu-s-subvencijami-cakanja-na-delo-in-posojili/677311/
https://sloveniatimes.com/flood-impact-to-business-huge
https://www.rtvslo.si/lokalne-novice/poplave/ob-tezki-mehanizaciji-potrebujejo-ljudi-s-tehnicnimi-znanji/678149/
https://www.rtvslo.si/okolje/v-poplavah-prizadeta-gospodinjstva-bodo-do-konca-leta-placevala-okoli-60-odstotkov-manj-za-elektriko/678163/
https://www.rtvslo.si/lokalne-novice/poplave/vlada-s-predlogom-rebalansa-letosnjega-proracuna-namenja-520-milijonov-evrov-za-financiranje-ukrepov/677709/
https://www.rtvslo.si/lokalne-novice/poplave/von-der-leyen-po-ogledu-prizadetih-obmocij-sloveniji-iz-solidarnostnega-sklada-400-milijonov-evrov/677525
https://www.rtvslo.si/lokalne-novice/poplave/prvih-100-milijonov-iz-solidarnostnega-sklada-predvidoma-do-konca-oktobra/678202/